Kathimerini.gr
Σταύρος Τζίμας
Εμπλεος εθνικής υπερηφάνειας γιατί εξασφάλισε την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της χώρας του με την Ευρωπαϊκή Ενωση, και εν μέσω πολιτικού σεισμού που προκαλεί η σύλληψη και προφυλάκιση για διαφθορά του πρώην πρωθυπουργού και προέδρου της Δημοκρατίας Ιλίρ Μέτα, ο Εντι Ράμα έρχεται στις 3 Νοεμβρίου στη Θεσσαλονίκη για να απευθύνει ομιλία, στα πρότυπα αυτής στην Αθήνα πέρυσι, στους συμπατριώτες του μετανάστες, με το βλέμμα στραμμένο στις βουλευτικές εκλογές της ερχόμενης άνοιξης.
Με τη σύλληψη του Μέτα, και τον κατ’ οίκον περιορισμό (λόγω ηλικίας δεν προφυλακίστηκε) του Σαλί Μπερίσα, επίσης για διαφθορά ενόσω ήταν πρόεδρος της Δημοκρατίας και πρωθυπουργός, η πολυσυζητημένη εισαγγελία για τη δίωξη του οργανωμένου εγκλήματος SPAK θέτει εκτός πολιτικής δράσης τις ηγεσίες των δύο μεγάλων κομμάτων της αντιπολίτευσης. «Με τον έναν ηγέτη φυλακισμένο στο διαμέρισμα και τον άλλον στο κελί, ο νικητής είναι δεδομένος στην επικείμενη κάλπη…» σχολίαζε στην «Κ» έμπειρος πολιτικός παρατηρητής στα Τίρανα.
Η σύλληψη Μέτα
Ο Ιλίρ Μέτα συνελήφθη από την ειδική αστυνομική δύναμη της SPAK στον δρόμο Τιράνων – Δυρραχίου, σε μια επιχείρηση που είχε χαρακτηριστικά σόου, με τους μασκοφόρους κομάντος του αλβανικού FBI (Εθνικό Γραφείο Ερευνών) να τον σέρνουν βίαια έξω από το αυτοκίνητο, μπροστά στον τηλεοπτικό φακό. Δεν ήταν πάντως η σύλληψή του κεραυνός εν αιθρία.
Ηταν γνωστό ότι ο Μέτα ελεγχόταν από την εισαγγελία για μίζες και διευκολύνσεις «ημετέρων» και είχε βεβαρημένο μητρώο, καθώς όταν ήταν υπουργός Οικονομικών είχε βιντεοσκοπηθεί παράνομα την ώρα που αξίωνε το ποσό των 700.000 γερμανικών μάρκων για να μεσολαβήσει υπέρ της παραχώρησης σε μεγαλοεπιχειρηματία της κατασκευής υδροηλεκτρικού σταθμού. Παρ’ όλα αυτά, ο Εντι Ράμα τον πρότεινε στη συνέχεια και τον ψήφισε για πρόεδρο της Δημοκρατίας!
Ο Μέτα κρατείται από προχθές το βράδυ στη φυλακή και το ερώτημα που πλέον πλανάται από το απόγευμα της Δευτέρας στη δημόσια σφαίρα είναι ποιος πολιτικός αξιωματούχος έχει σειρά και αν αυτό το ανελέητο(;) κυνηγητό των «διεφθαρμένων» μπορεί να ακουμπήσει και τον ίδιο τον Ράμα ή, έστω, την αυλή του.
Οι αυξανόμενες καταγγελίες της αντιπολίτευσης, αλλά και τα δηλητηριώδη υπονοούμενα στον διεθνή Τύπο, περί συγκάλυψης από τον ίδιο κραυγαλέων υποθέσεων διαφθοράς, υψηλής προστασίας κυκλωμάτων εμπορίας ναρκωτικών, ουδέποτε αξιολογήθηκαν από τη SPAK ως ενδιαφέρουσες προς έρευνα και ο ίδιος μοιάζει να αδιαφορεί.
Μέχρι τώρα το «δόκανο» της ειδικής εισαγγελίας έχει συλλάβει και φυλακίσει ή έχει απαγγείλει κατηγορίες σε πρώην βουλευτές, υπουργούς, δημάρχους, υψηλόβαθμους κρατικούς αξιωματούχους του Ράμα όπως και άλλων κομμάτων, με κορυφαίους τους ηγέτες του Δημοκρατικού Κόμματος Σαλί Μπερίσα και του Κόμματος Ελευθερίας Ιλίρ Μέτα.
Τι θα συμβεί όμως εάν το «μαχαίρι» των «αδιάφθορων» της SPAK, που οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί τον υποχρέωσαν να συγκροτήσει, φτάσει οδηγούμενο από τις έρευνες έως το δικό του «κόκαλο»;
Η αντιπολίτευση επιμένει να φωνάζει σε όλους τους τόνους για το ότι η «ανεξάρτητη εισαγγελική αρχή» αποφεύγει να εξετάσει τις εναντίον του Ράμα υποβληθείσες από την ίδια μηνύσεις, στις οποίες «κατατίθενται αδιάσειστα στοιχεία» περί εμπλοκής του σε σκοτεινές υποθέσεις, γεννώντας ερωτήματα σχετικά με την ίση αντιμετώπιση των πολιτών και τη λειτουργία του κράτους δικαίου. «Ερευνες εναντίον του Ράμα δεν πρόκειται να ξεκινήσουν όσο οι διεθνείς φίλοι και σύμμαχοι θα θέλουν σταθερότητα στην Αλβανία», λέει ένας άλλος παρατηρητής.
Δεν αποκλείεται ο εφησυχασμός του να απορρέει από τη σιγουριά του ότι είναι «πεντακάθαρος» ή στο πίσω μέρος του μυαλού του να σκέφτεται «με έχουν ανάγκη». Ως προς αυτό το τελευταίο, τη (γεω)πολιτική πτυχή της όλης υπόθεσης, ο Ράμα ενδεχομένως δεν έχει και άδικο να αισθάνεται ότι βρίσκεται στο απυρόβλητο.
Σε περίπτωση που πιαστεί στην απόχη της Δικαιοσύνης, η Αλβανία θα βυθιστεί σε πολιτική περιδίνηση, καθώς δεν υπάρχει εναλλακτική από το κόμμα του, ούτε από την αδύναμη και ανυπόληπτη αντιπολίτευση, εξέλιξη που μπορεί να έχει ευρύτερες συνέπειες στο αλβανικό τόξο. Μια τέτοια εξέλιξη ο συμμαχικός παράγοντας, ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού, ουδόλως την επιθυμεί, δεδομένου ότι τον έχει επιλέξει ως προνομιακό συνομιλητή στην ανατολική ακτή της Αδριατικής σε δύσκολες εποχές. Εξ ου και η σιωπή, έως χθες το βράδυ, από τις δυτικές πρεσβείες στα Τίρανα. Η μόνη διπλωμάτης εκτός Αλβανίας που σχολίασε τη σύλληψη ήταν η πρώην πρέσβης της Ε.Ε. στα Τίρανα, Ρομάνα Βλαχούτιν, η οποία δήλωσε πως «στην Αλβανία ο νόμος τούς πιάνει όλους».
Κινητοποιήσεις
Οπως ήταν φυσικό, τόσο ο Ιλίρ Μέτα όσο και ο Σαλί Μπερίσα και τα κόμματά τους στηλίτευσαν σε υψηλούς τόνους την όλη επιχείρηση «του ναρκο-κράτους», υποδεικνύοντας τον Εντι Ράμα ως τον οργανωτή της και διαμηνύοντας κλιμάκωση των εναντίον του κινητοποιήσεων. Καθώς η χώρα οδεύει προς εκλογές, η όξυνση των πολιτικών παθών στην Αλβανία αναμένεται να λάβει δυναμικές διαστάσεις, με αφορμή τις δικαστικές διώξεις τις οποίες η αντιπολίτευση εκλαμβάνει ως πολιτικές.
Η εκρίζωση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος αποτελεί ένα από τα βασικά κριτήρια που πρέπει να εκπληρώσει η Αλβανία για να προχωρήσουν οι ενταξιακές διαδικασίες, έργο που έχει αναλάβει η ανεξάρτητη(;) ειδική εισαγγελία SPAK, ενισχυμένη με σημαντικές εξουσίες.
Ωστόσο, το έργο της κάθε άλλο παρά εύκολο αποδεικνύεται. Περισσότερο από κάθε άλλη χώρα των Βαλκανίων, η μετακομμουνιστική πραγματικότητα στην Αλβανία, απουσία διαχρονικά κρατικής και δημοκρατικής κουλτούρας, διαμορφώθηκε κατά το πλείστον στη βάση των συμφερόντων του οργανωμένου εγκλήματος και διψασμένων για χρήμα στελεχών του κομμουνιστικού καθεστώτος, που έχτισαν ή ήλεγξαν νευραλγικούς τομείς της «ελεύθερης οικονομίας», πολιτικά κόμματα, ΜΜΕ κ.ά. Με το πέρασμα του χρόνου η διαπλοκή γιγαντώθηκε, αγκάλιασε τα πάντα έως και τα ύπατα αξιώματα της εξουσίας, και πλέον πολύ δύσκολα και επώδυνα, κατά τις εκτιμήσεις των ειδικών, θα ξεριζωθεί.
Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η πλειονότητα των ανθρώπων έφτασε να αντιδρά παθητικά θεωρώντας αυτονόητο πως όποιος εμπλέκεται στην πολιτική «το κάνει για να κλέψει», δίνοντας έτσι άφεση αμαρτιών στους πολιτικούς και κρατικούς αξιωματούχους, που πλουτίζουν εξόφθαλμα εις βάρος τους.
Μια πρόσφατη έρευνα του φόρουμ για την ανάπτυξη και καταπολέμηση της διαφθοράς στη ΝΑ Ευρώπη (SELDI), μάλιστα, κατέδειξε την Αλβανία ως την «πρωταθλήτρια» στο μπαξίσι, με ποσοστό της τάξεως του 40%!
Οι έρευνες της SPAK για μεγάλα χρηματικά ποσά ύποπτης προέλευσης που πληρώθηκαν στο εξωτερικό για λόμπινγκ υπέρ του ιδίου του Ράμα και του κόμματός του, αλλά και για κάποιες ιατρικές εξετάσεις του εκτός Αλβανίας, επεκτάθηκαν σε ΗΠΑ, Αυστρία, Κύπρο κ.α. και έχουν στο στόχαστρό τους και την πρώην σύζυγό του, που όμως δεν έχει συλληφθεί.