Γιάννης Παλαιολόγος
Με γενικές διακηρύξεις περί ενότητας και αλληλεγγύης, αλλά χωρίς κοινή γραμμή απέναντι στο διάταγμα Πούτιν για πληρωμή του ρωσικού αερίου σε ρούβλια, ολοκληρώθηκε το έκτακτο Συμβούλιο Ενέργειας, που έλαβε χώρα στον απόηχο της διακοπής τροφοδοσίας προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία την περασμένη Τετάρτη από την Gazprom. H επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον επανέλαβε τη γραμμή της Κομισιόν, ότι η πληρωμή σε ρούβλια βάσει του μηχανισμού που προβλέπει το ρωσικό διάταγμα αποτελεί παραβίαση των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της ρωσικής κεντρικής τράπεζας και «δεν μπορεί να γίνε αποδεκτή». Αναγνωρίζοντας ότι χρειάζεται μεγαλύτερη σαφήνεια ενόψει των επόμενων πληρωμών στα μέσα Μαΐου, η κ. Σίμσον ανέφερε ότι «τις επόμενες ημέρες» η Κομισιόν θα δημοσιεύσει «πιο λεπτομερή καθοδήγηση» σχετικά με το τι επιτρέπεται στις συναλλαγές ευρωπαϊκών εταιρειών με την Gazprom. Σε δήλωσή του, πάντως, χθες στο Politico Europe, ο Ρομπέρτο Τσινγκολάνι, ο Ιταλός υπουργός με ευθύνη για θέματα ενεργειακής ασφάλειας, είπε ότι «αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει πλήρης κατανόηση όσον αφορά τα νομικά ζητήματα και τις επιπτώσεις», συνεπώς «θα ήταν καλό για κάποιους μήνες, τουλάχιστον, να επιτρέψουμε στις εταιρείες να πληρώνουν σε ρούβλια».
Διμερείς συμφωνίες
Προσερχόμενη στη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας, η κ. Σίμσον ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει πληροφορίες ούτε για χώρες ούτε για ιδιωτικές εταιρείες που είναι διατεθειμένες να πληρώσουν για αέριο σε ρούβλια. Σημείωσε, δε, ότι το ρωσικό αίτημα «είναι μια προφανής προσπάθεια να διχαστεί η Ε.Ε.». Στη συνέντευξη Τύπου, η επίτροπος τόνισε την ανάγκη επιτάχυνσης των σχεδίων εκτάκτου ανάγκης των κρατών-μελών, καθώς η Gazprom «απέδειξε ότι δεν είναι αξιόπιστος προμηθευτής» και «οποιοσδήποτε θα μπορούσε να είναι επόμενος» στη σειρά των χωρών που υπόκεινται διακοπή τροφοδοσίας. Έκανε ειδική αναφορά στην ανάγκη να υπογράφουν περαιτέρω διμερείς συμφωνίες αλληλεγγύης εντός της Ε.Ε. για τη στήριξη των χωρών που ενδεχομένως να χάσουν την πρόσβασή τους στο ρωσικό αέριο, αλλά και στην ανάγκη να επιτευχθούν οι στόχοι αναπλήρωσης των αποθεμάτων στους χώρους αποθήκευσης. Υπενθυμίζεται πως ο στόχος για φέτος είναι να είναι 80% πλήρεις έως την 1η Νοεμβρίου, ποσοστό που από το 2023 θα αυξηθεί στο 90%.
Σήμερα, εν τω μεταξύ, αναμένεται η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη σταδιακή επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες που έχουν διαρρεύσει, η Κομισιόν θα προτείνει την πλήρη κατάργηση των εισαγωγών αργού πετρελαίου νωρίτερα από το τέλος του έτους και των εισαγωγών διυλισμένων προϊόντων έως το τέλος του έτους. Η Επιτροπή θα εισηγηθεί να εξαιρεθούν από το μέτρο, λόγω υπερβολικής εξάρτησης, η Ουγγαρία και η Σλοβακία. Η πρόταση θα συζητηθεί αύριο από τους πρέσβεις των κρατών-μελών (Coreper II).
Σε ανάρτησή του χθες στο Facebook, ο Ούγγρος κυβερνητικός εκπρόσωπος Ζόλταν Κόβακς επισήμανε ότι η θέση της Βουδαπέστης σχετικά με το εμπάργκο στο πετρέλαιο και το αέριο «δεν έχει αλλάξει, δεν το υποστηρίζουμε». Μένει να φανεί αν η προβλεπόμενη εξαίρεση θα κάμψει την αντίσταση της κυβέρνησης Ορμπαν. H υπουργός Ενέργειας, Κλίματος και Περιβάλλοντος της Αυστρίας, Λεονόρε Γκεβέσλερ, πάντως, προσερχόμενη χθες στο έκτακτο συμβούλιο, διαβεβαίωσε ότι η χώρα της θα στηρίξει το εμπάργκο στο πετρέλαιο (η Βιέννη εθεωρείτο και αυτή επίφοβη για πιθανό βέτο). Από την πλευρά της, η υπουργός Κλίματος της Πολωνίας, Ανα Μόσκβα, δήλωσε ότι η Βαρσοβία είναι έτοιμη να συνδράμει τη Γερμανία στην προσπάθεια της τάχιστης δυνατής απεξάρτησης από το ρωσικό πετρέλαιο.
Έτοιμη η Γερμανία
Το Βερολίνο μέχρι πρότινος εθεωρείτο βασικό εμπόδιο στην υιοθέτηση του εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου. Ωστόσο, η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ επιβεβαίωσε προχθές τη στροφή της χώρας της, δηλώνοντας στο τηλεοπτικό δίκτυο ARD ότι η γερμανική κυβέρνηση στηρίζει πλέον το μέτρο. Όπως πρόσθεσε, «προετοιμαζόμαστε με τέτοιο τρόπο ώστε, αν κριθεί αναγκαίο, να μπορέσουμε να το διατηρήσουμε εν ισχύι για τα επόμενα χρόνια». Από την πλευρά του, ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ (που επίσης προέρχεται από τους Πράσινους) δήλωσε πριν από τη συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας ότι «η Γερμανία δεν είναι κατά του εμπάργκο» στο ρωσικό πετρέλαιο. Την Κυριακή, ο κ. Χάμπεκ προέβη στην εκτίμηση πως η Γερμανία μπορεί να μηδενίσει τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου έως το τέλος του καλοκαιριού.