Kathimerini.gr
Η Λετονία μάς συστήθηκε στα τέλη Νοεμβρίου, τον πιο κρύο και σκοτεινό μήνα του χειμώνα, μάθαμε αργότερα από ντόπιους. Αν είχε χιονίσει, μας εξήγησαν, ο καιρός θα ήταν πιο γλυκός, ενώ το χιόνι θα λειτουργούσε σαν κάτοπτρο, αντανακλώντας τα φώτα της πόλης και κάνοντας το σκοτάδι λιγότερο έντονο. Σίγουρα η καλύτερη εποχή για να την επισκεφτεί κανείς είναι άνοιξη με αρχές φθινοπώρου, όταν η φύση της –το 50% της χώρας καλύπτεται από δάση– φορά τα καλύτερά της και μπορεί κανείς να περιηγηθεί με μεγαλύτερη άνεση και βήμα χαλαρό. Ούτε το κρύο ούτε το σκοτάδι, πάντως, μας πτόησαν και τις τέσσερις ημέρες που μείναμε εκεί είχαμε την ευκαιρία, με αφετηρία την κοσμοπολίτισσα Ρίγα, να ανακαλύψουμε διαφορετικές όψεις μιας χώρας μάλλον εσωστρεφούς αλλά και απροσδόκητα γοητευτικής.
ΡΙΓΑ
Το μικρό Παρίσι του Βορρά
Την ώρα που φτάναμε στη Ρίγα, αν και μόνο 3 μ.μ., είχε ήδη αρχίσει να νυχτώνει, οπότε η υποδοχή που μας επιφύλασσε η πόλη δεν ήταν η πλέον εντυπωσιακή. Το ξενοδοχείο Hilton Garden Inn Riga (hiltongardeninn3.hilton.com), όμως, που θα ήταν η βάση μας για τις επόμενες ημέρες, μας έκανε να αισθανθούμε ευπρόσδεκτοι, παρά το απότομο σκοτάδι και το τσουχτερό κρύο.
Πλακόστρωτο δρομάκι της Παλιάς Πόλης. (Φωτογραφία: ΕΦΗ ΠΑΡΟΥΤΣΑ)
Κατά την πρώτη μας, νυχτερινή, βόλτα στα πλακόστρωτα στενά της Παλιάς Πόλης παρατηρήσαμε πως, σε αντίθεση με άλλους προορισμούς της Ευρώπης, η Ρίγα δεν είχε στολιστεί ακόμη για τα Χριστούγεννα. Μας ενημέρωσαν πως δύο μόλις ημέρες πριν από την άφιξή μας, στις 18 Νοεμβρίου 2019, η Λετονία είχε γιορτάσει την 101η επέτειο της ανεξαρτησίας της από τη ρωσική αυτοκρατορία και δεν συνηθίζεται να στολίζουν πριν από την εθνική τους εορτή. Εορτή άκρως σημαντική, αν σκεφτεί κανείς πως το 1918 οι Λετονοί αποκτούσαν την ανεξαρτησία τους μετά επτά σχεδόν αιώνες γερμανικής, πολωνικής-λιθουανικής, σουηδικής και κατόπιν ρωσικής κυριαρχίας.
Λαοί που καθόρισαν, όπως θα διαπιστώναμε, την όψη της πόλης, που καθόλου δεν παραπέμπει στην αισθητική των τελευταίων σύγχρονων κατακτητών της, των Σοβιετικών, από τους οποίους απέκτησαν την ανεξαρτησία τους το 1991. Η Ρίγα θυμίζει περισσότερο πόλη της Γερμανίας ή της Σκανδιναβίας, ενώ το ένα τρίτο της μοιάζει μάλλον με Παρίσι, έχοντας ακολουθήσει την επικρατούσα αρχιτεκτονική τάση των τελών του 19ου αιώνα. Κάτι που δεν εκπλήσσει, δεδομένου ότι υπήρξε σημαντικό εμπορικό λιμάνι που είχε δημιουργήσει στενούς πολιτιστικούς δεσμούς με τη Δυτική Ευρώπη και αναπόφευκτα επηρεαζόταν από τις τάσεις της εποχής.
Αρχιτεκτονική αποκάλυψη
Η Ρίγα ιδρύθηκε κατά τον Μεσαίωνα (1201) από Γερμανούς σταυροφόρους που είχαν έρθει για να προσηλυτίσουν τους παγανιστές. Μια περιήγηση στο ιστορικό της κέντρο (Vecriga) –που από το 1997 έχει συμπεριληφθεί στη λίστα με τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO– θα σας αποκαλύψει τα εναπομείναντα μεσαιωνικά της μνημεία. Ένα από τα ωραιότερα είναι η εκκλησία του Αγίου Πέτρου (1209), από τον πυργίσκο της οποίας μπορείτε να απολαύσετε την πόλη από ψηλά. Λίγα βήματα από εδώ βρίσκεται η πλατεία του Δημαρχείου (Ratslaukums), όπου παραδόξως τα βλέμματα δεν τραβάει το κτίριο του δημαρχείου αλλά τo γοτθικού ρυθμού House of the Blackheads (Melngalvju Nams) με την εντυπωσιακή πρόσοψη σε στιλ ολλανδικής αναγέννησης.
Η εντυπωσιακή Εθνική Βιβλιοθήκη της Λετονίας βρίσκεται απέναντι από την Παλιά Πόλη. (Φωτογραφία: ΕΦΗ ΠΑΡΟΥΤΣΑ)
Από τον 14ο αιώνα, οπότε και χτίστηκε, και για πολλούς αιώνες μετά αποτέλεσε το αρχηγείο της αδελφότητας των Blackheads (εργένηδες έμποροι και γνωστοί γλεντζέδες της εποχής) και το πολιτιστικό επίκεντρο της πόλης. Τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ισοπεδώθηκε σχεδόν από τους ναζί, αλλά στα τέλη της δεκαετίας του 1990 αναγεννήθηκε κυριολεκτικά από τις στάχτες του και σήμερα λειτουργεί κατεξοχήν ως μουσείο. Ακριβώς απέξω, το μπρούντζινο γλυπτό ενός έλατου μνημονεύει τον θρύλο που θέλει το πρώτο χριστουγεννιάτικο δέντρο στον κόσμο να στολίστηκε εδώ το 1510 από μέλη της αδελφότητας.
Άποψη της Παλιάς Πόλης από την κορυφή της εκκλησίας του Αγίου Πέτρου. (Φωτογραφία: ΕΦΗ ΠΑΡΟΥΤΣΑ)
Αν και η πόλη διαθέτει μουσεία για όλα τα γούστα, στις περιηγήσεις μας γοητευτήκαμε από την πολύ ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική, όπως το ιδιαίτερο σύμπλεγμα Three Brothers (Tris brali), που σήμερα στεγάζει το Λετονικό Μουσείο Αρχιτεκτονικής (archmuseum.lv). Αποτελείται από τρεις κατοικίες που εκπροσωπούν τρεις διαφορετικούς αιώνες (15ος-17ος) και ονομάστηκαν «Τρία αδέλφια» γιατί, σύμφωνα με τον θρύλο, χτίστηκαν από τρεις άντρες της ίδιας οικογένειας. Ο πιο ενδιαφέρων και διασκεδαστικός, πάντως, θρύλος είναι αυτός για το κτίριο Cat House (Kaku Maja) στην οδό Meistaru 10-12. Λέγεται ότι ένας δυσαρεστημένος Λετονός έμπορος που δεν έγινε δεκτός στη συντεχνία Γερμανών εμπόρων, η οποία στεγαζόταν ακριβώς απέναντι, αγόρασε το κτίριο και τοποθέτησε στις κορυφές των πυργίσκων του μπρούντζινα αγαλματίδια δύο μαύρων γατών με τις ουρές τους σηκωμένες και τα οπίσθιά τους στραμμένα προς τη συντεχνία. Μετά από δικαστική διαμάχη, ο έμπορος αναγκάστηκε να στρέψει τις γάτες προς την αντίθετη κατεύθυνση και ο ίδιος τελικά έγινε δεκτός από τη συντεχνία. Η γάτα αποτελεί πλέον την ανεπίσημη μασκότ της πόλης, γι’ αυτό και φιγουράρει σε πολλά σουβενίρ.
Δείγμα δουλειάς του Mikhail Eisenstein. (Φωτογραφία: ΕΦΗ ΠΑΡΟΥΤΣΑ)
Η περιήγησή μας στην πόλη δεν θα ήταν ολοκληρωμένη χωρίς μία επίσκεψη στη συνοικία της Αρ Νουβό (γνωστή και ως «ήσυxo κέντρο»), όπου έζησαν πλούσιοι Λετονοί, Ρώσοι, Εβραίοι και Γερμανοί έμποροι στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα χτίζοντας τα σπίτια τους στο επικρατέστερο στιλ της εποχής. Τα πιο εντυπωσιακά από αυτά θα τα συναντήσετε επί των οδών Elizabetes και Alberta, όπου βρίσκονται και εννέα δείγματα της δουλειάς του Mikhail Eisenstein (πατέρα του περίφημου Σοβιετικού σκηνοθέτη Sergei Eisenstein, που γεννήθηκε στη Ρίγα), διακριτά από την εξαιρετικά πλούσια διακόσμηση και τις χρωματιστές προσόψεις τους. Στην οδό Alberta αξίζει να επισκεφτείτε και το Μουσείο της Αρ Νουβό (Rigas Jugendstila Muzejs, jugendstils.riga.lv), που στεγάζεται σε κτίριο το οποίο σχεδίασε για κατοικία του ο δεύτερος σημαντικότερος Λετονός αρχιτέκτονας της αρ νουβό, Konstantins Peksens.
Γεύσεις της Λετονίας
Η επίσκεψη στην κεντρική αγορά της Ρίγας (Rigas Centraltirgus, rct.lv), μία από τις μεγαλύτερες και παλαιότερες της Ευρώπης, επιφυλάσσει ενδιαφέρουσες γαστρονομικές εμπειρίες. Άνοιξε το 1930 και στεγάζεται σε πέντε αχανή γερμανικά υπόστεγα για Ζέπελιν του A΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Εδώ μπορείτε να πάρετε μια πολύ καλή γεύση τού τι τρώνε στη Λετονία (πολύ τουρσί και παστό ψάρι), να χαζέψετε τους ντόπιους να κάνουν τα καθημερινά τους ψώνια, να τσιμπολογήσετε και βέβαια να αγοράσετε φαγώσιμα σουβενίρ για το σπίτι.
Μπιραρία Folkklubs ALA Pagrabs. (Φωτογραφία: ΕΦΗ ΠΑΡΟΥΤΣΑ)
Μιλώντας για φαγητό, οι γαστρονομικές επιλογές στη Ρίγα κυμαίνονται από πολύ παραδοσιακές μέχρι πολύ σύγχρονες. H μπιραρία Folkklubs ALA Pagrabs (folkklubs.lv), που βρίσκεται σε ένα υπόγειο κελάρι, σερβίρει παραδοσιακά πιάτα συνοδεία μπίρας (διαθέτουν 28 διαφορετικά είδη draft), ενώ το Restorans 3 (restaurant3.lv) είναι επηρεασμένο από τη σύγχρονη σκανδιναβική κουζίνα και τη no waste φιλοσοφία. Το Gutenbergs Terase (restaurant-gutenbergs.lv), από την άλλη, είναι μια αξιόλογη πρόταση κοντά στον καθεδρικό ναό της Ρίγας, αν θέλετε να συνδυάσετε γευστικές γαστρονομικές δημιουργίες με υπέροχη θέα της Παλιάς Πόλης από ψηλά.
ΕΚΔΡΟΜΕΣ ΕΚΤΟΣ ΠΟΛΗΣ
GAUJA NATIONAL PARK
(57,8 χλμ. από τη Ρίγα)
Πρόκειται για το μεγαλύτερο εθνικό πάρκο της Λετονίας, μέλος από το 2004 του Ευρωπαϊκού Δικτύου Προστατευόμενων Περιοχών Natura 2000. Δημιουργήθηκε το 1973 για να προστατεύσει τη φύση γύρω από τον ποταμό Gauja, να προωθήσει τον φυσιολατρικό τουρισμό και να διασφαλίσει τη βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να το ανακαλύψετε, ανάλογα με την εποχή και τα ενδιαφέροντά σας, και το Κέντρο Πληροφόρησης (entergauja.com) στην πόλη Sigulda, δίπλα στον σιδηροδρομικό σταθμό, θα σας δώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για το πλήθος δραστηριοτήτων που προσφέρονται σε αυτό.
Γλυπτό εντός του Turaida Museum Reserve. (Φωτογραφία: ΕΦΗ ΠΑΡΟΥΤΣΑ)
Η δική μας γνωριμία με το πάρκο ξεκίνησε στα 43 μ. πάνω από τη γη. Το διασχίσαμε με το τελεφερίκ που από το 1969 συνδέει τη Sigulda με την πόλη Krimulda στην άλλη άκρη του ποταμού Gauja. Στη συνέχεια επισκεφτήκαμε το Turaida Museum Reserve, μια ιστορική περιοχή εντός του πάρκου με μνημεία που διηγούνται ιστορίες αιώνων, και ξεναγηθήκαμε στο αναστηλωμένο μεσαιωνικό κάστρο Turaida Castle, που αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα μνημεία της χώρας. Αν δεν έρθετε με ξεναγό, επισκεφτείτε την ενδιαφέρουσα μόνιμη έκθεσή του, που εξηγεί τα πάντα για την κατασκευή του κάστρου και την περιοχή και, αν έχετε το κουράγιο (και δεν είστε κλειστοφοβικοί), ανεβείτε τα απότομα σκαλοπάτια του κυρίως πύργου μέχρι την κορυφή για να απολαύσετε μια πανοραμική θέα της κοιλάδας και του ποταμού.
Εκτός από το δημοφιλές Turaida Castle, το πάρκο περιλαμβάνει πολλά ακόμα ιστορικά και πολιτιστικά μνημεία που θα θελήσετε να ανακαλύψετε, ενώ το καλοκαίρι προσφέρεται για zipline, bungee jump, SUP στο ποτάμι, καθώς και φυσιολατρικές εξορμήσεις σε σπηλιές, φαράγγια και μονοπάτια μέσα σε δάση. Όπως αντιλαμβάνεστε, μία μόνο μέρα δεν θα είναι αρκετή για να το εξερευνήσετε, οπότε θα ήταν καλή ιδέα να κάνετε μερικές διανυκτερεύσεις. Για μια πιο ιδιαίτερη εμπειρία διαμονής, κλείστε δωμάτιο σε κάποια από τις ιστορικές επαύλεις γύρω από τη Sigulda, που λειτουργούν πλέον ως πολυτελή ξενοδοχεία. Η ανακαινισμένη έπαυλη του 19ου αιώνα Malpils Manor (malpilsmuiza.lv), μόλις 17 λεπτά από την πόλη, είναι από τις πλέον εντυπωσιακές και περιλαμβάνει και εστιατόριο με υψηλής γαστρονομίας μενού.
RUNDALE PALACE
(79,6 χλμ. από τη Ρίγα)
Yπόκλιση όλο χάρη από τους ξεναγούς μας στο παλάτι Rundale. (Φωτογραφία: ΕΦΗ ΠΑΡΟΥΤΣΑ)
Το παλάτι αυτό του 18ου αιώνα αποτέλεσε τη θερινή κατοικία του Ernst Johann Biron, δούκα της Κουρλάνδης (ένα από τα ημιαυτόνομα δουκάτα της εποχής), και σχεδιάστηκε από τον Francesco Bartolomeo Rastrelli, τον αρχιτέκτονα που δημιούργησε το στιλ του Ρωσικού Μπαρόκ και υπήρξε υπεύθυνος, μεταξύ άλλων, για τα χειμερινά ανάκτορα στην Αγία Πετρούπολη. Aπό το 1972, το παλάτι λειτουργεί ως μουσείο και, ενώ μπορείτε κάλλιστα να περιηγηθείτε στα δωμάτια και στους κήπους του μόνοι σας, αξίζει να κλείσετε μια ξενάγηση με την εταιρεία Eleana (ceremonija.lv), που αναλαμβάνει περιηγήσεις στο μουσείο με ξεναγούς που ντύνονται με αυθεντικά ροκοκό ρούχα και υποδύονται ευγενείς της εποχής. Το δικό μας ζευγάρι ευγενών μάς επιφύλασσε μία άκρως απολαυστική εμπειρία, που περιλάμβανε ένα υπέροχο μινουέτο στην αίθουσα χορού του παλατιού, αλλά και επίδειξη για το πώς φλέρταραν οι κυρίες του 18ου αιώνα με τη βοήθεια της βεντάλιας τους χωρίς να γίνονται αντιληπτές από τους συζύγους τους. rundale.net
KEMERI NATIONAL PARK
(43,9 χλμ. από τη Ρίγα)
Διασχίζοντας τον «μεγάλο βάλτο» του Εθνικού Πάρκου Kemeri. (Φωτογραφία: ΕΦΗ ΠΑΡΟΥΤΣΑ)
Στην αντίθετη κατεύθυνση από το πάρκο Γκάουγια βρίσκεται το Κεμέρι, το τρίτο μεγαλύτερο πάρκο της Λετονίας. Ανήκει και αυτό στο Δίκτυο Natura 2000 και είναι ένα από τα εντυπωσιακότερα της χώρας. Ξεχωρίζει για τη βιοποικιλότητά του, τις λίμνες, τα δάση, τις φυσικές μεταλλικές πηγές και τις ιαματικές λάσπες (που χρησιμοποιούνται σε ιαματικά θέρετρα της πόλης Kemeri), καθώς και τους βάλτους του. Ο πιο σημαντικός από αυτούς είναι ο Μεγάλος Βάλτος του Κεμέρι (Lielais Κemeru tirelis), που φιλοξενεί αρκετά είδη πουλιών και φυτών. Λόγω εποχής δεν είδαμε κανέναν από τους φτερωτούς κατοίκους του, όμως ο Armands Muiznieks (localguide.lv), που είχε αναλάβει την ξενάγησή μας, είχε κανονίσει να κάνουμε μια αναζωογονητική βόλτα περίπου 1,5 χλμ. σε ένα από τα υπερυψωμένα ξύλινα μονοπάτια που διασχίζουν τον βάλτο, αλλά και να ανεβούμε σε έναν ξύλινο πυργίσκο-παρατηρητήριο στο μέσο της διαδρομής για να θαυμάσουμε το τοπίο από ψηλά. Μπορείτε και εσείς να κλείσετε μια οργανωμένη ξενάγηση ή να έρθετε μόνοι σας με τρένο μέχρι τον σταθμό Kemeri και έπειτα να περπατήσετε μέχρι το πάρκο. visitjurmala.lv
• Το ταξίδι μας στη Λετονία συνδιοργάνωσαν ο οργανισμός Magnetic Latvia, που έχει αναλάβει την προώθηση και την επενδυτική ανάπτυξη της χώρας, και ο low cost κρατικός αερομεταφορέας της Λετονίας, Air Baltic, με τον οποίο ταξιδέψαμε.
ΜΕΤΑΒΑΣΗ
• Οι απευθείας πτήσεις της Air Baltic Αθήνα-Ρίγα εκτελούνται από 4 Μαρτίου έως 24 Οκτωβρίου 2020, δύο φορές την εβδομάδα (Τρίτη και Σάββατο) μέχρι τέλος Μαρτίου, οπότε προστίθεται και η Πέμπτη. Από Θεσσαλονίκη εκτελούνται από 13 Μαΐου έως 24 Οκτωβρίου 2020 με συχνότητα δύο φορές την εβδομάδα (Τετάρτη και Σάββατο).
