Του Βασίλη Νέδου
Τις υφέρπουσες προστριβές στις ελληνογερμανικές σχέσεις αποκαλύπτει η χθεσινή δημόσια τοποθέτηση του καγκελαρίου της Γερμανίας Ολαφ Σολτς υπέρ της υποψηφιότητας της Αλβανίας στην Ε.Ε., ενώ η Αθήνα έχει διευκρινίσει ότι η αδιαλλαξία των Τιράνων στην υπόθεση Μπελέρη έρχεται σε σύγκρουση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Ωστόσο, η ενταξιακή προοπτική της Αλβανίας γίνεται και ακόμη μία αφορμή προκειμένου το Βερολίνο να προωθήσει την άποψη περί ανάγκης για λήψη αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία. Η επέκταση των προϋποθέσεων της ειδικής πλειοψηφίας σε θέματα κοινής εξωτερικής πολιτικής και άμυνας προωθείται από το Βερολίνο και στηρίζεται από την Κομισιόν, και αναμένεται να συζητηθεί και να τεθεί σε εφαρμογή μετά τις ευρωεκλογές του Ιουνίου. Ουσιαστικά ακυρώνει τη δυνατότητα αρνησικυρίας (βέτο) από ένα κράτος-μέλος και οδηγεί σε αποφάσεις με αυξημένη πλειοψηφία. Μάλιστα, στη σημερινή Σύνοδο Κορυφής θα υπάρξει αναφορά για την ανάγκη σύνδεσης της διεύρυνσης της Ε.Ε. με «εσωτερικές μεταρρυθμίσεις», ήτοι την ειδική πλειοψηφία. Απαντώντας εμμέσως στις αναφορές του κ. Σολτς, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε χθες στη Σύνοδο Ε.Ε. – Δυτικών Βαλκανίων την πάγια θέση της Ελλάδας ότι το θέμα ανάληψης καθηκόντων από τον Φρέντι Μπελέρη και το δικαίωμά του σε μια δίκαιη δίκη δεν αποτελούν διμερές ζήτημα Ελλάδας – Αλβανίας, αλλά θέμα σεβασμού του κράτους δικαίου, που είναι η κορωνίδα της ενταξιακής διαδικασίας. Ενώ πρόσθεσε ότι η Ελλάδα επιθυμεί ειλικρινά την επίλυση αυτού του ζητήματος καθώς υπήρξε και παραμένει πρωτεργάτης της ενταξιακής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων.
Η τοποθέτηση του κ. Σολτς, ανοιχτά υποστηρικτική ως προς τα Τίρανα, καταγράφεται λίγες ώρες πριν από τη σημερινή έναρξη της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, από το προσχέδιο συμπερασμάτων της οποίας έχει αφαιρεθεί η Αλβανία ως αποτέλεσμα της αντίδρασης της Αθήνας, που ήρθε, βεβαίως, μετά την επίδειξη αδιαλλαξίας της κυβέρνησης Ράμα να μην παραχωρήσει στον Μπελέρη ούτε περιορισμένη άδεια ορκωμοσίας για το αξίωμα του δημάρχου Χειμάρρας.
«Οταν μια χώρα έχει προχωρήσει σε εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις, όπως π.χ. στην περίπτωση της Αλβανίας, πρέπει αυτό να αναγνωρίζεται, διαφορετικά υπάρχει ο κίνδυνος για εκτεταμένες συνέπειες συνολικά στη διαδικασία διεύρυνσης, κάτι που δεν μπορούμε να επιτρέψουμε», ήταν η σχετική αποστροφή του κ. Σολτς στην ομιλία του στην Μπούντεσταγκ για τον προϋπολογισμό. Ο κ. Σολτς απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στην υπόθεση Μπελέρη, αλλά άφησε αιχμές για την Ελλάδα λέγοντας ότι «είναι ο καιρός να δούμε όλοι τη μεγάλη εικόνα και αυτό ισχύει τόσο για τις υποψήφιες χώρες όσο και για τα κράτη-μέλη της Ε.Ε.».
Ισορροπημένη, όπως ήταν αναμενόμενο, ήταν η χθεσινή αποστροφή του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ο οποίος προσερχόμενος στη χθεσινή Σύνοδο Δυτικών Βαλκανίων – Ε.Ε. επανέλαβε μεν τη σταθερή δέσμευση υπέρ της ένταξης αυτών των χωρών, αλλά σημείωσε ότι «αναμένουμε από αυτές περισσότερες μεταρρυθμίσεις ειδικά στον τομέα του κράτους δικαίου και στον τομέα της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης». Στην Αθήνα υπάρχει ικανοποίηση και για τα κείμενα που προηγήθηκαν, ιδιαίτερα για τα συμπεράσματα του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων που υιοθετήθηκαν προχθές. Για την Αλβανία υπήρξαν σαφείς αναφορές σε ό,τι αφορά το θέμα της προστασίας των μειονοτήτων, τον εξορθολογισμό των περιουσιακών δικαιωμάτων με διαφανή τρόπο (συζητήσεις με τις σχετικές ενδιαφερόμενες πλευρές, αλλά και αντιμετώπιση υποθέσεων παραποίησης εγγράφων, άμεσης προώθησης της διαδικασίας εγγραφών και αποζημιώσεων) καθώς και την ολοκλήρωση όλων των διαδικασιών που σχετίζονται με την εθνική απογραφή με πλήρη διαφάνεια και σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.
Πάντως, το βασικό «αγκάθι» του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αφορά την ενδιάμεση αναθεώρηση του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (MFF), τον προϋπολογισμό αλλά και τις ανάγκες κάθε κράτους-μέλους ξεχωριστά. Η Ελλάδα διεκδικεί αυξημένους πόρους για το κρίσιμο ζήτημα του μεταναστευτικού και ενισχυμένους πόρους για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών. Σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, οι συζητήσεις αυτές έχουν προχωρήσει ικανοποιητικά. Εκτιμάται, μάλιστα, ότι για την εξωτερική πτυχή της μετανάστευσης σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα μπορέσουν να εξασφαλιστούν έως και 2 δισ. ευρώ και 1,5 δισ. για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα, στο πλαίσιο μεταρρύθμισης του Συμφώνου Σταθερότητας, διεκδικεί με αξιώσεις, καθώς την ίδια άποψη συμμερίζονται και άλλοι εταίροι, την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.
