Του Απόστολου Τομαρά
Η εξάπλωση της επιδημίας του κορωνοϊού στην Κύπρο, καθώς και ο συναγερμός που έχει σημάνει για περιορισμό και αναχαίτηση του ιού, έχει επισκιάσει μια παράλληλη προσπάθεια που καταβάλλεται το τελευταίο διάστημα, για τον εντοπισμό και επιστροφή Κυπριών πολιτών που για διάφορους λόγους «εγκλωβίστηκαν» εκτός Κύπρου. Μια επιχείρηση που έχει ως σημείο αναφοράς το Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων, στον τρίτο όροφο του Υπουργείου Εξωτερικών στη Λευκωσία και βραχίονες υποστήριξης τις διπλωματικές αποστολές της Κυπριακής Δημοκρατίας, ανά το παγκόσμιο.
Το δίκτυο που στήθηκε εξαρχής συνεχίζει να προσφέρει χείρα βοηθείας σε όσους Κύπριους επιθυμούν να επαναπατρισθούν. Μια διαδικασία, η οποία επεκτείνεται, στην κυριολεξία, στα τέσσερα σημεία του πλανήτη. Τα στοιχεία που υπάρχουν στις διπλωματικές υπηρεσίες δείχνουν το μέγεθος των αναγκών που έχουν προκύψει. Ενδεικτικά από την επομένη των περιορισμών που επιβλήθηκαν στις αεροπορικές μεταφορές, στις 15 Μαρτίου έως και την περασμένη Πέμπτη 26 Μαρτίου, το Κέντρο Διαχείρισης Κρίσεων του ΥΠΕΞ δέχθηκε 18 χιλιάδες κλήσεις εκ των οποίων οι 5 χιλιάδες στις 18 Μαρτίου, μετά τα διατάγματα με τις εξαιρέσεις. Από τις 18 Μαρτίου έως και τις 21 Μαρτίου, εκδόθηκαν 1.500 βεβαιώσεις επαναπατρισμού, οι πλείστες από διπλωματικές αποστολές του εξωτερικού.
Αθήνα - Λονδίνο
Η μεγαλύτερη ζήτηση για συνδρομή της Δημοκρατίας, στο ταξίδι της επιστροφής, καταγράφεται από Αθήνα και Λονδίνο, όπου είναι τα δύο σημεία συγκέντρωσης Κυπρίων πολιτών για επιβίβαση στην πτήση της επιστροφής. Μέχρι σήμερα το ΥΠΕΞ έχει ικανοποιήσει τα αιτήματα 1.300 πολιτών της Δημοκρατίας. Σε εκκρεμότητα παραμένει η επιστροφή, περίπου, 200 Κυπρίων οι οποίοι αναμένουν την επόμενη διαθέσιμη πτήση για Λάρνακα. Από το Λονδίνο επαναπατρίσθηκαν, περίπου, 430 άτομα με τρεις ναυλωμένες πτήσεις. Άλλα 70 άτομα έφθασαν στην Κύπρο από Ελλάδα, με πτήση που ναύλωσε η ελληνική κυβέρνηση για την μεταφορά Ελλαδιτών από την Κύπρο στην Αθήνα. Ο επαναπατρισμός πραγματοποιήθηκε προτού τεθούν σε εφαρμογή οι περιορισμοί στις πτήσεις.
Σε 30 χώρες
Σε μικρότερο βαθμό, επαναπατρισμός Κυπρίων έχει πραγματοποιηθεί από άλλες ευρωπαϊκές χώρες και όχι μόνο. Σε αυτές τις περιπτώσεις η επιστροφή πραγματοποιείται με πτήσεις ξένων κυβερνήσεων για τη μεταφορά υπηκόων τους, από την Κύπρο. Η Λευκωσία σε μια προσπάθεια ικανοποίησης όλων των αιτημάτων, κατόπιν συμφωνίας, χρησιμοποιεί τα άδεια αεροπλάνα που έρχονται στην Κύπρο. Μια τέτοια περίπτωση αφορά την επιστροφή δύο Κυπρίων από τη Βαρσοβία, οι οποίοι επέστρεψαν με αεροπλάνο των πολωνικών αερογραμμών που ήλθε στη Λάρνακα για τη μεταφορά Πολωνών. Στην παρούσα φάση το ΥΠΕΞ συντονίζει την όλη προσπάθεια, οδηγώντας τους πολίτες σε Αθήνα και Λονδίνο που είναι τα σημεία συγκέντρωσης. Σε συνεννόηση με άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε., γίνεται προσπάθεια επιστροφής Ευρωπαίων, από τρίτες χώρες με πτήσεις που επιχορηγούνται από την Ε.Ε. στα σημεία συγκέντρωσης που έχουν οριστεί. Με βάση τα στοιχεία του ΥΠΕΞ, υπάρχουν Κύπριοι «εγκλωβισμένοι» σε 30 χώρες, χωρίς να υπολογίζεται η Ε.Ε.
Οι «εγκλωβισμένοι»
Εκτός από τις προφανείς χώρες προορισμού Κυπρίων, υπάρχουν και «ακραίες» περιπτώσεις όπου έχουν εντοπισθεί πολίτες της Δημοκρατίας. Μια τέτοια περίπτωση, η πλέον χαρακτηριστική, είναι αυτή ενός Κύπριου που βρίσκεται στην Παταγονία και αναμένει το σήμα για επιστροφή. Μια ομάδα 18 αθλητών βρίσκεται στην Ταϊλάνδη, όπου πήγε για αγώνες πολεμικών τεχνών και εγκλωβίστηκε. Δύο Κύπριοι βρίσκονται στο Περού, 2 στην Αργεντινή, 1 στις Φιλιππίνες, 2 στο Νεπάλ, 2 στο Βιετνάμ. Κύπριοι βρίσκονται και στη Χιλή, Ουρουγουάη, Κούβα, σε όλες τις χώρες του Αραβικού Κόλπου, Ν. Ζηλανδία, Αυστραλία, Κίνα, Ινδία, Σρι Λάνκα, Ε.Ε., Αγγλία, Καναδά, ΗΠΑ. Με επιτυχία έχει πραγματοποιηθεί επαναπατρισμός Κυπρίων από Αυστραλία, Ν. Ζηλανδία, και Κούβα, οι οποίοι, μετά τις βεβαιώσεις που εξασφάλισαν, συγκεντρώθηκαν στην Αθήνα και επέτρεψαν με την πτήση που ναύλωσε η ελληνική κυβέρνηση.