Γράφει Γιάννης Παπαδόπουλος
Ηπαρατεταμένη απομόνωση ανηλίκου σε δομή της «Κιβωτού του Κόσμου» στον Ανω Βόλο φέρεται να κράτησε τρεις μήνες, σε ένα δωμάτιο χωρίς επίπλωση, με ένα στρώμα και μια κουβέρτα στο έδαφος. Παρέμενε εκεί κλειδωμένος, χωρίς πρόσβαση σε κάποιο μέσο απασχόλησης ή ψυχαγωγίας, και μπορούσε να εξέρχεται, όπως έχει καταγγελθεί, μόνο υπό επίβλεψη για να πραγματοποιήσει διάφορες αγροτικές εργασίες ή να πάει στην τουαλέτα. Παρόμοιες πρακτικές «σωφρονισμού» ανηλίκων με εξαντλητικές τιμωρίες, απειλές, ξυλοδαρμούς και πολύωρη βαριά χειρωνακτική εργασία περιγράφονται στο πολυσέλιδο κατηγορητήριο, βάσει του οποίου παραπέμπονται σε δίκη την ερχόμενη εβδομάδα στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών οκτώ άτομα, μεταξύ των οποίων και ο ιδρυτής της «Κιβωτού», πατήρ Αντώνιος.
Η δίκη για τα πλημμελήματα έχει προγραμματιστεί να αρχίσει στις 5 Σεπτεμβρίου και στους κατηγορουμένους περιλαμβάνονται στελέχη και εργαζόμενοι των δομών της οργάνωσης στο Διμήνι, στον Ανω Βόλο, στη Χίο και στον Κολωνό. Αντιμετωπίζουν κατά περίπτωση κατηγορίες για βαριά σωματική βλάβη, απειλή, καθώς και επικίνδυνη σωματική βλάβη ανηλίκου με μεθοδευμένη πρόκληση εξάντλησης κατά συρροή.
Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ένας ανήλικος στο Διμήνι είχε κλειδωθεί σε σπίτι της δομής για λόγους σωφρονισμού και επί δύο μήνες του πήγαιναν μόνο φαγητό και τον ανάγκαζαν να πίνει νερό από την τουαλέτα. Σε άλλη περίπτωση, φιλοξενούμενος σε άλλη δομή της «Κιβωτού» αναφέρεται ότι ήταν διαρκώς κλειδωμένος σε ένα δωμάτιο και μπορούσε να εξέρχεται για να πάει στο σχολείο, όπου του απαγορευόταν να έρθει σε επαφή με άλλα παιδιά. Στη δικογραφία γίνεται αναφορά σε ανηλίκους οι οποίοι εξαναγκάζονταν να εργάζονται επί ώρες, είτε χωρίς απολαβές, είτε με πενιχρό αντίτιμο. Ενδεικτικά, από τα 16 έτη του ένας φιλοξενούμενος στη Χίο αναφέρεται ότι εργαζόταν χωρίς αντάλλαγμα στα μαγειρεία της δομής επί δώδεκα ώρες καθημερινά, από τις 09.00 έως τις 21.00, τουλάχιστον από τον Ιούλιο έως τον Σεπτέμβριο του 2019. Ακόμη σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο ίδιος από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο του 2021 «έσπαγε πέτρες σε ένα βουνό», ενώ τις νύχτες παρέμενε κλειδωμένος σε σπίτι μέσα στις εγκαταστάσεις της δομής.
Αλλος φιλοξενούμενος στη Χίο αναφέρεται ότι εργαζόταν καθημερινά από τις 06.00 έως τις 18.00, χωρίς αμοιβή, σε βαριές χειρωνακτικές δουλειές, καθαρίζοντας τα κτήματα της δομής, σκάβοντας το έδαφος με τσάπα και τακτοποιώντας τις αποθήκες. Σε άλλες δύο περιπτώσεις αναφέρεται ότι φιλοξενούμενοι της «Κιβωτού» λάμβαναν συμβολικά ως αντίτιμο για την πολύωρη εργασία τους 50 και 150 ευρώ μηνιαίως.
Εξάλλου, ανήλικος που βρισκόταν σε δομή στον Κολωνό αναφέρεται ότι είχε υποχρεωθεί να εργάζεται στην αποθήκη ακόμη και όταν είχε σπάσει το πόδι του και φορούσε γύψο.
Βίαια χτυπήματα
Στο κατηγορητήριο γίνεται λόγος και για βίαια χτυπήματα κατά ανηλίκων και πρόκληση σωματικών βλαβών. Συγκεκριμένα, σε μια περίπτωση φιλοξενουμένου στον Ανω Βόλο αναφέρεται ότι όσο βρισκόταν σε καθεστώς απομόνωσης τον χτυπούσαν επανειλημμένως με γροθιές και κλωτσιές, με σανίδες και πέτρες ένα στέλεχος και ένας εργαζόμενος της δομής, προκαλώντας του οιδήματα στο πρόσωπο και κακώσεις στο κεφάλι. Αυτός ο ξυλοδαρμός όπως και άλλα παρόμοια περιστατικά αντίστοιχης ή μικρότερης έντασης φέρεται να έγιναν έπειτα από προτροπές του ιδρυτή της «Κιβωτού».
Σε υπόμνημα που είχε καταθέσει μέσω των συνηγόρων του τον περασμένο Φεβρουάριο ο πατήρ Αντώνιος είχε αρνηθεί την κατηγορία της ηθικής αυτουργίας σε σωματικές βλάβες, καθώς και καταγγελίες που είχαν διατυπωθεί από δύο ανηλίκους για σεξουαλική παρενόχληση εκ μέρους του. Η ανάκριση για την κατάχρηση δύο ανηλίκων σε ασέλγεια έχει περατωθεί και αναμένεται η εισαγγελική πρόταση. Πρόκειται για κακούργημα το οποίο δεν αποτελεί αντικείμενο της δίκης την ερχόμενη εβδομάδα. Ακόμη, σε προκαταρκτική εξέταση βρίσκεται η πτυχή της υπόθεσης που αφορά την οικονομική διαχείριση της οργάνωσης.
Η μετατόπιση της ευθύνης
«Η συστηματική προσπάθεια υπονόμευσης της αξιοπιστίας των θυμάτων από τους κατηγορουμένους παρουσιάζοντάς τους ως “παραβατικά και προβληματικά παιδιά”, που χειραγωγούνται τάχα από –μη κατονομαζόμενα– κέντρα εξουσίας, αποτελεί συνήθη υπερασπιστική τακτική αποδόμησης των θυμάτων και μετατόπισης της ευθύνης από τους θύτες προς αυτά», δηλώνει η Κλειώ Παπαπαντολέων, δικηγόρος δύο εκ των παθόντων. «Οι ισχυρισμοί των παιδιών, που διέμεναν σε διαφορετικές δομές της επικράτειας και σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα, επιβεβαιώνονται απολύτως από τις καταθέσεις των εργαζομένων. Η δικογραφία, όπως εισάγεται, αποδεικνύει ότι το συγκεκριμένο ίδρυμα λειτουργούσε υπό τον απόλυτο και ασφυκτικό έλεγχο του κατηγορουμένου ιδρυτή του, με τρόπο εντελώς αδιαφανή, με μεθόδους άλλης εποχής και νοοτροπίας και βεβαίως με συμπεριφορές βαριά εγκληματικές, κατά το κατηγορητήριο, κατά των πιο ευάλωτων προσώπων σε μια κοινωνία, των πιο ευάλωτων παιδιών», υποστηρίζει η ίδια, προσθέτοντας ότι η πολιτεία απέτυχε να τα προστατέψει εγκαίρως, μη προβαίνοντας –ως ώφειλε– σε ελέγχους.
