*Κείμενο από την εκπομπή του Άντρου Σκαλιστή roadtrip.cy στον Σπορ FM95
Ειδικά αυτή την περίοδο, τη δύσκολη περίοδο, μεγαλώνει η αγάπη μας για ταξίδια. Η αγάπη για κίνηση, είτε ανακαλύπτοντας νέους τόπους είτε επιστρέφοντας στους παλιούς, τους αγαπημένους. Νοερά, αλλά και στην πράξη... Θέλουμε να εμπνευστούμε, να συγκινηθούμε, να αναρωτηθούμε, να μάθουμε, να γίνουμε, έστω, λίγο πιο σοφοί… Και να περάσουμε καλά… Αυτή η ανάγκη είναι έμφυτη, υπάρχει πάντα, στον καθένα από εμάς.
Με όλα αυτά που περνάμε χρειαζόμαστε μια βαλβίδα ασφαλείας, ένα σχέδιο Β. Εμείς θα θέλαμε να είμαστε μέρος αυτού του σχεδίου Β, η θετική πλευρά των πραγμάτων. Γατί πάντα υπάρχει και η θετική πλευρά, φτάνει να θέλουμε εμείς να τη δούμε, να την ανακαλύψουμε. Και στο υπέροχο νησί μας μπορούμε να ανακαλύψουμε πολλά θετικά! Πραγματικά, είμαστε τυχεροί που ζούμε σε ένα τέτοιο τόπο. Όπως κάθε βδομάδα, έτσι και σήμερα, μαζί εξερευνούμε διαφορετικές, όχι πολύ γνωστές, γωνιές της Κύπρου, θα ζούμε μαζί τη διαδρομή, θα απολαμβάνουμε τα τοπία, τα μονοπάτια της φύσης, τα καφενεία, τις ταβερνούλες και οτιδήποτε άλλο θα βάλει χαμόγελο στο πρόσωπό μας. Τις διαδρομές μας θα τις κάνουμε με αυτοκίνητο, αλλά θα προτείνουμε και περπάτημα σε μονοπάτια της φύσης, εκεί που μπορούμε και διαδρομές για ποδηλασία. Γιατί η ποικιλία είναι το αλάτι της ζωής. Και θέλουμε τη ζωή μας όσο το δυνατόν πιο πλούσια σε εμπειρίες και χαμόγελα.
Εμείς, η παρέα του roadtrip.cy σήμερα θα ταξιδέψουμε μαζί σε αγαπημένους προορισμούς αλλά και αγαπημένα βιβλία. Επειδή αυτές τις μέρες έχουμε περισσότερο χρόνο στη διάθεσή μας, ας τον γεμίσουμε με ό,τι εμπνέει τον καθένα μας. Θα σας εισηγηθούμε δύο βιβλία, μια ωραία διαδρομή, επίσκεψη σε κέντρο περιβαλλοντικής ενημέρωσης, σημεία θέας, σπήλαιο, μύθους και θρύλους, παρατήρηση του μεγαλύτερου μονόλιθου όγκου της Κύπρου, ενός τεράστιου βράχου δηλαδή, και περπάτημα σε χωριό με ειδυλλιακό τοπίο. Δείτε τις σημερινές εισηγήσεις σαν ένα μενού από το οποίο μπορείτε να διαλέξετε ό,τι και όσα θέλετε. Δεν είναι πιο ωραία η ζωή όταν έχουμε επιλογές; Και επειδή μιλάμε για επιλογές, σήμερα αφού έρχονται αργίες, άρα και περισσότερος ελεύθερος χρόνος, είπαμε να ταξιδέψουμε και αλλιώς.
Πώς αλλιώς; Μα με τα βιβλία φυσικά, γι’ αυτό σήμερα θα γνωρίσουμε δύο συγγραφείς και δύο βιβλία. Ξεκινάμε με το πρώτο. Το βιβλίο «Οι πλάνητες», οι περιπλανώμενοι δηλαδή, της Όλγκα Τόκαρστσουκ.
Η Όλγκα γεννήθηκε στην Πολωνία, σπούδασε ψυχολογία στη Βαρσοβία και άρχισε να γράφει το 1989. Βραβεύτηκε το 2018 με το βραβείο Booker και την ίδια χρονιά με Νόμπελ Λογοτεχνίας, με την εξής αναφορά από τη Σουηδική Ακαδημία: «για την αφηγηματική της φαντασία, η οποία με εγκυκλοπαιδικό πάθος αναδεικνύει το πέρασμα ορίων ως τρόπο ζωής». Στο βιβλίο αυτό, στους «Πλάνητες», η συγγραφέας μάς δείχνει ακριβώς αυτό που είχαμε πει στην αρχή της σημερινής εκπομπής: με πόσους, άπειρους στην ουσία, τρόπους μπορεί κανείς να ταξιδέψει. Αλλά και στηρίζει με πάθος το κλισέ «Ο προορισμός είναι το ταξίδι». Με λιτό και απλό λόγο, αλλά και με απαράμιλλη χάρη μπλέκει ιστορίες του χθες και του σήμερα, μαθήματα ανατομίας και ανάλυση των ταξιδιωτικών μας συνηθειών. Και μας ταξιδεύει… Πραγματεύεται με μια έντονη ροή το πώς, το πού αλλά κυρίως το γιατί του ταξιδιού. Τετρακόσιες είκοσι έξι σελίδες, το διάβασα σε δυόμισι μέρες. Αν αγαπάτε το διάβασμα, τα ταξίδια (ή και τα δυο ακόμη καλύτερα), σίγουρα αξίζει τον κόπο. Από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Το δεύτερο βιβλίο, εντελώς διαφορετική εμπειρία. Ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, όχι όπως τα άλλα. «Το σχήμα του νερού». Συγγραφέας, ο Αντρέα Καμιλλέρι. Ιταλός, Σικελιανός κατ’ ακρίβεια, άργησε να αφιερωθεί στο γράψιμο. Όταν το αποφάσισε, στα 60 του, έγινε εκδοτικό φαινόμενο. Έγραψε πολλά βιβλία αλλά αυτά που τον έκαναν γνωστό και πολυβραβευμένο είναι τα μυθιστορήματα με πρωταγωνιστή τον αστυνόμο Μονταλμπάνο. Διαδραματίζονται πάντα στη Vigata, φανταστική, μη υπαρκτή πόλη της Σικελίας. Ο Καμιλλέρι γεννήθηκε το 1925 στο Porto Empedocle της Σικελίας. Η πόλη του, το Porto Empedocle, αποφάσισε το 2003 να μετονομαστεί σε Porto Empedocle Vigata. Του έχουν απονεμηθεί πολλά βραβεία και τίτλοι, τα βιβλία του έχουν γίνει ταινίες αλλά και σίριαλ στην τηλεόραση, διεθνώς. Ο αστυνόμος Μονταλμπάνο έχει πάρει το όνομά του από τον Ισπανό συγγραφέα Manuel Vázquez Montalbán, που ήταν ο αγαπημένος του Καμιλλέρι. Τα βιβλία του Καμιλλέρι είναι δημοφιλή γιατί εκτός από την αστυνομική πλοκή είναι εμποτισμένα με στοιχεία φιλοσοφίας και ψυχολογίας. Αυτά όμως, η αστυνομική πλοκή, οι φιλοσοφικές και ψυχολογικές αναφορές είναι απλώς ο καμβάς πάνω στον οποίο ο Καμιλλέρι ζωγραφίζει με τα πιο γλαφυρά χρώματα τοπία της Σικελίας που ζωντανεύουν μπροστά μας αλλά και μαγειρεύει Σικελική κουζίνα που μαγεύει. Εγώ έχω δοκιμάσει δυο συνταγές του μέχρι τώρα… «Το σχήμα του νερού» είναι η ιστορία του δόλου, της διαφθοράς, των παιχνιδιών εξουσίας αλλά και του τοπίου και των ανθρώπων της Σικελίας. Αν σας αρέσει το αστυνομικό μυθιστόρημα, η περιπέτεια, τα τοπία, αλλά και η ιταλική κουζίνα, τότε, Αντρέα Καμιλλέρι, «Το σχήμα του νερού», από τις εκδόσεις Πατάκη.
Είναι και σήμερα μια υπέροχη μέρα, το νησί μας μετά τις τελευταίες βροχές είναι καταπράσινο, έβαλε τα καλά του. Θέλουμε να χαρούμε φύση, ομορφιές και θετική σκέψη, σήμερα δεν βιαζόμαστε.
Πού θα πάμε, όμως; Θα πάμε στην Επισκοπή Πάφου. Όχι τη γνωστή Επισκοπή στη Λεμεσό, στην Επισκοπή Πάφου, ένα μικρό γραφικό χωριό 18 χιλιόμετρα από την Πάφο, 11 από τον μεγάλο κυκλικό κυκλοφοριακό κόμβο στην είσοδο της Πάφου. Είναι κτισμένο αμφιθεατρικά δίπλα από τον ποταμό Έζουσα, στη δυτική πλευρά της καταπράσινης ομώνυμης κοιλάδας. Γιατί στην Επισκοπή; Γιατί θα χαρούμε τη διαδρομή από και προς το χωριό, θα γνωρίσουμε το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Πάφου, θα παρατηρήσουμε τον μεγαλύτερο μονόλιθο της Κύπρου, θα μάθουμε θρύλους, μύθους και ιστορία του νησιού μας, θα περπατήσουμε σε ένα χωριό με ειδυλλιακό τοπίο. Αξίζει ή δεν αξίζει την επίσκεψή μας η Επισκοπή;
*Ένα μικρό γραφικό χωριό 18 χιλιόμετρα από την Πάφο.
Ίσως, αυτή η διαδρομή να είναι η πιο εύκολη που κάναμε μέχρι σήμερα. Κατ’ αρχάς, οι οδηγίες είναι οι ίδιες για όλες τις πόλεις. Είμαστε στον αυτοκινητόδρομο Λεμεσού-Πάφου, φτάνουμε στον κυκλικό κυκλοφοριακό κόμβο, τον πρώτο πριν την Πάφο και ακολουθούμε την τρίτη έξοδο προς Κονιά. Μετά, Άρμου και θα φτάσουμε στην Επισκοπή σε 11 σύντομα χιλιόμετρα.
Η διαδρομή μας περνά μέσα από το χωριό Κονιά, ωραίο, γραφικό και όμορφη διαδρομή. Ελιές, αμυγδαλιές και αμπέλια με τα φθινοπωρινά ακόμα χρώματά τους παντρεύονται με το τόσο φρέσκο, ζωντανό πράσινο που ξεφυτρώνει τώρα, μετά τις βροχές.
Πριν το καταλάβουμε περνάμε και από την Άρμου και αρχίζουμε να ψάχνουμε στον δρόμο τη μικρή ταμπέλα για το Σπήλαιο του Αγίου Ιλαρίωνα. Περίπου 4 χιλιόμετρα μετά την Άρμου, αμέσως μετά από μια κλειστή δεξιά στροφή, ίσως η πιο κλειστή αυτού του δρόμου και στα αριστερά μας βλέπουμε την ανεπίσημη ταμπέλα. Μπαίνουμε αριστερά, σε ένα δρόμο στενό, από μπετόν, μην ανησυχείτε, πάει οποιοδήποτε αυτοκίνητο. Σε 300 μέτρα τελειώνει το μπετόν και είμαστε μπροστά σε ένα σπίτι πρόσφατα χτισμένο. Παρκάρουμε και κατεβαίνουμε.
Στο πλάι του σπιτιού ένα μικρό εκκλησάκι, του Αγίου Ιλαρίωνα προφανώς, και από κάτω, 10 σκαλιά από κάτω, το σπήλαιο του Αγίου. Μην περιμένετε να δείτε φαντασμαγορικό θέαμα, μικρό, απλό σπήλαιο. Σκεφτείτε, όμως, ότι εδώ έζησε και πέθανε ο Άγιος. Εξάλλου, το φαντασμαγορικό θέαμα είναι πίσω μας. Ο τσιμεντένιος δρόμος που μας έφερε ώς εδώ συνεχίζει χωματόδρομος και περνά μπροστά από το σπήλαιο. Διασταυρώστε τον χωματόδρομο και στέκεστε μπροστά από μια υπέροχη κοιλάδα, ξανά αμπέλια, ελιές, αμυγδαλιές, αλλά και άγρια βλάστηση. Μοσφιλιές, βάτοι, μέχρι και αγρελιές, όχι άγριες ελιές, αγρελιές που κάνουν αγρέλια (σπαράγγια). Πρέπει να ξαναέρθουμε τον Φεβρουάριο που θα είναι στην εποχή τους. Εδώ, στην ηρεμία της φύσης θα απολαύσουμε τον καφέ μας.
*Ασκητήριο Αγίου Ιλαρίωνα στην Επισκοπή
Τελειώσαμε τον καφέ μας, ξανά στο αυτοκίνητο και ξεκινάμε για Επισκοπή. Σε 3-4 λεπτά είμαστε στην αρχή του χωριού και βλέπουμε μπροστά μας την ταμπέλα για το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης, μπαίνουμε αριστερά και στα 10 μέτρα σταματάμε στον χώρο παρκαρίσματος. Το κτήριο είναι ένα μοντέρνο, σύγχρονο κτίσμα που όμως ταιριάζει αρμονικά με το περιβάλλον. Πριν μπεις μέσα, ξέρεις ότι εδώ χρησιμοποιούν σημερινή τεχνολογία, αλλά με σεβασμό στο περιβάλλον και στο τοπίο. Το Κέντρο αποτελεί ιδιοκτησία του Κοινοτικού Συμβουλίου Επισκοπής Πάφου και έχει συγχρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Κυπριακή Δημοκρατία. Εδώ, θα πάρουμε πληροφορίες για τη γεωλογία, τη χλωρίδα και την πανίδα της Κοιλάδας του ποταμού Έζουσα με τη χρήση σύγχρονων εποπτικών μέσων, εξαιρετικής ποιότητας φωτογραφικού υλικού, οθονών αφής, διοραμάτων και συλλογών. Έξω από το κέντρο, θα θαυμάσουμε τον βοτανικό κήπο στον οποίο υπάρχουν τα σημαντικότερα φυτά της περιοχής οργανωμένα σε θεματικές ενότητες. Υπάρχουν επίσης και πολλά άλλα χαρακτηριστικά φυτά της Κύπρου καθώς και δείγματα από γεωλογικούς σχηματισμούς της περιοχής. Πιστέψτε με, είναι αδύνατον, πραγματικά αδύνατον να σας περιγράψω τι θα δούμε, ο όγκος του υλικού και των πληροφοριών είναι τεράστιος.
Έτσι για να σας κινήσω την περιέργεια, όμως, και να σας πείσω ότι ο χώρος αξίζει την επίσκεψή μας, θα αναφέρω απλώς τα ονόματα κάποιων πουλιών που μπορούμε να δούμε εδώ, ή από εδώ να πάρουμε πληροφορίες. Πετρίτης, σκαλιφούρτα, κράγκα, θουπί. Επίτηδες διάλεξα τα πιο εύηχα, αυτά με τα πιο χαρακτηριστικά ονόματα, αλλά είναι υπαρκτά είδη που αξίζει να μάθουμε κάποια πράγματα. Η ίδια εικόνα ισχύει και στον βοτανικό κήπο, σίγουρα πρέπει να αφιερώσουμε χρόνο και εδώ. Δεν είναι ωραία να είσαι περήφανος για τον τόπο σου, να αγαπάς τον τόπο σου, αλλά να ξέρεις και γιατί τον αγαπάς; Μια και είμαστε έξω, θα δούμε και την θέα της κοιλάδας του Έζουσα από τον κήπο. Υπέροχη η θέα από εδώ, αν δεν ξέραμε τι άλλο μας περιμένει, θα ήμασταν ικανοποιημένοι, θα μέναμε εδώ. Εμείς, όμως, ξέρουμε τι άλλο θα δούμε, γι’ αυτό ξανά στο αυτοκίνητό μας για να μπούμε μέσα στο χωριό, την Επισκοπή.
*Tο Κέντρο έχει δημιουργήσει μια περιπατητική διαδρομή δίνοντας την ευκαιρία στους επισκέπτες, εφόσον ξεναγηθούν στο Κέντρο και στα εκθέματά του, να έχουν μια πιο άμεση επαφή με τη βιοποικιλότητα και το φυσικό περιβάλλον της Κοιλάδας.)
Φεύγουμε από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης για να πάμε στο χωριό. Βγαίνοντας από τον χώρο παρκαρίσματος θα μπορούσαμε να πάμε δεξιά και να είμαστε στην πάνω πλευρά του χωριού. Υπάρχει λόγος όμως για να πάμε αριστερά, να βρούμε τον κύριο δρόμο του χωριού και ξανά αριστερά, θα δείτε σε λίγο γιατί.
Το χωριό Επισκοπή είναι ένα μικρό, κουκλίστικο χωριό κτισμένο αμφιθεατρικά στη νοτιοδυτική πλαγιά της κοιλάδας του ποταμού Έζουσα, η οποία είναι μια από τις ομορφότερες κοιλάδες της Κύπρου. Ο ποταμός, ο Έζουσας, είναι ο έκτος μεγαλύτερος ποταμός της Κύπρου με μήκος 41 χιλιόμετρα. Πηγάζει από το Τρόοδος και χύνεται κοντά στην Αχέλια. Η κοιλάδα, λόγω της μεγάλης οικολογικής της αξίας έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό δίκτυο Προστατευόμενων Περιοχών NATURA 2000 ως «Τόπος Κοινοτικής Σημασίας». Επίσης, η κοινότητα της Επισκοπής διασώζει πολλά από τα στοιχεία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής της περιοχής. Κυριότερο χαρακτηριστικό, το ορόσημο του χωριού, είναι ο μεγαλοπρεπής βράχος, ο γκρεμός όπως τον αποκαλούν οι της περιοχής.
Ο γκρεμός, τοποθεσία μεγάλης αξίας, έχει χαρακτηριστεί ως Προστατευμένο Τοπίο κατηγορίας 3 με την ονομασία “Γκρεμός Επισκοπής”. Πέραν από το γεγονός ότι αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς γεωλογικούς σχηματισμούς στην Κύπρο, έχει επίσης και τεράστια περιβαλλοντική σημασία όσον αφορά τη χλωρίδα και την πανίδα που φιλοξενεί. Στον γκρεμό της Επισκοπής θα δούμε σπάνια και προστατευμένα είδη. Βρίσκεται στο κέντρο του χωριού, είναι τεράστιος, έχει ύψος 70 μέτρα και μήκος 250, που τον καθιστούν έτσι ως τον μεγαλύτερο μονόλιθο όγκο της Κύπρου.
Κάποτε, αποτελούσε μέρος μεγαλύτερου και ψηλότερου βράχου που πρόσφερε θέα μέχρι την πόλη, αλλά με τον σεισμό του 1953, ένα κομμάτι του πελώριου πετρώματος κατέρρευσε, δημιουργώντας αυτό το μοναδικό θέαμα που κόβει την ανάσα. Δεσπόζει επιβλητικά στο κέντρο του χωριού, αλλά και σε μεγάλο μέρος της κοιλάδας. Πολλοί επισκέπτες δικαιολογημένα έχουν ονομάσει το βράχο «Μετέωρα της Κύπρου». Αυτόν θα πάμε να δούμε και θέλουμε να τον προσεγγίσουμε από χαμηλά, από τη βάση του, για να μπορέσουμε να συλλάβουμε το ύψος και το μέγεθός του. Είμαστε πολύ κοντά, μια αριστερή στροφή και στα αριστερά μας εμφανίζεται ένα θηρίο, ο βράχος τεράστιος, επιβλητικός, μεγαλοπρεπής. Φτάνοντας στην αρχή του βράχου εντυπωσιάζει πρώτα από όλα το μέγεθός του. Μετά, το μάτι πάει στην κλίση του, κατεβαίνει από την κορυφή του, από τα 70 μέτρα κάθετος, κοφτός, ένας όρθιος, περήφανος βράχος. Στο μεταξύ το αμάξι προχωρά, σιγά-σιγά, αλλά προχωρά και συνεχίζουμε να είμαστε δίπλα από τον βράχο, οπότε το επόμενο που συνειδητοποιούμε είναι το μήκος του βράχου, η έκταση που καταλαμβάνει, είναι πραγματικά τεράστιος. Σταματάμε, παρκάρουμε και συνεχίζουμε να είμαστε έκπληκτοι, εντυπωσιασμένοι. Προσπαθούμε να τον δούμε όλο σε μια ματιά, δύσκολο, το μάτι ταξιδεύει, δεξιά, αριστερά, πάνω, κάτω, είναι όντως θεόρατος.
Είμαστε ακόμα έκπληκτοι από το μέγεθος, την επιβλητικότητα και τη μεγαλοπρέπεια του βράχου. Αλλά, πρέπει να πούμε ότι εντυπωσιάζουν και τα χρώματά του. Όλες οι αποχρώσεις του μπεζ, του καφέ, του γκρίζου και λίγο κόκκινο κεραμιδί και μαύρο εκεί που είναι υγρός από τις βροχές.
Ξέρω ότι είναι κλισέ, αλλά εδώ δεν μπορώ να το αποφύγω, είναι ένας πίνακας ζωγραφικής, ένας θαυμάσιος πίνακας ζωγραφικής. Και είναι ζωντανός ο βράχος. Ζωντανός, γιατί είναι γεμάτος με φωλιές πουλιών, που πετούν συνέχεια μπροστά του, ή από την κορυφή σε μια εσοχή του, ή από πάνω του. Με τα πουλιά ο βράχος αποκτά κίνηση, αποκτά ζωή, δεν είναι απλώς μια πέτρα και μας αρέσει ακόμα παραπάνω αυτό που βλέπουμε. Σιγά-σιγά συνηθίζουμε το απίστευτο του βράχου και προσέχουμε και τα ερείπια δεξιά, στη βάση του. Ένα εκκλησάκι κτισμένο το 1100 μ.Χ., που μισο-καταστράφηκε στον μεγάλο σεισμό του 1953 που ταρακούνησε την Πάφο. Με τη χαρακτηριστική άσπρη πέτρα της περιοχής, πέτρα που θα συναντήσουμε και μετά, στη βόλτα μας.
Είναι το εκκλησάκι του Αγίου Ιλαρίωνα, του Αγίου που ζούσε στο σπήλαιο που είδαμε προηγουμένως. Ο Άης Λαρκός, είναι και ο προστάτης Άγιος του χωριού αφού, όταν ένας δαίμονας, ο Ατσουπάς, απειλούσε το χωριό, ο Άης Λαρκός του πέταξε ένα βράχο τεράστιο και τον πλάκωσε. Ο Ατσουπάς μούγκριζε κάτω από τον βράχο για πολλά χρόνια, τον άκουγαν οι χωριανοί. Ο βράχος υπάρχει ακόμα μέσα στην κοίτη του ποταμού, θα τον επισκεφτούμε αργότερα γιατί ο μύθος λέει ότι, αν είσαι δίπλα από τον βράχο και είσαι προσεκτικός, ακόμα ακούγεται ο Ατσουπάς. Δεν ξέρω πώς περνάτε εσείς, εδώ στην Επισκοπή, εγώ περνώ υπέροχα πάντως, δεν θέλω να φύγω.
Στεκόμαστε στη μικρή πλατεία κάτω από τον βράχο, τον μονόλιθο όγκο στο χωριό Επισκοπή της Πάφου. Μας εντυπωσίασε ο βράχος, αλλά το άλλο που μας αρέσει και αυτό είναι ανθρώπινο έργο, είναι η υποδομή που έχει κατασκευαστεί στη βάση του. Ένα ωραίο, απλό πλακόστρωτο που δεν αφαιρεί τίποτε από την αγριάδα του τοπίου, μάλλον προσθέτει. Αναδεικνύει τον μονόλιθο, το εκκλησάκι και το πράσινο της περιοχής.
Επειδή προφανώς οι Επισκοπιώτες είναι περήφανοι για τον τόπο τους, στόλισαν την πλατεία με μυλόπετρες και φώτισαν τον χώρο. Θα ήθελα να δω τον χώρο και νύχτα, να δω πώς είναι φωτισμένος ο βράχος. Τα συγχαρητήριά μας στους κατοίκους και στο Κοινοτικό Συμβούλιο Επισκοπής. Μπράβο, πολύ καλή δουλειά, μας τιμάτε και στους ξένους, τους τουρίστες που επισκέπτονται τον χώρο και είναι πολλοί. Αυτό φαίνεται στο Trip Advisor. Αν μπείτε στον συγκεκριμένο ιστότοπο, θα εντυπωσιαστείτε από τα σχόλια των επισκεπτών, ειδικά των ξένων.
Θα περπατήσουμε μέσα στο χωριό και θα ανεβούμε πάνω από τον βράχο, να δούμε τη θέα από ψηλά. Φυσικά, δεν ξεχνάμε ότι το όνομα του χώρου είναι «Γκρεμός της Επισκοπής» και ένα γκρεμό τον προσμετράς, τον υπολογίζεις, τον θαυμάζεις από την κορυφή του. Περπάτημα, βγαίνουμε αριστερά και προς τα πάνω από την πλατεία, αν πάμε δεξιά και προς τα κάτω, βγαίνουμε από το χωριό, πάμε προς Νατά, από εδώ θα φύγουμε όταν θα τελειώσει η επίσκεψή μας. Εμείς, η παρέα του roadtrip.cy, ανεβαίνουμε την ανηφόρα και χαιρόμαστε το χωριό. Ο παλιός πυρήνας του χωριού είναι όμορφος, γραφικός, έχει χαρακτήρα. Είναι κτισμένος με ψαμμίτη, την χαρακτηριστική άσπρη πέτρα που χρησιμοποιήθηκε στην πλατεία και που βλέπουμε στους λόφους και τα γύρω βουνά. Το χωριό κατάφερε να διατηρήσει σε μεγάλο βαθμό τον παραδοσιακό του χαρακτήρα. Φανταστείτε, παλιά, κυρίως μονώροφα σπίτια, μέσα σε πολύ ανηφορικά και πολύ στενά δρομάκια. Άσπρη πέτρα, ξύλινα παράθυρα και πόρτες βαμμένα με την πατίνα του χρόνου. Παντού φυτά, δέντρα σε αυλές, λουλούδια σε γλάστρες, φράχτες από θαμνώδη, ομορφιές, ωραίο χωριό, άξιζε η διαδρομή, θα άξιζε να έρθουμε μόνο για να δούμε το χωριό. Αλλά, υπάρχει και ο βράχος, οπότε πριν φτάσουμε στο κέντρο του χωριού, υπάρχει μια ανηφόρα ακόμα πιο απότομη, πολύ κλειστά αριστερά. Ξεχωρίζει, ξέρουμε ποια είναι γιατί από εδώ βλέπουμε την καινούργια εκκλησία του Αγίου Ιλαρίωνα. Αριστερά, ανεβαίνουμε, περνάμε την εκκλησία και συνεχίζουμε για την κορυφή. Λαχανιάσαμε στην ανηφόρα, διάλειμμα στην εκκλησία και συνεχίζουμε.
Φτάνουμε στην κορυφή, πλησιάζουμε όσο γίνεται στην άκρη του βράχου, να σας θυμίσω ότι εδώ έχουμε ύψος 70 μέτρα. Ο βράχος κατεβαίνει κάθετα και κοιτάζουμε προς τα κάτω. Συνταρακτικό! Η θέα από αυτό το ύψος είναι απίστευτη. Ξέρετε, αυτό που μας ξενίζει σε αυτή την εικόνα δεν είναι το ύψος, όλοι μας έχουμε ανεβεί σε λόφους και βουνά με πολύ μεγαλύτερο ύψος. Αυτό που κάνει την διαφορά εδώ είναι η κλίση, ή μάλλον η έλλειψη κλίσης, γιατί ο συγκεκριμένος βράχος κατεβαίνει κάθετα. Σε ένα λόφο, στέκεσαι στην κορυφή και βλέπεις την πλαγιά να κατεβαίνει. Οπτικά, έχεις σύνδεση του εδώ πάνω που στέκομαι με το εκεί κάτω που θέλω να πάω. Εδώ, αυτή η σύνδεση είναι απούσα, δεν υπάρχει. Άρα, αυτόματα το μυαλό κάνει τη σκέψη, υποσυνείδητα βέβαια, «εδώ πάνω που στέκομαι, εκεί κάτω δεν θέλω να πάω». Δημιουργεί αυτή την άρνηση, αυτή την τάση για απομάκρυνση, αποστασιοποίηση από τον γκρεμό και καλά κάνει.
Έλα, όμως, που εκτός από τη θέα προς τα κάτω υπάρχει και η θέα απέναντι. Αν ξεκολλήσουμε τα μάτια μας από το κάτω, θα δούμε απέναντι μας την κοιλάδα του ποταμού Έζουσα, πανέμορφη τοποθεσία. Χαμηλά, δίπλα από τον ποταμό, τα περιβόλια της Επισκοπής, πορτοκαλιές, λεμονιές, μανταρινιές. Σκούρο πράσινο από το φύλλωμα και το κίτρινο του λεμονιού, το πορτοκαλί από τα μανταρίνια και τα πορτοκάλια, μετά ο ποταμός και λόφοι να ανεβαίνουν στην απέναντι πλευρά της κοιλάδας.
Αυτή την εποχή, μετά τις βροχές, όλα είναι καταπράσινα με εκείνο το πολύ ζωηρό πράσινο του φρέσκου χορταριού. Φέρτε στο μυαλό σας αυτή την εικόνα, χαμηλά, σκούρο πράσινο λεκιασμένο με πορτοκαλιές και κίτρινες κουκκίδες, ο ποταμός ασήμι που κυλά προς τα κάτω, προς τη θάλασσα και πάνω από τον ποταμό ανεβαίνουν μαλακοί, στρογγυλοί λόφοι, καλυμμένοι με το πράσινο της ζωής. Ένας δρόμος, ανεβαίνει από τον ποταμό προς τα πάνω, σκαρφαλώνει τον λόφο, όλο στροφές, σαν φίδι. Ειδικά αυτή την εποχή που δεν έχουμε το εκτυφλωτικό φως του καλοκαιριού, αλλά μια υπέροχη φωτεινότητα και πεντακάθαρη ατμόσφαιρα, η θέα είναι εξαιρετική, μαγεία, άλλη εικόνα που πρέπει να πάρουμε μαζί μας.
Είμαστε στην Επισκοπή της Πάφου, μας ταξίδεψε και ο γκρεμός και η θέα από τον γκρεμό. Από εδώ θα επιστρέψουμε πίσω στην πλατεία. Θα μπούμε μέσα στο αυτοκίνητο και θα πάμε από τον δρόμο που αναφέραμε προηγουμένως. Από την πλατεία πάμε δεξιά, στην κατηφόρα και ακολουθούμε την σήμανση για το χωριό Νατά. Περνούμε μέσα από τα περιβόλια με τις πορτοκαλιές και τις λεμονιές που βλέπαμε από ψηλά, φτάνουμε στην κοίτη του Έζουσα και περνάμε το γεφύρι. Ο δρόμος είναι ο φιδίσιος που είχαμε δει προηγουμένως. Χαιρόμαστε το ολοζώντανο πράσινο της χειμωνιάτικης φύσης δίπλα από τον ποταμό για λίγο και μετά ο δρόμος αρχίζει να ανεβαίνει. Σε 3 περίπου χιλιόμετρα, στην κορυφή του λόφου, φεύγουμε από τον δρόμο για Νατά και πάμε δεξιά για τον αυτοκινητόδρομο.
Ο δρόμος αρχίζει να κατηφορίζει και μετά από μια δεξιά στροφή, η θάλασσα από ψηλά και ο ήλιος να καθρεφτίζεται στην επιφάνειά της. Εντυπωσιακό κλείσιμο μιας θαυμάσιας μέρας.
Σήμερα, μαζί χαρήκαμε τη διαδρομή, επισκεφτήκαμε το σπήλαιο του Αγίου Ιλαρίωνα, γνωρίσαμε το Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης Πάφου, παρατηρήσαμε τον μεγαλύτερο μονόλιθο της Κύπρου, τον Γκρεμό της Επισκοπής, τον βράχο του δαίμονα Ατσουπά, μάθαμε θρύλους, μύθους και ιστορία του νησιού μας, περπατήσαμε σε ένα χωριό με ειδυλλιακό τοπίο. Μια θαυμάσια, γεμάτη μέρα! Νιώθουμε γεμάτοι χρώματα, αρώματα και εικόνες του τόπου μας, της ιστορίας μας. Εγώ έχω διαλέξει ποια εικόνα αυτής της διαδρομής θα φέρνω στο μυαλό μου τις μέρες που έρχονται. Εσύ;
*Το πιο πάνω κείμενο είναι τμήματα της εκπομπής roadtrip.cy. Κάθε Σάββατο και Κυριακή από τις 8 μέχρι τις 10 ακούτε την εκπομπή του Άντρου Σκαλιστή ROADTRIP CY στον ΣΠΟΡ FM 95.
