Γιώργος Σκαφιδάς
«Αυτές οι εκλογές θα είναι πιο δύσκολες από τις προηγούμενες», δήλωσε σήμερα ο Εκρέμ Ιμάμογλου, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters, με το βλέμμα στραμμένο στις κάλπες που πρόκειται να στηθούν στην Κωνσταντινούπολη στις 31 Μαρτίου.
Η εκλογή Ιμάμογλου στη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης δεν ήταν, βέβαια, εύκολη ούτε και το 2019.
Αντιθέτως, είχε λάβει χαρακτήρα πολιτικού θρίλερ, με την πλευρά Ερντογάν να αμφισβητεί ως «προϊόν παρατυπιών» το αρχικό αποτέλεσμα και τους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης να επιστρέφουν στις κάλπες τον Ιούνιο της ιδίας χρονιάς.
(REUTERS/Dilara Senkaya)
Το θρίλερ του 2019
Για την ιστορία, στις 31 Μαρτίου του 2019, ο Ιμάμογλου είχε επικρατήσει μεν αλλά οριακά έναντι του πρώην πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ στην Κωνσταντινούπολη, με διαφορά σχεδόν 14.000 ψήφων σε σύνολο περίπου 8,3 εκατομμυρίων ψηφισάντων. Η (κυβερνώσα) πλευρά των ηττημένων, όμως, δεν δέχθηκε το αποτέλεσμα· και η Κωνσταντινούπολη επέστρεψε, έτσι, στις κάλπες στις 23 Ιουνίου του 2019, με τη διαφορά να διευρύνεται σημαντικά υπέρ του Ιμάμογλου στον επαναληπτικό γύρο και την πλευρά Ερντογάν να αναγκάζεται τελικώς, ακριβώς λόγω της πολύ μεγάλης διαφοράς των άνω των 800.000 ψήφων, να αποδεχθεί το αποτέλεσμα.
Τούτων δοθέντων, διερωτάται κανείς πόσο πιο δύσκολα θα μπορούσαν να γίνουν τα πράγματα για τον Ιμάμογλου το 2024;
Ο προερχόμενος από το αντιπολιτευόμενο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) 53χρονος δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης – ο πολιτικός που έβαλε τέλος στην 25ετή (1994 – 2019) κυριαρχία του Ερντογάν στον μεγαλύτερο μητροπολιτικό δήμο της Τουρκίας – διεκδικεί τώρα την επανεκλογή του στις κάλπες της 31ης Μαρτίου. Σύμφωνα μάλιστα με τις μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις, εκείνος ξεχωρίζει ως το φαβορί για τη νίκη, γεγονός το οποίο θα έπρεπε, θεωρητικώς, να του δίνει έναν «αέρα» άνεσης…
Οσα άλλαξαν την τελευταία πενταετία
Ωστόσο, είναι πολλά εκείνα που έχουν αλλάξει, εν τω μεταξύ, στην Τουρκία την τελευταία πενταετία (2019 – 2024), προς κατευθύνσεις που δεν ευνοούν όσους αντιμάχονται πολιτικά τον Ερντογάν;
Η – άλλοτε ενωμένη – τουρκική αντιπολίτευση ηττήθηκε στις διπλές (βουλευτικές και προεδρικές) εκλογές του 2023… και έκτοτε μετρά απώλειες:
- η αντιπολιτευόμενη «Εθνική Συμμαχία» (Millet Ittifaki) των «έξι» δεν υπάρχει πια
- ο άλλοτε πολλά υποσχόμενος Σελαχατίν Ντεμιρτάς ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την ενεργό πολιτική, ενώ παραμένει στη φυλακή από το 2016
- ο Οσμάν Καβαλά επίσης παραμένει στη φυλακή, έχοντας μάλιστα εν τω μεταξύ καταδικαστεί τελεσίδικα
- το εθνικιστικό Καλό Κόμμα (iyi) της Μεράλ Ακσενέρ υποχωρεί στις δημοσκοπήσεις
- το φιλοκουρδικό HDP δεν υπάρχει πια (έγινε HEDEP-DEM)
- και το κεμαλικό CHP έχει έναν νέο ηγέτη (τον Οζγκιούρ Οζέλ)
- ενώ ο ίδιος ο Ιμάμογλου, καθώς και άλλα στελέχη του CHP όπως η Τζανάν Καφταντσίογλου, είδαν τα περασμένα χρόνια την τουρκική δικαιοσύνη να τους επιβάλλει καταδικαστικές αποφάσεις ενάντια στις οποίες έχουν πια ασκηθεί εφέσεις που «διαιωνίζουν» νομικές περιπέτειες με σαφείς πολιτικές/εκλογικές προεκτάσεις…
Η «μεγάλη εικόνα»
Με βάση τη «μεγάλη εικόνα» όπως εκείνη έχει πια διαμορφωθεί στην Τουρκία του Ερντογάν, ο Ιμάμογλου έχει πια όντως μπροστά του σειρά από λόγους για τους οποίους θα έπρεπε να ανησυχεί. Πολύ δε περισσότερο από τη στιγμή που τα άλλα μεγάλα κόμματα της τουρκικής αντιπολίτευσης, πέραν του CHP, δεν τον στηρίζουν πια επισήμως όπως στο παρελθόν.
Από την άλλη πλευρά βέβαια, οι δημοσκοπήσεις εξακολουθούν να του δίνουν σαφές προβάδισμα, μόλις λίγους μήνες πριν από τις αυτοδιοικητικές κάλπες, και πολλοί από τους ψηφοφόρους των αντιπολιτευόμενων κομμάτων είναι σαφές ότι θα τον στηρίξουν στην πράξη, ανεξάρτητα από τις όποιες επίσημες ανακοινώσεις των κομματικών ηγεσιών.
Μέσα σε ένα τέτοιο πολιτικό περιβάλλον, η δήλωση που έκανε ο Ιμάμογλου στο Reuters σήμερα, για τις επερχόμενες εκλογές στην Κωνσταντινούπολη που θα είναι «πιο δύσκολες» από τις προηγούμενες, ερμηνεύεται και ως έμμεση έκκληση συσπείρωσης ή προειδοποίηση μη-επανάπαυσης προς την πλευρά όλων εκείνων που θα μπορούσαν να στηρίξουν την υποψηφιότητά του ενάντια στον εκλεκτό του κυβερνώντος ερντογανικού Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP).
Η (αναπάντεχη;) υποψηφιότητα του Κουρούμ
Ο Ιμάμογλου θα έχει απέναντί του στην Κωνσταντινούπολη στις 31 Μαρτίου, ως εκλεκτό του Ερντογάν, τον 47χρονο τεχνοκράτη πρώην υπουργό (Περιβάλλοντος) και νυν βουλευτή Κωνσταντινούπολης Μουράτ Κουρούμ, η υποψηφιότητα του οποίου παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον αλλά για μια σειρά άλλους λόγους.
«…για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης, έχουν ακουστεί ως πιθανά τα ονόματα του (νυν υπουργού Εσωτερικών) Αλί Γερλίκαγια, του (νυν υπουργού Υγείας) Φαχρετίν Κοτζά αλλά και του (προεδρικού γαμπρού) Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ, ενώ προ μηνών αναφέρονταν ως πιθανές και οι υποψηφιότητες του πρώην υπουργού Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, του πρώην υπουργού Περιβάλλοντος Μουράτ Κουρούμ κ.ά.», γράφαμε στην «Κ» τον περασμένο Νοέμβριο.
(REUTERS/Murad Sezer)
Ο Μουράτ Κουρούμ – η υποψηφιότητα του οποίου ανακοινώθηκε επισήμως την Κυριακή, στο πλαίσιο εκδήλωσης στην Κωνσταντινούπολη, παρουσία του ιδίου του Ερντογάν – δείχνει περισσότερο «αδύναμος» πολιτικά εάν συγκριθεί με τους άλλους πιθανούς υποψηφίους του AKP, για αυτό και πολλοί δεν περίμεναν ότι θα είναι εκείνος που θα λάβει το χρίσμα, πράγμα το οποίο όμως εύλογα προβληματίζει: Γιατί να επιλέξει ο Ερντογάν να «κατεβάσει» ενάντια στον «διεθνώς διάσημο» Ιμάμογλου έναν – σε μεγάλο βαθμό άγνωστό – 47χρονο τεχνοκράτη, ο οποίος έχει μάλιστα γεννηθεί στην Αγκυρα;
İstanbul’un seçimi!
— Şaban Sevinç (@sabansevinc2) January 8, 2024
İSMAİL Saymaz bugünkü yazısında 3 ayrı firmanın İmamoğlu ve Kurum hakkında yaptığı araştırmayı içeriyor ve önemli
ANKETLERDE EKREM İMAMOĞLU VE MURAT KURUM
MetroPoll’ün yaptığı aralık ayı araştırmasına göre İmamoğlu ve Kurum yarıştığı takdirde sonucun ne… https://t.co/lSBs63NfMh
Δημοσκόπηση της εταιρείας MetroPoll, που είχε δημοσιευτεί τον Δεκέμβριο του 2023, παρουσίαζε τον Ιμάμογλου να αφήνει τον Κουρούμ περίπου 15 ποσοστιαίες μονάδες πίσω, με 48,2% έναντι 33,9%, ενώ η διαφορά μεταξύ των δύο ήταν ακόμη μεγαλύτερη (48,8% έναντι 30,2%) σε σφυγμομέτρηση της εταιρείας OPTİMAR που είχε πραγματοποιηθεί τον περασμένο Νοέμβριο.
Σύμφωνα με όσα διαρρέει πια η πλευρά του Τούρκου προέδρου, ο Κουρούμ έχει «πέραση» στους νεότερης ηλικίας ψηφοφόρους και στον επιχειρηματικό κόσμο, αλλά και πρακτικές ικανότητες τις οποίες απέδειξε στην πράξη έπειτα από τους καταστροφικούς σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου του 2023, ενώ εκείνος είχε, προτού γίνει υπουργός, δοκιμαστεί επιτυχώς και σε σειρά από τεχνοκρατικού τύπου πόστα σχετιζόμενα κυρίως με ζητήματα στέγασης.
Πέρα από το όποιο κομματικό αφήγημα ωστόσο, εκτιμάται ότι ο Ερντογάν επέλεξε έναν τέτοιου τύπου υποψήφιο ως αχυράνθρωπο… για να κάνει στην πράξη εκστρατεία ο ίδιος. Ο 69χρονος Τούρκος πρόεδρος (ο οποίος είχε διατελέσει δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης την περίοδο 1994 – 1998) μπαίνει στην τελική ευθεία προς τις αυτοδιοικητικές κάλπες με ισχυρό χαρτί… τη δική του εικόνα και το δικό του ηγετικό προφίλ. Η εν λόγω – προσωποκεντρική – επιλογή δικαιώθηκε, άλλωστε, κατά τρόπο θριαμβικό στις εθνικές εκλογές του 2023, και το αδιαφιλονίκητα κυρίαρχο πρόσωπο στις τάξεις του AKP παραμένει εκείνο του ιδίου του Ρ. Τ. Ερντογάν.
Εάν ο Κουρούμ ηττηθεί στην Κωνσταντινούπολη τον προσεχή Μάρτιο, θα επιστρέψει στη «σκιά» του Τούρκου προέδρου από την οποία προήλθε, ενός προέδρου το περιβάλλον του οποίου θα συνεχίσει να σφίγγει τον κλοιό των πιέσεων γύρω από τον Ιμάμογλου… Εάν, από την άλλη πλευρά, κερδίσει, θα έχει κερδίσει ο Ερντογάν…