Kathimerini.gr
Αντώνης Αντζολέτος
H ιστορική για τα κοινοβουλευτικά δεδομένα αποπομπή του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης από τη θέση του έχει βάλει τον ΣΥΡΙΖΑ σε αχαρτογράφητα νερά. Το κόμμα είναι «ακέφαλο» για άλλη μια φορά και μπαίνει μέσα σε 11 μήνες στην ίδια εσωστρεφή διαδικασία με πέρυσι. Η παρουσία του στη ΔΕΘ θα είναι για δεύτερη χρονιά αναιμική και κανείς δεν γνωρίζει αν ο Στέφανος Κασσελάκης θα διεκδικήσει και πάλι την αρχηγία.
Μετά τις έντονες συγκρούσεις στην Κεντρική Επιτροπή, όλοι συνειδητοποιούν πως η πρώην ηγετική ομάδα, με τους «87» και τον Παύλο Πολάκη και τους υποστηρικτές του είναι αδύνατον να συνυπάρξουν, ενώ ερώτημα αποτελεί πώς θα διαμορφωθούν οι σχέσεις των δύο τελευταίων στρατοπέδων.
Ο έβδομος όροφος στην Κουμουνδούρου έχει αδειάσει και έχουν μεταφερθεί και τα προσωπικά αντικείμενα του Στέφανου Κασσελάκη. H έκπτωση από το πολιτειακό αξίωμα που κατείχε επήλθε ουσιαστικά από την απόφαση του Παύλου Πολάκη να πατήσει το «κόκκινο κουμπί» και να τον αμφισβητήσει.
Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για 140-145 ψήφους που κατάφεραν να μαζέψουν οι πρώην «87» με την καθοριστική συμβολή περίπου 20 μελών της Κ.Ε. επιρροής του Χανιώτη βουλευτή, ώστε ο πρόεδρος να εκδιωχθεί μέχρι την Κυριακή. Αρκετοί σημείωναν πως ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Υγείας κατάφερε να αλιεύσει και υποστηρικτές του Στέφανου Κασσελάκη.
Η λεγόμενη «φρουρά Τσίπρα» δούλευε όλο το τελευταίο διάστημα ένα σχέδιο «ανακατάληψης» του κόμματος, έχοντας αποφασίσει να προχωρήσει πρώτη στην κατάθεση πρότασης μομφής. Ζυμώσεις και μια σειρά από τηλέφωνα έδωσαν το επιθυμητό για αυτούς αποτέλεσμα, το οποίο «έσπρωξε» και η μυστική ψηφοφορία.
Αλλαγή κλίματος
Η αδυναμία της ηγεσίας να περάσει τη γραμμή της να μη στηθούν κάλπες είχε ως αποτέλεσμα να απελευθερωθούν δυνάμεις αμφισβήτησης. Είναι γεγονός ότι ο Στέφανος Κασσελάκης, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, δεχόταν εισηγήσεις να σηκώσει το «γάντι» και να οδηγήσει το κόμμα σε εκλογές. Χωρίς να βλέπει τα μηνύματα αλλαγής κλίματος που υπήρχαν, η πρόταση μομφής τον αποκαθήλωσε.
Η ψηφοφορία για τις αλλαγές στο προεδρείο της Κ.Ο. είχε δείξει πως δεν ελέγχει τη μισή Κοινοβουλευτική Ομάδα και ήταν το πρώτο ηχηρό «καμπανάκι». Ακολούθησε η Επιτροπή Καταστατικού, η οποία απέρριψε προτεινόμενες δικές του αλλαγές, η Επιτροπή Δεοντολογίας που δυσκολεύεται να βρει την απαιτούμενη πλειοψηφία για να εισηγηθεί τη διαγραφή του Χρήστου Σπίρτζη, ενώ και στην Πολιτική Γραμματεία της Πέμπτης το «σκορ» έγραψε οριακά «10-9» υπέρ της πλειοψηφίας. Κατά πολλούς, ρόλο στην «έκπτωση» έπαιξε και ο διχαστικός λόγος του κ. Κασσελάκη στην εισαγωγική ομιλία του.
Γιατί υπέστη διπλή ήττα την Κυριακή το βράδυ; Γιατί έχασε την ευκαιρία να οδηγήσει ο ίδιος τον ΣΥΡΙΖΑ σε εκλογές ως αρχηγός, να μετέχει στις συνεδριάσεις των οργάνων –στα οποία πλέον δεν θα μπορεί, καθώς δεν ήταν εκλεγμένος–, να ασκεί όλο το διάστημα μέχρι τις κάλπες αντιπολίτευση στην κυβέρνηση και κυρίως αυτό το Σαββατοκύριακο να πραγματοποιήσει μια αρχηγική εμφάνιση στη ΔΕΘ με την ομιλία στο Βελλίδειο και την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου. Τον Στέφανο Κασσελάκη δεν μπόρεσε να διασώσει ούτε ο έμπειρος στα εσωκομματικά Νίκος Παππάς, καθώς και ο ίδιος υποστήριζε μέχρι την τελευταία στιγμή να μην οδηγηθεί το κόμμα σε εκλογές.
Πρώτες συγκρούσεις
Ηδη τα «μαχαίρια» μεταξύ των δύο στρατοπέδων έχουν βγει: Ο Πέτρος Παππάς στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ ανέφερε: «Συνέβη αυτή η βίαιη εκτροπή. Και μια εκτροπή που, κακά τα ψέματα, δεν περιποιεί τιμή για κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Σε ποιο σοβαρό δημοκρατικό κόμμα ή σε ποια σοβαρή δημοκρατική διαδικασία παγκοσμίως επιτρέπεται οι μισοί να ψηφίζουν ανοιχτά και οι μισοί να ψηφίζουν κλειστά; Αυτά τα πράγματα δεν γίνονται ούτε σε τριτοκοσμικές χώρες». Ο Γιάννης Ραγκούσης στο Open τόνισε πως «απελευθερώθηκε η συνείδηση των μελών της Κ.Ε. και μπόρεσαν να ψηφίσουν χωρίς επιρροές, πιέσεις, εκβιασμούς, τρομοκρατία, μπούλινγκ». O Θανάσης Θεοχαρόπουλος και ο Κώστας Ζαχαριάδης στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ είπαν αντιστοίχως πως ο Στέφανος Κασσελάκης ήταν «διχαστικός» και πως το κόμμα δεν πήγαινε προς τη σωστή κατεύθυνση.
Το χρονοδιάγραμμα
Οπως είναι φυσικό, η ανθρωπογεωγραφία της Κουμουνδούρου θα αλλάξει το επόμενο διάστημα. Ηδη η διευθύντρια του γραφείου Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ Ευγενία Κουντούρη παραιτήθηκε, ενώ στην ίδια κίνηση προχώρησε και ο Μπάμπης Παπαδάκης που ήταν διευθυντής του γραφείου Τύπου του Στέφανου Κασσελάκη. Στην Κουμουνδούρου δεν μένει πια ούτε ο Μανώλης Καπνισάκης. Δεν αποκλείεται αλλαγές να ζητηθεί να υπάρξουν και στο προεδρείο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας. Η Πολιτική Γραμματεία (συνεδριάζει σήμερα) και η Κεντρική Επιτροπή (σε δύο εβδομάδες) θα αποφανθούν για τα χρονοδιαγράμματα από εδώ και πέρα. Εδαφος φέρεται να κερδίζει η άποψη των «87» πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει να βιαστεί πολύ. Αυτό προϋποθέτει το έκτακτο συνέδριο να πραγματοποιηθεί στα μέσα Οκτωβρίου, να έχει προγραμματικό χαρακτήρα και η εκλογή νέου προέδρου να πάει για τον Νοέμβριο. Σε περίπτωση που προκριθεί αυτή η λύση, η συζήτηση για τον ορισμό ενός μεταβατικού προέδρου θα ξεκινήσει πολύ σύντομα. Πιο γρήγορες διαδικασίες επιθυμεί ο Παύλος Πολάκης, αλλά και η πλευρά Κασσελάκη, με τη Νίνα Κασιμάτη να ζητεί να γίνουν γρήγορα οι εκλογές προέδρου και νέων οργάνων.
Οι «δελφίνοι» της Κουμουνδούρου και το παρασκήνιο
Πριν καν κλείσει ένας χρόνος από τις προηγούμενες εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πάλι τραυματισμένος και ακέφαλος. Το ερώτημα που κυριαρχεί είναι τι θα κάνει ο Στέφανος Κασσελάκης. Η ιδιοσυγκρασία του, η επιμονή που έχει δείξει και η βούλησή του να μην οδηγήσει το κόμμα σε εκλογές δείχνουν πως δεν θα τα παρατήσει έτσι εύκολα. Αλλωστε και στο τέλος της ομιλίας του στην Κεντρική Επιτροπή δήλωσε πως θα μιλήσει στον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν περίμενε κανείς να αποκαλύψει τις προθέσεις του στο όργανο που τον καθαίρεσε. Στο περιβάλλον του επικρατεί σιωπή και όλοι καταλαβαίνουν πως χρειάζεται χρόνο, ενώ τονίζεται πως σκέφτεται και θα ανακοινώσει τις αποφάσεις του. Με την αναφορά πως αισθάνεται «λυτρωμένος», αρκετοί ερμήνευσαν πως η Κουμουνδούρου πλέον δεν τον χωράει. Είτε γιατί θέλει να δημιουργήσει κάτι δικό του είτε γιατί μια νέα κάθοδος σε εκλογές να μην του έδινε την ίδια δύναμη. Το να επιχειρήσει να φτιάξει δική του κοινοβουλευτική ομάδα κάνοντας «ανταρσία» στο ίδιο του το κόμμα είναι ένα πολύ προχωρημένο σενάριο που δεν φαίνεται να έχει κάποια βάση.
Από αριστερά: Ο Σωκράτης Φάμελλος είναι πιθανόν να λάβει μέρος στην κούρσα διαδοχής, στην οποία έχει δηλώσει πως θα μετάσχει ο Παύλος Πολάκης. Η Ολγα Γεροβασίλη κάνει δεύτερες σκέψεις παρά τις πιέσεις που δέχεται, ενώ ο Νίκος Φαραντούρης (κάτω) θέλει να αξιοποιήσει τις ψήφους που έλαβε στις ευρωεκλογές. Τέλος, δεν αποκλείεται ο Νίκος Παππάς να επιχειρήσει να μετρήσει τις δυνάμεις του, ενώ παρών έχει δηλώσει ο Απόστολος Γκλέτσος.
Ο Παύλος Πολάκης του γύρισε την πλάτη και γνωρίζει καλά πως μια αναμέτρηση μαζί του δεν θα είναι εύκολη. Απευθύνονται στο ίδιο κοινό και οι απώλειες που θα έχει θα είναι σημαντικές. Ο Χανιώτης βουλευτής έχει μόνο να κερδίσει και να καταγράψει τη δυναμική που έχει στο κόμμα. Εχει δηλώσει πως θα είναι παρών στην κούρσα διαδοχής και όλοι αναμένουν πως η συμμετοχή του θα δυναμιτίσει πολύ το κλίμα.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η συμμαχία των «87» με τον Παύλο Πολάκη ήταν «ειδικού σκοπού» και έληξε το βράδυ της Κυριακής. Το ζήτημα είναι κατά πόσον η λεγόμενη «φρουρά Τσίπρα» θα προχωρήσει στην κατάθεση μιας καθαρά δικής της υποψηφιότητας. Ολα τα βλέμματα στρέφονται πάλι στην Ολγα Γεροβασίλη. «Εσυρε πρώτη τον χορό» ζητώντας από τον Στέφανο Κασσελάκη εκλογές, δημιούργησε ένα ρεύμα και βρέθηκε απέναντί του στο περυσινό συνέδριο. Η ίδια δεν φαίνεται ενθουσιασμένη με μια τέτοια προοπτική –και το πιο πιθανό είναι να μην προχωρήσει–, ωστόσο δέχεται πιέσεις. Σε ανάρτησή της με ενωτική διάθεση ανέφερε: «Σαφές μήνυμα για αλλαγή πορείας, μακριά από την εσωστρέφεια, τον διχασμό, τη λογική των εσωτερικών εχθρών και την παραπολιτική». Πρόσωπο κοντά στους «87» είναι ο Σωκράτης Φάμελλος, που η θητεία του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα, ο τρόπος που αποπέμφθηκε, αλλά κυρίως η επάρκεια με την οποία επιτέλεσε τα καθήκοντά του, του δίνουν ήδη πολλούς πόντους. Και ο ίδιος φέρεται να το σκέφτεται σοβαρά.
Δεν μπορεί να αποκλείσει κανείς ο νυν πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Νίκος Παππάς, να επιχειρήσει εκ νέου να μετρήσει τις δυνάμεις του σε μια εκλογική κούρσα. Η Ρένα Δούρου «φέρεται» να είναι στα πρόσωπα που χτύπησαν «καμπανάκι» στον Στέφανο Κασσελάκη όταν εμφανίστηκαν οι 100 υπογραφές από την εσωκομματική αντιπολίτευση. Μιλάει πολύ με τη βάση, άσκησε κριτική σε κρίσιμες στιγμές και δεν μπορεί να αποκλειστεί αυτή τη φορά να κάνει το επόμενο βήμα. Ο Νίκος Φαραντούρης φαίνεται πως θέλει να αξιοποιήσει τη δυναμική που του έχουν δώσει οι 141.000 ψήφοι που πήρε στις πρόσφατες ευρωεκλογές και την καλή επικοινωνία που έχει με τον κόσμο, ενώ παρών στην κούρσα δήλωσε ήδη ο Απόστολος Γκλέτσος.
Οι 11 μήνες από την άνοδο στην πτώση
Του Γιώργου Μπουρδάρα
Κάτι λιγότερο από ένα χρόνο πριν, ο Αλέξης Τσίπρας με αφορμή συνάντησή του στη Βουλή με τον νεοεκλεγμένο –τότε– διάδοχό του στην ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ Στέφανο Κασσελάκη έλεγε στους δημοσιογράφους: «Δεν θα σας αφήσουμε να πλήξετε. Οχι εγώ, ο ΣΥΡΙΖΑ».
Οι εσωκομματικές εξελίξεις έκτοτε δεν προκάλεσαν στο γενικότερο ακροατήριο πλήξη, αλλά στο εσωτερικό της Κουμουνδούρου από οργή μέχρι και απογοήτευση.
Δύο ημέρες μετά την εκλογή του Στ. Κασσελάκη καταγράφονται οι πρώτες αποχωρήσεις (Γρ. Γεροτζιάφας) και απομακρύνσεις (Θ. Θεοχαρόπουλος) των εμφανώς μη προεδρικών στελεχών.
Στις 5 Οκτωβρίου 2023 καταγράφονται 16 λευκές ψήφοι βουλευτών σε προτάσεις του. Πριν από το τέλος του μήνα σημειώνεται πλήρης ρήξη με στελέχη πρώτης γραμμής στην εποχή Τσίπρα: Ν. Φίλης, Π. Σκουρλέτης, Δ. Βίτσας κ.ά. Τον Νοέμβριο σειρά παίρνουν οι Ευκλ. Τσακαλώτος και Πέτη Πέρκα, που επίσης βρίσκονται εκτός ΣΥΡΙΖΑ.
Τον Δεκέμβριο, μετά τη μαζική αποχώρησή τους, πρώην πλέον βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ συγκροτούν τη Νέα Αριστερά. Αυτή η εξέλιξη και η ανακοίνωση ότι ο πρόεδρος δίνει δάνειο στον ΣΥΡΙΖΑ για να πληρωθούν οι εργαζόμενοι στο κόμμα κυριαρχούν στην ειδησεογραφία της Κουμουνδούρου.
Τον Ιανουάριο του νέου έτους ο Στ. Κασσελάκης συγκαλεί τριήμερη συνάντηση εργασίας των βουλευτών ΣΥΡΙΖΑ στην οικία του στις Σπέτσες, τροφοδοτώντας σχόλια και παραπολιτικά.
Τον Φεβρουάριο ζητεί απόλυτη στήριξη από τα στελέχη του κόμματος «έως τις επόμενες εθνικές εκλογές», προκαλώντας μια νέα εις βάρος του δημόσια παρέμβαση από τον προκάτοχό του: «Ψήφο εμπιστοσύνης να ζητήσει από εκείνους που τον εξέλεξαν», αναφέρει σε ανάρτησή του ο απών από τις κομματικές διαδικασίες Αλ. Τσίπρας.
Στο συνέδριο που ακολουθεί, πάντως, αν και τραυματισμένος, επαναβεβαιώνει την (προσωρινή, όπως αποδείχθηκε) κυριαρχία του, έχοντας απέναντί του έως την τελευταία στιγμή την Ολγα Γεροβασίλη.
Μάρτιος πια, και ο Στέφανος Κασσελάκης πάει στον στρατό. Στο μεταξύ, μέγα θόρυβο έχουν προκαλέσει υποθέσεις σχετικά με τα οικονομικά του κόμματος, την επιχειρηματική του δραστηριότητα, το «πόθεν έσχες» του.
Μετά τις ευρωεκλογές και εν μέσω θέρους, ο νέος πρόεδρος συνεχίζει την επιθετική τακτική:
1) Ανοίγει νέο μέτωπο με τον προκάτοχό του, καθώς μέσω ανάρτησης τον κατηγορεί πως τον υπονομεύει.
2) Ανοίγει ζήτημα «μαύρων ταμείων» και για τον ΣΥΡΙΖΑ κατά το παρελθόν.
Λίγο μετά διαγράφει τον πρώην σύμμαχό του Π. Πολάκη από την Κ.Ο. –όχι όμως και από το κόμμα–, για ανάρμοστη συμπεριφορά τού εκ Κρήτης βουλευτή.
Ο περασμένος μήνας τον βρίσκει στη δίνη της υπόθεσης της «πισίνας» στην οικία του στις Σπέτσες. Παρ’ όλα αυτά, κάνει σαρωτικές αλλαγές στην ηγεσία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ορίζοντας πρόεδρό της τον Νίκο Παππά.
Πριν από τη μομφή εναντίον του, τέλος, προλαβαίνει να επαναφέρει τον κ. Πολάκη στην Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, κίνηση που είναι προφανές ότι δεν τον βοήθησε.
