Είναι μια από τις τρεις φυλακές που βρίσκονται στην περιοχή των Βρυξελλών. Βρίσκεται στον αριθμό 106 στο Δήμο Saint-Gilles από όπου πήρε και το όνομά της. Ξεχωρίζει για τη μνημειακή πρόσοψή της που μοιάζει με μεσαιωνικό οχυρό, με τους δύο πύργους και την οξυκόρυφη είσοδο. Η φυλακή αποτελείται από έξι φτερά, τοποθετημένα σε ένα αστέρι γύρω από το κέντρο. Περιβάλλεται από έναν εξωτερικό τοίχο με ύψος 6 μέτρα και μήκος 960 μέτρα.
ΙΔΡΥΣΗ
Η φυλακή Saint-Gilles, η οποία αντικατέστησε τη φυλακή Carmes στο Sablon, χτίστηκε μεταξύ 1878 και 1884 και ήταν έργο του μηχανικού Francois Derré και του αρχιτέκτονα Joseph Dumont.
Το 1910 προέκυψε πρόβλημα συνωστισμού, που είχε σαν αποτέλεσμα να ανοίξει η φυλακή Forest. Οι δύο φυλακές συνδέονται με υπόγειο πέρασμα.
Κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, στη Saint Gilles έμεναν μόνο κατάδικοι, ενώ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έπεσε στα χέρια των Γερμανών κατακτητών. Μεταξύ 1945 και 1950, ο ημερήσιος πληθυσμός της ανερχόταν σε 2.100 κρατούμενους, καθώς εκεί κρατούνταν οι καταδικασμένοι συνεργάτες των ναζί.
ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Στη Saint-Gilles, που σήμερα είναι κέντρο κράτησης, λειτουργεί και το πρόγραμμα «Primaries», με στόχο η περίοδος σωφρονισμού των κρατουμένων να γίνεται με τον πιο εποικοδομητικό δυνατό τρόπο, ώστε να περιοριστούν οι ζημιές που μπορεί να συνδέονται με την κράτηση.
Οι κρατούμενοι που υπάγονται στο πρόγραμμα μαθαίνουν να συμμετέχουν με γνώμονα το μέλλον και εξοικειώνονται με την ανάληψη ευθυνών για τις πράξεις τους.
Κάθε δύο μέρες, εκτός των παραδοσιακών δραστηριοτήτων τους (αθλητισμός, διδασκαλία, κοινές δραστηριότητες κλπ.), οι κρατούμενοι έχουν την ευκαιρία να περνούν το βράδυ όλοι μαζί στις κοινόχρηστες αίθουσες, ενώ σε πολλές περιπτώσεις τούς επιτρέπεται μία επιπλέον βόλτα.
Σε άλλη πτέρυγα της Saint-Gilles μένουν κρατούμενοι που συμμετέχουν στα εργαστήρια. Οι πόρτες των κελιών τους είναι ανοιχτές κατά τη διάρκεια της ημέρας και έχουν τη δυνατότητα να γευματίζουν μαζί.
Επιπλέον, η φυλακή που έχει χωρητικότητα 502 κρατουμένων, διαθέτει ένα ιατροχειρουργικό κέντρο που δέχεται κρατούμενους που χρειάζονται θεραπεία από άλλες φυλακές του Βασιλείου.
ΜΝΗΜΕΙΟ
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση σχεδιάζει να μεταφέρει αυτές τις φυλακές στο Χάρεν, στις βόρειες Βρυξέλλες. Η μετακίνηση των φυλακών εκτός πόλης θα σημάνει πολλές αλλαγές για τις ίδιες τις φυλακές, αλλά και για τις πρώην εγκαταστάσεις τους στο Saint-Gilles και στο Forest. Στόχος, η αλλαγή χρήσης σχεδόν δέκα εκταρίων γης να ενθαρρύνει νέους δεσμούς με την πόλη, χωρίς να αλλάξει την ταυτότητα και τη μνήμη αυτών των ασυνήθιστων πολιτιστικής σημασίας κτιρίων.
