Της Μαρίνας Οικονομίδου
Μπορεί η προσέλευση των τελειοφοίτων, να μην έφτανε το 95% όπως παρουσιάστηκε, όμως η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητών που προσήλθε στις τάξεις και το γεγονός ότι δεν υπήρξαν παρατράγουδα κατά την πρώτη μέρα επιστροφής τους στα θρανία, προκάλεσε σίγουρα ανακούφιση. Ανακούφιση, τόσο στο υπουργείο Παιδείας, όσο και στην κυβέρνηση ευρύτερα, η οποία φοβήθηκε τις τελευταίες μέρες πως ο τομέας της Παιδείας θα αποτελέσει την αχίλλειο πτέρνα στους χειρισμούς της γύρω από την Πανδημία.
Το κατά πόσο από την άλλη ισχύει η ρήση ότι έγινε πολύ κακό και κατ επέκταση πολλή γκρίνια για το τίποτα, θα φανεί το επόμενο διάστημα. Θα φανεί δηλαδή κατά πόσο οι τελειόφοιτοι θα συνεχίσουν να παρακολουθούν μαθήματα, ή αφότου μάθουν τα διαδικαστικά, αν θα ακολουθήσουν την πεπατημένη των τελειοφοίτων κάθε άλλης χρονιάς, που απουσιάζουν από το σχολείο λίγο πριν την διεξαγωγή εξετάσεων για την εισδοχή τους στα ανώτερα εκπαιδευτικά ινστιτούτα. Τα δύσκολα θεωρείται πως έπονται κατά την 21η Μαϊου, όταν η αναμενόμενη προσέλευση θα είναι πολύ πιο μεγάλη, αν τελικά αποφασιστεί ότι επιστρέφουν στα θρανία όλες οι βαθμίδες τελικά.
Η πρώτη μέρα
Ο υπουργός Παιδείας Πρόδρομος Προδρόμου επισκέφθηκε τα σχολεία κατά την πρώτη μέρα επαναλειτουργίας τους, δηλώνοντας πως το 95% των τελειοφοίτων επέστρεψε στα σχολεία, με το 5% που απείχε να εκτιμάται πως ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες. Σημείωσε μάλιστα ότι τις επόμενες μέρες θα ξεκινήσουν και οι διαγνωστικοί έλεγχοι σε όλα τα σχολεία της Κύπρου, ωστόσο όπως υπογράμμισε στα σχολεία θα γίνονται περιοδικά και δε θα εξαντληθούν τις πρώτες ημέρες. «Σκοπός είναι να παρακολουθούμε μέχρι το τέλος του έτους τι γίνεται στα σχολεία» σημείωσε χαρακτηριστικά. Πέραν όμως των δηλώσεων του κ. Προδρόμου, υπήρξαν και αντιδράσεις ιδιαίτερα από την ΠΣΕΜ, καταγγέλλοντας το υπουργείο για επικοινωνιακά τεχνάσματα. Όπως σημειώθηκε σε ανακοίνωση της ΠΣΕΜ
• Στη συντριπτική πλειοψηφία των σχολείων δεν έγινε δειγματοληπτική θερμομέτρηση
• Αντί συχνής απολύμανσης οι μαθητές σκούπιζαν τη σκόνη από τα θρανία
• Μαθητές των οποίων οι καθηγητές ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες δεν έκαναν μάθημα
• Η τηλεκπαίδευση –για τους μαθητές που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες- δεν κατέστη εφικτή, ούτε λύθηκε το ζήτημα των προσωπικών δεδομένων των μαθητών
• Το πρόγραμμα των εξετάσεων δεν ανακοινώθηκε
Η επιτυχία των παγκυπρίων
Το πρώτο μεγάλο στοίχημα για το υπουργείο Παιδείας είναι να διεξαχθούν με επιτυχία οι παγκύπριες εξετάσεις, τόσο σε ο,τι αφορά τα θέματα, αλλά και με τη αποφυγή κρουσμάτων. Ένα ενδεχόμενο θετικού κρούσματος λίγο πριν τις εξετάσεις ή κατά τη διάρκεια, θεωρείται από εκπαιδευτικούς κύκλους ότι θα προκαλέσει σωρεία προβλημάτων. Σημαντικό είναι να διαφανεί και το κατά πόσο τηρείται το πρωτόκολλο υγιεινής, που έχει ήδη εκδώσει το υπουργείο και έχει διαμοιράσει στους διευθυντές. Η αλήθεια είναι πως αν θα πετύχει το εγχείρημα επιστροφής των μαθητών, θα διαφανεί τις επόμενες μέρες και κυρίως με την επιστροφή όλων των μαθητών στα σχολεία την 21η Μαϊου. Υπάρχουν ζητήματα σίγουρα που προβληματίζουν, όπως το τι θα γίνει στο ενδεχόμενο ύπαρξης ενός θετικού κρούσματος, αν θα συνεχίσουν οι τηλεδιασκέψεις και πώς θα τύχει ελέγχου ένας τόσο μεγάλος αριθμός μαθητών. Σίγουρα δεν βοήθησαν και οι δηλώσεις της ΟΕΛΜΕΚ, η οποία έδωσε εντολή στους εκπαιδευτικούς της μέσης εκπαίδευσης να μην ακολουθήσουν την εντολή του υπουργείου για τοποθέτηση κάμερας στην τάξη αναφέροντας ότι κάτι τέτοιο είναι παράνομο. Το κατά πόσο ήταν μία σωστή απόφαση, είναι ένα ζήτημα που συζητείται από την προηγούμενη βδομάδα, προκαλώντας τον διχασμό της κοινής γνώμης, των κομμάτων αλλά και των επιστημόνων.
Σχεδιασμοί επί σχεδιασμών
«Η απόφαση για άνοιγμα των σχολείων την 21η Μαϊου είχε ληφθεί εδώ και μέρες» απαντούν κύκλοι στο Προεδρικό όταν ρωτήθηκαν τι οδήγησε στην αλλαγή πλεύσης και στις ανακοινώσεις της Τετάρτης. Το είχε πει και ο Πρόεδρος κατά τη σύσκεψή του με τις εκπαιδευτικές οργανώσεις και εταίρους, προκαλώντας την έκπληξη των παρευρισκόμενων, αλλά και τον αιφνιδιασμό σε κύκλους του υπουργείου που μέχρι και την Τρίτη το μεσημέρι χαρακτήριζαν δύσκολο το άνοιγμα των σχολείων για τους τελειόφοιτους πόσο μάλλον την επαναλειτουργία για τις υπόλοιπες τάξεις. Όπως λέγεται όμως στο παρασκήνιο, το υπουργείο Παιδείας είχε κάνει σχεδιασμούς επί σχεδιασμών για το πότε και πώς μπορούν να ανοίξουν τα σχολεία, χωρίς ωστόσο να τα δημοσιοποιεί.
Υψηλά ιστάμενες πηγές του υπουργείου Παιδείας σημειώνουν πως ο Πρόδρομος Προδρόμου, είχε ως εκπαιδευτική προτεραιότητα την Τρίτη λυκείου και τις παγκύπριες εξετάσεις. Ο ίδιος εκτιμούσε πως δεδομένων και των κοινωνικών συνθηκών θα μπορούσε να γίνει με πολλή προσπάθεια ένας σχεδιασμός που να συμπεριλάμβανε τα δημοτικά και τα νηπιαγωγεία, χρησιμοποιώντας χώρους γυμνασίων και λυκείων. Κάτι τέτοιο σύμφωνα με τις ίδιες πηγές μπορούσε να γίνει εντός του Ιουνιου. Φάνηκε βεβαίως και με τις δηλώσεις που προηγήθηκαν πως στόχος ήταν ο Ιούνιος. Όχι μόνο εξαιτίας των δηλώσεων του υπουργού Παιδείας στο «paideia news» που έλεγε πως δεν υπάρχουν αρκετοί εκπαιδευτικοί για να ανοίξουν κι άλλα σχολεία τώρα αλλά και εξαιτίας των δηλώσεων που έκανε ο Πρόεδρος της ΠΟΕΔ, Φίλιος Φυλακτού μετά την τηλεδιάσκεψη που είχε με τον Πρόδρομο Προδρόμου.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο που την Τρίτη που πέρασε, ο υπουργός, επιστρέφοντας από το Προεδρικό στο υπουργείο, σχεδίαζε μέχρι αργά το πλάνο για την επαναλειτουργία των σχολείων για την 21η Μαϊου με τους στενούς του συνεργάτες. Κύκλοι πέριξ του Προεδρικού σημειώνουν ότι κακώς ο Πρόδρομος Προδρόμου δεν έδωσε σαφείς ενδείξεις σε μία σειρά ζητημάτων όπως το αν θα ανοίξουν ή όχι τα σχολεία, αν θα διεξαχθούν εξετάσεις και για τους υπόλοιπους μαθητές και για την εξεταστέα ύλη των τελειοφοίτων. Κίνηση που αύξησε τις αντιδράσεις των γονιών των μαθητών αλλά και την πίεση του θερμόαιμου Προέδρου που ήταν και ο τελικός δέκτης των όποιων αντιδράσεων. Είχε προηγηθεί άλλωστε όπως λένε και η πρώτη σύσκεψη Προέδρου εκπαιδευτικών οργανώσεων μετά το διάγγελμα, με τον Πρόδρομο Προδρόμου όπως λένε να μην καταθέτει συγκεκριμένη πρόταση όπως έκαναν οι υπουργοί Εργασίας και Οικονομικών, σκεπτόμενος τις αντιδράσεις εκπαιδευτικών κύκλων.
Απόφαση Προεδρικού και Πινδάρου
«Οι χειρισμοί αυτοί δεν είχαν να κάνουν με το υπουργείο Παιδείας» λένε ανώτατοι εκπαιδευτικοί κύκλοι, δείχνοντας προς το Προεδρικό και τον ΔΗΣΥ και υπογραμμίζοντας πως η απόφαση για την 21η Μαϊου λήφθηκε εκείνη την Τρίτη, καθώς ένα εικοσαήμερο προηγουμένως το Παιδείας σχεδίαζε όπως λένε επιστροφή τελειοφοίτων και στη συνέχεια δημοτικών και νηπιαγωγείων. Στις επικρίσεις για καθυστερήσεις, εκπαιδευτικοί κύκλοι υπογραμμίζοντας πως η διαχείριση της παιδείας κάθε άλλο από απλή είναι και δεν έχει καμία σχέση με άλλους τομείς.
Ο υπουργός Παιδείας, είχε ξοδέψει αρκετό χρόνο στην λειτουργία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, ενώ παράλληλα έθεσε ως προτεραιότητα το θέμα των τελειοφοίτων. Όπως σημειώνουν κύκλοι στο υπουργείο Παιδείας, κύριος στόχος ήταν να διεξαχθούν οι παγκύπριες εξετάσεις, με τέτοιο τρόπο, ώστε να μην υπάρχει καμία αμφισβήτηση της ποιότητας των απολυτηρίων που θα έπαιρναν οι τελειόφοιτοι. Γι αυτό ακριβώς τον λόγο καθυστέρησε και την ξεκάθαρη ανακοίνωση των προθέσεων της κυβέρνησης. Είχε βεβαίως δεχτεί την πίεση από τον Πρόεδρο να προχωρήσει στην περιβόητη διάσκεψη, έστω κι αν δεν είχε να πει τίποτα ουσιαστικό.
Οι πιέσεις και η οικονομία
Όμως οι ξαφνικές ανακοινώσεις επαναλειτουργίας των σχολείων, άνοιξαν το κεφάλαιο κατά πόσο κάτι άλλο κρύβεται πίσω από αυτή την απόφαση. Ο γενικός διευθυντής της ΟΕΒ Μιχάλης Αντωνίου δημοσιοποίησε στα κοινωνικά δίκτυα επιστολή προς τους υπουργούς Υγείας, Εργασίας και Οικονομικών που ζητούσε «άμεση ολοκλήρωση της αναγκαίας προεργασίας» για τη λειτουργία των σχολείων, καθώς χωρίς αυτή είναι αδύνατο να αποκατασταθεί η εύρυθμη διεξαγωγή της οικονομικής δραστηριότητας. Η αλήθεια είναι πως η επαναλειτουργία σχολείων και η επαναδραστηριοποίηση της οικονομίας, τέθηκε και στη σύσκεψη των στενών συνεργατών του Προέδρου την Τρίτη που πέρασε, με όλους τους παρευρισκόμενους (Αβέρωφ Νεοφύτου, Νίκο Χριστοδουλίδη, Κωνσταντίνο Πετρίδη Κωνσταντίνο Ιωάννου, Πρόδρομο Προδρόμου, Νίκο Νουρή και Χάρη Γεωργιάδη) να συναινούν στο άνοιγμα των σχολείων. Σύμφωνα με κύκλους του υπουργείου Υγείας ο Κωνσταντίνος Ιωάννου εξέφραζε στο παρασκήνιο ανησυχίες για την επαναλειτουργία των σχολείων προτείνοντας να ανοίξουν τον Σεπτέμβρη. Ο υπουργός Οικονομικών κατά την τελευταία συνεδρίαση του υπουργικού έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την πορεία της οικονομίας. Όλα αυτά ενίσχυσαν την πεποίθηση πως οικονομικοί κύκλοι πίεσαν προς αυτή την απόφαση, ωστόσο οι εκ περιτροπής παρουσίες των μαθητών στο σχολείο προκάλεσε και την διαφωνία οικονομικών κύκλων για το κατά πόσο μπορεί να λειτουργήσει το σύστημα για τους γονείς.
Ο Κωστρίκης οι έριδες και το έγγραφο
Όμως το όλο ζήτημα ενδεχομένως να μπορούσε να τύχει διαχείρισης, αν το πρωί της Πέμπτης, το για πολλούς υπερπροβεβλημένο από τα ΜΜΕ μέλος της επιστημονικής ομάδας Λεόντιος Κωστρίκης, δεν έβγαινε να εκφράσει αφενός την έκπληξή του για την απόφαση επαναλειτουργίας όλων των τάξεων και αφετέρου τις επιφυλάξεις του για το εγχείρημα υπογραμμίζοντας πως είναι καθαρά πολιτική απόφαση. Αυτή ακριβώς η κίνηση, ενίσχυσε τις αντιδράσεις εντός της κοινωνίας, με πολλούς να κάνουν λόγο για προχειρότητες και άλλοι –κυρίως γονείς- για εφαρμογή της ανοσίας της αγέλης με τα παιδιά να αποτελούν τα πειραματόζωα. Καθόλου τυχαία η δήλωση του γ.γ του ΑΚΕΛ περί σκοπιμοτήτων.
Όσο όμως κι αν η Παιδεία αποτελούσε από την αρχή σημείο αντιπαράθεσης κυβέρνησης-ΑΚΕΛ πιέζοντας το υπουργείο για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, και άλλα κόμματα όπως το ΔΗΚΟ και η Συμμαχία Πολιτών αυτή τη φορά μπήκαν στον χορό και ήγειραν προβληματισμούς για το κατά πόσο το σύνθημα της κυβέρνησης ότι «η Κύπρος ακούει τους ειδικούς» μετατράπηκε μπροστά στις οικονομικές φουρτούνες σε εύηχα τσιτάτα για τα ξένα ΜΜΕ. «Οι ειδικοί συμβουλεύουν όμως τις τελικές αποφάσεις τις παίρνει η κυβέρνηση» έλεγαν πάντως με νόημα κύκλοι του Προεδρικού σημειώνοντας πως η κυβέρνηση θα έχει και την τελική ευθύνη της κρίσης. Οι ίδιοι κύκλοι απορρίπτουν πως αυτή η απόφαση λήφθηκε κατόπιν πιέσεων της ΟΕΒ, αλλά για την ομαλή επιστροφή στην κανονικότητα όπως λένε. Το κατά πόσο ο κ. Κωστρίκης διαφωνούσε ανοικτά και πριν τις εξαγγελίες, είναι ένα ζήτημα που συζητείται εντόνως μετά τις δημόσιες τοποθετήσεις του.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», είχε αναφέρει σε διυπουργική συνάντηση πως αν και η απόφαση είναι πολιτική ο ίδιος θεωρούσε φρονιμότερο να ανοίξουν τα σχολεία μόνο για τους τελειόφοιτους. Τη θέση για επαναλειτουργία όλων των τάξεων στήριζε η κα Κολιού, με την οποία δεν έχει και την καλύτερη σχέση και η οποία εκτιμούσε κατά τις συναντήσεις πως τα παιδιά δύσκολα κολλούν τον ιό και τον μεταφέρουν. Κύκλοι του υπουργείου Υγείας πάντως αλλά και του Προεδρικού σημείωσαν πως στο έγγραφο που ετοίμασε η διυπουργική τέθηκε το ζήτημα επαναλειτουργίας όλων των τάξεων σε έγγραφο την 21η Μαϊου, με όλα τα μέλη της επιστημονικής ομάδας να συναινούν. Ο μόνος ο οποίος δεν τοποθετήθηκε ήταν ο κ. Κωστρίκης, όμως γνώριζε για τις σκέψεις της κυβέρνησης. Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν την Παρασκευή που έρχεται από την κυβέρνηση και αυτό θα εξαρτηθεί από τους επιδημιολογικούς παράγοντες, όπως ανέφερε άλλωστε και ο Πρόεδρος στην παρέμβαση που έκανε την περασμένη Παρασκευή .
