Kathimerini.gr
Η γαλλική εφημερίδα Le Parisien χαρακτήρισε «κεραυνό» την απόφαση του Εμανουέλ Μακρόν να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση και να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές, στις 30 Ιουνίου και στις 7 Ιουλίου, ύστερα από τη συντριπτική ήττα του κόμματός του από την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση (RN) της Μαρίν Λεπέν στις ευρωεκλογές της Κυριακής. Η Le Monde μίλησε για «άλμα στο κενό», ενώ η σοσιαλίστρια δήμαρχος Παρισιού Αν Ινταλγκό εμφανίστηκε «έκπληκτη» για την επιλογή του Γάλλου προέδρου να προκηρύξει εκλογές μόλις δύο εβδομάδες πριν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων στην πόλη της.
Ο ίδιος ο Μακρόν δήλωσε ότι «δεν μπορούσε να υποκριθεί ότι δεν συνέβη τίποτα» και ότι η χώρα χρειάζεται «καθαρές απαντήσεις».
Είναι αλήθεια ότι ο πολιτικός σεισμός της Κυριακής δεν άφηνε περιθώρια για οποιεσδήποτε προσπάθειες υποτίμησης ή εξωραϊσμού της λαϊκής ετυμηγορίας. Με ποσοστό μόλις 14,6%, η κεντρώα παράταξη του Μακρόν έλαβε λιγότερες από τις μισές ψήφους του RN, το οποίο για πρώτη φορά στην ιστορία του εκτοξεύθηκε στο 31,4%. Λίγο έλειψε μάλιστα η προεδρική παράταξη να μείνει στην τρίτη θέση, με τους Σοσιαλιστές του Ραφαέλ Γκλικσμάν να συγκεντρώνουν 13,8%. Και πάλι, όμως, πώς μπορεί να δικαιολογήσει κανείς μια τόσο παράτολμη κίνηση όπως το να προκηρύσσεις εκλογές από θέση αδυναμίας, τη στιγμή που ο άνεμος φουσκώνει τα πανιά του ισχυρότερου πολιτικού αντιπάλου σου;
Αναλυτικό ρεπορτάζ της Le Monde υποστηρίζει πως η ιδέα των πρόωρων εκλογών τριγύριζε στο μυαλό του Μακρόν εδώ και τουλάχιστον έξι μήνες. Η πιθανότητα να ανακοινώσει τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης το βράδυ των ευρωεκλογών, ανεξαρτήτως αποτελέσματος, έπεσε στο τραπέζι, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, στις 20 Μαΐου, στη διάρκεια δείπνου εργασίας του Μακρόν με τους «τέσσερις σωματοφύλακες», όπως αποκαλούν κάποιους στενούς, αν και όχι ιδιαίτερα γνωστούς, συμβούλους του. Βλέποντας την ισχυρή δυναμική της Μαρίν Λεπέν προς την προεδρία, ενόψει των εκλογών του 2027, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας αναζητούσε μια θεαματική κίνηση για την ανάκτηση της πολιτικής πρωτοβουλίας και οι ευρωεκλογές ήταν απλώς η αφορμή, όχι η αιτία.
Αρκετοί Γάλλοι αναλυτές εκτιμούσαν χθες πως ο σημερινός ένοικος του Ελιζέ εμπνεύστηκε από το παράδειγμα του Σαρλ ντε Γκωλ, ο οποίος, παρότι έφτασε στο χείλος της ανατροπής του από την Αριστερά κατά τον θυελλώδη Μάη του ’68, τόλμησε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές τον Ιούνιο, για να τις κερδίσει θριαμβευτικά. Αλλοι θεωρούν ελάχιστα πιθανό ένα τέτοιο σενάριο και υπενθυμίζουν τη μοιραία απόφαση ενός άλλου κεντροδεξιού προέδρου, του Ζακ Σιράκ, να προκηρύξει πρόωρες εκλογές το 1997, για να τις χάσει πανηγυρικά από την ενωμένη Αριστερά. Αλλωστε, ο πρόεδρος του RN, Ζορντάν Μπαρντελά, ήταν εκείνος που είχε ζητήσει, αμέσως μετά τα exit polls, πρόωρες εκλογές, ενώ η Μαρίν Λεπέν χαιρέτισε την απόφαση του Μακρόν, υπογραμμίζοντας ότι το κόμμα της «είναι έτοιμο να ασκήσει εξουσία, έτοιμο να βάλει φραγμό στην παράνομη μετανάστευση».
Η δήμαρχος Παρισιού εμφανίστηκε «έκπληκτη» για την προκήρυξη εκλογών δύο εβδομάδες πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Σε τι θα μπορούσε, άραγε, να ελπίζει ο Γάλλος πρόεδρος; Τα αντανακλαστικά του «δημοκρατικού μετώπου εναντίον της Ακροδεξιάς» έχουν από καιρό εξασθενήσει με ευθύνη και του ίδιου, καθώς βρέθηκε στο ίδιο στρατόπεδο με τη Λεπέν όταν ψηφιζόταν ο (αντι)μεταναστευτικός νόμος και σε σειρά άλλων ζητημάτων.
Το μέτωπο με το κεντροδεξιό κόμμα Οι Ρεπουμπλικανοί δεν υλοποιήθηκε ποτέ και σήμερα ο ηγέτης του κόμματος, Ερίκ Σιοτί, εμφανίζεται διαπρύσιος αντίπαλος της Μακρονίας – άλλωστε, η δεξαμενή ψήφων από αυτόν τον χώρο είναι πολύ περιορισμένη, όπως έδειξε το πενιχρό 7,3% των ευρωεκλογών. Πολύ ισχυρότερη, αν και διασπασμένη, εμφανίζεται η Αριστερά (Σοσιαλιστές, Ανυπότακτη Γαλλία και Κομμουνιστές απέσπασαν αθροιστικά το 23%), αλλά δεν είναι καθόλου σίγουρο πως οι ψηφοφόροι της στον δεύτερο γύρο θα υποστηρίξουν υποψηφίους του στρατοπέδου Μακρόν, ακόμη κι αν είναι αντίπαλοι με ακροδεξιούς.
Με αυτά τα δεδομένα, ο Γάλλος πρόεδρος αντιμετωπίζει σειρά κινδύνων: να αναδειχθεί μια ακροδεξιά πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση (ενδεχόμενο πολύ απομακρυσμένο με τα σημερινά δεδομένα), να υπάρξει κατακερματισμός των πολιτικών δυνάμεων χωρίς ξεκάθαρη πλειοψηφία ή να αναδειχθεί πρώτη δύναμη το RN, χωρίς απόλυτη πλειοψηφία, αλλά σε μεγάλη απόσταση από τους υπόλοιπους, κάτι που θα ενισχύσει την πίεση για την παράδοση της πρωθυπουργίας στον Ζορντάν Μπαρντελά.
Αναλυτές εκτιμούν ότι ο Εμανουέλ Μακρόν ενδεχομένως είναι έτοιμος να διαχειριστεί το τελευταίο, προφανώς δυσάρεστο γι’ αυτόν ενδεχόμενο: την πρώτη συγκατοίκηση προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας με έναν ακροδεξιό πρωθυπουργό. Δεν αποκλείεται να πιστεύει ότι η κυβερνητική θητεία του 28χρονου Μπαρντελά θα διαλύσει την αύρα του «αντισυστημικού» RN και θα αποξενώσει οπαδούς του, έτσι ώστε η πρωθυπουργία αντί να γίνει εφαλτήριο για την προεδρία, να χαντακώσει τελικά τη Μαρίν Λεπέν στην αποφασιστική μάχη του 2027. Ενα στοίχημα πολύ υψηλού πολιτικού ρίσκου, που ήδη προκαλεί πολλές αντιδράσεις.