Kathimerini.gr
Όλα ξεκίνησαν από την ιδέα που είχε η παιδική μου φίλη Άννα, μόνιμη κάτοικος Νέας Υόρκης, να βρεθούμε κάπου στον κόσμο τις μέρες της εθνικής αργίας για την Ημέρα των Ευχαριστιών, στα τέλη Νοεμβρίου. Λίγο καιρό πριν, είχα διαβάσει ένα άρθρο για την πλούσια φύση της Κόστα Ρίκα και μου είχε καρφωθεί στο μυαλό αυτή η μικρή χώρα της Κεντρικής Αμερικής. Η Άννα συμφώνησε και, χωρίς να το πολυκαταλάβω, βρέθηκα να διανύω τον μισό πλανήτη δυτικά για να τη συναντήσω.
Η Κόστα Ρίκα είναι το «διαμάντι» της Κεντρικής Αμερικής. Μια όαση ηρεμίας ανάμεσα στους «ανήσυχους» γείτονές της, αποτελεί παράδειγμα οικολογικού τουρισμού. Με τεράστια ακτογραμμή, από την ανατολική πλευρά στην Καραϊβική και από τη δυτική στον Ειρηνικό ωκεανό, συγκαταλέγεται στα καλύτερα μέρη για να επισκεφτεί κανείς στους Τροπικούς, καθώς, εκτός από τα δάση και τα εθνικά πάρκα, προσφέρει επίσης ευκαιρίες για σερφ, θαλάσσια καγιάκ, καταδύσεις, snorkeling, εξορμήσεις με καταμαράν, κ.ά. Η επίσημη γλώσσα είναι τα ισπανικά, όμως όλοι σχεδόν μιλούν αγγλικά καλά. Οι Κοσταρικανοί ονομάζονται χαϊδευτικά «Ticos» και είναι ένας πολύ φιλόξενος λαός. Δεν έχουν στρατό –καταργήθηκε το 1948 με συνταγματική απόφαση– και το επίπεδο αλφαβητισμού τους είναι υψηλότερο από ό,τι στις ΗΠΑ – δύο στοιχεία που κάνουν την Κόστα Ρίκα το κράτος με τη μεγαλύτερη πολιτική σταθερότητα στη Λατινική Αμερική. Δεν είναι τυχαίο ότι την αποκαλούν «Ελβετία της Λατινικής Αμερικής».
Λόγω του τροπικού κλίματος έχει μόνο δύο εποχές, της βροχής από Ιούνιο μέχρι Νοέμβριο και της ξηρασίας από Δεκέμβριο μέχρι Μάιο. Ανάλογα με την περιοχή και το υψόμετρο –που σε κάποια σημεία ξεπερνά τα 3.000 μ.–, η θερμοκρασία έχει μεγάλες αυξομειώσεις κατά τη διάρκεια ενός εικοσιτετραώρου. Η εναλλαγή αυτή στο μικροκλίμα είναι ο λόγος που ετούτη η χώρα έχει χιλιάδες διαφορετικά είδη δέντρων και φυτών, πουλιών και θηλαστικών – κάποια γηγενή.
Παραλία στην Puntarenas του Manuel Antonio. (Φωτογραφία: AFP/VISUALHELLAS.GR)
Είναι βέβαιο ότι χρειάζονται αρκετές μέρες για να μπορέσει ένας απαιτητικός ταξιδιώτης να χαρεί τις εμπειρίες που προσφέρει. Το δικό μας ταξίδι διήρκεσε έξι μέρες και επισκεφθήκαμε τρία από τα πιο αντιπροσωπευτικά μέρη της χώρας: το ηφαίστειο Arenal και το τροπικό δάσος της περιοχής, το ορεινό χωριό και το δάσος του Monteverde, καθώς και την παραλία και το Εθνικό Πάρκο Manuel Antonio στον Ειρηνικό ωκεανό.
Η πρωτεύουσα San José
Έφτασα αρκετές ώρες πριν από τη φίλη μου και βγήκα να γνωρίσω την πόλη του San José, πρωτεύουσα της Κόστα Ρίκα. Οι δρόμοι του ήταν γεμάτοι κόσμο, πλανόδιους πωλητές και μια σκεπαστή κεντρική αγορά, όπου πουλούσαν από φρούτα και λαχανικά, ψάρια, κρέας και συσκευασμένα τρόφιμα κάθε λογής μέχρι ρούχα, είδη για το σπίτι και παιχνίδια. Εκεί ήπια έναν εξαιρετικό εσπρέσο από φρεσκοαλεσμένους κόκκους ποικιλίας Arabica από το Τarrazu, που θεωρείται ο καλύτερος της χώρας. Από την εποχή της ανακάλυψης της Κόστα Ρίκα από τον Κολόμβο μέχρι περίπου το 1800 οι συναλλαγές γίνονταν με κόκκους καφέ, γεγονός που καταδεικνύει την αξία αυτού του υπέροχου φυτού.
Το Εθνικό Θέατρο της Κόστα Ρίκα στο San José. © Christian Heeb/laif
Χάρηκα πολύ την επίσκεψή μου στο Pre-Colombian Gold Museum, ένα υπόσκαφο κτίριο με ευρήματα από την προϊστορική περίοδο της χώρας, από χαλκό και χρυσό, τα οποία αναπαριστούν κυρίως ζώα, όπως βατράχους και πουλιά, που θεωρούνταν ιερά και χρησίμευαν για θρησκευτικές και θεραπευτικές τελετές από σαμάνους ιερείς. Έμαθα ότι η Κόστα Ρίκα δεν είχε ποτέ κάποιον μεγάλο αρχαίο πολιτισμό –όπως οι Αζτέκοι του Μεξικού ή οι Μάγια της υπόλοιπης Κεντρικής Αμερικής– παρά μόνο οκτώ μικρές γηγενείς φυλές, οι οποίες υπάρχουν ακόμη και διατηρούν τη διάλεκτο και τον τρόπο ζωής τους, ενώ οι εκτάσεις όπου ζουν είναι προστατευμένες από το κράτος και την UNESCO.
Το San José δεν έχει πολλά αξιοθέατα. Αυτό που αξίζει να δείτε είναι το εξαιρετικής αρχιτεκτονικής Εθνικό Θέατρο, όπου ανεβαίνουν υψηλής ποιότητας παραστάσεις. Το εσωτερικό του είναι εξίσου επιβλητικό και διαθέτει ένα υπέροχο καφέ, που είναι επισκέψιμο κατά τη διάρκεια της μέρας.
Η φίλη μου έφτασε αργά την ίδια μέρα, οπότε το βράδυ μας στην πόλη πέρασε απλά, με ένα ήσυχο δείπνο και ξεκούραση, διότι την επομένη είχαμε πολύ πρωινή αναχώρηση.
Εθνικό Πάρκο Arenal και Zip Lining
Η πρώτη μας στάση είναι δύο ώρες μακριά από το San José, στη La Fortuna, μια μικρή πόλη κάτω από το ηφαίστειο Arenal. Η περιοχή είναι από τις πιο τουριστικές της χώρας, καθώς από εδώ ξεκινά η διαδρομή για το διάσημο ηφαίστειο της Κόστα Ρίκα και το ομώνυμο τροπικό δάσος. Το ηφαίστειο είναι ένα από τα έξι της χώρας που θεωρούνται ακόμα ενεργά. Οι ντόπιοι αναφέρονται συχνά στην έκρηξη του 1968, όπου σκοτώθηκαν 89 άνθρωποι, εκατοντάδες ζώα και άλλαξε η μορφολογία του μέρους.
Το επιβλητικό ηφαίστειο Arenal. © Tobias Hauser/laif
Η πεζοπορία στο Εθνικό Πάρκο Arenal ξεκινά από τη δυτική πλευρά του ηφαιστείου, ακολουθώντας ένα μονοπάτι που διασχίζει το δάσος και περνά από μια περιοχή καλυμμένη με λάβα. Και τι δεν αντικρίζουμε σε αυτή τη διαδρομή: βραδύποδες να κοιμούνται πάνω στα δέντρα, μαϊμούδες να πηδούν από το ένα κλαδί στο άλλο, καφεόδεντρα και κακαόδεντρα, θάμνους ανανά, τεράστια πετρώματα από λάβα και χιλιάδες διαφορετικά είδη φυτών και δέντρων, όλα τροπικά και άγνωστα σ’ εμάς. Από την κορυφή του λόφου βλέπουμε με κάποια δυσκολία, λόγω βροχής, το ηφαίστειο και τη λίμνη του Arenal στους πρόποδες του ηφαιστείου. Εδώ ο καιρός αποτελεί πάντα ένα στοίχημα, καθώς μπορεί να αρχίσει να βρέχει ξαφνικά και τα σύννεφα να κατέβουν χαμηλά, μειώνοντας αισθητά την ορατότητα.
Επιστρέφοντας στα πεδινά, σταματάμε στην περιοχή Tabacon, όπου τα θερμά λουτρά είναι πολύ δημοφιλή και η φύση γύρω συγκλονιστική. Περνάμε όλο το απόγευμα βουτώντας στις φυσικές ζεστές πηγές, που είναι άφθονες, ως αποτέλεσμα της ηφαιστειακής δραστηριότητας της περιοχής.
Την επομένη διασχίζουμε σχεδόν τρία χιλιόμετρα εντυπωσιακού δάσους πάνω σε οκτώ διαφορετικές γραμμές, δεμένες με σχοινιά και κρεμασμένες από συρματόσχοινα, απόλυτα ασφαλείς. Τι πιο διασκεδαστικό από το να πετάς πάνω από το τροπικό δάσος και να παριστάνεις ότι είσαι ο Ταρζάν. Κάτω από τα πόδια μας, σε βάθος πολλών μέτρων, απλώνεται το ασύλληπτο οικοσύστημα που αποτελεί το τροπικό δάσος. Ακόμη και με τη βροχή, η εμπειρία είναι συγκλονιστική.
Ανάβαση στο Monteverde
Η Κόστα Ρίκα δεν φημίζεται για το οδικό της δίκτυο, οπότε, για να κόψουμε δρόμο, φτάνουμε οδικώς μέχρι την όχθη της τεχνητής λίμνης Arenal –η οποία αποτελεί έναν εκπληκτικό υδροβιότοπο–, τη διασχίζουμε με βαρκάκι και συνεχίζουμε με λεωφορείο προς το ορεινό Monteverde. Διανύσαμε μια διαδρομή τριών ωρών, η οποία, αν κινούμασταν περιμετρικά της λίμνης, θα διαρκούσε τουλάχιστον έξι.
Ένα κορίτσι κρατάει μια πεταλούδα στο Cloud Forest, στο Monteverde. (Φωτογραφία: Getty Images/Ideal Image)
Ανεβαίνοντας προς το Monteverde, που ξεπερνά τα 1.400 μ. υψόμετρο, νιώθουμε το κλίμα να αλλάζει. Η τροπική υγρασία μειώνεται και η θερμοκρασία πέφτει αισθητά. Το δάσος χάνεται μέσα στα σύννεφα. Διασχίζουμε το περίφημο Cloud Forest μέσα από χωμάτινα μονοπάτια και κρεμαστές γέφυρες, μια μοναδική αίσθηση αιώρησης ανάμεσα στα πανύψηλα δέντρα. Από κάποια σημεία του μπορούμε να δούμε τον Ειρηνικό ωκεανό στο βάθος. Τα είδη πουλιών που συναντάμε είναι εντυπωσιακά, μερικά από τα οποία γηγενή. Είναι παράδεισος για όσους ασχολούνται με την παρατήρηση πουλιών. Λέγεται, επίσης, ότι από την περιοχή έγινε η αρχή για το σημαντικό οικοτουριστικό κίνημα που έχει εξαπλωθεί παντού στη χώρα. Κι αν συμπεράνω από τις μηδαμινές συσκευασίες μιας χρήσης που συναντήσαμε, την έλλειψη κλιματιστικών στα ξενοδοχεία (είχαν ανεμιστήρες οροφής) και τα φυσικά υλικά δόμησης στα σπίτια και στα ξενοδοχεία, είναι προφανές ότι η προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί εδώ τρόπο ζωής.
Manuel Antonio, εθνικό πάρκο
Τουρίστες φωτογραφίζουν έναν λευκό καπουτσίνο στο Εθνικό Πάρκο Manuel Antonio. (Φωτογραφία: Getty Images/Ideal Image)
Η κατάβαση από το βουνό στη θάλασσα είναι μια ξεχωριστή εμπειρία. Ο χωματόδρομος είναι γεμάτος πέτρες και καταλαβαίνουμε το νόημα της έκφρασης «κοσταρικανό μασάζ», που σημαίνει την αίσθηση που νιώθεις όταν το αυτοκίνητο κινείται πάνω σε ανώμαλο οδόστρωμα. Το τοπίο και το κλίμα αλλάζουν ταχύτατα. Από τους ορεινούς κατάφυτους όγκους βρισκόμαστε δίπλα στη θάλασσα. Κάνουμε μια στάση πάνω στον αυτοκινητόδρομο, στην Crocodile Bridge, για να δούμε τους κροκόδειλους μέσα στο ποτάμι που κυλάει από κάτω. Αν τους ρίξεις φαγητό, τρέχουν όλοι μαζί με εντυπωσιακή ταχύτητα. Η διαδρομή μέχρι το Manuel Antonio είναι μακρά, γι’ αυτό κάνουμε ένα ακόμα διάλειμμα στη Hermosa. Μια παραλία με χιλιόμετρα σκουρόχρωμης άμμου και τροπική βλάστηση μέχρι την ακτή.
Το μικρό χωριό Manuel Antonio, πλάι στο ομώνυμο εθνικό πάρκο, έχει δημιουργηθεί ειδικά για να εξυπηρετεί τους τουρίστες. Ξεκινάμε την περιήγησή μας στο περίφημο Εθνικό Πάρκο Manuel Antonio, ένα τοπίο αυθεντικής άγριας ομορφιάς, γεμάτο πουλιά και ζώα. Στο τέλος του περιπάτου μας φτάνουμε στην παραλία του Manuel Antonio: έναν μικρό κόλπο με εντυπωσιακά γαλάζια νερά και τροπική βλάστηση. Εδώ κολυμπούν όχι μόνο οι τουρίστες, αλλά και οι ντόπιοι, ειδικά οικογένειες με παιδιά, διότι τα νερά είναι ήρεμα, καθαρά και προστατευμένα. Το περιοδικό Condé Nast Traveller τη συγκαταλέγει στις καλύτερες παραλίες του κόσμου.
Βόλτα με καταμαράν
Κρουαζιέρα με καταμαράν στο Manuel Antonio. (Φωτογραφία: Shutterstock)
Αν και ακούγεται τουριστική, η βόλτα με το καταμαράν είναι εξαιρετική. Ξεκινώντας από τη μαρίνα Pez Vela, σε απόσταση δέκα λεπτών από το Manuel Antonio, αφήνουμε πίσω μας την ακτή και ανοιγόμαστε στη θάλασσα. Η ακτογραμμή φαίνεται μαγευτική, το τροπικό δάσος φτάνει έως το νερό, πουλιά πετούν παντού και το κρώξιμό τους είναι το μόνο που ακούγεται. Η μέρα είναι υπέροχη και ο ουρανός πεντακάθαρος. Προσοχή, το αντηλιακό είναι απαραίτητο, διότι ο ήλιος είναι πολύ δυνατός, καθώς βρισκόμαστε κοντά στον Ισημερινό.
Ένα ζευγάρι φάλαινες φαίνονται από μακριά. Το καταμαράν τις πλησιάζει προσεκτικά, χαμηλώνει τις μηχανές και εμείς αφηνόμαστε στη μαγεία του θεάματος, καθώς τα υπέροχα κήτη κολυμπούν δίπλα μας για λίγα λεπτά. Πλησιάζοντας πάλι την ακτή, βρίσκουμε το ιδανικό σημείο για βουτιές με μάσκα. Η θερμοκρασία του νερού είναι τέλεια. Γύρω μας, μια πανδαισία χρωμάτων και σχημάτων από τα εκατοντάδες ψάρια, αλλά και μια θαλάσσια χελώνα.
Θαλάσσιο καγιάκ
Έπειτα από ένα δίωρο πλεύσης, η φίλη μου και εγώ αισθανόμαστε ότι δεν έχουμε χορτάσει αυτόν εδώ τον παράδεισο, οπότε αποφασίζουμε να νοικιάσουμε θαλάσσια καγιάκ για να συνεχίσουμε τη βόλτα μας. Ο Χένρι, ο ντόπιος οδηγός μας, μας οδήγησε σε μια ήρεμη παραλία, όπου το κύμα ξέβραζε στη στεριά μικρά κομμάτια από κοράλλια. Οι ντόπιοι μαζεύονταν εκεί τα απογεύματα με τα παιδιά τους για τη βουτιά της ημέρας. Επιστρέφοντας, απολαύσαμε ένα συγκλονιστικό ηλιοβασίλεμα και μια ηρεμία που έμοιαζε απόκοσμη. Αν μπορούσα να ξεχωρίσω μια στιγμή από όλο τα ταξίδι, νομίζω ότι θα ήταν αυτό το τελευταίο απόγευμα.
Η παραλία Espadilla στο Manuel Antonio. (Φωτογραφία: AFP/VISUALHELLAS.GR)
Έτοιμες πια να αναχωρήσουμε, κι αυτό που αντηχεί στα αυτιά μας είναι το «Pura Vida», ένας χαιρετισμός που οι Κοσταρικανοί απευθύνουν σε όλους σαν υπενθύμιση ότι «η ζωή είναι ωραία, παρά τις αλλαγές του καιρού και τα προβλήματα». Το «Pura Vida» είναι η εμπειρία της χώρας αυτής συμπυκνωμένη σε δύο λέξεις, οι οποίες σφυρίζουν στα αυτιά σου σε ολόκληρο το μακρινό ταξίδι της επιστροφής.
