Αυτό το έργο μας αφορά όλους, είναι ένα έργο κυτταρικό

Ο ΘΟΚ φιλοξενεί για τρεις μόνο παραστάσεις (17 και 18 Δεκεμβρίου) τον μονόλογο «Η μάνα αυτουνού… Έλλη Ζάχου Ταχτσή» της Κικής Μαυρίδου, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Λάσκαρη, με τη Ράνια Σχίζα στον ομώνυμο ρόλο, η οποία μίλησε για το έργο και το πώς εκείνη χεράκι-χεράκι διήνυσε μια ολόκληρη πορεία για να καταλάβει το ποια ήταν η Έλλη Ζάχου Ταχτσή, «Έγινε ένας οδηγός μου. Την πόνεσα, δεν μπορώ να την κρίνω. Η Ράνια Σχίζα λέει επίσης πως την Έλλη Ζάχου Ταχτσή την πόνεσε πολύ. «Και η ίδια δεν δικαιολόγησε τίποτε και όπως είναι μάλιστα φτιαγμένο το έργο, δεν βλέπεις έναν άνθρωπο να υπερασπίζει τη θέση του, ή έστω να το κάνει χωρίς ενοχές. Είναι και εκείνη ένα θύμα, της εποχής, των συνθηκών... αλλά αν μεγαλώσεις χωρίς αγάπη είναι πολύ πιο δύσκολο να μπορέσεις να δώσεις κι εσύ αγάπη».

–Όταν διαβάσατε το κείμενο της Κικής Μαυρίδου, ποια ήταν η πρώτη αντίδρασή σας;
–Κατ’ αρχάς σας πω ότι το διάβασα απνευστί, με συνεπήρε, συγκινήθηκα πολύ, ταράχθηκα πάρα πολύ. Ένιωσα... όχι άρνηση ούτε άπωση, θα έλεγα μία δυσαρέσκεια γι’ αυτή τη γυναίκα. Αυτά όλα είναι βέβαια ένα καλό σημάδι, σημαίνει πως υπάρχει ψωμί. Το διάβασα πολλές φορές και είπα πως θέλω να το κάνω, και μέχρι να ανέβει η παράσταση, έκανα και εγώ μία διαδρομή, χεράκι-χεράκι με την Έλλη Ζάχου Ταχτσή, μέσα μου. Έγινε ένας οδηγός μου. Την πόνεσα, δεν μπορώ να την κρίνω. Μην ξεχνάτε ότι μιλάμε γι’ άλλες εποχές, σκληρές, για διαφορετικές συνθήκες ζωής, για άλλους ανθρώπους, έκανα και εγώ μία καταβύθιση και στους δικούς μου παππούδες και γιαγιάδες, ταξίδεψα με την Έλλη Ζάχου Ταχτσή, η οποία είναι μία πολύ δυνατή προσωπικότητα... ένας πάρα πολύ έντονος άνθρωπος. Ένα κορίτσι που έπεσε από τα πούπουλα στα σανίδια...

–Προσπαθήσατε κατά τη διάρκεια της μελέτης του έργου και των προβών να δείτε με άλλο μάτι την Έλλη Ζάχου Ταχτσή, να τη δικαιολογήσετε, ίσως;
–Βέβαια, αλλά για να μπορέσεις να υποστηρίξεις έναν ρόλο, και μάλιστα για ένα υπαρκτό πρόσωπο, οπότε και η ευθύνη είναι πολύ μεγαλύτερη για τον ηθοποιό, υπάρχει για εμένα ένα χρέος, θα πρέπει να τον δικαιολογήσεις, να τον αγαπήσεις, να βρεις τα κομμάτια του και να τα αγαπήσεις. Την Έλλη Ζάχου Ταχτσή την πόνεσα πολύ. Και η ίδια δεν δικαιολόγησε τίποτε και όπως είναι μάλιστα φτιαγμένο το έργο, δεν βλέπεις έναν άνθρωπο να υπερασπίζει τη θέση του, ή έστω να το κάνει χωρίς ενοχές. Είναι και εκείνη ένα θύμα, της εποχής, των συνθηκών... αλλά αν μεγαλώσεις χωρίς αγάπη είναι πολύ πιο δύσκολο να μπορέσεις να δώσεις κι εσύ αγάπη, γιατί δεν την ξέρεις, δεν την έχεις εισπράξει. Αυτό που εκείνη εισέπραξε από τη μητέρα της ήταν η μη αποδοχή και σκληρότητα...

–Σας μπέρδεψε η ηρωίδα; Ήταν ένας άνθρωπος δύσκολος, περίπλοκος... ταλαιπωρημένος...
–Η διαδικασία στη δουλειά μας δεν είναι λογική, ο κάθε ηθοποιός έχει το δικό του οπλοστάσιο για έναν ρόλο, αλλά στο τέλος είναι το ποια κομμάτια σου αγγίζει, ποιες ρωγμές σου γεμίζει... ένα νυστεράκι είναι ο ρόλος. Η ζωή της φέρθηκε σκληρά. Ο Κώστας Ταχτσής και η μάνα του ήταν δύο άνθρωποι με πάρα πολλή αγάπη μέσα τους, που δυστυχώς δεν μπόρεσαν να τη δώσουν ο ένας στον άλλο στον βαθμό που επιθυμούσαν. Ήταν επίσης και οι δύο ελεύθεροι άνθρωποι, εκείνη ήταν πρόκληση για τις γυναίκες της εποχής της και εκείνος προσπάθησε να ζήσει μακριά από ταμπέλες, άνοιξε δρόμους.

–Τι νομίζετε ότι κάνει αυτή την παράσταση τόσο επιτυχημένη; Η ερμηνεία, το κείμενο, τα μηνύματα;
–Όλα μαζί αυτά. Ο ηθοποιός είναι εκ των πραγμάτων ο φορέας, αλλά αυτό το όλον έχει τη δύναμη, πάντα στο θέατρο έχει σημασία να δει ο θεατής ένα σύνολο, αλλά είναι αυτό που σας είπα και πριν, μας αφορά βαθιά το έργο αυτό, μας χτυπάει κατευθείαν στο συναίσθημα. Είναι καθρέπτης, σε βάζει αντιμέτωπο με τους δαίμονές σου. Αγγίζει την ψυχή μας, και πλέον δεν υπάρχουν πολλά πράγματα που το κάνουν αυτό, μένουν όλα στο κεφάλι μας...

–Είναι η Έλλη Ζάχου Ταχτσή η μικρογραφία ή ένας καθρέπτης μιας ολόκληρης κοινωνίας;
–Φυσικά, έχει μία διαχρονικότητα, οι αναμνήσεις της Έλλης είναι ενδεικτικές για την εποχή, αλλά με έναν τρόπο γίνονται και διαχρονικές, γιατί αναφέρονται στη θέση της γυναίκας τότε, και εκ των πραγμάτων κάνει κάποιος αναγωγή στο σήμερα. Επίσης, αφορά την ταυτότητά μας την ερωτική, γιατί εδώ ήταν και η μεγάλη σύγκρουση με τον γιο, τον Κώστα Ταχτσή, τότε η ομοφυλοφιλία εθεωρείτο ασθένεια, η παρενδυσία ήταν άγνωστη, αλλά προσωπικά δεν είναι καθόλου σίγουρη αν σήμερα έχουμε κάνει ουσιαστικά μεγάλα βήματα σε σχέση με όλες αυτές τις ταμπέλες και εκεί που νομίζουμε πως έχουμε κάνει βήματα, συμβαίνει κάτι και λες τώρα τι έγινε...; Δεν έχουμε προχωρήσει πάρα πολύ ως κοινωνία, με τις γυναικοκτονίες, τη βία, και όλα αυτά σε πονάνε, δεν είναι ανάγκη να το έχω εγώ προσωπικά ως βίωμα για να με πονέσει. Επίσης, αυτό το έργο ξαναλέω μας αφορά όλους, είναι ένα έργο κυτταρικό θα έλεγα, επειδή είμαστε όλοι γιοι και κόρες, και όλοι έχουμε μία μάνα, ακόμη και αυτοί που δεν τη γνώρισαν ποτέ. Και όλη η εμπειρία των παραστάσεων αυτό μας δείχνει...

–Άρα και σήμερα θα ήταν εύκολο να πούμε «η μάνα αυτουνού»...;
–Σήμερα, όσο ποτέ! Βάζουμε ταμπέλες συνεχώς στους ανθρώπους. Πριν από λίγα χρόνια δεν λίντσαραν τον Ζακ Κωστόπουλο;

–Η προσωπικότητα του Κώστα Ταχτσή, σας επηρέασε, μελετώντας τον ρόλο σας;
–Ναι, μπήκα στη διαδικασία να σκεφτώ, να φανταστώ, να αισθανθώ, να δω με τα μάτια μιας γυναίκας, ας πούμε της γιαγιάς μου, που ήταν στην ηλικία της Έλλης, πρέπει και να μετατοπιστείς από εσένα, δεν μπορείς να βλέπεις μόνο με τα μάτια σου, θα πρέπει να καταλάβεις... ήταν και παραμένει μία μεγάλη διαδρομή αυτό το έργο, δεν κατακτιέται εύκολα, κάθε φορά είναι κάτι άλλο και έχει να κάνει με το κοινό, ο θεατής έχει ρόλο, και μάλιστα σε ένα μονόλογο, όπου ο ηθοποιός εκ των πραγμάτων δεν έχει συμπαίκτη στη σκηνή, στον μονόλογο ο συμπαίκτης σου είναι οι άνθρωποι που σε βλέπουνε, έχει μεγάλη σημασία το να νιώθει ο καθένας υπεύθυνος για τον ρόλο του.

Παραστάσεις

Θέατρο ΘΟΚ, Νέα Σκηνή, Σάββατο 17 Δεκεμβρίου 2022, ώρα 8:30

Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2022 (διπλή παράσταση) 6:00 μ.μ. & 8:30 μ.μ.

Πληροφορίες / Εισιτήρια

 Ηλεκτρονικά Εισιτήρια στη σελίδα του ΘΟΚ: www.thoc.org.cy

Ταμείο Θεάτρου ΘΟΚ, τηλ. 77 77 27 17