Kathimerini.gr
Αυτά δεν συμβαίνουν στη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν, τουλάχιστον δημόσια. Ο Ρώσος πρόεδρος αντιμετωπίζει την πιο σοβαρή απειλή στα 23 χρόνια της εξουσίας του. Είναι εντυπωσιακό να βλέπει κανείς την κυριαρχία του να καταρρέει εν μία νυκτί.
Ήταν και αναπόφευκτο και αδύνατο. Αναπόφευκτο, καθώς η κακή διαχείριση του πολέμου σήμαινε ότι μόνο ένα σύστημα τόσο περίκλειστο και απρόσβλητο στην κριτική όπως το Κρεμλίνο θα μπορούσε να επιβιώσει από μια τέτοια περιπέτεια. Και αδύνατο, καθώς οι επικριτές του Πούτιν απλώς εξαφανίζονται, ή πέφτουν από τα παράθυρα, ή δηλητηριάζονται. Ωστόσο, τώρα ο πέμπτος μεγαλύτερος στρατός στον κόσμο βρίσκεται αντιμέτωπος με μια αδελφοκτονία – όπου στρατιώτες στρέφουν τα όπλα τους έναντι ομοεθνών τους.
Είχαμε συνηθίσει να θεωρούμε τον Πούτιν άριστο τακτικιστή, ώστε τα πρώτα σημάδια ανυπακοής του Γεβγκένι Πριγκόζιν εκτιμήθηκαν κατά καιρούς ως αντιπερισπασμός για να κρατούνται οι στρατηγοί σε εγρήγορση. Αλλά αυτό που βλέπουμε σήμερα – με τον Πούτιν να αναγκάζεται να παραδεχτεί ότι το Ροστόφ-ον-Ντον, το κύριο στρατιωτικό του κέντρο, είναι εκτός του ελέγχου του – βάζει τέλος σε κάθε υπόθεση ότι όλο αυτό ήταν μια ιδέα του Κρεμλίνου.
Ωστόσο, είναι πιθανό η Βάγκνερ να είχε σχεδιάσει την επιχείρηση αυτή, εδώ και καιρό. Η αιτιολόγηση αυτής της εξέγερσης φάνηκε αυθόρμητη – με αφορμή μια αεροπορική επιδρομή σε ένα στρατόπεδό της την οποία το ρωσικό Υπουργείο Άμυνας διέψευσε.
Μετά από ώρες ο Πριγκόζιν είπε την αλήθεια για την πραγματική αιτία του πολέμου. Η Ρωσία και οι Ρώσοι δεν απειλούνταν από επίθεση του ΝΑΤΟ. Το μοναδικό του ψέμα στο οποίο επέμεινε ήταν ότι πίσω από το σχέδιο εισβολής βρισκόταν η ανώτατη διοίκηση της Ρωσίας και όχι ο ίδιος ο Πούτιν. Οι δυνάμεις του συγκεντρώθηκαν πολύ γρήγορα και κινήθηκαν γρήγορα προς το Ροστόφ. Αυτό είναι δύσκολο να γίνει μέσα σε ένα απόγευμα.
Ίσως ο Πριγκόζιν πίστεψε ότι θα μπορούσε να ωθήσει τον Πούτιν σε αλλαγή της ηγεσίας του υπουργείου Άμυνας, το οποίο ο ίδιος βρίζει δημοσίως εδώ και μήνες. Αλλά η ομιλία του Πούτιν το πρωί του Σαββάτου εξάλειψε κάθε τέτοιο ενδεχόμενο. Πρόκειται πλέον για μια υπαρξιακή επιλογή για την ελίτ της Ρωσίας – μεταξύ του παραπαίοντος καθεστώτος του προέδρου και του σκοτεινού, μισθοφορικού Φρανκενστάιν, ο οποίος τελικά στράφηκε κατά του αφέντη του.
Είναι μια στιγμή αλήθειας και για τον ρωσικό στρατό. Πριν από μερικά χρόνια, ακόμα και ήπιες επικρίσεις του Πριγκόζιν θα οδηγούσαν σε απομάκρυνσή του. Αλλά τώρα περιφέρεται ελεύθερα, με το βλέμμα του ανοιχτά στραμμένο στην πορεία προς τη Μόσχα. Πού είναι οι ειδικές δυνάμεις της FSB; Αποδεκατίστηκαν από τον πόλεμο, ή δεν είναι πρόθυμες να τα βάλουν με τους οπλισμένους και έμπειρους συντρόφους τους;
Δεν είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε τη Μόσχα να δείχνει αδύναμη. Η επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στο Κρεμλίνο τον Μάιο, έκανε την ελίτ γύρω από τον Πούτιν να αναρωτηθεί γιατί η άμυνα της πρωτεύουσας ήταν τόσο αδύναμη. Λίγες ημέρες αργότερα, εξοχικές κατοικίες της ελίτ έγιναν στόχος ουκρανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Η Ουκρανία πιθανότατα πανηγυρίζει για την εξέγερση ανάμεσα στις άρχουσες τάξεις της Ρωσίας. Πιθανότατα θα αλλάξει την πορεία του πολέμου υπέρ του Κιέβου. Αλλά οι εξεγέρσεις σπάνια τελειώνουν στη Ρωσία – ή οπουδήποτε αλλού – με τα αποτελέσματα που έχουν θέσει ως στόχο. Η απομάκρυνση του Τσάρου Νικόλαου Β’ στη Ρωσία το 1917 μετατράπηκε στην Επανάσταση των Μπολσεβίκων, στον Λένιν και στη συνέχεια στη Σοβιετική Αυτοκρατορία.
Ο Πριγκόζιν μπορεί να μην κερδίσει και τα θεμέλια του ελέγχου του Κρεμλίνου μπορεί να μην καταρρεύσουν. Αλλά ένας αποδυναμωμένος Πούτιν μπορεί να κάνει παράλογα πράγματα για να αποδείξει την ισχύ του.
Μπορεί να αποδειχθεί ανίκανος να αποδεχτεί την ήττα του τους επόμενους μήνες στις γραμμές του μετώπου στην Ουκρανία. Μπορεί να μην έχει επίγνωση της δυσαρέσκειας μεταξύ των δικών του ενόπλων δυνάμεων και να μην έχει τον έλεγχο των ενεργειών τους. Η θέση της Ρωσίας ως υπεύθυνης πυρηνικής δύναμης στηρίζεται στη σταθερότητα.
Με βάση αυτά είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι το καθεστώς του Πούτιν θα έχει την ισχύ και τον έλεγχο που είχε στο παρελθόν.
