Του Βασίλη Νέδου
Επίπεδο επικοινωνίας που ξεπερνάει τα αμιγώς ελληνοτουρκικά ζητήματα, αλλά εκτείνεται σε θέματα τα οποία αφορούν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια, είχε το χθεσινό τηλεφώνημα ανάμεσα στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Οι δύο ηγέτες επικοινώνησαν με πρωτοβουλία του κ. Μητσοτάκη προκειμένου να μοιραστούν τις ανησυχίες τους για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ. Τόσο η Αθήνα όσο και η Αγκυρα έχουν αναλάβει πρωτοβουλίες τις τελευταίες ημέρες με σκοπό να αποφευχθεί η ανεξέλεγκτη κλιμάκωση, κατεύθυνση προς την οποία, άλλωστε, κινούνται όλοι οι βασικοί παράγοντες στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των Αμερικανών που έχουν αναλάβει και τον πιο ενεργό ρόλο. Αυτή η διεύρυνση της ατζέντας επαφών Μητσοτάκη – Ερντογάν μαρτυρεί, βεβαίως, ένα πολύ καλύτερο επίπεδο επικοινωνίας ανάμεσα στις ηγεσίες των δύο χωρών. Αλλά έχει και ουσιαστικό χαρακτήρα. Σε περίπτωση διαιώνισης της σύγκρουσης, η διασάλευση της σταθερότητας στην περιοχή θα έχει άμεσες ή έμμεσες επιπτώσεις για την ασφάλεια και των δύο χωρών. Επιπλέον, ένας παρατεταμένος πόλεμος θα δημιουργήσει συνθήκες προσφυγιάς και μετανάστευσης από τη Γάζα αλλά και τα υφιστάμενα προσφυγικά στρατόπεδα σε γειτονικές χώρες στο Ισραήλ, όπως η Ιορδανία.
Οι επίσημες διαρροές
Με βάση όλα όσα διέρρευσαν και από τις δύο πλευρές (Μέγαρο Μαξίμου και τουρκικό Προεδρικό Μέγαρο), η τηλεφωνική επικοινωνία Μητσοτάκη – Ερντογάν έγινε με το ίδιο σκεπτικό που πραγματοποιήθηκε εκείνη με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, και είχε ως αποκλειστικό αντικείμενο την κατάσταση που επικρατεί στη Μέση Ανατολή μετά τις σφαγές στο νότιο Ισραήλ και τον πόλεμο, ο οποίος πρακτικά έχει αρχίσει τις τελευταίες ημέρες και αποτελεί πηγή πιθανής διάχυσης της έντασης ευρύτερα. Κατά τις επίσημες διαρροές, οι δύο άνδρες δεν συνομίλησαν για τις προγραμματισμένες ελληνοτουρκικές συνομιλίες (θετική ατζέντα χθες και πολιτικές διαβουλεύσεις σήμερα).
Σύμφωνα με το Μαξίμου, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε την ανάγκη να αποφευχθεί μια ανθρωπιστική κρίση και να μην απειληθεί η περιφερειακή σταθερότητα. Από την τουρκική πλευρά έγινε γνωστό ότι ο κ. Ερντογάν δήλωσε πως η Τουρκία έχει καταβάλει κάθε προσπάθεια για να τερματίσει αυτή τη διαδικασία σύγκρουσης, η οποία μπορεί να έχει εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες σε περιφερειακή και παγκόσμια κλίμακα, και θα συνεχίσει να το κάνει. Επιπλέον, ο πρόεδρος της Τουρκίας είπε ότι οι χώρες της περιοχής θα πρέπει να καταβάλουν προσπάθειες για να σταματήσουν τις συγκρούσεις και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και να διατηρήσουν την ειρήνη και να δώσουν ένα μήνυμα στον κόσμο προς αυτή την κατεύθυνση, προσθέτοντας ότι θα ήταν σωστό να ληφθούν μέτρα το συντομότερο δυνατόν τα οποία θα μειώσουν τις αντιδράσεις, όχι θα τις αυξήσουν.
Εν τω μεταξύ, στη σημερινή συνάντηση των υφυπουργών Εξωτερικών Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και Μπουράκ Ακσαπάρ στο πλαίσιο των πολιτικών διαβουλεύσεων, όπου θα τεθούν και οι βασικές διμερείς διαφορές, στρέφεται το ενδιαφέρον. Χθες ο κ. Ακσαπάρ είχε συνάντηση συνολικά τεσσάρων ωρών με τον υφυπουργό Εξωτερικών για την οικονομική διπλωματία Κώστα Φραγκογιάννη, με τον οποίο και κατέληξαν στη λίστα παραδοτέων που θα παρουσιαστούν στους δύο ηγέτες στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας (ΑΣΣ) τον Δεκέμβριο στη Θεσσαλονίκη. Σε αυτή τη λίστα δεν περιλαμβάνονται τα ζητήματα πολιτικής προστασίας και κλιματικής κρίσης, τα οποία θα συζητηθούν σήμερα ανάμεσα στην κ. Παπαδοπούλου και τον κ. Ακσαπάρ.
