Kathimerini.gr
Ο Τζο Μπάιντεν αντιμετωπίζει κινδύνους με την επίσκεψή του στο εμπόλεμο Ισραήλ, αναφέρουν οι New York Times, αναλύοντας τους στόχους του ταξιδιού του Αμερικανού προέδρου στη Μέση Ανατολή.
Η επίσκεψη του Μπάιντεν στο Ισραήλ, από τους πιο στενούς συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών, τη στιγμή που βρίσκεται σε πόλεμο με τη Χαμάς, ενέχει τόσο πολιτικούς, όσο και φυσικούς κινδύνους.
Η επίσκεψη «έρχεται σε κρίσιμη στιγμή για το Ισραήλ, για την περιοχή και για τον κόσμο», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν νωρίς σήμερα, Τρίτη, έπειτα από περισσότερες από επτά ώρες συνομιλιών με τον Νετανιάχου και άλλους κορυφαίους ισραηλινούς αξιωματούχους.
Ενδεικτικό των φυσικών κινδύνων που διατρέχει όποιος επισκέπτεται εμπόλεμη χώρα είναι το ότι, κατά τη διάρκεια των συνομιλιών, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας αναγκάστηκε να οδηγηθεί σε καταφύγιο για πέντε λεπτά, καθώς ήχησαν οι σειρήνες.
Ο Αμερικανός πρόεδρος θα έχει συνομιλίες με τον πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου αύριο Τετάρτη, καθώς αυξάνονται οι ανησυχίες ότι ο πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς θα μπορούσε να εξελιχθεί σε περιφερειακή σύγκρουση.
Επιπλέον, έρχεται τη στιγμή που η ανθρωπιστική κατάσταση στη Λωρίδα της Γάζας γίνεται όλο και πιο έντονη, ενώ το Ισραήλ προετοιμάζεται για χερσαία επίθεση στον θύλακο με σκοπό «να ξεριζώσει τη Χαμάς», υπεύθυνη για «την πιο θανατηφόρα επίθεση εναντίον Εβραίων μετά το Ολοκαύτωμα».
Το Ισραήλ θα ενημερώσει τον Μπάιντεν για τους πολεμικούς στόχους και τη στρατηγική του, ανέφερε ο Μπλίνκεν, καθώς και για το πώς θα διεξαγάγει επιχειρήσεις «με τρόπο που θα ελαχιστοποιεί τις απώλειες αμάχων και θα επιτρέπει τη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας χωρίς οφέλη για τη Χαμάς».
Ο ανθρωπιστικός κίνδυνος
Η επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου έχει ως πρώτο στόχο να εκφράσει τη στήριξη των ΗΠΑ προς το Ισραήλ, που προχωρά σε αντίποινα έναντι της Χαμάς.
Παράλληλα, με την παρουσία του στη Μέση Ανατολή, ο Μπάιντεν θα επιδιώξει επίσης να ασκήσει πίεση στα εμπλεκόμενα μέρη, προκειμένου τα αντίποινα να έχουν τις μικρότερες δυνατές απώλειες μεταξύ αμάχων.
Πρόκειται για προσπάθεια που ενέχει πολιτικούς κινδύνους. Ηδη, το σχέδιο που θα επιτρέψει η ανθρωπιστική βοήθεια από δωρήτριες χώρες και πολυμερείς οργανισμούς να φτάσει στους αμάχους στη Γάζα, στο οποίο συμφώνησαν ΗΠΑ και Ισραήλ, δεν προχώρησε όπως αναμενόταν.
Ο Μπλίνκεν γνωστοποίησε ότι οι δύο πλευρές συζητούν τη «δυνατότητα δημιουργίας ασφαλών περιοχών για να βοηθήσουν να μείνουν οι άμαχοι μακριά από τον κίνδυνο». «Είμαστε ξεκάθαροι σχετικά με την ανάγκη η ανθρωπιστική βοήθεια να μπορεί να συνεχίσει να φτάνει στη Γάζα», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου Τζον Κίρμπι.
«Πρόκειται για έκκληση από τον πρόεδρο Μπάιντεν και σίγουρα από ολόκληρη την κυβέρνηση των ΗΠΑ», όπως τόνισε.
Η πραγματικότητα της Μέσης Ανατολής
Παρά τη συμφωνία, όμως, φορτηγά με ανθρωπιστική βοήθεια ακινητοποιήθηκαν χθες Δευτέρα στα σύνορα της Αιγύπτου με τη Γάζα, καθώς τους απαγορεύτηκε η είσοδος.
Η απαγόρευση ήρθε τη στιγμή που κάτοικοι και ανθρωπιστικές οργανώσεις εκλιπαρούσαν για νερό, τρόφιμα και καύσιμα για γεννήτριες, προειδοποιώντας για επερχόμενη ανθρωπιστική καταστροφή στον μικροσκοπικό παλαιστινιακό θύλακο, που βρίσκεται υπό την πολιορκία του Ισραήλ.
Ο Μπάιντεν θα ταξιδέψει επίσης στην Ιορδανία για να συναντηθεί με τον βασιλιά Αμπντάλα Β’, τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι και τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς, δήλωσε αργότερα ο Κίρμπι.
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου ανέφεραν ότι οι συνομιλίες του Μπάιντεν με τους Αραβες ηγέτες στην Ιορδανία θα επικεντρωθούν σε μεγάλο βαθμό στις ανθρωπιστικές ανησυχίες για τους πάνω από 2 εκατ. ανθρώπους της Γάζας.
Οι Αρχές της Γάζας τονίζουν ότι περισσότεροι από 2.800 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί εκεί, περίπου το ένα τέταρτο από αυτούς παιδιά, και περισσότεροι από 10.000 έχουν τραυματιστεί έπειτα από επιθέσεις του Ισραήλ σε αντίποινα για τις επιθέσεις της Χαμάς που οδήγησαν στον θάνατο 1.400 Ισραηλινούς.
Ο κίνδυνος περιφερειακής σύγκρουσης
Πρόκληση αποτελεί για τις ΗΠΑ και η προσπάθεια να αποτραπεί κλιμάκωση της σύγκρουσης. Ο ισραηλινός στρατός προετοιμάζεται για πιθανό δεύτερο μέτωπο και διέταξε τους κατοίκους 28 ισραηλινών κοινοτήτων κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο να εκκενώσουν τις εστίες τους.
Η ένταση στο βόρειο Ισραήλ αυξάνεται με ανταλλαγή διασυνοριακών πυρών μεταξύ του ισραηλινού στρατού και της Χεζμπολάχ του Λιβάνου, η οποία ελέγχεται από το Ιράν. Ανάλογα περιστατικά σημειώθηκαν άλλωστε και σήμερα.
Το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών προειδοποίησε σήμερα το πρωί ότι θα απαντήσει στο Ισραήλ, αν τα αντίποινα στη Γάζα έχουν δυσανάλογα μεγάλο κόστος στους κατοίκους στη Γάζα, ενώ έκανε λόγο και για «προληπτικές ενέργειες».
Από την πλευρά του ο Κίρμπι δήλωσε ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν δει σημάδι ότι το Ιράν μπορεί να προσπαθήσει να εμπλακεί άμεσα στη σύγκρουση Ισραήλ – Χαμάς.
Η Ουάσιγκτον έχει ήδη στείλει δύο αεροπλανοφόρα στην περιοχή και αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι θα ζητήσουν από το Κογκρέσο πάνω από 2 δισ. δολ. σε πρόσθετη βοήθεια για να βοηθήσουν το Ισραήλ και την Ουκρανία.
Εν τω μεταξύ, ο Μπλίνκεν βρίσκεται από την περασμένη εβδομάδα στη Μέση Ανατολή προσπαθώντας να αποτρέψει να πυροδοτήσει ο πόλεμος του Ισραήλ με τη Χαμάς ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση.
Υπέρβαση του ορίου
Επειτα από συνάντηση με τον Αλ Σίσι στο Κάιρο, τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Αιγύπτου ανέφεραν ότι ο Μπλίνκεν είχε ενημερωθεί ότι η επιχείρηση του Ισραήλ στη Γάζα έχει υπερβεί «το δικαίωμα της αυτοάμυνας» και έχει μετατραπεί σε «συλλογική τιμωρία».
Η συλλογική τιμωρία θεωρείται έγκλημα πολέμου, σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου αναρωτήθηκαν αν ο Μπάιντεν θα ζητήσει από τον Νετανιάχου και τους αξιωματούχους του Ισραήλ να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση ή αν θέσει όρους για οποιαδήποτε νέα αμερικανική στρατιωτική βοήθεια που θα μπορούσε να είναι στα σκαριά.
«Δεν θέτουμε όρους στη στρατιωτική βοήθεια που παρέχουμε στο Ισραήλ», δήλωσε ο Κίρμπι. «Εχουν το δικαίωμα να υπερασπιστούν τον εαυτό τους. Εχουν το δικαίωμα να κυνηγήσουν αυτή την τρομοκρατική απειλή», τόνισε.
Εν τω μεταξύ, οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης πραγματοποιούν έκτακτη σύνοδο κορυφής σήμερα Τρίτη, καθώς αυξάνεται η ανησυχία ότι ο πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς θα μπορούσε να τροφοδοτήσει εντάσεις στην Ευρώπη και να οδηγήσει περισσότερους πρόσφυγες σε αναζήτηση ασύλου.
Η σχέση με τον Νετανιάχου
Σημειώνεται ότι οι σχέσεις του Μπάιντεν με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό ήταν τεταμένες με αφορμή τις προσπάθειές του δεύτερου να ενισχύσει την εξουσία του μέσω μίας αμφιλεγόμενης μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος, η οποία είχε προκαλέσει θύελλα πολιτικών αντιδράσεων στη χώρα.
Επιπλέον, η Ουάσιγκτον είχε ταχθεί κατά των προσπαθειών τού ακροδεξιού συνασπισμού του οποίου ηγούνταν ο Νετανιάχου να επεκτείνει τους εποικισμούς σε αμφισβητούμενα εδάφη.
Πλέον, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός είναι επικεφαλής μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας που σχηματίστηκε εκτάκτως, μετά την επίθεση της Χαμάς, σε συνεργασία με τον πρώην υπουργό Αμυνας Μπένι Γκαντς και το κεντρώο κόμμα του.
Οι συνεργάτες του Μπάιντεν θεωρούν ότι ο κεντρικός ρόλος για τον Γκαντς, πρώην στρατηγού που υπηρέτησε στις Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις για 38 χρόνια, θα αλλάξει τη δυναμική των συζητήσεων με τον Νετανιάχου. Τη στιγμή μάλιστα που ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έχει απαλλαγεί από την εξάρτηση των ακροδεξιών συμμάχων του στην κυβέρνηση.
Πάντως, σε ένα από τα πιο ξεκάθαρα μηνύματά του για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, ο Αμερικανός πρόεδρος σε συνέντευξή του την Κυριακή τόνισε ότι «οποιαδήποτε προσπάθεια του Ισραήλ να επιβάλει εκ νέου κατοχή στη Λωρίδα της Γάζας θα ήταν μεγάλο λάθος».
Με πληροφορίες από Reuters, NYT, Guardian
