Του Βασίλη Νέδου
Σήμερα στις 12.30 το μεσημέρι τα πρώτα έξι Rafale της Πολεμικής Αεροπορίας (Π.Α.) θα προσγειωθούν στην 114 Πτέρυγα Μάχης (Π.Μ.), εμπλουτίζοντας τις δυνατότητες της 332 Μοίρας με χαρακτηριστικό κλήσης το «Γεράκι». Τα έξι νέα μαχητικά καταφθάνουν στην Τανάγρα σε χρόνο-ρεκόρ ανάμεσα στην υπογραφή των συμβολαίων και στην ένταξή τους σε επιχειρησιακή ετοιμότητα.
Σε μόλις ένα χρόνο τα πρώτα μαχητικά ετοιμάστηκαν για τις ανάγκες της Π.Α., προχώρησε η εκπαίδευση των πρώτων ιπταμένων (που με τη σειρά τους θα εκπαιδεύσουν τους συναδέλφους τους χειριστές το επόμενο χρονικό διάστημα), παραδόθηκε στην Ελλάδα το σύνολο των οπλικών συστημάτων που αυτά θα φέρουν και έγιναν οι απαραίτητες εργασίες προκειμένου οι εγκαταστάσεις της 114 Π.Μ. να μπορούν να φιλοξενήσουν τα μαχητικά που θεωρούνται ως μία ξεχωριστή κατηγορία μεταξύ των παλαιότερων της 4ης και των νέων της 5ης γενιάς (4,5). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αύριο κιόλας τα έξι νέα μαχητικά της Π.Α. μπορεί να συμμετάσχουν σε επιχειρήσεις στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Είναι τα πρώτα έξι σε σύνολο 24 μαχητικών αυτού του τύπου (μισά μεταχειρισμένα και μισά νέα), τα οποία αναμένεται να παραδοθούν σε βάθος τριετίας. Η δεύτερη εξάδα αναμένεται στο τέλος του 2022, η επόμενη στα τέλη του 2023, ενώ το επόμενο χρονικό διάστημα θα οριστικοποιηθεί και η άφιξη των τελευταίων έξι, η σύμβαση των οποίων ήρθε στη Βουλή στα τέλη Δεκεμβρίου.
Το σύνολο του κόστους των πρώτων 18 Rafale –με τα οπλικά συστήματα που φέρουν– φθάνει τα 2,32 δισ. ευρώ, ενώ των έξι νέων που αποφασίστηκε να προστεθούν στις δυνάμεις της 332 Μοίρας θα φθάσει το 1,07 δισ. ευρώ.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα βρεθεί στην Τανάγρα όπου και –εν είδει κίνησης αναγνώρισης της υπηρεσίας προς την πατρίδα– θα ανακοινώσει την κατάργηση των κρατήσεων στο επίδομα επικινδυνότητας που λαμβάνουν χειριστές της Π.Α. και στελέχη των Ειδικών Δυνάμεων. Στην τελετή θα παρευρίσκονται, φυσικά, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, και η στρατιωτική ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων. Ξεχωριστή ημέρα θα είναι αυτή για τον αρχηγό ΓΕΑ, Γιώργο Μπλιούμη, ο οποίος τις επόμενες ημέρες συμπληρώνει την προβλεπόμενη τριετία σε αυτή τη θέση και θα αποστρατευθεί.
Τα Rafale βελτιώνουν έτι περαιτέρω την ισορροπία των αεροπορικών δυνάμεων στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς αυξάνουν τη δυνατότητα της Π.Α. να επιχειρεί σε μεγαλύτερο εύρος και να απειλεί τα τουρκικά μαχητικά εξ αποστάσεως, προτού καν γίνουν αντιληπτά από την αεροπορία της γείτονος.
Τα Rafale θα είναι πλήρως διαλειτουργικά με τα F-16 που αναβαθμίζονται σε Viper, αλλά και στη μελλοντική πιθανότητα πρόσκτησης F-35. Η επιχειρησιακή ανησυχία που έχει καταλάβει την Άγκυρα αντικατοπτρίζεται και στο γεγονός ότι η Τουρκία προχώρησε σε συμφωνία στάθμευσης καταριανών Rafale στο έδαφός της, προκειμένου να μελετήσει τις δυνατότητες του υπερσύγχρονου αεροσκάφους.
Ιστορικές σχέσεις
Η άφιξη των έξι Rafale έχει και ιστορική σημασία, καθώς αποτελεί τη συνέχεια μακράς συνεργασίας στον αεροπορικό τομέα. Η αρχή στην πρόσφατη ιστορία των σχέσεων Ελλάδας – Γαλλίας έγινε στον απόηχο της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο και στη Μεταπολίτευση.
Η προμήθεια μαχητικών Mirage F-1CG ήταν το εξοπλιστικό επιστέγασμα της στενής πολιτικής σχέσης του Κωνσταντίνου Καραμανλή με τον Βαλερί Ζισκάρ ντ’ Εστέν. Μάλιστα, προ ενός έτους ο Αλέξανδρος Μαμάης είχε μιλήσει στην «Κ» ως ο ιπτάμενος που προσγείωσε στις 4 Αυγούστου 1975 το πρώτο Mirage F-1CG στην Τανάγρα. Η Π.Α. είχε και πριν από το 1975 κάποια γαλλικά αεροσκάφη, στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και πριν από τις αρχές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ωστόσο, από το 1975 και έπειτα δημιουργήθηκε μια σταθερή σχέση ανάμεσα στην Π.Α. και την Dassault αλλά και τις THALES – MBDA, προμηθεύτριες και κατασκευάστριες των συστημάτων ραντάρ και των όπλων που φέρουν τα γαλλικά μαχητικά. Το δεύτερο γαλλικό μαχητικό που εντάχθηκε μεταπολιτευτικά στις τάξεις της Π.Α. ήταν το Mirage 2000 μεταξύ 1988 και 1992 (36 μονοθέσια και τέσσερα διθέσια). Αργότερα, στο γύρισμα του 21ου αιώνα αποφασίστηκε και η προμήθεια 15 Mirage-2000-5 ICMS MkIII, τα οποία ακόμα και σήμερα αποτελούν όπλο αιχμής για την Π.Α.
Το 2007 έγινε και η προμήθεια των βλημάτων σύγχρονου τύπου (MICA EM-IR), αλλά μπήκαν και οι βάσεις για την ενσωμάτωση του βλήματος υποστρατηγικών δυνατοτήτων τύπου SCALP.
