Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ένα ερώτημα που δικαίως κάποιος θα είχε είναι αν ο Ευγένιος Ιονέσκο και το θέατρο του παραλόγου είναι σήμερα πρόσφορα θεατρικώς και αν η συλλογιστική του Ιονέσκο μπορεί να αιφνιδιάσει το κοινό, όπως όταν ο συγγραφέας έγραφε τα έργα του; Νομίζω πως ο μεταπολεμικός κόσμος που εξέφραζε ο Ιονέσκο εν έτει 2023 έχει επιστρέψει, ίσως με άλλον τρόπο, ο πλανήτης μπαινοβγαίνει από πόλεμο σε πόλεμο, που όμως είναι πόλεμοι τοπικοί, περιφερειακοί, δεν έχουν την παγκόσμια διάσταση –ευτυχώς– της τελευταίας παγκόσμιας σύρραξης, αλλά σίγουρα δεν είναι λιγότεροι «αθώοι» ή βλαβεροί. Η δυστοπία που σκιάζει τη σημερινή κοινωνία, τα αδιέξοδα και η παγκοσμιοποιημένη οικονομία, οι σχέσεις που δεν οδηγούν πουθενά το ίδιο. Έτσι το παράλογο του Ιονέσκο, οι φόβοι των ηρώων του και τα αδιέξοδά τους μπορούν –νομίζω– στις μέρες μας να γίνουν αντιληπτά, μπορεί να μας κατευθύνει προς τον ελέφαντα στο δωμάτιο, αν όχι να μας τον δείξει. Οι ανθρώπινες σχέσεις ακόμα παλεύουν να απελευθερωθούν από κάθε λογής δεσμά. Η δυσλειτουργική σχέση του ζευγαριού στον «Αμεδαίο» είναι θεωρώ αντανάκλαση των διαφόρων δυσλειτουργικών σχέσεων που συναντάμε καθημερινά σε κάθε έμφαση της κοινωνικής ζωής, εντός και εκτός οικογενειακών δωματίων και γραφείων.
Με αυτά ως σύντομη εισαγωγή θεωρώ πως η επιλογή της θεατρικής ομάδας «Σόλο για Τρεις» να ανεβάσει το έργο του Ευγένιου Ιονέσκο «Αμεδαίος ή πώς να το ξεφορτωθούμε», σε σκηνοθεσία Μαρίας Μανναρίδου-Καρσερά, με τη Χριστίνα Χριστόφια και τον Φώτη Αποστολίδη στους βασικούς ρόλους είναι μία ενδιαφέρουσα πρόταση και χρήσιμη, ώστε να αναδειχθούν υποδόριες ανησυχίες του σύγχρονου ανθρώπου, να δοθεί μία άλλη οπτική και αυτή η πρόταση αισθάνομαι πως πέτυχε τον σκοπό της.
Η σκηνοθέτρια καταφέρνει να κρατήσει τον ρυθμό της παράστασης, και να αξιοποιήσει ουσιαστικά τους δύο ηθοποιούς της. Το ζευγάρι Αμεδαίος και Μαντλέν (Αποστολίδης – Χριστόφια) έπαιζαν χωρίς άγχος να αποδείξουν τον εγκλωβισμό τους στα λίγα τετραγωνικά που τους αναλογούν, το έδειχναν ξεκάθαρα στον θεατή που παρακολουθούσε τα πρόσωπά τους. Τα μανιτάρια, σύμπτωμα του σαπίσματος της σχέσης τους τους τρόμαζαν, αλλά η Μαντλέν απλώς τα περισυνέλλεγε… Ο Φώτης Αποστολίδης υποδύεται τον Αμεδαίο με την απάθεια που έχει κάποιος που έχει παραιτηθεί από τη ζωή του, ελπίζει –σχεδόν κοροϊδεύοντας – τον ίδιο του τον εαυτό πως κάτι μπορεί να γίνει και να ξαναζήσει. Υποστηρίζει ο Αποστολίδης τον ρόλο του. Η Χριστίνα Χριστόφια, μακριά από τη μανιέρα της συζύγου που υπομένει, της ημι-χειραφετημένης γυναίκας, ενδύεται τη δύστροπη Μαντλέν και καταφέρνει να δείξει έναν ανθρώπινο-γυναικείο αυτοματισμό, τον άνθρωπο/γυναίκα ρομπότ, με τους φόβους του και τις ψευδαισθήσεις του. Και η Χριστόφια υποστηρίζει τον ρόλο της.
Η παράσταση μιλάει για το πτώμα που μεγαλώνει, η σωλήνα αεραγωγός, το τέρας που βρυχάται, έπειθε ως τρίτος δρων στη θεατρική πράξη, χωρίς λόγια η παρουσία του προκαλούσε δέος, ίσως και φόβο και αυτός μεταφερόταν στους ηθοποιούς, που συνέχιζαν να τον τρέφουν… άλλωστε ο φόβος τρέφεται από την ατολμία μας… Υποστήριζε τους Αποστολίδη – Χριστόφια ως ο σιωπηρός ελέφαντας στο δωμάτοι.
Στο τελικό αποτέλεσμα της παράστασης συνέτειναν θετικά το σκηνικό της Θέλμας Κασουλίδου εξυπηρετούσε την παράσταση, η μιζέρια του ζευγαριού και στη δική μου οπτική η μιζέρια της ίδιας της καθημερινότητας του σύγχρονου ανθρώπου, φαινόταν ξεκάθαρα, καθώς και η μουσική σύνθεση του Γιώργου Καλογήρου, όπως και ο σχεδιασμός φωτισμού του Κυριάκου Σιαμπτάνη. Η τρίτη πράξη με το Video Art του Γιώργου Αλεξάνδρου έδωσε μία ενδιαφέρουσα ματιά στο κείμενο του Ιονέσκο και στην προσέγγιση της σκηνοθέτριας. Η απόδραση από τη ζοφερή και πνιγηρή πραγματικότητα, αφότου ξεφορτώθηκε η οικογένεια το πτώμα, ήταν μία κάποια λύση και για τον Αμεδαίο και για τη Μαντλέν ή απλώς είναι μια απόδραση από τις ευθύνες μας, για το πώς έχουμε εγκλωβίσει τους εαυτούς μας σε νεκρούς γάμους, σχέσεις –επαγγελματικές ή άλλες;
Με αμηχανία αντικρίζω την παρουσία στην παράσταση των Βασίλη Παφίτη, Ειρήνης Ανδρονίκου και Ιζέλ Σεϋλανί. Θα με ενδιέφερε μία διαφορετική σκηνοθετική προσέγγιση των ρόλων τους και της παρουσίας τους. Άλλωστε υπήρχαν ήδη ηχογραφημένες φωνές (φυσικά η ένστασή μου δεν έχει να κάνει με την υποκριτική τους επάρκεια).
