Ξένια Κουναλάκη
Aιφνιδιάζοντας τόσο το ίδιο του το κόμμα, τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD), όσο και τους κυβερνητικούς του εταίρους, τους Πράσινους και τους Ελεύθερους Δημοκράτες (FDP), o Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς ανακοίνωσε την Τρίτη ότι η χώρα του προτίθεται να εξοπλίσει την Ουκρανία με 50 τανκς Gepard.
Είχαν προηγηθεί συνεντεύξεις στις οποίες επέμενε να επαναλαμβάνει τις επιφυλάξεις του για την αποστολή βαρέων όπλων στο Κίεβο, αλλά και η πτώση της δημοτικότητάς του (49% των Γερμανών δηλώνουν ότι δεν είναι ικανοποιημένοι από το έργο του), με τη γερμανική κοινή γνώμη και τον Τύπο να αναρωτιούνται αν είναι κατάλληλος να ηγηθεί της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή.
«Κάνω τα πάντα για να αποτρέψω μια κλιμάκωση που θα μπορούσε να οδηγήσει στον Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο», διακήρυξε στη συνέντευξή του στο περιοδικό Der Spiegel την περασμένη εβδομάδα. Ο γ.γ. του SPD, Kέβιν Κίνερτ, έλεγε λίγες ώρες πριν από την επίσημη ανακοίνωση για τα άρματα, ότι αντιτίθεται σε μια τέτοια ενέργεια γιατί «στην παρούσα χρονική στιγμή και με τις τρέχουσες διαβουλεύσεις, θα επρόκειτο για μοναχική πορεία» του Βερολίνου.
Τι άλλαξε;
Πώς άλλαξε όμως η στάση της κυβέρνησης και δη των Σοσιαλδημοκρατών από τη μια στιγμή στην άλλη; Ήθελε ο Ολαφ Σολτς να διαψεύσει τον καταιγισμό καταγγελιών για την παραδοσιακή πολιτική κατευνασμού της Μόσχας από μια σειρά επιφανών Σοσιαλδημοκρατών, από τον ταπεινωμένο πλέον Γκέρχαρντ Σρέντερ, που εξακολουθεί να είναι στέλεχος δύο Δ.Σ. ενεργειακών κολοσσών της Ρωσίας, τον άλλοτε υπουργό Εξωτερικών και νυν ομοσπονδιακό πρόεδρο Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγερ, έως τον πρώην αντικαγκελάριο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ; Ήταν η πίεση ακόμη και από φίλα προσκείμενες εφημερίδες, όπως η Ζeit, της οποίας εκδότης υπήρξε επί σειρά ετών ο πρώην καγκελάριος Χέλμουτ Σμιτ, που έπαιξε καταλυτικό ρόλο; Οι εκκλήσεις στελεχών του κόμματος της αντιπολίτευσης των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) ή οι ενδοκυβερνητικές έριδες γύρω από το ζήτημα; Ή η αποδοκιμασία της διεθνούς κοινότητας για τη μέχρι πρότινος ατολμία;
«Έπειτα από πολυήμερες βασανιστικές συζητήσεις, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αποφάσισε για πρώτη φορά να εγκρίνει τη μεταφορά ενός τεθωρακισμένου οχήματος στην Ουκρανία. Η πίεση ήταν τεράστια. Εμπειρογνώμονες του Βερολίνου στον τομέα της ασφάλειας, αλλά και γνώστες της Ανατολικής Ευρώπης, επέμεναν να συμβουλεύουν το Βερολίνο να παραδώσει τα τανκς. Οι κορυφαίες εφημερίδες επέκριναν δριμύτατα τον καγκελάριο Σολτς για τον δισταγμό του. Το CDU χρησιμοποίησε την ολοένα και πιο έκδηλη διαμάχη μεταξύ των Πρασίνων και του FDP, καθώς και του SPD για να απαιτήσει την εξαγωγή βαρέων όπλων. Αλλά αυτό που τον οδήγησε τελικά στην οριστική απόφαση ήταν η ανάγκη να έχουμε κάτι να δείξουμε στη σύνοδο κορυφής για την υποστήριξη της Ουκρανίας, κατά τη συνάντηση του Ραμστάιν. Οι ΗΠΑ είχαν καλέσει τη Γερμανίδα υπουργό Άμυνας να μεταβεί στη σύνοδο στην αεροπορική βάση που βρίσκεται στο κρατίδιο της Ρηνανίας – Παλατινάτου. Το τεθωρακισμένο που προκρίθηκε δεν είναι κάτι που θα αλλάξει τον πόλεμο. Το Gepard είναι ένα παροπλισμένο αυτοκινούμενο αντιαεροπορικό όχημα. Με το κανόνι χαμηλωμένο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για μάχες εδάφους. Αυτό το όπλο απέχει πολύ από τα αιτήματα της Ουκρανίας προς το Βερολίνο. Αλλά είναι μια αρχή που κάνει ο Σολτς για να γεφυρώσει το απειλητικό χάσμα στο εσωτερικό του κυβερνητικού του συνασπισμού και να αποτρέψει την απομόνωση της Γερμανίας από τους υπόλοιπους συμμάχους στο ΝΑΤΟ. Ο δισταγμός του τις τελευταίες μέρες κατέστησε σαφές ότι βλέπει τον εαυτό του αναγκασμένο να το κάνει. Δεν έχει αποφασιστεί ακόμη αν το SPD θα του επιτρέψει περαιτέρω παραδόσεις αυτοκινούμενων οχημάτων, πυροβόλων Marder ή ακόμη και αρμάτων μάχης Leopard 1», εξηγεί στην «Κ» ο Μίχαελ Τούμαν, Γερμανός συγγραφέας και συντάκτης διεθνών ειδήσεων της εφημερίδας Ζeit, πρώην ανταποκριτής στη Μόσχα και στη συνέχεια στην Κωνσταντινούπολη.
Στη συνέντευξή του στο Spiegel, ο Σολτς είχε επισημάνει πάντως κάτι σωστό: «Ο στρατιωτικός εξοπλισμός (σ.σ. που θα στείλουμε) θα πρέπει να μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς μακροχρόνια εκπαίδευση, χωρίς περαιτέρω διαδικασίες και χωρίς να αναπτυχθούν στρατιώτες από τις δικές μας χώρες. Αυτό επιτυγχάνεται γρηγορότερα με όπλα σοβιετικής κατασκευής, με τα οποία είναι εξοικειωμένοι οι Ουκρανοί».
Όπως έγραψε η Bild, η βιομηχανία όπλων Krauss-Maffei-Wegmann, που παράγει τα Gepard, διαθέτει στο Κίεβο 23.000 μικρά βλήματα, αλλά με δεδομένο ότι τα Gepard χρησιμοποιούν 1.100 εξ αυτών το λεπτό, είναι σαφές ότι η προμήθεια δεν επαρκεί. Υποτίθεται ότι το κενό θα κάλυπταν οι Ελβετοί, αφού και στη γειτονική χώρα παράγονται τέτοιου είδους πυρομαχικά. Ωστόσο η Ελβετία ως ουδέτερη χώρα απαγορεύεται να εξοπλίζει χώρες που βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση, ακόμη και την Ουκρανία σήμερα.
Σε δύο μήνες και αν
Παράλληλα, τα τανκς αναμένεται να φθάσουν στην εμπόλεμη ζώνη σε ώρα… Γερμανίας, δηλαδή το νωρίτερο εντός δύο μηνών. Η εκπαίδευση του οδηγού και διοικητή τους χρειάζεται, ακόμη κι αν υπάρχει μια μικρή προϋπηρεσία, τουλάχιστον δύο έως τέσσερις εβδομάδες, ενώ ο συνολικός χρόνος εξοικείωσης στο πιλοτήριο θα μπορούσε να διαρκέσει έως και έξι εβδομάδες, με βάση την εμπειρία της Μπούντεσβερ.
Παρά τους βραδείς ρυθμούς του Βερολίνου, οι πρόσφατες αποφάσεις αποτελούν σημαντική βελτίωση, αν αναλογιστεί κανείς ότι η αρχική προσφορά της Γερμανίας για αποστολή όπλων στην Ουκρανία αφορούσε… 5.000 κράνη, εξαγγελία που προκάλεσε σκωπτικά σχόλια και memes στα σόσιαλ μίντια. Εκτοτε και κατόπιν γενικευμένης διεθνούς κατακραυγής, η χώρα έστειλε μια σειρά από αντιαεροπορικούς πυραύλους, χειροβομβίδες, αυτόματα όπλα, νάρκες και άλλα όπλα.
