Του Ανδρέα Χατζηκυριάκου
Η Αννίτα Δημητρίου ανέλαβε το τιμόνι του ΔΗΣΥ στην πιο απότομη και επικίνδυνη στροφή στην ιστορία του μεγαλύτερου κόμματος του τόπου. Γι’ αυτό και ακούγεται λογικοφανές να περιμένει ότι θα της δοθεί χρόνος να οργανωθεί, να σχεδιάσει τα επόμενά της βήματα, να επιλέξει τους συνεργάτες της και να αποφασίσει πού θέλει να πάρει το κόμμα. Τι πιο λογικό άλλωστε. Όμως, όπως λέει ένα πετυχημένο διαφημιστικό σλόγκαν, «ποτέ δεν σου δίνεται δεύτερη ευκαιρία να δημιουργήσεις μια πρώτη εντύπωση».
Οι πρώτες εντυπώσεις για τη νέα πρόεδρο του ΔΗΣΥ δημιουργούνται, είτε το επιδιώκει είτε θέλει να το αποφύγει. Μέχρι σήμερα δημιουργούνται ερήμην της, απλούστατα γιατί ο Συναγερμός είναι στα χειρότερά του και αναπόφευκτα τα φώτα είναι στραμμένα πάνω στη νέα του πρόεδρο. Ουδέποτε στην ιστορία του το κόμμα έχασε εκλογές και άλλαξε ηγεσία. Οι ηττημένοι έμεναν εκεί και διαχειρίζονταν την επόμενη μέρα∙ είτε ο Γλαύκος Κληρίδης, που διαχειρίστηκε τις ήττες των Προεδρικών στις οποίες ήταν ο ίδιος υποψήφιος (1983, 1988), είτε ο Νίκος Αναστασιάδης τις ήττες των υποψηφίων που επέλεξε το κόμμα (2003, 2008). Πρώτη φορά μια νέα πρόεδρος καλείται να διαχειριστεί την εκλογική αποτυχία. Αυτό και μόνο αποτυπώνει το μέγεθος της ήττας, αλλά και των προκλήσεων για την κα Δημητρίου. Η κορυφαία, είναι η συνεχιζόμενη παρουσία των δύο προηγούμενων προέδρων του ΔΗΣΥ. Οι Νίκος Αναστασιάδης και Αβέρωφ Νεοφύτου παραμένουν πολιτικά δραστήριοι, μην πω και υπερδραστήριοι. Στήνουν πολιτικά γραφεία, δηλώνουν παρόντες, έχουν άπλετο ελεύθερο χρόνο και μπορούν και οι δύο να περηφανεύονται ότι στήριξαν, με όλες τους τις δυνάμεις, την κα Δημητρίου για πρόεδρο του κόμματος. Κάπου εδώ όμως εξαντλείται η κοινή πορεία Αναστασιάδη–Αβέρωφ και η κα Δημητρίου βρίσκεται στη μέση.
Αν πάνω από την Πινδάρου δεν βάραιναν οι σκιές των δύο πρώην, το πραγματικά και ουσιαστικά κορυφαίο ζήτημα είναι το βαθύτατα διχασμένο κόμμα. Ένας στους τρεις Συναγερμικούς δεν ψήφισε τον υποψήφιο του κόμματος στον α΄ γύρο.
Μεταξύ α΄ και β΄ γύρου το κόμμα βίωσε έναν πρωτοφανή διχασμό στελεχών που μόλυνε τη βάση, η οποία μοιράστηκε (περίπου 60% Χριστοδουλίδης και 40% Ανδρέας Μαυρογιάννης). Σ’ αυτή την οικογενειακή βεντέτα κορυφαία στελέχη του ΔΗΣΥ εργάσθηκαν –κάποια με υπερβάλλοντα ζήλο– υπέρ του υποψηφίου του ΑΚΕΛ. Σύμπλευση ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ υπήρξε και στο παρελθόν, αλλά πάντα είχε το Κυπριακό ως αιτία. Αυτό που δεν ξανάγινε είναι η σύμπλευση αυτή να μην έχει το Κυπριακό ούτε καν σαν αφορμή ή πρόφαση (το γεγονός ότι κανένα από τα πρωτοκλασάτα στελέχη του ΔΗΣΥ που εργάστηκαν για την εκλογή Μαυρογιάννη δεν τολμά να διεκδικήσει θέση στην ηγεσία του κόμματος στις επικείμενες εκλογές λέει πολλά για το βάθος των τραυμάτων που άφησε εκείνη η, τραγική για τον ΔΗΣΥ, βδομάδα).
Ουδείς ανέμενε από την κα Δημητρίου να επουλώσει τέτοιες πληγές στις τρεις βδομάδες που είναι πρόεδρος. Αλλά ανέμενε (και την αναμένει ακόμη) να δώσει το στίγμα της, κάποιο δείγμα γραφής. Να πείσει ότι μπορεί να επιβληθεί (τουλάχιστον στο περιβάλλον της) επί όσων συντηρούν το διχαστικό κλίμα∙ ότι έχει ένα προσανατολισμό για το τι θέλει να κάνει με τα μέλη της κυβέρνησης που είναι και μέλη του ΔΗΣΥ∙ αν συμφωνεί με το καθεστώς συμμετοχής του Προέδρου Χριστοδουλίδη στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και αν ο ΔΗΣΥ θα κάνει αποτίμηση του εκλογικού αποτελέσματος. Το τελευταίο είναι κρίσιμο, όχι για να επιρριφθούν ευθύνες, αλλά για να προσδιορισθούν οι εκλογικές απώλειες, να αναζητηθούν τα αίτιά τους ώστε το κόμμα να δημιουργήσει συνθήκες «επαναπατρισμού» όσων το εγκατέλειψαν. Όλα αυτά ούτε λύνονται, ούτε γίνονται με τσιτάτα περί ενότητας, ύμνους στον πατριάρχη της παράταξης και όρκους στις αρχές και αξίες του κόμματος. Αν μη τι άλλο, αυτά προδίδουν αμηχανία.
Ανάλογα και ακόμη πιο δύσκολα ζητήματα θα προστίθενται καθημερινά στη λίστα όσο η κα Δημητρίου δεν ακουμπά την καυτή πατάτα, δεν αντικρίζει τον ελέφαντα στο δωμάτιο, που δεν είναι άλλος από την απάντηση στο ερώτημα: Πού στέκει ο Συναγερμός σε σχέση με τη διακυβέρνηση Χριστοδουλίδη; Όσα έλεγε ο ΔΗΣΥ στον υποψήφιο Χριστοδουλίδη στην προεκλογική περίοδο σε σχέση με τη διακυβέρνηση Αναστασιάδη, ισχύουν απόλυτα σήμερα για την Πινδάρου: «δεν μπορείς να είσαι ολίγον έγκυος. Δεν μπορείς να είσαι και με την παρούσα διακυβέρνηση και απέναντι στην παρούσα διακυβέρνηση». Τα όσα ψελλίζει σήμερα ο ΔΗΣΥ περί «υπεύθυνης» (αντί δηλαδή τι, ανεύθυνης;) αντιπολίτευσης φανερώνουν έλλειψη πολιτικού προσανατολισμού και την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να έχουν και τον σκύλο χορτάτο και την πίτα σωστή ή στο ένα χέρι το ρουσφέτι και στ’ άλλο τη σημαία της αξιοκρατίας.
Στην προεδρία της Βουλής η κα Δημήτριου κέρδισε τις κρίσιμες πρώτες εντυπώσεις. Γι’ αυτό άλλωστε εξελίχθηκε στο πιο δυνατό χαρτί του κόμματός της και κατέλαβε τον 5ο όροφο της Πινδάρου. Ο πήχης για την ίδια είναι ήδη ψηλά. Θα συνεχίσει να περιμένει ή θ’ αρχίσουμε να βλέπουμε κάποια δείγματα γραφής;
«Αυτός που περιμένει πολύ» λέει ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μαρκές «δεν πρέπει να περιμένει πολλά».
