Kathimerini.gr
Κυκλοφορώντας αυτό το Σαββατοκύριακο στη βελγική πρωτεύουσα, τα σημάδια της άνοιξης είναι παντού. Τα πρώτα φύλλα της νέας χρονιάς ξεμυτίζουν στα φυλλοβόλα δένδρα, λουλούδια ανθίζουν στο γρασίδι, η θερμοκρασία σκαρφαλώνει, αργά αλλά σταθερά. Ακόμα και ο ήλιος έκανε την εμφάνισή του, επανειλημμένως, αρνούμενος να παραδοθεί εύκολα στα σύννεφα που τον τύλιγαν (τελικά, αναπόφευκτα, παραδόθηκε). Η εικόνα στο Bois de la Cambre, το μεγάλο πάρκο στο τέλος της λεωφόρου Louise, έμοιαζε φυσιολογική: άνθρωποι με τα παιδιά τους ή τα σκυλιά τους, ποδηλάτες και joggers (μεταξύ των οποίων και ο γ.γ. του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ), κόσμος που απολάμβανε τα πρώτα σκιρτήματα της αναγέννησης της φύσης.
Η επιστροφή της Περσεφόνης στον πάνω κόσμο, ωστόσο, συνοδεύεται κι εδώ, όπως παντού σχεδόν στον κόσμο (ειδικά στο Βόρειο Ημισφαίριο), από μία βαριά σκιά: την παγκόσμια επιδημία του κορωνοϊού. Σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα, τα κρούσματα στο Βέλγιο έφτασαν σήμερα τα 886 (197 περισσότερα από χθες), με 4 νεκρούς. Η βελγική κυβέρνηση αποφάσισε την περασμένη Πέμπτη το κλείσιμο σχολείων, πανεπιστημίων, μπαρ, καφέ και εστιατορίων ως τις 3 Απριλίου, ενώ τα υπόλοιπα καταστήματα θα είναι ανοιχτά μόνο καθημερινές και ακυρώθηκαν όλες οι μαζικές ψυχαγωγικές εκδηλώσεις. Η απόφαση ελήφθη αφού το χρηματιστήριο της χώρας κατέγραψε την μεγαλύτερη ημερήσια πτώση στην ιστορία του.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε σήμερα σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα ότι η Κομισιόν υιοθέτησε ένα πλαίσιο εξουσιοδότησης εξαγωγών για προστατευτικό εξοπλισμό. Επιπλέον, όπως είπε, η Επιτροπή θα αναλάβει πρωτοβουλίες για την κοινή προμήθεια διαγνωστικών σετ και αναπνευστήρα μαζί με τα κράτη-μέλη και θα παρουσιάσει κατευθυντήριες γραμμές για την επιβολή συνοριακών ελέγχων. Νωρίτερα, ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν έγραφε στο Twitter ότι «μετά από εντατικές διαβουλεύσεις», η Γερμανία και η Γαλλία «θα επιτρέψουν πλέον τις εξαγωγές προστατευτικού εξοπλισμού». Το γεγονός ότι χρειάστηκε τόσο «εντατικές διαβουλεύσεις» δεν είναι και το καλύτερο μήνυμα ευρωπαϊκής αλληλεγγύης που θα μπορούσε να σταλεί. Όσο για διατλαντική αλληλεγγύη, αυτή δέχθηκε άλλο ένα πλήγμα χθες, με την αποκάλυψη της εφημερίδας Welt ότι ο Ντόναλντ Τραμπ επιχείρησε να προσελκύσει στις ΗΠΑ με χρηματοδοτικά κίνητρα γερμανική εταιρεία που ερευνά την ανάπτυξη εμβολίου, ώστε να το διαθέσει αποκλειστικά στη χώρα του.
Πιο αισιόδοξο είναι το μήνυμα που αναμένεται από την αυριανή συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. Η Επιτροπή έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα την Παρασκευή ότι θα παραβλέψει οποιαδήποτε δαπάνη κατευθυνθεί προς την αντιμετώπιση της υγειονομικής, αλλά και της οικονομικής, κρίσης που έχει ήδη προκαλέσει η πανδημία. Η ουσιαστική αναστολή των δημοσιονομικών περιορισμών που θέτει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, σε συνδυασμό με τις δηλώσεις του προέδρου του Eurogroup Μάριο Σεντένο περί «πολύ μεγάλου» πακέτου και τα μέτρα ρευστότητας 500 δισ. ευρώ που ήδη ανακοίνωσε η Γερμανία, επιβεβαιώνουν ότι είμαστε σε μια νέα φάση, αντίστοιχη των πρώτων μηνών μετά την κατάρρευση τη Lehman Brothers το 2008.
Όσο ισχυρή κι αν είναι η αντίδραση των ευρωπαϊκών θεσμών και των εθνικών κυβερνήσεων, ωστόσο, το οικονομικό σοκ του ιού θα είναι βαρύτατο. Αξιωματούχος της Επιτροπής δήλωσε την Παρασκευή ότι παρότι δεν υπάρχουν ακόμα επίσημα αναθεωρημένα προγνωστικά, η ευρωπαϊκή οικονομία, που έναν μήνα πριν προβλεπόταν ότι θα μεγεθυνθεί κατά πάνω από 1%, θα βυθιστεί σε ύφεση - «ίσως και πολύ κάτω από το μηδέν». Γράφοντας στο Bloomberg χθες, ο γνωστός οικονομολόγος Μοχάμεντ ελ-Εριάν αναφέρθηκε σε «επικείμενες οικονομικές αναταράξεις πιο σφοδρές και εκτεταμένες από οτιδήποτε έχει βιώσει η μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού των ανεπτυγμένων χωρών».
Όπως με κάθε κρίση, η Ευρώπη θα δυσκολευθεί να απαντήσει από κοινού στον κορωνοϊό. Είναι επιτακτικό να προσπαθήσει. «Η μετάδοση χρηματοοικονομικών κρίσεων και ιών έχουν πολλά κοινά. Αν δεν αντιμετωπιστούν με συντονισμένη και ρηξικέλευθη δράση, τείνουν να εξαπλώνονται», δηλώνει στην «Κ» ο οικονομολόγος Σαχίν Βαλέ, πρώην στέλεχος του επιτελείου του Χ. Βαν Ρόμπεϊ ως προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και σύμβουλος του Εμανουέλ Μακρόν. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ως τώρα, σημειώνει, «δεν αναγνώρισε την έκταση της υγειονομικής κρίσης και απέτυχε να καταστρώσει μία κοινή στρατηγική για εξετάσεις, καραντίνα, έλεγχο της εξάπλωσης και περιορισμού των κοινωνικών επαφών. Τέτοια μέτρα θα έπρεπε να ληφθούν άμεσα και με τρόπο που να προστατεύει το πιο αδύναμο σύστημα υγείας».
Η Γερμανία έχει σχεδόν 30 κρεβάτια ΜΕΘ ανά 100.000 πολίτες· η Πορτογαλία έχει λιγότερα από πέντε (και η Ελλάδα έξι). Η Ιταλία, που βρίσκεται πάνω από τον ευρωπαϊκό μ.ο. με 12,5 κρεβάτια/100.000 άτομα, αντιμετωπίζει μία έξαρση που έχει ξεπεράσει τις δυνάμεις του συστήματος υγείας της. Οι επόμενες εβδομάδες θα δείξουν αν θα υπάρξει αρκετή ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, σώφρονες αποφάσεις από τις εθνικές κυβερνήσεις και η αναγκαία επίδειξη ατομικής ευθύνης από τους πολίτες για να τεθεί η πανδημία υπό έλεγχο. Το μόνο σίγουρο είναι ότι τίποτα δεν θα είναι το ίδιο την επόμενη μέρα.
