Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ο Γιώργος Καλογήρου έχει την ευθύνη της μουσικής σύνθεσης και του σχεδιασμού του ηχητικού τοπίου για την παράσταση «Το Αμάρτημα της Μητρός μου» του Γεωργίου Βιζυηνού, που ανεβάζει η ΕΘΑΛ, σε σκηνοθεσία Μαρίνας Βρόντη. Ο Γιώργος θα βρίσκεται και στη σκηνή, μαζί με τους υπόλοιπους ηθοποιούς, και μιλάει στην «Κ» για την παράσταση και τον ρόλο του ως μουσικού. Ο Γιώργο λέει πως τέτοια κείμενα-διαμάντια όπως αυτό του Βιζυηνού ή τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη που ενώ είναι μια απλή γραμμική αφήγηση γεγονότων είναι με τέτοια μαεστρία γραμμένα που σου γεννούν τα ίδια τα κείμενα εικόνες και ατμόσφαιρες με τον τρόπο που περιγράφουν ακόμα και την πιο απλή στιγμή, συνθήκη ή εικόνα.
–Γιώργο, ακολούθησες το κείμενο ή τη σκηνοθετική γραμμή για να δημιουργήσεις το ηχητικό τοπίο της παράστασης;
–Κατά την πρώτη ή και κατά τη δεύτερη ανάγνωση με τους ηθοποιούς, όπου η σκηνοθέτις θέτει τα αισθητικά πλαίσια του έργου, γεννιούνται στο μυαλό μου ιδέες με βάση τις οδηγίες που μου δίνονται. Προτείνω κάποιες απ’ αυτές και στην πράξη διορθώνουμε, αλλάζουμε, κρατάμε, αφαιρούμε. Λειτουργώ ως συνδημιουργός με τη σκηνοθέτιδα και ταυτόχρονα ως ένας εκ των ηθοποιών αλλά με εκφραστικό μέσο τη μουσική. Αυτό βέβαια προϋποθέτει να είμαι παρών σε όλες τις πρόβες ωσάν να είμαι ηθοποιός γιατί, στην ουσία, η μουσική γράφεται την ώρα της πρόβας. Πάντα έχω μαζί μου μουσικά όργανα που υποθέτω πως θα χρησιμοποιήσω, πάντα έχω μαζί μου ένα πεντάγραμμο, υπολογιστή κ.λπ. Εν ολίγοις η μουσική του έργου γεννήθηκε από την αλληλεπίδραση με την υπόλοιπη ομάδα, πράγμα που για μένα είναι πραγματικά μαγικό. Επίσης, τέτοια κείμενα-διαμάντια όπως αυτό του Βιζυηνού ή τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη που ενώ είναι μια απλή γραμμική αφήγηση γεγονότων είναι με τέτοια μαεστρία γραμμένα που σου γεννούν τα ίδια τα κείμενα εικόνες και ατμόσφαιρες με τον τρόπο που περιγράφουν ακόμα και την πιο απλή στιγμή, συνθήκη ή εικόνα.
–Η χρήση αποσπασμάτων από ποιήματα και θρησκευτικών ήχων πώς συνδυάζονται με τη δραματουργία της παράστασης;
–Είναι σαν εποπτικό μέσο, κάνοντας μια απλή διήγηση ολοζώντανη και ως ένα βαθμό βιωματική. Λειτουργούν επίσης ως ιντερμέδια ή και ως παραβάσεις.
–Πώς βεβαιώθηκες πως αυτές οι μουσικές προσθήκες δεν θα βαρύνουν την παράσταση;
–Πειθαρχώ στις οδηγίες της σκηνοθέτιδας, αλλά παράλληλα κρίνω το πεπραγμένο ως ακροατής, το βλέπω δηλαδή «από τη θέση του κοινού» και αναλόγως προσαρμόζω αυτό που γράφω, πάντα με τη σύμφωνή της γνώμη.
–Η παράσταση αποτελεί σπουδή πάνω στο «τραύμα», λέτε στο δελτίο Τύπου;
–Ναι. Δεν ξέρω αν ήταν αυτός ο στόχος του συγγραφέα αλλά αν αναλογιστούμε την ίδια του τη ζωή και το πώς περιγράφει τα συναισθήματά του, είναι ένα καθαρά εξομολογητικό έργο.
–Τι σημαίνει για εσένα αμαρτία και εξιλέωση;
–Αμαρτία για μένα πια δεν είναι τίποτα άλλο από μια πράξη μας η οποία έβλαψε εν τέλει είτε τον εαυτό μας, είτε κάποιον συνάνθρωπό μας. Εξιλέωση είναι η αποδοχή της αδυναμίας να είμαστε αλάνθαστοι και να ζητάμε συγχώρεση και από τον εαυτό μας και από τον συνάνθρωπο που πληγώσαμε. Όλα τα άλλα που μας επέβαλλαν και μας επιβάλλουν διάφοροι κυρίως ρασοφόροι και λοιποί θεολογούντες για το τι είναι αμαρτία ωθώντας τον κόσμο σε ένα διά βίου αυτομαστίγωμα, είναι ύποπτο, απάνθρωπο και εγκληματικό. Ακόμα και αυτό το «τι θα πει ο κόσμος» που λειτουργούσε και λειτουργεί ως ένας αόρατος και αόριστος νομοθέτης και δυνάστης, φέρει ακεραία την ευθύνη για αμέτρητες σμπαραλιασμένες ψυχές από ψυχικά τραύματα με ενοχικά σύνδρομα για το σώμα ή ακόμα και για τις φευγαλέες μας σκέψεις (τους λογισμούς).
–Υπάρχουν λόγια πραγματικής παραμυθίας ή απλώς τυπικοί λόγοι, για ζητήματα όπως της «Μητέρας» του Βιζυηνού;
–Δεν μπορούν να υπάρξουν τυπικοί λόγοι, ούτε να πίπτει πέλεκης αδιακρίτως! Μοναδική γιατρειά είναι η Αγάπη και η ενσυναίσθηση – όσο αόριστο και να ακούγεται.
–Performer και μουσικός επί σκηνής, αισθάνεσαι και λίγο ηθοποιός;
–Όπως είπα και πριν, γίνεσαι κομμάτι του Όλου ιδιαιτέρως όταν αυτό που θα δημιουργηθεί ως μουσική γεννηθεί μέσα από τη θεατρική διαδικασία. Πρέπει να αισθανθείς ηθοποιός αλλιώς θα είσαι ξένο σώμα.
Πληροφορίες: Θέατρο ΕΘΑΛ, «Το Αμάρτημα της Μητρός μου», σε σκηνοθεσία/διασκευή Μαρίνας Βρόντη. Πρεμιέρα 19 Νοεμβρίου, ώρα 7:30 μ.μ.