Ο μέχρι πρότινος αφανής «ήρωας» ενός αυτοκινήτου, ο καταλυτικός μετατροπέας, σήμερα πρωταγωνιστεί στα αστυνομικά ρεπορτάζ, έχοντας μπει στο στόχαστρο αετονύχιδων, καθώς συνιστά πλέον ένα πολύτιμο και άμεσα ανταλλάξιμο… μέταλλο.
Τι είναι ο καταλυτικός μετατροπέας
Από τη δεκαετία του 90, οι καταλύτες αποτελούν ένα σημαντικό και πολύ ακριβό εξάρτημα σε όλα τα οχήματα, καθώς περιορίζει τις εκπομπές επικίνδυνων ρύπων στην ατμόσφαιρα, προστατεύοντας το περιβάλλον αλλά και την ανθρώπινες ζωές.
Στο εσωτερικό του καταλύτη υπάρχει ένα πορώδες κεραμικό ή μεταλλικό υλικό, από τους πόρους του οποίου περνούν τα καυσαέρια και ενώνονται με το οξυγόνο. Δηλαδή οξειδώνονται ή απλά «καίγονται». Για να επιτευχθεί γρήγορα και σε σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες η οξείδωση των καυσαερίων, χρειάζεται η παρουσία ορισμένων «ευγενών μετάλλων» (ρόδιο, παλλάδιο και πλατίνα) τα οποία είναι εμποτισμένα στο κεραμικό υπόστρωμα του καταλύτη.
Πόσα κοστίζει;
Ένας καταλύτης στοιχίζει περίπου 900 ευρώ, ενώ για οχήματα νέας τεχνολογίας η τιμή μπορεί να ξεπεράσει τις 2000 ευρώ.
Γιατί τους κλέβουν;
Ο βασικός λόγος για τον οποίο ο καταλύτης του οχήματός σας κινδυνεύει να κλαπεί σχετίζεται με την ίδια την αξία του. Όχι την αξία του ως εξάρτημα το οποίο πρόκειται να επαναχρησιμοποιηθεί σε κάποιο άλλο όχημα, αλλά εκείνη η οποία θα προκύψει από την ανάκτηση των σπάνιων μετάλλων τα οποία χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του.
Η αξία των μετάλλων που εμπεριέχονται σε έναν καταλυτικό μετατροπέα οπλίζει το χέρι εκείνων που αναζητούν γρήγορο και εύκολο κέρδος, καθώς στη «μαύρη αγορά» ένας μεταχειρισμένος καταλύτης αυτοκινήτου ανταλλάσσεται έναντι περίπου 500 ευρώ.
Αξία των μετάλλων
Τρία είναι τα βασικά συστατικά αξίας που περιέχει ένας καταλύτης: πλατίνα, παλλάδιο και ρόδιο.
Το ευγενές μέταλλο παλλάδιο, από το 2020, κοστίζει 5 φορές περισσότερο από τον χρυσό, ενώ ένα κιλό ρόδιο κοστίζει πάνω από 300.000 ευρώ,. Ωστόσο, από 100 καταλύτες μπορείς να πάρεις μόλις ένα γραμμάριο ρόδιο, του οποίου η αξία του φτάνει τα 3.000 ευρώ.
Παλιοί ή νέοι καταλύτες;
Όσο πιο παλαιοί τόσο πιο ακριβοί είναι οι μεταχειρισμένοι καταλύτες στη «μαύρη» αγορά, καθώς τα παλαιότερα συστήματα διέθεταν περισσότερα μέταλλα, οπότε κοστίζουν και περισσότερα χρήματα.
Στα σύγχρονα αυτοκίνητα, οι καταλύτες είναι πολύ μικρότεροι και χαμηλότερης αξίας, οπότε ξεφεύγουν από το στόχαστρο των κλεφτών.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζεται και για τους καταλύτες από υβριδικά μοντέλα, που και αυτά έχουν μεγαλύτερες ποσότητες πολύτιμων μετάλλων.
Μοντάζ Σάββας Κωνσταντίνου
