ΠΗΓΗ: Reuters
Με έκτακτη συνέντευξη Τύπου το βράδυ της Πέμπτης απάντησε ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν στην έκθεση του ειδικού εισαγγελέα, στην οποία ο πρόεδρος χαρακτηρίζεται «ένας καλοπροαίρετος ηλικιωμένος άνδρας με ελλιπή μνήμη». Αντί, όμως, να καθησυχάσει τους Δημοκρατικούς στη συνέντευξη Τύπου, ο Μπάιντεν προχώρησε σε ένα ακόμη σφάλμα, αναφερόμενος στον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντελ Φατάχ αλ Σίσι ως «πρόεδρο του Μεξικού», όταν μίλησε για τις διπλωματικές εξελίξεις του πολέμου στη Γάζα.
Η έκθεση του ειδικού εισαγγελέα και η συνέντευξη Τύπου αναζωπύρωσαν τις ανησυχίες του κόμματος για την προχωρημένη ηλικία του Μπάιντεν και έφεραν και πάλι το ζήτημα στο προσκήνιο της προεκλογικής εκστρατείας.
Ο 81χρονος πρόεδρος, ο γηραιότερος στην ιστορία των ΗΠΑ, επέμεινε την Πέμπτη ότι η μνήμη του λειτουργεί καλά. Στην έκθεσή του, όμως, ο ειδικός εισαγγελέας Ρόμπερτ Χερ, που ερεύνησε τον χειρισμό απόρρητων εγγράφων από τον Μπάιντεν, συνόψισε την πνευματική κατάσταση του προέδρου με την παραπάνω υποτιμητική φράση. Η εκστρατεία Τραμπ έχει ήδη δηλώσει ότι σκοπεύει να εκμεταλλευθεί τα σαρδάμ του Μπάιντεν και την αστάθεια που κάποιες φορές χαρακτηρίζει το βάδισμά του, προκειμένου να τον εμφανίσει ως θύμα γεροντικής άνοιας.
Η ομάδα Μπάιντεν, από τη μεριά της, έχει χτίσει τη στρατηγική της γύρω από τον κίνδυνο που παρουσιάζει ο 77χρονος Ντόναλντ Τραμπ για την αμερικανική δημοκρατία, υποβαθμίζοντας τις όποιες αμφιβολίες μπορεί να τρέφουν οι ψηφοφόροι για τη διανοητική κατάσταση του Δημοκρατικού προέδρου.
Η συνέντευξη Τύπου της Πέμπτης αποτελούσε παράδειγμα των κινδύνων που αντιμετωπίζει ο Μπάιντεν, παρά το τείχος προστασίας που έχει υψώσει γύρω από τον πρόεδρο η προεκλογική του ομάδα. Οι σύμβουλοι του Μπάιντεν αποφεύγουν συστηματικά κάθε κίνδυνο, αρνούμενοι για παράδειγμα πρόταση τηλεοπτικής συνέντευξης του προέδρου λίγα λεπτά πριν από την έναρξη του τελικού φούτμπολ «Σούπερμποουλ», του μεγαλύτερου τηλεοπτικού γεγονότος της χρονιάς.
«Δίκιο ή άδικο, μόλις ακούσεις το σαρδάμ, δεν μπορείς μετά να το ξεχάσεις. Η έκθεση του ειδικού εισαγγελέα, παρότι απαλλάσσει τον Μπάιντεν από κάθε ποινική ευθύνη, είναι καταστροφική για τους Δημοκρατικούς, καθώς χτυπάει στον πυρήνα των ανησυχιών τους, ότι δηλαδή ο πρόεδρος δεν έχει την ικανότητα να επιτελέσει τα καθήκοντά του. Το πιο βλαβερό στην πολιτική είναι αυτό που επιβεβαιώνει τις υπάρχουσες αντιλήψεις και αυτά τα νέα ταξιδεύουν πολύ γρήγορα», λέει ο πρώην σύμβουλος του προέδρου Ομπάμα, Ντέιβιντ Αξελροντ.
Στην έκθεσή του, ο διορισμένος στη θέση αυτή από τον Τραμπ ειδικός εισαγγελέας «αθώωσε» τον Μπάιντεν από κάθε ποινική ευθύνη, εξαιτίας έλλειψης στοιχείων. Οι Ρεπουμπλικανοί έσπευσαν να εκμεταλλευθούν την έκθεση, παρότι ο Ντόναλντ Τραμπ αντιμετωπίζει διώξεις για κακουργήματα για την παράνομη αποθήκευση απόρρητου υλικού στην κατοικία του στη Φλόριντα.
«Η έκθεση του ειδικού εισαγγελέα επιβεβαιώνει όσα παρακολουθούν οι Αμερικανοί στις τηλεοράσεις τους τα τελευταία χρόνια: έναν ηλικιωμένο άνδρα με κακή μνήμη να οδηγεί τις ΗΠΑ σε βάλτο πολέμων, πληθωριστικής καταστροφής και έλλειψης ευκαιριών για τους φορολογούμενους Αμερικανούς πολίτες», είπε ο Κρις Λασιβίτα, επικεφαλής στρατηγικού σχεδιασμού του Τραμπ.
Ο στενός σύμμαχος του Μπάιντεν, γερουσιαστής Κρις Κουνς από την περιφέρεια του προέδρου, το Ντέλαγουερ, είπε ότι κάθε φορά που ερωτάται για την πνευματική διαύγεια του Μπάιντεν λέει ότι ο πρόεδρος είναι «εναργής και αποφασιστικός». Ο Κουνς λέει: «Δεν δίνω σημασία στα τηλέφωνα που έλαβα από αλλόφρονες Δημοκρατικούς και τους απαντώ ότι αν ρωτούσαν τον Τραμπ ποιος είναι ο Φρανσουά Μιτεράν, θα τους κοιτούσε σαν να μιλούσαν άγνωστη γλώσσα».
Τα λάθη του Τραμπ
Ο Τραμπ μπέρδεψε πρόσφατα τη Νίκι Χέιλι με την πρώην πρόεδρο της Βουλής, Νάνσι Πελόζι, όπως και τους ηγέτες Ουγγαρίας και Τουρκίας. Οι δημοσκοπήσεις, όμως, δείχνουν ότι οι ψηφοφόροι δεν αμφισβητούν την πνευματική διαύγεια του Τραμπ, όπως του Μπάιντεν. Σφυγμομέτρηση του NBC από την περασμένη εβδομάδα έδειξε ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Αμερικανών εκτιμά ότι ο Τραμπ είναι πιο αποτελεσματικός και ικανός από τον Μπάιντεν.
Η Νίκι Χέιλι, από τη μεριά της, έχει υποστηρίξει ότι μία νεότερη γενιά Αμερικανών θα ήταν καταλληλότερη να κυβερνήσει τη χώρα και να ηγηθεί των δύο κομμάτων. «Το πρώτο κόμμα που θα συνταξιοδοτήσει τον 80χρονο υποψήφιό του θα κερδίσει τις εκλογές», έγραψε την Πέμπτη σε μήνυμα προς τους ψηφοφόρους η Χέιλι.
Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις, οι σύμβουλοι του Μπάιντεν εκτιμούν ότι οι αστοχίες της μνήμης του πρόεδρου δεν θα τον βλάψουν στην κάλπη, καθώς οι ψηφοφόροι έχουν συνυπολογίσει την ηλικία του στην απόφασή τους. Στελέχη των Δημοκρατικών στρέφονται τώρα κατά της ομάδας του ειδικού εισαγγελέα, κατηγορώντας τα μέλη της για μικροπολιτικά τεχνάσματα.
Για πολλούς Δημοκρατικούς, η έκθεση του ειδικού εισαγγελέα φέρνει στη μνήμη την ατυχή προσέγγιση του τότε διευθυντή της CIA Τζέιμς Κόμεϊ στην έρευνα γύρω από τα emails της Χίλαρι Κλίντον το 2016. Στη συνέντευξη Τύπου που είχε τότε παραχωρήσει, ο Κόμεϊ είχε ανακοινώσει ότι δεν ασκούσε διώξεις κατά της Κλίντον, επικρίνοντας ωστόσο αυστηρά τη χρήση του προσωπικού λογαριασμού email της για κρατικές επικοινωνίες. Μήνες αργότερα, ο Κόμεϊ διέταξε την επανέναρξη της έρευνας λίγες ημέρες πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2016.
Η έκθεση του ειδικού εισαγγελέα για τον Μπάιντεν ήταν ασυνήθιστα ωμή, κάνοντας λόγο για «σοβαρούς περιορισμούς» στη μνήμη του προέδρου, για «οδυνηρά αργή» απόκριση σε ερωτήσεις δημοσιογράφων και για αδυναμία ανάκλησης ημερομηνιών, όπως η ημερομηνία θανάτου του γιου του, Μπο.
«Σωματοφύλακας» του συζύγου της η Τζιλ Μπάιντεν
Ρόλο σωματοφύλακα του συζύγου της έχει αναλάβει η Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, Τζιλ Μπάιντεν, από την εποχή ακόμη της αντιπροεδρίας του στο πλευρό του Μπαράκ Ομπάμα. Η Τζιλ Μπάιντεν έχει ως πρώτο της μέλημα την προστασία του συζύγου και της οικογένειάς της. Εχει εμπλακεί ενεργά στην επιλογή μελών της ομάδας Τύπου και βρίσκεται ανάμεσα στο κοινό στις περισσότερες πολιτικές του εμφανίσεις. Οι προσληφθέντες από την κ. Μπάιντεν αισθάνονται εργασιακά ασφαλείς, καθώς ουδείς θα τολμούσε να απολύσει επιλεγμένο από την ίδια εργαζόμενο.
Οταν η Πρώτη Κυρία διαφωνεί με κάτι, το επισημαίνει. Σύμβουλοι του Λευκού Οίκου λένε αστειευόμενοι ότι αν η Τζιλ Μπάιντεν παρευρίσκεται σε εκδήλωση στο πλευρό του προέδρου, όλοι είναι σίγουροι ότι θα λήξει στην προγραμματισμένη ώρα της.
Τον Ιανουάριο του 2022, μετά την ολοκλήρωση δίωρης συνέντευξης Τύπου του προέδρου, η Πρώτη Κυρία διέκοψε σύσκεψη του προέδρου με τους βοηθούς του για να ρωτήσει: Γιατί δεν παρενέβη κάποιος προκειμένου να λήξει η συνέντευξη; Πού βρισκόταν αυτός που έπρεπε να δώσει τέλος στη διαδικασία; Τα αρμόδια στελέχη του Λευκού Οίκου ζήτησαν αργότερα συγγνώμη από την κ. Μπάιντεν.
Η Πρώτη Κυρία συνηθίζει επίσης να επικρίνει τους υπευθύνους των λόγων του προέδρου για τη διάρκεια των ομιλιών του. «Βλέπετε αυτές τις μπότες;» φέρεται να είπε στον τότε λογογράφο Τζεφ Νούσμπαουμ. Δείχνοντας το χαμηλό τακούνι της, είπε: «Σαν αυτά πρέπει να είναι ο λόγος του, κοντός και σταθερός», αναφερόμενη στην έκταση της ομιλίας του προέδρου. Παρότι το ύφος της ήταν παιγνιώδες, θυμάται ο Νούσμπαουμ, ήταν βέβαιος ότι η κριτική της δεν αποτελούσε αστεϊσμό.
Σε συνέντευξή της τον Ιανουάριο στο «εχθρικό» δίκτυο Fox News και στη δημοσιογράφο Μίκα Μπρεζίνσκι, η Τζιλ Μπάιντεν τόνισε ότι η ηλικία του προέδρου πρέπει να αντιμετωπισθεί ως πλεονέκτημα, καθώς «έζησε την Ιστορία».
Η Τζιλ Μπάιντεν σε ομιλία της τον Ιανουάριο, πριν από τον Τζο Μπάιντεν, σε εκδήλωση στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Μέισον για το δικαίωμα στην άμβλωση. Φωτ. A.P. Photo / Alex Brandon.
Ερωτηθείσα εάν ένας 81χρονος μπορεί να αντεπεξέλθει στην ασφυκτική πίεση της προεδρίας, η Πρώτη Κυρία απάντησε: «Βλέπω τον Τζο κάθε μέρα. Τον βλέπω έξω, να ταξιδεύει σε όλη τη χώρα. Βλέπω ζωντάνια, βλέπω ενέργεια, βλέπω πάθος για την κάθε μέρα. Η ηλικία του είναι πλεονέκτημα, έχει αποκτήσει σοφία». «Εχει μακρά πείρα. Γνωρίζει κάθε ηγέτη του κόσμου. Εζησε την Ιστορία. Γνωρίζει Ιστορία», συνέχισε η Τζιλ Μπάιντεν. Ο ίδιος ο Τζο Μπάιντεν έχει αποδείξει την ικανότητά του να αυτοσαρκάζεται για το ευαίσθητο θέμα της ηλικίας του. Μιλώντας στα τέλη Απριλίου σε μέλη συνδικάτου σιδηροδρομικών στο Μέριλαντ, είπε: «Η ένωσή σας ιδρύθηκε πριν από 122 χρόνια, και όχι, δεν ήμουν παρών στην εκδήλωση, ό,τι και να λέει ο Τύπος».
Την τακτική αυτή εφάρμοσε περίτεχνα ο πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν, την πνευματική διαύγεια του οποίου αμφισβήτησαν οι δημοσιογράφοι από την πρώτη κιόλας θητεία του. Στο ντιμπέιτ του 1984, απέναντι στον κατά πολύ νεότερό του Δημοκρατικό Ουόλτερ Μοντέιλ, ο 73χρονος τότε Ρέιγκαν, που διεκδικούσε την επανεκλογή του, δήλωσε προκαλώντας τα γέλια του κοινού: «Δεσμεύομαι να μη χρησιμοποιήσω το θέμα της ηλικίας στην αντιπαράθεσή μας και να μην εκμεταλλευθώ πολιτικά τα νιάτα του αντιπάλου μου».
