Γράφει ο Δημήτρης Δελεβέγκος
Ο Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ ανήκει στους δέκα, παγκοσμίως, μεγαλύτερους συλλέκτες έργων τέχνης, με την προσωπική του συλλογή να περιλαμβάνει δημιουργίες των Πάμπλο Πικάσο, Ανρί Ματίς, Μαρκ Ρόθκο και Αμεντέο Μοντιλιάνι. Η ενασχόληση με την τέχνη του Ρώσου μεγιστάνα, με προσωπική περιουσία της τάξεως των 6 δισ. ευρώ, δεν είναι ασύμβατη με τις πρόσφατες αποφάσεις του για τον Σκορπιό, του οποίου είναι ιδιοκτήτης από το 2013.
Η προσωπική συλλογή του Ρώσου μεγιστάνα περιλαμβάνει έργα των Πικάσο, Ματίς, Ρόθκο και Μοντιλιάνι.
Ο Ριμπολόβλεφ, που συνήθως το καλοκαίρι αγκυροβολεί ανοιχτά του νησιού του Ιονίου με το σουπεργιότ 67 μέτρων «Anna I» και πάντοτε επισκέπτεται τη Λευκάδα (με εξαίρεση το καλοκαίρι του 2020 που είχε απομονωθεί οικογενειακώς στη θαλαμηγό λόγω COVID-19), αποφάσισε, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», να υπερδιπλασιάσει την αρχική επένδυση των 165 εκατ. ευρώ στον θρυλικό Σκορπιό. Τα σχέδια της «Μυκήναι», της εταιρείας με αντικείμενο την ανάπλαση του νησιού των 830 στρεμμάτων, προβλέπουν πλέον όχι μόνο τη μετατροπή του σε προορισμό για το διεθνές τζετ σετ και για άτομα υψηλότατης καθαρής θέσης (Ultra high-net-worth individuals). Αλλά και την καθιέρωση του νησιού, όπου παραθέριζε και η Μαρία Κάλλας, σε ένα ολοκληρωμένο art island, με τον πολιτισμό, την τέχνη και την ευρύτερη καλλιτεχνική δημιουργία να έχουν διακριτό ρόλο. Για τον σκοπό αυτό, όπως πληροφορείται η «Κ», ο Ρώσος ιδιοκτήτης σκοπεύει να δαπανήσει 235 εκατ. ευρώ περισσότερα, συγκριτικά με το αρχικό επενδυτικό πλάνο ύψους 165 εκατ. ευρώ. Η συνολική δηλαδή επένδυση θα αυξηθεί στα 400 εκατ. ευρώ, με τη «Μυκήναι» να έχει δαπανήσει, από το 2013 που απέκτησε το νησί, περίπου 30 εκατ. ευρώ. Σήμερα, όπως περιγράφουν όσοι επισκέπτονται συχνά το νησί, ο Σκορπιός έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο εργοτάξιο και οι κατασκευαστικές εργασίες έχουν πυκνώσει από τον Φεβρουάριο του 2021 οπότε το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής ενέκρινε την αρχιτεκτονική μελέτη του έργου που είναι γνωστό ως «VIP Exclusive Club».
Σύμφωνα με τον νέο σχεδιασμό, η συνολική δόμηση θα αυξηθεί σε 30.000 τετραγωνικά μέτρα από 21.500 τ.μ., ώστε να προστεθούν νέες αναπτύξεις, όπως, για παράδειγμα, κλειστή γκαλερί και μουσειακοί χώροι. Μένει ακόμη να φανεί εάν η χαρακτηριστική ροζ βίλα, επιφάνειας 150 τ.μ., που είχε ανακαινιστεί πριν από χρόνια και υπήρχε στο νησί –χρησιμοποιούνταν ως στάβλος– πριν από τον Αριστοτέλη Ωνάση, θα μετατραπεί σε μουσείο, ενδεχόμενο που εξέταζε, ήδη από την πρώτη φάση της ανάπλασης, ο Ρώσος κροίσος. Για τις αλλαγές αυτές θα απαιτηθεί η αναθεώρηση του Προεδρικού Διατάγματος με το οποίο οριοθετούνται οι χρήσεις γης και οι όροι δόμησης (ΕΣΧΑΣΕ) της επένδυσης.
Κατά πληροφορίες, η «Μυκήναι» σχεδιάζει, μέσα στους επόμενους μήνες, να υποβάλει προς έγκριση στο Συμβούλιο της Επικρατείας το σχέδιο του αναθεωρημένου Προεδρικού Διατάγματος. Ανεξαρτήτως όμως των τροποποιήσεων στον αρχικό σχεδιασμό του έργου, οι κατασκευαστικές εργασίες στο νησί θα παραμείνουν σε πλήρη εξέλιξη. Και με στόχο τον περιορισμό της όχλησης των ντόπιων, έχει επιλεγεί το λιμάνι στο Περιγιάλι της Λευκάδας για τη μεταφορά των φορτηγών οχημάτων και των οικοδομικών υλικών προς το ιδιωτικό νησί του Ιονίου.
Ενόσω η κατασκευαστική δραστηριότητα εντείνεται και οι σύμβουλοι και μελετητές της εταιρείας «Μυκήναι» διαμορφώνουν το είδος των πολιτιστικών προσθηκών που θα υπερδιπλασιάσουν την αρχική επένδυση, σε εξέλιξη βρίσκονται και οι επαφές με διεθνείς αρχιτέκτονες. Οι άνθρωποι κοντά στον Ρώσο μεγιστάνα αποφεύγουν την ονοματολογία, ενώ το μόνο βέβαιο είναι πως το νορβηγικό γραφείο Snøhetta έχει υλοποιήσει τον σχεδιασμό της εν εξελίξει φάσης ανάπλασης του νησιού. Στα έργα που έχει δημιουργήσει ανήκουν η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, το πρώτο υποθαλάσσιο εστιατόριο της Ευρώπης στη Νορβηγία και η νέα έδρα γραφείων της εφημερίδας Le Monde στο Παρίσι.
Παγκοσμίως, όπως αναφέρουν όσοι γνωρίζουν, το concept του art island συναντάται, ως επί το πλείστον, στα ιαπωνικά νησιά Σετούτσι του δισεκατομμυριούχου Soichiro Fukutake. Εκεί έχει δημιουργηθεί ένας μεγάλος αριθμός πολιτιστικών και καλλιτεχνικών χώρων, ένα εξ ολοκλήρου υπόσκαφο μουσείο τέχνης, αλλά και το ξενοδοχείο-μουσείο «Benesse House» όπου η διαμονή ανά βράδυ κοστίζει περίπου 400 ευρώ. Τα νησιά τέχνης Σετούτσι έχουν καθιερωθεί ως προορισμός υψηλού προφίλ συλλεκτών έργων τέχνης στους οποίους ανήκει και ο Κύπριος επιχειρηματίας Δάκης Ιωάννου. Αντίστοιχη θα είναι η φιλοσοφία των καλλιτεχνικών χρήσεων που φιλοδοξεί να εντάξει ο Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ στον Σκορπιό.
Πριν από αρκετά χρόνια, το 2014 και ο πρώην εμίρης του Κατάρ Χαμάντ μπιν Αλ Χαλίφα Αλ Θάνι, ως ιδιοκτήτης της Οξειάς των Εχινάδων, είχε επιδιώξει να δημιουργήσει το πρώτο ελληνικό νησί τέχνης. Τα σχέδια προέβλεπαν τη δημιουργία γλυπτών έργων, κλειστών μουσειακών χώρων εντός και εκτός του σχεδιαζόμενου ξενοδοχείου, γκαλερί και συγκροτήματος κατοικιών που θα φιλοξενούσε καλλιτέχνες διεθνούς βεληνεκούς. Λόγω όμως της αντιδικίας του πρώην εμίρη με το αρχιτεκτονικό γραφείο που είχε αναλάβει τον σχεδιασμό του έργου και της μετέπειτα απόφασής του να αποσυρθεί επενδυτικά από την Ελλάδα –παρότι είχε κερδίσει τη δικαστική διαμάχη– το έργο παρέμεινε μακέτα.
Στον Σκορπιό, προτού κάνουν την εμφάνισή τους οι καλλιτεχνικές παρεμβάσεις, εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή των υπόλοιπων έργων με ορίζοντα ολοκλήρωσης το καλοκαίρι του 2024. Προβλέπεται η δημιουργία υπόσκαφων κατοικιών που θα εναρμονίζονται πλήρως με το περιβάλλον και θα διασφαλίζεται η ιδιωτικότητα των ενοίκων τους και η απεριόριστη θέα μέχρι το Μεγανήσι και το σύμπλεγμα των Τηλεβοϊδών νήσων. Τα σχέδια περιλαμβάνουν την κατασκευή μιας προεδρικής σουίτας (master suite) όπου θα διαμένει η οικογένεια Ριμπολόβλεφ όταν επισκέπτεται το νησί, περίπου δέκα μεγάλων και μεσαίων βιλών και του γνωστού ως σπιτιού του λόφου (Hill House). Τα μέλη της οικογένειας Ριμπολόβλεφ θα διαμένουν στον Σκορπιό κάποιες ημέρες, ενώ το νησί θα εκμισθώνεται κατά το υπόλοιπο διάστημα. Θα προβλέπεται, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, ελάχιστο ενοίκιο της τάξεως του 1 εκατ. ευρώ για διαμονή διάρκειας μιας εβδομάδας, με δυνατότητα φιλοξενίας μέχρι 50 ατόμων.