Kathimerini.gr
Γιάννης Σουλιώτης
Το απόγευμα της Δευτέρας και ενώ ήδη μαίνονταν οι πυρκαγιές σε Εβρο, Ροδόπη και αλλού, στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας πραγματοποιήθηκε διυπουργική σύσκεψη στην οποία κλήθηκαν να μετάσχουν εκτός από μια σειρά κυβερνητικών αξιωματούχων, οι επικεφαλής των σωμάτων ασφαλείας, ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων (ΓΕΕΘΑ) Κωνσταντίνος Φλώρος και ο διοικητής της ΕΥΠ Θεμιστοκλής Δεμίρης.
Το μήνυμα που εξέπεμψε η συγκεκριμένη κυβερνητική πρωτοβουλία ήταν σαφές: «Κάτι περίεργο συμβαίνει με τις δασικές πυρκαγιές». Το υπαινίχθη εξάλλου ο αρμόδιος υπουργός Βασίλης Κικίλιας δηλώνοντας μετά την ολοκλήρωση της σύσκεψης ότι «από χθες τα μεσάνυχτα εκδηλώθηκαν 53 δασικές πυρκαγιές και μόνο στον Εβρο 14 διαφορετικές εστίες». Το ίδιο βράδυ έγινε γνωστό ότι ο κ. Φλώρος μετέβη στον Εβρο, με τις Ενοπλες Δυνάμεις να τίθενται σε επιφυλακή, ενώ στον Εβρο πήγε εσπευσμένα και ο επικεφαλής του Κλάδου Αλλοδαπών της ΕΛ.ΑΣ. Δημήτρης Μάλλιος. Υπήρχε ανησυχία για το ενδεχόμενο τα κυκλώματα των δουλεμπόρων να επιδιώξουν να εκμεταλλευτούν τη δύσκολη συγκυρία και να προωθήσουν μετανάστες από την παρέβρια περιοχή στην ενδοχώρα.
Στο διάστημα που μεσολάβησε μέχρι σήμερα πάντως, τα σενάρια για ύπαρξη οργανωμένου σχεδίου εμπρησμών δεν επιβεβαιώθηκαν. Οπως εξάλλου δεν επιβεβαιώθηκαν οι φόβοι περί ενίσχυση της δράσης των δουλεμπορικών κυκλωμάτων στα σύνορα εν μέσω της φωτιάς. Το αντίθετο μάλιστα. Υψηλόβαθμος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. με άριστη γνώση του θέματος δήλωσε στην «Κ» ότι ενώ τα εικοσιτετράωρα πριν από την εκδήλωση της πυρκαγιάς η αστυνομία απέτρεπε την είσοδο στη χώρα σε περίπου 900 μετανάστες ημερησίως, μετά το ξέσπασμα της φωτιάς η μεταναστευτική πίεση έχει περιοριστεί κατά τουλάχιστον 30%, με τον αριθμό των αποτροπών να διαμορφώνεται ημερησίως στις περίπου 600. «Η παρουσία στον Εβρο του επικεφαλής του Κλάδου Αλλοδαπών έστειλε μήνυμα επαγρύπνησης», σχολίασε στην «Κ» κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Τα μονοπάτια
Τα εικοσιτετράωρα που ακολούθησαν την εκδήλωση της 1ης πυρκαγιάς στη Λευκίμμη του Εβρου, το περασμένο Σάββατο δημιουργήθηκε η πεποίθηση ότι οι εστίες συμπίπτουν με τα σημεία απ’ όπου διέρχονται τα μονοπάτια των μεταναστών. Ερωτηθείς σχετικά, υψηλόβαθμος αξιωματικός της ΕΛ.ΑΣ. επεσήμανε ότι «η πρώτη μεγάλη πυρκαγιά που επί μια εβδομάδα ταλαιπωρεί την Αλεξανδρούπολη ξεκίνησε από κεραυνό, όπως η ίδια η Πυροσβεστική ανακοίνωσε επίσημα».
Σε ό,τι αφορά τη δεύτερη πυρκαγιά, αυτή στο προστατευόμενο δάσος της Δαδιάς, ο ίδιος αξιωματικός δήλωσε ότι πράγματι οι μετανάστες συνηθίζουν να μετακινούνται από τα σύνορα προς την ενδοχώρα μέσω του ορεινού όγκου, προκειμένου να αποφύγουν τη σύλληψη. Κάτι εξάλλου που επιβεβαίωσε με τον πλέον δραματικό τρόπο ο εντοπισμός συνολικά 20 απανθρακωμένων μεταναστών κοντά στα χωριά Λευκίμμη και Αβαντας. Δεν υπάρχει όμως κανένα στοιχείο που να συνδέει κάποια από τις πυρκαγιές με την παρουσία των μεταναστών, όπως διευκρίνισαν στην «Κ» αρμόδια αστυνομική πηγή και κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Στην εκδοχή του ατυχήματος κατατείνουν τα πρώτα στοιχεία και για την πυρκαγιά της Πάρνηθας, καθώς η πρώτη σπίθα φαίνεται να προήλθε από καλώδια ηλεκτροδότησης κοντά στη Μονή Κλειστών. Την ίδια στιγμή πάντως, αξιωματούχοι των υπηρεσιών Ασφαλείας και Πληροφοριών της χώρας φέρονται να έχουν λάβει ενημέρωση από την Πυροσβεστική για την ύπαρξη ευρημάτων σε σημεία απ’ όπου ξεπήδησαν οι φλόγες. Όπως όμως τονίζουν πρόκειται για στοιχεία που κατατείνουν στο συμπέρασμα ότι μετανάστες ενδέχεται να προκάλεσαν ακούσια κάποια από τις πυρκαγιές στην προσπάθειά τους π.χ. να μαγειρέψουν ή ακόμα και να ζεσταθούν. Και σε καμία περίπτωση δεν υπάρχουν ενδείξεις για ανάμειξη τρίτης χώρας σε όσα συμβαίνουν την τελευταία εβδομάδα στον ακριτικό Εβρο.
Τα σενάρια πάντως ενισχύθηκαν την Τετάρτη και με αφορμή την παραγγελία της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου Γεωργίας Αδειλίνη, η οποία ζήτησε τη διεξαγωγή έρευνας προκειμένου να διαπιστωθεί εάν οι πυρκαγιές στον Εβρο είναι αποτέλεσμα οργανωμένου σχεδίου εμπρησμών.
Παρόμοια πρωτοβουλία είχε λάβει τον Αύγουστο του 2021 εν μέσω μπαράζ πυρκαγιών και ο τότε εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Βασίλης Πλιώτας. Η έρευνα ανετέθη σε εισαγγελέα Εφετών και την Υποδιεύθυνση Αντιμετώπιση Οργανωμένου Εγκλήματος της ΕΛ.ΑΣ. και μολονότι διήρκεσε περισσότερα από 2 χρόνια δεν έχουν προκύψει στοιχεία.
Η κ. Αδειλίνη ζήτησε τη διεξαγωγή έρευνας και για το περιστατικό με πρωταγωνιστές τους τρεις κατοίκους της Αλεξανδρούπολης που φυλάκισαν σε καρότσα ενός τρακτέρ 13 μετανάστες με το πρόσχημα ότι αποπειράθηκαν να προκαλέσουν πυρκαγιά. Εις βάρος τους ασκήθηκε βαριά δίωξη για τρία κακουργήματα αποδίδοντας στις ενέργειές τους ρατσιστικό κίνητρο. Μάλιστα, οι αστυνομικοί που χειρίστηκαν την υπόθεση σημείωναν μεσοβδόμαδα με νόημα ότι οι τρεις κατηγορούμενοι εφηύραν το σενάριο περί απόπειρας των μεταναστών να προκαλέσουν πυρκαγιά μόνο όταν η ΕΛ.ΑΣ. τους αναζήτησε, προκειμένου να παράσχουν εξηγήσεις για τη «φυλάκιση» των αλλοδαπών.
Οι προσαγωγές
Την Πέμπτη σε Πάρνηθα και Ωρωπό η ΕΛ.ΑΣ. προσήγαγε τέσσερα άτομα ως ύποπτα για πρόκληση πυρκαγιών. Οι προσαγωγές μάλιστα λειτούργησαν ως αφορμή προκειμένου ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας Βασίλης Κικίλιας να δηλώσει δημόσια ότι «κάποιοι αλιτήριοι εμπρηστές βάζουν φωτιές θέτοντας σε κίνδυνο τα δάση, τις περιουσίες και πρωτίστως τις ανθρώπινες ζωές» καθώς και ότι «το Ανακριτικό της Πυροσβεστικής, κυρίως η Ελληνική Αστυνομία και πάντως η ΕΥΠ θα κάνουν τα πάντα για να συλλάβουν τους εμπρηστές». Αργότερα την ίδια ημέρα οι τρεις από τους τέσσερις προσαχθέντες αφέθηκαν ελεύθεροι καθώς δεν προέκυψε το παραμικρό εις βάρος τους. Κάποιοι αναπτήρες που είχαν βρεθεί στην κατοχή τους και ερμηνεύτηκαν ως ενοχοποιητικά στοιχεία διαπιστώθηκε ότι δεν λειτουργούσαν, ενώ τα σπρέι για εμπρησμούς αποδείχτηκαν αποσμητικά αυτοκινήτου.
Αντίθετα, συνελήφθη ένας 45χρονος κάτοικος Αυλώνα για το μπαράζ πυρκαγιών που σημειώθηκε στην περιοχή το πρωί της Πέμπτης. Με τις πληροφορίες από κατοίκους και αξιωματούχους της περιοχής να αναφέρουν ότι πρόκειται για άτομο που αντιμετωπίζει σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. «Ο εντολέας μου αρνείται τις κατηγορίες, ενώ έχει διαγνωστεί με σοβαρή ψυχιατρική πάθηση», δήλωσε στην «Κ» ο συνήγορός του Κωνσταντίνος Γώγος.
