Kathimerini.gr
ΚΩΣΤΗΣ Π. ΠΑΠΑΔΙΟΧΟΣ. Προετοιμασμένη για ένα «μπρα ντε φερ» διαρκείας με την Αγκυρα είναι η Αθήνα, παρότι είναι σαφές πως στόχος του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη αποτελεί, μέσω των διπλωματικών πρωτοβουλιών που αναπτύσσονται στο παρασκήνιο, να υπάρξει αποκλιμάκωση και οι δύο πλευρές να καθίσουν στο τραπέζι των διερευνητικών επαφών, οι οποίες ματαιώθηκαν με απόφαση της Τουρκίας.
Η κυβέρνηση ανέμενε την οξεία τουρκική αντίδραση στην υπογραφή της συμφωνίας με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ. Ομως έκρινε πως αποτελούσε ένα αναγκαίο ρίσκο, καθώς πλέον η Αθήνα «διεμβόλισε» το τουρκολιβυκό μνημόνιο, ενώ διαθέτει ένα ισχυρότατο διπλωματικό όπλο, στην περίπτωση κατά την οποία το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών παραπεμφθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Παράλληλα, στο Μέγαρο Μαξίμου κυριαρχεί η εκτίμηση ότι κάθε ημέρα που περνάει με το «Ορούτς Ρέις» να κινείται εντός της παράνομης τουρκικής NAVTEX, παρά τις εντυπώσεις σε επικοινωνιακό επίπεδο, η Αθήνα ισχυροποιεί τη θέση της, τόσο στο επιχειρησιακό όσο και στο διπλωματικό επίπεδο.
Οπως αναφέρουν στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού, το «Ορούτς Ρέις» επί της ουσίας δεν πραγματοποιεί έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα καθώς συνοδεύεται από δέκα τουρκικά πολεμικά πλοία. Στην πραγματικότητα, προσθέτουν, πρόκειται για μια «διακήρυξη» διεκδίκησης του Τούρκου προέδρου κ. Ταγίπ Ερντογάν, που όμως απαντάται στην πράξη από την παρουσία του ελληνικού ναυτικού.
Επίσης, καθημερινά η Ελλάδα ισχυροποιεί τα διπλωματικά της ερείσματα, με την Αγκυρα να εκτίθεται, καθώς συντηρεί την ένταση και δημιουργεί κινδύνους ενός σοβαρού «ατυχήματος» στην περιοχή. Η πλέον κρίσιμη εξέλιξη στη διπλωματική σκακιέρα είναι βεβαίως η έλευση των γαλλικών δυνάμεων, η οποία «κλείδωσε» κατά την τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, την Τετάρτη το βράδυ. Ομως, παράλληλα, θα πρέπει να επισημανθεί η ουσιαστική ενεργοποίηση της Ουάσιγκτον, όπως αποτυπώθηκε από την ιδιαίτερα θετική ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, αλλά και από τη συνάντηση στη Βιέννη του υπουργού Εξωτερικών Ν. Δένδια με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάικ Πομπέο.
Τέλος, η Αθήνα έχει ενεργοποιήσει και την «παράμετρο» της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως προκύπτει και από την προγραμματισμένη, για χθες, σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών. Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί ως βασικό «δίαυλο» στη συγκεκριμένη κατεύθυνση τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και όχι το Βερολίνο. Τούτο γίνεται για συμβολικούς, αλλά και ουσιαστικούς λόγους. Ο κ. Μισέλ εκφράζει το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε βάθος χρόνου και όχι μόνο κατά το τρέχον εξάμηνο, όπως η γερμανική προεδρία. Παράλληλα, στο Βερολίνο είναι σαφές πως υπήρξε σκεπτικισμός για την –επιβεβλημένη πάντως– επιλογή της κυβέρνησης να υπογράψει τη συμφωνία με την Αίγυπτο, ενώ υπήρχαν συζητήσεις για την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Πάντως, με δεδομένο τον απόλυτο ρεαλισμό που χαρακτηρίζει τη Γερμανίδα καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ, θεωρείται βέβαιη η επανενεργοποίηση του Βερολίνου, αρχής γενομένης από τις τηλεφωνικές επικοινωνίες με τις δύο πλευρές, την περασμένη Πέμπτη. Εξάλλου, είναι σαφές ότι η κ. Μέρκελ δεν πρόκειται να αφήσει τον κ. Μακρόν και το Παρίσι να «μονοπωλήσουν» την ευρωπαϊκή παρουσία στο σκηνικό που διαμορφώνεται στην Ανατ. Μεσόγειο.
Η στρατηγική που θα ακολουθήσει το επόμενο διάστημα η Αθήνα αποτυπώθηκε στο «διάγγελμα» στο οποίο προέβη την περασμένη Τετάρτη ο πρωθυπουργός. Ο κ. Μητσοτάκης απηύθυνε μήνυμα απόλυτης επιχειρησιακής ετοιμότητας και αποτροπής τετελεσμένων. Τούτο κρίθηκε απαραίτητο, τόσο έναντι της κοινής γνώμης όσο και έναντι των Ενόπλων Δυνάμεων που βρίσκονται τα τελευταία εικοσιτετράωρα σε «κόκκινο» συναγερμό. Παράλληλα, όμως, ο πρωθυπουργός κατέστησε σαφές, πως η Αθήνα είναι έτοιμη, μετά την αποκλιμάκωση της έντασης να καθίσει στο τραπέζι των συζητήσεων με την Αγκυρα για το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών.
Εξάλλου στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρείται βέβαιο πως είναι θέμα χρόνου ο κ. Ερντογάν να μεταβάλει στρατηγική. Απλά, προστίθεται, δεν μπορεί να το πράξει άμεσα για επικοινωνιακούς λόγους, κυρίως εξαιτίας του σκηνικού στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Τέλος, οι εξελίξεις με την Αγκυρα έχουν αντανάκλαση και στην εσωτερική πολιτική σκηνή. Ο κ. Μητσοτάκης ενημέρωσε αναλυτικά τους πολιτικούς αρχηγούς, ακόμη και για την επικείμενη, τότε, συμφωνία με το Παρίσι, αλλά το κλίμα ειδικά με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι βαρύ, καθώς ο κ. Αλέξης Τσίπρας έσπευσε να ασκήσει δημοσίως κριτική για τους κυβερνητικούς χειρισμούς μεσούσης της κρίσης. Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες, η Κουμουνδούρου, εάν έχει τη σχετική ενημέρωση, δεν θα είναι αρνητική σε συζήτηση με την Αγκυρα για συμφωνία ανάλογη εκείνης με την Αίγυπτο.
Σε κάθε περίπτωση, στις προθέσεις του πρωθυπουργού δεν είναι η σύγκληση συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών υπό την Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Οπως αναφέρεται, πρώτον δεν είναι δεδομένο ότι θα υπάρξει κοινός τόπος μεταξύ των κομμάτων. Και, δεύτερον, το συμβούλιο θα μετέδιδε μια εικόνα «δραματοποίησης» της κατάστασης αναντίστοιχη με όσα συμβαίνουν στο πεδίο. Κατά τις συνομιλίες με τους πολιτικούς αρχηγούς, ο κ. Μητσοτάκης τους γνωστοποίησε πως για ευνόητους λόγους η συμφωνία με την Αίγυπτο για την οριοθέτηση της ΑΟΖ θα κυρωθεί από την ελληνική Βουλή το ταχύτερο δυνατόν: Πιθανότατα, δε, στις 26 ή 27 του μήνα, όταν θα επαναρχίσουν οι εργασίες της.
