Σταύρος Τζίμας
Μετά τη Βουλγαρία, ποιος έχει σειρά στα Βαλκάνια να υποστεί την εκδίκηση του Πούτιν με όχημα το φυσικό αέριο; Οι χώρες της Νοτιοανατολικής, αλλά και της Βόρειας Ευρώπης, βρέθηκαν στην τωρινή κρίση να είναι απολύτως εξαρτημένες από το ρωσικό αέριο και ειδικά εκείνες που ήταν προσδεμένες στο άρμα της Μόσχας, ως ανήκουσες στις δομές του αποκαλούμενου «σοσιαλιστικού στρατοπέδου».
Έως τώρα το ρωσικό αέριο εξακολουθεί να φτάνει στις νότιες βαλκανικές χώρες με αγωγό από την Ουκρανία και τη Μολδαβία, αλλά και μέσω του Turkish stream. Μέσω Βουλγαρίας, που λειτουργούσε ως ενεργειακός διαμετακομιστικός κόμβος, το φυσικό αέριο έφευγε προς τη Βόρεια Μακεδονία, τη Σερβία και την Ελλάδα. Πλέον η Βουλγαρία με τη λήξη του συμβολαίου της με την Gazprom, και αρνούμενη να πληρώσει σε ρούβλια, έπαψε να λαμβάνει το ρωσικό αέριο. Επιτρέπει όμως την τράνζιτ ροή του μέσω του δικτύου της στις άλλες χώρες, όπως η Ελλάδα, η Σερβία, η Βόρεια Μακεδονία. Όταν όμως το αμέσως επόμενο διάστημα λήξουν τα συμβόλαια των παραπάνω βαλκανικών χωρών με τη Ρωσία και κληθούν να τα ανανεώσουν, τότε θα χρειαστεί να διαπραγματευθούν. Η Σερβία, λόγω ισχυρών δεσμών με τη Μόσχα και μη ούσα μέλος της Ε.Ε., ώστε να δεσμεύεται, ίσως και να πληρώσει σε ρούβλια και να συνεχίσει να παίρνει αέριο, εφόσον η Βουλγαρία εξακολουθήσει να της επιτρέπει τη χρήση του δικού της δικτύου για διέλευση.
Με την Ελλάδα που ανήκει οργανικά στη δυτική συμμαχία, αλλά και τη Βόρεια Μακεδονία που είναι μέλος του ΝΑΤΟ, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Αν η Μόσχα επιμείνει στην αξίωσή της ως προς τον τρόπο πληρωμής, και εφόσον δεν υπάρξει ευρωπαϊκή διευθέτηση του προβλήματος, θα πρέπει να αναζητηθούν άλλες πηγές εφοδιασμού, με πρώτο βέβαια το υγροποιημένο φυσικό αέριο. Έτσι όλες αυτές οι χώρες πίσω από τα σύνορά μας (μαζί και η Ρουμανία και η Μολδαβία, ίσως και η Σλοβακία, ακόμα και η Ουκρανία αργότερα) έχουν το βλέμμα στραμμένο προς τον νότο, στη Ρεβυθούσα και αργότερα την Αλεξανδρούπολη. Η Ελλάδα θα είναι ο αξιόπιστος τροφοδότης που θα κρατήσει τις οικονομίες τους στη ζωή. Ήδη η Ελλάδα καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες της Βουλγαρίας μετά τη διακοπή της ροής από τη Ρωσία και με βάση τους σχεδιασμούς ο αγωγός που μετέφερε ρωσικό αέριο στη Βουλγαρία μέσω Ρουμανίας και Μολδαβίας, θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντιστρόφως, στέλνοντας αργότερα φυσικό αέριο από την Αλεξανδρούπολη και σε αυτές τις χώρες. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν επέλεξε να εκδικηθεί τη Βουλγαρία ως τον πιο ευάλωτο κρίκο του ΝΑΤΟ, της Ε.Ε. και γενικότερα της δυτικής συμμαχίας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η Βουλγαρία είναι μια χώρα παραδοσιακά διχασμένη σε φιλοδυτικούς και φιλορώσους, αλλά το χάσμα έγινε πιο βαθύ τώρα με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Η κυβέρνηση του Κίριλ Πέτκοφ έχει συνταχθεί με τη Δύση και προτίθεται να στείλει στρατιωτικό υλικό στην Ουκρανία. Στον αντίποδα, ο φιλορώσος πρόεδρος Ρούμεν Ράντεφ ακολουθεί ακραιφνή φιλορωσική γραμμή, όπως και το συμμετέχον στον κυβερνητικό συνασπισμό Σοσιαλιστικό (πρώην κομμουνιστικό) Κόμμα, το οποίο απειλεί με αποχώρηση, κάτι που θα σημάνει πτώση της κυβέρνησης. Αυτό το ρήγμα επιχειρεί να διευρύνει κατά τους πολιτικούς αναλυτές με τη διακοπή του φυσικού αερίου η Μόσχα, αφενός για να τιμωρήσει την κυβέρνηση της Σόφιας και αφετέρου να επιφέρει πλήγμα στη νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ.
