Kathimerini.gr
Εξέχουσα σημασία φαίνεται, σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, ότι έχει ο ύπνος για την υγεία και την εξέλιξη του ανθρώπου. Ηδη γνωρίζαμε από παλιά ότι τα ζώα, όταν κοιμούνται, αναπαράγουν και ξαναζούν τα βιώματα της ενσυνείδητης (ξύπνιας) ζωής τους, προκειμένου να σταθεροποιήσουν τις μνήμες τους. Τώρα, αποδεικνύεται ότι και ο άνθρωπος κάνει ακριβώς το ίδιο. «Είναι η πρώτη φορά που αποδείξαμε ότι ακριβώς η ίδια αναπαραγωγή των βιωμάτων, που διαπιστώνουμε στα ζώα όταν κοιμούνται, πραγματοποιείται και στον ανθρώπινο εγκέφαλο», επισημαίνει η δρ Μπεάτα Γιαροζίβιτς, του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, που είναι επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας στην εταιρεία εγκεφαλικών εμφυτευμάτων Neuropace.
Ο ιππόκαμπος, μια εγκεφαλική δομή, φαίνεται ότι «φωτογραφίζει» τις συνάψεις που δραστηριοποιούνται κατά τη δημιουργία μιας νέας ανάμνησης και τις ενεργοποιεί εκ νέου, κατά τη διάρκεια του ύπνου, έτσι ώστε η μνήμη του βιώματος να γίνει μόνιμη.
Η επιστημονική διαπίστωση έγινε με τη βοήθεια δύο εθελοντών του ερευνητικού προγράμματος Braingate, που αναπτύσσει πιθανές διασυνδέσεις ανάμεσα στον ανθρώπινο εγκέφαλο και στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Στον εγκέφαλο των δύο εθελοντών, που ήταν τετραπληγικοί, είχαν τοποθετηθεί συστοιχίες ηλεκτροδίων που κατέγραφαν την ενεργοποίηση των νευρώνων του κινητικού φλοιού. Οι εθελοντές μπορούσαν να μετακινήσουν έναν δείκτη σε μια οθόνη, με τη δύναμη της σκέψης. Οι ερευνητές τούς ζήτησαν να κινήσουν τον δείκτη κατά συγκεκριμένα σχήματα. Στη συνέχεια οι εθελοντές αποκοιμήθηκαν για 30 λεπτά, ενώ τα ηλεκτρόδια συνέχιζαν να καταγράφουν την εγκεφαλική τους λειτουργία. Διαπιστώθηκε ότι η ενεργοποίηση των νευρώνων στον κινητικό φλοιό, που σχετιζόταν με την κίνηση του δείκτη, ήταν συχνότερη από ό,τι θα ανέμενε κανείς, γεγονός που σημαίνει ότι ο εγκέφαλος των εθελοντών, κατά τη διάρκεια του ύπνου, επανέλαβε ξανά και ξανά τη συγκεκριμένη εμπειρία, προσπαθώντας να την εδραιώσει ως ανάμνηση.
Η Γιαροζίβιτς παραδέχεται ότι ακόμα είναι πάρα πολλά που δεν γνωρίζουμε για τον ύπνο. Κάποιες παρατηρήσεις που πραγματοποιήθηκαν σε ζώα, βέβαια, υποδεικνύουν ότι έχει εξέχουσα σημασία για τον εγκέφαλο, αλλά και γενικότερα για την καλή κατάσταση του οργανισμού. Πειραματόζωα, παραδείγματος χάριν, που αποστερήθηκαν τον ύπνο, πέθαναν μέσα σε ελάχιστο χρόνο, ενώ άνθρωποι που παραμένουν άγρυπνοι επί μερικές ημέρες δεν είναι σπάνιο να έχουν παραισθήσεις ή και επιληπτικούς σπασμούς.
