Έπειτα από μια έντονη, απρόβλεπτη και πολωτική προεκλογική περίοδο, σήμερα, πρώτη Τρίτη του Νοεμβρίου, όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ από το 1845, εκατομμύρια ψηφοφόροι προσέρχονται στις κάλπες για να εκλέξουν τον διάδοχο του Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο ανάμεσα στην Κάμαλα Χάρις και τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ενώ τα βλέμματα όλου του πλανήτη είναι στραμμένα στις ΗΠΑ, ο Guardian ξεχωρίζει τα 15 γεγονότα-στιγμές που καθόρισαν την προεκλογική περίοδο.
1. Οι διεκδικητές
Η τελευταία αντίπαλος του Τραμπ με κάποιες αξιώσεις ήταν η πρώην κυβερνήτης της Νότιας Καρολίνας Νίκι Χέιλι. [AP Photo]
Ο κυβερνήτης της Φλόριντα Ρον Ντε Σάντις θεωρούνταν ευρέως ως ο Ρεπουμπλικανός που θα μπορούσε να αποτρέψει τον Ντόναλντ Τραμπ από το να είναι εκ νέου ο υποψήφιος του κόμματος για τρίτη συνεχόμενη εκλογική αναμέτρηση. Ωστόσο τον Ιανουάριο, παρά το γεγονός ότι υποστηριζόταν από τον μεγιστάνα Ρούπερτ Μέρντοχ, ο Ντε Σάντις αποσύρεται και τελικά υποστηρίζει τον Τραμπ.
Η τελευταία αντίπαλος του Τραμπ με κάποιες αξιώσεις ήταν η πρώην κυβερνήτης της Νότιας Καρολίνας Νίκι Χέιλι. Αμφισβητώντας την πνευματική καταλληλότητα του Τραμπ και την πίστη του στο Σύνταγμα των ΗΠΑ, η πρώην πρέσβης του ΟΗΕ συγκεντρώνει σημαντική υποστήριξη μέχρι τελικά στη λεγόμενη «Σούπερ Τρίτη» του Μαρτίου να αποσυρθεί και η ίδια.
2. Ο πρόεδρος
Ο Τζο Μπάιντεν. [REUTERS/Nathan Howard]
Στα χρονικά της αμερικανικής πολιτικής σκηνής, οι εν ενεργεία πρόεδροι που επιδιώκουν την επανεκλογή τους έχουν συνήθως ένα σημαντικό πλεονέκτημα έναντι των αντιπάλων τους. Ωστόσο ο Τζο Μπάιντεν –ο γηραιότερος πρόεδρος της χώρας– εμφανίζεται κατά στιγμές πνευματικά ανέτοιμος και φαινομενικά ευάλωτος.
Παρά τις ανησυχίες, ουσιαστικά χωρίς αντίπαλο, ο 46ος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών ανακηρύσσεται υποψήφιος των Δημοκρατικών, ενώ βεβαιώνει τους Αμερικανούς ότι είναι ο πιο ικανός υποψήφιος για να νικήσει και πάλι τον Τραμπ.
3. Η δίκη
12 ένορκοι της Νέας Υόρκης καθιστούν τον Τραμπ τον πρώτο πρώην πρόεδρο στην αμερικανική Ιστορία που καταδικάζεται για κακούργημα. [Mark Peterson/Pool Photo via AP]
Το πρώτο γεγονός-ορόσημο της προεκλογικής εκστρατείας έρχεται στις 30 Μαΐου, όταν 12 ένορκοι της Νέας Υόρκης καθιστούν τον Τραμπ τον πρώτο πρώην πρόεδρο στην αμερικανική Ιστορία που καταδικάζεται για κακούργημα.
Οι ένορκοι κατέληξαν σε ετυμηγορία στην ποινική δίκη του Ντόναλντ Τραμπ, που αντιμετώπιζε 34 κατηγορίες κακουργηματικού χαρακτήρα για παραποίηση επιχειρηματικών αρχείων σε σχέση με τα χρήματα που δόθηκαν στην πορνοστάρ Στόρμι Ντάνιελς, λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές του 2016.
4. Το ντιμπέιτ
Ο Τζο Μπάιντεν σε στιγμιότυπο από το ντιμπέιτ της 27ης Ιουνίου. [AP Photo/Gerald Herbert, File]
Η εμφάνιση του Μπάιντεν στο πρώτο προεδρικό ντιμπέιτ με τον Τραμπ στις 27 Ιουνίου στην Ατλάντα έχει χαρακτηριστεί από πολλούς ως ίσως μία από τις χειρότερες στην αμερικανική Ιστορία.
Κορυφαία στελέχη και δωρητές των Δημοκρατικών πανικοβάλλονται. Καθίσταται ξεκάθαρο πως η απόσυρση του Μπάιντεν κρίνεται όλο και πιο αναγκαία.
5. Η ασυλία
Εικόνα από την εισβολή στο Καπιτώλιο το 2020. [AP Photo/John Minchillo, File]
Την 1η Ιουλίου, το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, του οποίου η συντηρητική υπερπλειοψηφία εδραιώθηκε μέσα από διορισμούς δικαστών που έκανε ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ, αποφασίζει ότι ο τέως πρόεδρος χαίρει μερικής ασυλίας για το κατηγορητήριο του ειδικού εισαγγελέα Τζακ Σμιθ που σχετίζεται με τις προσπάθειες του κ. Τραμπ να παρεμποδίσει τη μεταβίβαση της εξουσίας στις ΗΠΑ έπειτα από τις προεδρικές εκλογές του 2020.
6. Η απόπειρα
Καθώς οι πράκτορες ασφαλείας καλύπτουν τον Τραμπ, αυτός στέκεται με υψωμένη γροθιά και φωνάζει: «Πολεμήστε, πολεμήστε, πολεμήστε». [AP Photo/Evan Vucci, File]
Στις 13 Ιουλίου, κατά τη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης στην Πενσιλβάνια, ο Τραμπ πυροβολείται και τραυματίζεται στο δεξί αυτί από τον 20χρονο Τόμας Μάθιου Κρουκς.
Καθώς οι πράκτορες ασφαλείας καλύπτουν τον Τραμπ, αυτός στέκεται με υψωμένη γροθιά και φωνάζει: «Πολεμήστε, πολεμήστε, πολεμήστε», σε μια από τις πιο εμβληματικές στιγμές της προεκλογικής περιόδου. Οι πυροβολισμοί στοιχίζουν τη ζωή σε έναν παρευρισκόμενο.
Μόλις εννέα εβδομάδες αργότερα, στις 15 Σεπτεμβρίου, ο Τραμπ φέρεται να γίνεται στόχος ενός δεύτερου επίδοξου δολοφόνου στο γκολφ κλαμπ του στο Γουέστ Παλμ Μπιτς της Φλόριντα.
Ο Τραμπ εμφανίζεται στο εθνικό συνέδριο των Ρεπουμπλικανών λίγες ημέρες μετά τους πυροβολισμούς στην Πενσιλβάνια φορώντας έναν επίδεσμο στο αυτί, ενθουσιάζοντας τους υποστηρικτές του.
7. Η απόσυρση
Ο Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε σε διάγγελμα ότι αποσύρεται από την κούρσα. [REUTERS/Elizabeth Frantz]
Στις 21 Ιουλίου, ο Τζο Μπάιντεν ανακοινώνει σε ιστορικό διάγγελμα ότι δεν θα διεκδικήσει την επανεκλογή του – τερματίζοντας εβδομάδες πυρετωδών εικασιών και αυξανόμενων πιέσεων από βουλευτές, δωρητές, ακτιβιστές και ψηφοφόρους που μοιάζουν τρομοκρατημένοι από την αδυναμία του Μπάιντεν να σταθεί απέναντι στον Τραμπ.
8. Το χρίσμα
Στο Σικάγο στις 23 Αυγούστου, υπό έντονο χειροκρότημα, η αντιπρόεδρος Καμάλα Χάρις, με την αμέριστη υποστήριξη του Μπάιντεν, λαμβάνει επισήμως το προεδρικό χρίσμα των Δημοκρατικών. [REUTERS/Kevin Lamarque]
Στο Σικάγο στις 23 Αυγούστου, υπό έντονο χειροκρότημα και σε κλίμα ενθουσιασμού, η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, με την αμέριστη υποστήριξη του Μπάιντεν, λαμβάνει επισήμως το προεδρικό χρίσμα των Δημοκρατικών και γίνεται έτσι η πρώτη μαύρη γυναίκα που ηγείται προεδρικής καμπάνιας μεγάλου κόμματος.
Η Χάρις δηλώνει ότι οι επερχόμενες εκλογές αποτελούν ευκαιρία για τη χώρα να «χαράξει έναν νέο δρόμο προς τα εμπρός» και ενθαρρύνει τους ψηφοφόρους να γράψουν το «επόμενο μεγάλο κεφάλαιο στην πιο εκπληκτική ιστορία που έχει ειπωθεί ποτέ».
9. Ο μπαλαντέρ
Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ. [Associated Press]
Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, γόνος της πιο διάσημης οικογένειας των Δημοκρατικών, του οποίου η ανεξάρτητη εκστρατεία για την προεδρία έφτανε κατά καιρούς μέχρι και το 10% στις εθνικές δημοσκοπήσεις, αποσύρεται αποφασίζοντας να στηρίξει τον Ντόναλντ Τραμπ.
10. Οι αντιπρόεδροι
Στιγμιότυπο από το ντιμπέιτ των αντιπροέδρων. [Reuters]
Ο Ντόναλντ Τραμπ επιλέγει ως υποψήφιο αντιπρόεδρο της καμπάνιας του τον γερουσιαστή της εκλογικά κρίσιμης πολιτείας του Οχάιο και συγγραφέα μπεστ σέλερ Τζ. Ντ. Βανς. «Δεν ήμουν ποτέ οπαδός του Τραμπ. Ποτέ δεν μου άρεσε. Θα ήταν ένας πολύ κακός υποψήφιος», έλεγε ο Βανς το 2016 στην εκπομπή του Τσάρλι Ρόουζ.
Εκτοτε η μεταμόρφωση του Βανς υπήρξε οβιδιακή, για να αναδειχθεί σε κρίσιμο παίκτη του γαλαξία Τραμπ, στενό σύμμαχο του τέως προέδρου και υποστηρικτή των πλέον αυταρχικών πρωτοβουλιών του Τραμπ, όπως η αμφισβήτηση του εκλογικού αποτελέσματος του 2020.
Από την άλλη, η υποψήφια των Δημοκρατικών, Κάμαλα Χάρις, επιλέγει τον κυβερνήτη της Μινεσότα Τιμ Γουόλς ως υποψήφιο αντιπρόεδρο.
Ο Γουόλς, ένας 60χρονος βετεράνος της Εθνικής Φρουράς του αμερικανικού στρατού και πρώην δάσκαλος, εξελέγη το 2006 στη Βουλή των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ σε μια περιφέρεια με τάση προς τους Ρεπουμπλικανούς και υπηρέτησε 12 χρόνια προτού εκλεγεί κυβερνήτης της Μινεσότα το 2018.
Ως κυβερνήτης, προώθησε μία προοδευτική ατζέντα που περιλαμβάνει δωρεάν σχολικά γεύματα, στόχους για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, φορολογικές περικοπές για τη μεσαία τάξη και διευρυμένη άδεια μετ’ αποδοχών για τους εργαζόμενους της Μινεσότα.
11. Ο δισεκατομμυριούχος
Ο Μασκ στο πλευρό του Τραμπ σε προεκλογική συγκέντρωση στην Πενσιλβάνια. [REUTERS/Brian Snyder/File Photo]
Ο πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη δηλώνει επίσημα αυτό που οι περισσότεροι είχαν υποψιαστεί αφότου αγόρασε το Twitter και το μετέτρεψε σε Χ: ο Ελον Μασκ στηρίζει τον Ντόναλντ Τραμπ.
Περισσότερο «παθιασμένος» από άλλους, ο 53χρονος Ελον Μασκ δίνει τον τόνο τινάζοντας στον αέρα κάθε έννοια ψύχραιμης προεκλογικής αντιπαράθεσης, ενώ εκείνος παίζει μπάλα και στη διεθνή σκηνή, αναπτύσσοντας διαύλους άμεσης επικοινωνίας με ξένους ηγέτες.
Στις αρχές Οκτωβρίου, ο Μασκ κάνει αιφνιδιαστική εμφάνιση στο πλευρό του Τραμπ κατά τη διάρκεια προεκλογικής συγκέντρωσης στην Πενσιλβάνια.
Ο Ελον Μασκ άρχισε να στηρίζει δυναμικά την υποψηφιότητα Τραμπ τον Ιούλιο του 2024, έπειτα από την απόπειρα δολοφονίας που σημειώθηκε εναντίον του στην Πενσιλβάνια.
12. Το ντιμπέιτ (μέρος 2ο)
Στις 11 Σεπτεμβρίου Χάρις και Τραμπ έρχονται αντιμέτωποι σε τηλεμαχία στο στούντιο του ABC News στη Φιλαδέλφεια. [Reuters]
Στις 11 Σεπτεμβρίου Χάρις και Τραμπ έρχονται αντιμέτωποι σε τηλεμαχία στο στούντιο του ABC News στη Φιλαδέλφεια. Οι αναλυτές εκτιμούν πως νικήτρια του ντιμπέιτ είναι η Κάμαλα Χάρις.
Η υποψήφια των Δημοκρατικών αποκτά ελαφρύ δημοσκοπικό ρεύμα, αλλά αυτό που μένει περισσότερο είναι η αναφορά του Τραμπ ότι οι μετανάστες από την Αϊτή στο Σπρίνγκφιλντ του Οχάιο αποτελούν δημόσιο κίνδυνο γιατί τρώνε τις γάτες και τους σκύλους των Αμερικανών νοικοκυραίων.
13. Οι σελέμπριτι
Η Τέιλορ Σουίφτ. [AP Photo]
Αν ο Τραμπ βασιζόταν στη στήριξη του πιο πλούσιου ανθρώπου στον κόσμο, η Χάρις έχει στο πλευρό της την πιο δημοφιλή καλλιτέχνη.
Η Τέιλορ Σουίφτ ανακοινώνει μετά την τηλεμαχία ανάμεσα στην Κάμαλα Χάρις και στον Ντόναλντ Τραμπ πως θα ψηφίσει τη Δημοκρατική υποψήφια για την προεδρία στις εκλογές της 5ης Νοεμβρίου, διότι «αγωνίζεται για υποθέσεις και δικαιώματα που πιστεύω», υπογράφοντας ως «άτεκνη γατομάνα». Αυτό το τελευταίο βέλος είχε στόχο τον υποψήφιο αντιπρόεδρο των Ρεπουμπλικανών Τζ. Ντ. Βανς, που προκάλεσε οργισμένες αντιδράσεις στη χώρα όταν χρησιμοποίησε τον όρο.
Και ο Τραμπ με τη σειρά του έχει το δικό του «λαμπερό καστ», με τον Kid Rock, τον παλαιστή Χαλκ Χόγκαν και τον Μελ Γκίμπσον (που θεωρεί πως η Χάρις έχει «το IQ ενός στύλου φράχτη») στις τάξεις του.
14. Η συγκέντρωση
Η συγκέντρωση του Ντόναλντ Τραμπ στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης σημαδεύεται από προσβολές και αντιμεταναστευτική ρητορική. [AP Photo/Alex Brandon]
Η συγκέντρωση του Ντόναλντ Τραμπ στο Madison Square Garden της Νέας Υόρκης σημαδεύεται από προσβολές και αντιμεταναστευτική ρητορική.
Στην εκδήλωση συμμετέχουν περίπου 30 ομιλητές, με ορισμένους από αυτούς να κάνουν μια σειρά από ρατσιστικά σχόλια. «Δεν ξέρω αν το ξέρετε, αλλά υπάρχει κυριολεκτικά ένα πλωτό νησί σκουπιδιών στη μέση του ωκεανού αυτή τη στιγμή. Νομίζω ότι λέγεται Πουέρτο Ρίκο», λέει ο Τόνι Χίντσκλιφ.
Δημοκρατικοί, διασημότητες και ισπανόφωνες ομάδες καταδικάζουν τα σχόλια ως «προσβλητικά» και «υποτιμητικά», ενώ πολλοί ψηφοφόροι με καταγωγή από το Πουέρτο Ρίκο δηλώνουν ότι θα αλλάξουν την ψήφο τους και θα στηρίξουν τη Χάρις.
15. Το φινάλε
Η Χάρις σε προεκλογική ομιλία με φόντο τον φωτισμένο Λευκό Οίκο. [AP Photo/Stephanie Scarbrough]
Οι ημέρες που προηγούνται της ημέρας των εκλογών είναι πάντα οι πιο έντονες, και η κούρσα για το 2024 δεν αποτελεί εξαίρεση, με τους υποψηφίους να ανταλλάσσουν κατηγορίες και προσβολές και δισεκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να παρακολουθούν τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, οι οποίες δεν δείχνουν σαφές προβάδισμα είτε του Τραμπ είτε της Χάρις.
Με φόντο τον φωτισμένο Λευκό Οίκο, η Χάρις προσελκύει πλήθος περισσότερων από 75.000 ανθρώπων στην Ουάσιγκτον και αποκαλεί τον Τραμπ «μικροπρεπή τύραννο».
Ο Τζο Μπάιντεν, παίρνοντας τη σκυτάλη από τον κωμικό Τόνι Χίντσκλιφ, ο οποίος αποκάλεσε το Πουέρτο Ρίκο «νησί των σκουπιδιών», εμφανίζεται να χρησιμοποιεί τη λέξη «σκουπίδια» για να περιγράψει τους υποστηρικτές του τέως προέδρου, αν και αργότερα δήλωσε ότι αναφερόταν στον Χίντσκλιφ.
Ο Τραμπ δεν χάνει την ευκαιρία. Επιβιβάζεται σε απορριμματοφόρο για να φτάσει στη συγκέντρωσή του στο Ουισκόνσιν και απευθύνεται στο πλήθος των υποστηρικτών του φορώντας γιλέκο ασφαλείας εργαζομένου στην καθαριότητα και τη συλλογή των σκουπιδιών.
Παράλληλα, όσο η ημέρα των εκλογών πλησιάζει, οι Αρχές συντονίζονται και λαμβάνουν μέτρα για πιθανά έκτροπα, ενώ ομάδες που υποστηρίζουν τον τέως πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ διακινούν μηνύματα μέσω Telegram ώστε να είναι «έτοιμες» να αμφισβητήσουν το εκλογικό αποτέλεσμα στις πολιτείες όπου οι Δημοκρατικοί διατηρούν δημοσκοπικό προβάδισμα.
Με πληροφορίες από Guardian