Γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικοί καλούνται να αντιμετωπίσουν, ένεκα πανδημίας, προκλήσεις άγνωστες μέχρι σήμερα, αφού στην «αποστείρωση» και με πρωτόκολλα θα κτυπήσει το πρώτο κουδούνι για την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Η πανδημία του νέου κορωνοϊού έχει αλλάξει την καθημερινότητα ολόκληρης της υφηλίου και η επιβεβλημένη απομόνωση ανέτρεψε ολότελα το καθημερινό πρόγραμμά μας. Mε την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, θα πρέπει όλοι να προσαρμοστούμε σε μια νέα πραγματικότητα και να επανέλθουμε πλήρως στην καθημερινότητά μας. Πόσο εύκολο είναι το εγχείρημα αυτό; Είμαστε προετοιμασμένοι ή όχι σε υποδομές αλλά και ψυχικά ώστε να αντιμετωπίσουμε τις όποιες προκλήσεις;
Στις πλείστες περιπτώσεις παιδιών, κυρίως εφήβων, υπογραμμίζουν οι ειδικοί, ο φόβος δεν είναι ένα συναίσθημα που συνάδει με τη φύση τους, δεδομένου μάλιστα ότι νιώθουν ότι δεν τους απειλεί άμεσα αυτή η πανδημία. Από την άλλη, τα μικρότερα παιδιά, που έχουν άγνοια κινδύνου, δεν θα φοβηθούν να πάνε σχολείο, εκτός και αν τους το «περάσουν» στην ψυχολογία τους οι μεγαλύτεροι ή οι γονείς τους με υπερβολικές αντιδράσεις.
Οι ειδικοί συνιστούν στους γονείς να υιοθετήσουν αντικειμενική προσέγγιση, δηλαδή να ενημερωθούν τα παιδιά για τον κίνδυνο και για τα μέτρα με τα οποία μπορούν τον αντιμετωπίσουν την κατάσταση, χωρίς υπερβολές.
Η επάνοδος στο σχολείο την εποχή του COVID-19 είναι σημαντική, όχι μόνο για τη σχολική πρόοδο των μαθητών, αλλά και για την ψυχική τους υγεία, υπογραμμίζουν οι ψυχολόγοι. Συνεπώς, «οπλιζόμαστε» με γνώση και εφιστούμε την προσοχή στα παιδιά μας ώστε να συνεχίσουμε από εκεί που μείναμε τον περασμένο Μάρτιο.
Το πιο σημαντικό από όλα, συνιστά ο ψυχολόγος Δρ Μάριος Κωνσταντίνου, είναι η σωστή επικοινωνία με τα παιδιά όλων των ηλικιών. Είναι αναμενόμενες οι όποιες αντιδράσεις στη νέα πραγματικότητα, για τις μάσκες με τους μεγαλύτερους, για τις κοινωνικές αποστάσεις με τους μικρότερους.
Είναι απαραίτητο, υπογραμμίζει, να διατηρείται µια καλή επαφή µε το παιδί ώστε να συζητούνται θέματα που αφορούν στην πανδημία και να του δίνεται η δυνατότητα να εκφράζει ερωτήματα, φόβους και συναισθήματα.
Ο δρ Κωνσταντίνου συνιστά να συζητάτε με το παιδί σας για όλα όσα συμβαίνουν µε τρόπο ειλικρινή αλλά προσαρμοσμένο στην ηλικία του και ότι η όποια αντίδρασή του επηρεάζεται από τη δική σας. Είναι σαν καθρέφτης. Αν οι γονείς δουν με επιφύλαξη και φόβο την επιστροφή στο σχολείο, το ίδιο μουδιασμένα θα αντιδράσουν και τα παιδιά.
Ο δεκάλογος της καλής ψυχολογίας των παιδιών μας:
• Διάλογος για να γνωρίσετε τι γνωρίζουν τα παιδιά για την πανδημία και να τα καθοδηγήσετε προς τη γνώση.
• Απαντάτε στις ερωτήσεις, πάντα με καθησυχαστικό τρόπο και ανάλογα με την ηλικία του κάθε παιδιού. Ακόμη και οι επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις και απαντήσεις θα συμβάλουν ώστε το παιδί να αποβάλει το όποιο άγχος τού έχει δημιουργηθεί.
• Συζητήστε μαζί του τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις του. Σεβαστείτε τις ανησυχίες του, επιβεβαιώνοντας ότι όλα θα πάνε καλά για να νιώσουν ασφάλεια.
• Εξηγήστε στο παιδί σας ότι οι πιθανότητες να νοσήσει σοβαρά είναι ελάχιστες και ότι, αν συμβεί, θα τύχει της κατάλληλης φροντίδας. Να δίνετε ρεαλιστικές υποσχέσεις, μη λέτε «δεν θα νοσήσεις ποτέ».
• Πρέπει να ξέρει ότι μεγαλύτερο κίνδυνο έχουν άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, άρα λαμβάνουμε τα κατάλληλα μέτρα (μάσκα, πλύσιμο χεριών, αποστάσεις) για να προστατεύσουμε τη γιαγιά και τον παππού.
• Στα μεγαλύτερα παιδιά προτάσσουμε τα πραγματικά δεδομένα σχετικά με τον ιό και τους ζητάμε να ενημερώνονται μόνο από επίσημους φορείς και να μην πιστεύουν σε μύθους που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο.
• Τα παιδιά πρέπει να αναγνωρίζουν τα βασικά συμπτώματα του ιού, που είναι κυρίως βήχας, πυρετός και δύσπνοια, αλλά και πονόλαιμος, πονοκέφαλος, διάρροια, μυαλγίες ή και απώλεια της όσφρησης και της γεύσης.
• Να εκπαιδεύσετε σωστά το παιδί σας για τους κανόνες υγιεινής, για την τήρηση της απόστασης στην καθημερινότητά μας, για το συχνό πλύσιμο των χεριών, για την υγιεινή του βήχα με την κάλυψη του στόματος και της μύτης με το εσωτερικό του αγκώνα, τη χρησιμοποίηση καλάθου αχρήστων για την απόρριψη των χρησιμοποιουμένων χαρτομάντιλων και την αποφυγή αγγίγματος του προσώπου, του στόματος, της μύτης και των ματιών.
• Ενισχύετε στα παιδιά το αίσθημα αλληλεγγύης και προσφοράς, τονίζοντας ότι με τη δική τους προσοχή προστατεύουμε τους ηλικιωμένους και τους αγαπημένους μας (π.χ. γιαγιά, παππούς) και άτομα που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού.
• Εμπνέουμε τα παιδιά μας ώστε να συμμορφωθούν στις νέες συνθήκες, με ενσυναίσθηση, τονίζοντας ότι η πανδημία θα ξεπεραστεί και ότι μπορούμε να μάθουμε πολλά από αυτή τη δυσκολία. Να γίνουμε πιο υπεύθυνοι, πιο ενεργοί και πιο πειθαρχημένοι για το κοινό καλό.