GUARDIAN, REUTERS, NYT
Δεκάδες άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στις διαδηλώσεις που συνεχίστηκαν χθες για έκτη ημέρα στο Ιράν εναντίον της καταπίεσης των γυναικών από το θεοκρατικό καθεστώς. Καταλύτης της οργής ήταν ο θάνατος της 22χρονης Μαχσά Αμίνι στα χέρια της αστυνομίας ηθών, την περασμένη εβδομάδα.
Διαδηλωτές εξαπέλυσαν επιθέσεις εναντίον αστυνομικών τμημάτων και αστυνομικών δυνάμεων στο Ιρανικό Κουρδιστάν, την επαρχία από την οποία καταγόταν η Αμίνι, ενώ οι διαμαρτυρίες εξαπλώθηκαν σε συνολικά 50 πόλεις, περιλαμβανομένης και της Τεχεράνης. Σύμφωνα με το Δίκτυο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Κουρδιστάν, τουλάχιστον 17 άνθρωποι, πολίτες και αστυνομικοί, έχουν χάσει τη ζωή τους στο Ιρανικό Κουρδιστάν, ενώ είναι ασαφής ο αριθμός των απωλειών στην υπόλοιπη χώρα.
Το διάταγμα
Το σίγουρο είναι ότι οι ιρανικές αρχές έχουν θορυβηθεί. Το σώμα των Φρουρών της Επανάστασης εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία αναφέρει ότι κάποιοι έχουν «στασιάσει» και πρέπει να παταχθούν με παραδειγματικό τρόπο, ενώ για σήμερα Παρασκευή, ημέρα προσευχής των μουσουλμάνων, ετοιμάζεται φιλοκυβερνητική διαδήλωση. Μετά την πρόσφατη εκλογή του, ο συντηρητικός πρόεδρος Εμπραΐμ Ραϊσί υπέγραψε διάταγμα που αυξάνει τις ποινές για τις γυναίκες (και τους άνδρες) που ανεβάζουν στο Ιντερνετ περιεχόμενο που αμφισβητεί το κάλυμμα της κεφαλής των γυναικών.
Υπενθυμίζεται ότι το «έγκλημα» της Αμίνι ήταν ότι έβγαιναν τούφες από τα μαλλιά της έξω από τη μαντίλα, γι’ αυτό και συνελήφθη από την αστυνομία ηθών, η οποία ισχυρίζεται ότι η 22χρονη ήταν φιλάσθενη και πέθανε από φυσικά αίτια. Ο πατέρας της, σε συνέντευξη στο βρετανικό BBC, το αρνείται, ενώ κάνει ευθέως λόγο για επιχείρηση συγκάλυψης από τις ιρανικές αρχές.
Τα δραματικά αυτά περιστατικά επρόκειτο να αποτελέσουν αντικείμενο της τηλεοπτικής συνέντευξης που θα παραχωρούσε ο Ιρανός πρόεδρος στη βετεράνο των ανταποκριτών του CNN Κριστιάν Αμανπούρ χθες στη Νέα Υόρκη. Όμως η συνέντευξη που θα είχε θέμα τη μαντίλα ματαιώθηκε λόγω… μαντίλας, αφού ο Ραϊσί διεμήνυσε στην Αμανπούρ ότι θα προσέλθει στη συνέντευξη μόνο αν εκείνη καλύψει το κεφάλι της.
Η ανταποκρίτρια έχει καλύψει κατά καιρούς το κεφάλι της σε συνεντεύξεις με αυστηρούς μουσουλμάνους στη Μέση Ανατολή, αλλά αρνήθηκε να κάνει το ίδιο μέσα στη χώρα της.
Η δημοσιογράφος του CNN, Κριστιάν Αμανπούρ, περιμένει εις μάτην τον πρόεδρο του Ιράν, Εμπραχίμ Ραϊσί, για μια συνέντευξη στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Η συνέντευξη ματαιώθηκε επειδή η δημοσιογράφος αρνήθηκε να φορέσει μαντίλα όπως απαίτησε ο Ιρανός πρόεδρος. Φωτ. CNN.
Μιλώντας αργότερα σε κύκλο δημοσιογράφων στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ο Ραϊσί υποστήριξε ότι το επίσημο πόρισμα για την Αμίνι δεν έχει βγει ακόμα, ενώ επιχείρησε έναν αντιπερισπασμό, αναφέροντας ότι έχουν υπάρξει εκατοντάδες επιβεβαιωμένοι θάνατοι πολιτών στα χέρια των αμερικανικών αστυνομικών αρχών.
Χθες, η αμερικανική κυβέρνηση συμπεριέλαβε και την αστυνομία ηθών του Ιράν στον μακρύ κατάλογο των ιρανικών κρατικών οργανισμών που βρίσκονται σε καθεστώς αμερικανικών κυρώσεων. Το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών ανέφερε συγκεκριμένα ότι η αστυνομία ηθών είναι «υπεύθυνη» για τον θάνατο της Αμίνι και επέβαλε κυρώσεις ως απάντηση «στην κακομεταχείριση και τη βία εναντίον γυναικών στο Ιράν και την παραβίαση των δικαιωμάτων ειρηνικών διαδηλωτών».
Οι διαδηλώσεις είναι οι σοβαρότερες στο Ιράν από τον Νοέμβριο του 2019, όταν πολίτες είχαν κατεβεί μαζικά στους δρόμους διαμαρτυρόμενοι για την αύξηση του κόστους ζωής. Τότε η Διεθνής Αμνηστία είχε καταγράψει πάνω από 300 θανάτους διαδηλωτών, ενώ άλλες πηγές ανέφεραν ακόμη και πολλαπλάσια νούμερα. Δέκα χρόνια νωρίτερα, το 2009, είχαν ξεσπάσει διαδηλώσεις με αφορμή την αμφισβήτηση του αποτελέσματος των προεδρικών εκλογών, ενώ και τότε μια γυναίκα, η Νέδα Αγά-Σολτάν, που πυροβολήθηκε από τις Αρχές, είχε γίνει σύμβολο της εξέγερσης.
