Του Βασίλη Νέδου
Την αξία που έχουν τα τουρκικά UAV «Μπαϊρακτάρ» ΤΒ-2 στο πεδίο της μάχης αποτιμούν τα αποτελέσματα μελέτης που πραγματοποιήθηκε από στελέχη του Στρατού Ξηράς και αναλύεται από στρατιωτικούς και διπλωμάτες, και έχει ως επίκεντρο τη χρήση τους από τους Αζέρους κατά των Αρμενίων στον πόλεμο των 44 ημερών στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Τα συμπεράσματα των αναλυτών περιέχουν σημαντικές πληροφορίες και για την ελληνική πραγματικότητα και, κυρίως, συντείνουν στο συμπέρασμα ότι τα μέσης εμβέλειας αντιαεροπορικά που διαθέτει η ελληνική αεράμυνα, και δη εκείνα που είναι ρωσικής κατασκευής, είναι αναποτελεσματικά απέναντί τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Τούρκοι διέθεσαν στους Αζέρους UAV, αλλά και συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου και διοίκησης ελέγχου, επικοινωνιών, υπολογιστών, πληροφοριών, επιτήρησης και στοχοποίησης (C4ISTAR).
Οι αναλυτές του Στρατού συγκλίνουν στα εξής σημεία:
• Πρώτον, τα συστήματα που η Τουρκία προμήθευσε το Αζερμπαϊτζάν και κατά πάσα πιθανότητα χειρίστηκαν στελέχη των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων (ΤΕΔ) συνέβαλαν στη νίκη κατά των Αρμενίων.
• Δεύτερον, διαπιστώθηκε η επιχειρησιακή ικανότητα των στελεχών των ΤΕΔ στη χρήση UAV και συστημάτων C4ISTAR σε πραγματικές συνθήκες πολέμου.
Αναποτελεσματικά τα μέσης εμβέλειας αντιαεροπορικά που διαθέτει η ελληνική αεράμυνα, και δη εκείνα που είναι ρωσικής κατασκευής.
• Τρίτον, το ηθικό των αμυνομένων καταρρακώθηκε λόγω της αδυναμίας αντιμετώπισης των συνδυασμένων επιχειρήσεων ηλεκτρονικού πολέμου με την υποστήριξη UAV.
• Τέταρτον, οι Αρμένιοι λόγω του ηλεκτρονικού πολέμου δεν διέθεταν πραγματική εικόνα του πεδίου επιχειρήσεων.
• Πέμπτον, τα «Μπαϊρακτάρ» επιχειρούσαν εκτός δραστικού βεληνεκούς των αντιαεροπορικών πυροβόλων και των φορητών αντιαεροπορικών των Αρμενίων. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στην αδυναμία των ρωσικής κατασκευής OSA-AK και TOR-M1 να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά όχι μόνο τα «Μπαϊρακτάρ», αλλά και τα περιφερόμενα πυρομαχικά (Loitering Munitions), ιδιαίτερα όταν αυτά επιχειρούσαν σε περιβάλλον ηλεκτρονικού πολέμου. Υπενθυμίζεται ότι OSA-AK και TOR-M1 διαθέτουν και οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις.
Ειδικότερα τα OSA-AK δεν είχαν καν δυνατότητα εγκλωβισμού των «Μπαϊρακτάρ», καθώς επιχειρούσαν από ύψος 23.000 ποδιών. Τα OSA-AK κατόρθωσαν να καταρρίψουν περίπου 60 μικρότερα drones. Τα TOR-M1 κατέρριψαν κάποια «Μπαϊρακτάρ». Πολύ πιο αποτελεσματικοί έναντι των εναέριων στόχων ήταν οι πύραυλοι S-300. Τα αρμενικά φορητά αντιαεροπορικά (SA-18) ήταν αποτελεσματικά έναντι μόνο ελικοπτέρων και ουσιαστικά άχρηστα εναντίον αεροσκαφών, UAV και περιφερόμενων πυρομαχικών. Εντελώς ανίκανος να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε σύγχρονη απειλή θεωρείται και ο τύπος του αντιαεροπορικού πυροβόλου ZU-23, το οποίο, επίσης, διαθέτουν οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις.
Η μελέτη εντοπίζει, ακόμα, τα τεράστια προβλήματα που είχαν οι αμυνόμενοι λόγω της –υποβοηθούμενης από τους Τούρκους– αζέρικης υπεροπλίας και στον τομέα των πληροφοριών. Κατ’ αρχάς με τη χρήση δορυφορικών μέσων οι Αζέροι γνώρισαν εκ προοιμίου τη θέση του πεζικού των αντιπάλων τους. Σε αυτή την κατεύθυνση βοήθησαν ιδιαίτερα και οι νυχτερινές πτήσεις των UAV, τα οποία παρείχαν ζωντανή εικόνα στο αζέρικο πυροβολικό. Τέλος, οι Αζέροι κατόρθωναν να έχουν ως διαρκή πηγή πληροφοριών το σύνολο των απαρχαιωμένων επικοινωνιακών συστημάτων των Αρμενίων. Σε αυτό το πλαίσιο παρακολουθούνταν και όλα τα κινητά τηλέφωνα των Αρμενίων εμπολέμων.
Βλήματα πυροβολικού στην Ουκρανία
Η Ελλάδα μαζί με χώρες όπως η Ιταλία, η Νορβηγία και η Πολωνία ανακοίνωσαν ότι θα στείλουν συστήματα πυροβολικού και πυρομαχικά στην Ουκρανία, σύμφωνα με όσα δήλωσε χθες ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Οστιν. Οι δηλώσεις του κ. Οστιν έγιναν μετά την τηλεδιάσκεψη που είχαν υπουργοί Αμυνας και αξιωματούχοι από 44 χώρες με τη συμμετοχή του ύπατου εκπροσώπου της Ε.Ε. Ζοσέπ Μπορέλ και του ανώτατου διοικητή Συμμαχικών Δυνάμεων Ευρώπης Τοντ Ουόλτερς. Από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος και ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνος Φλώρος. Στο ανακοινωθέν του υπουργείου Εθνικής Αμυνας αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι «σε πνεύμα αλληλεγγύης και έμπρακτης στήριξης προς την Ουκρανία, η χώρα μας προσφέρει κάθε δυνατή βοήθεια, ανθρωπιστική και αμυντική», ενώ καταδικάζεται για ακόμα μια φορά ο αναθεωρητισμός. Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα συνεισφορά της Αθήνας, η οποία συνεχίζει να στέλνει πυρομαχικά στην Ουκρανία μέσω της Πολωνίας, αφορά την αποστολή βλημάτων πυροβολικού.
