ΑΜΠΕ
Του Χάρη Αναγνωστάκη
Αν κάτι έχει μείνει βαθιά χαραγμένο στη μνήμη, ακόμη και αυτών που έχουν δει ελάχιστο κινηματογράφο, είναι το λαμπερό πηγαίο χαμόγελό της και φυσικά η φωνή της να τραγουδά το περίφημο "Que será, será" στο κλασικό φιλμ του Χίτσκοκ "Ο Άνθρωπος που Γνώριζε Πολλά". Η Ντόρις Ντέι υπήρξε μία μορφή του κλασικού Χόλιγουντ, που έγινε σταρ τις δεκαετίες 50-60, ενώ ταυτόχρονα διέγραψε μια τεράστια επιτυχία και ως τραγουδίστρια, ηχογραφώντας πάνω από 650 τραγούδια, πολλά απ' τα οποία έφτασαν στο Top10.
Η ξανθομάλλα σταρ, εν αντιθέσει με αρκετές συναδέλφους της, δεν πόνταρε στο σεξ απίλ της, προβάλλοντας ένα άλλο είδος γοητείας, εκείνο του καλού χαρισματικού κοριτσιού, της γυναίκας που ξόρκιζε με το χαμόγελο τις δυσκολίες της ζωής, ως πρότυπο θετικής ενέργειας, αισιοδοξίας.
Παρόλα αυτά, η γλυκύτατη Ντέι δεν περιόρισε τους ρόλους της μόνο σε ρομαντικές κομεντί, κωμωδίες και μιούζικαλ, αλλά μπήκε σχεδόν σε όλα τα κινηματογραφικά είδη, από θρίλερ, δράματα και περιπέτειες, μέχρι γουέστερν. Αξιοσημείωτο της επιτυχίας της και της αποδοχής, πέρα από το κοινό, στους σκηνοθέτες, τους παραγωγούς και τους άνδρες συναδέλφους της, είναι και η συνεργασία της με όλους τους μεγάλους πρωταγωνιστές της εποχής της. Μερικοί μόνο απ' αυτούς είναι οι Ροκ Χάτσον -η χημεία τους αποδείχθηκε χρυσάφι, Τζέιμς Στιούαρτ, Κάρι Γκραντ, Ρεξ Χάρισον, Ντέιβιντ Νίβεν, Φρανκ Σινάτρα, Τζακ Λέμον, Τζέιμς Κάγκνεϊ, Κλαρκ Γκέιμπλ, Κερκ Ντάγκλας...
Συμπληρώνοντας 100 χρόνια από τη γέννησή της (3 Απριλίου 1922), θα θυμηθούμε τα πρώτα της βήματα, τις κορυφαίες στιγμές της στο σινεμά, τη ζωή της, που δεν είχε και τόσο σχέση με την κινηματογραφική της εικόνα, που άφησε ισχυρό αποτύπωμα στο χώρο του θεάματος, στα 30 χρόνια πορείας της, μέχρι να αποσυρθεί και να δραστηριοποιηθεί στη μάχη για τα δικαιώματα των ζώων.
Η γέννηση και το... δώρο
Η Ντόρις Μαίρη Αν Κάπελχοφ, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε στο Σινσινάτι του Οχάιο, το τρίτο και μικρότερο παιδί τής μητέρα της, που ήταν νοικοκυρά και του πατέρα της, που εργαζόταν ως δάσκαλος μουσικής. Οι παππούδες της μετανάστευσαν από τη Γερμανία στις ΗΠΑ το 1875 και εγκαταστάθηκαν στο Σινσινάτι, όπου υπήρχε μεγάλη γερμανική κοινότητα. Χαρακτηριστικό είναι ότι η Ντόρις Ντέι υποστήριζε για χρόνια ότι γεννήθηκε το 1924, μέχρι που το Associated Press βρήκε το πιστοποιητικό γέννησής της, που έδειχνε την ημερομηνία γέννησής της, του 1922. Ήταν το "δώρο" του πρακτορείου στα 95α γενέθλιά της....
Ο χορός, το ατύχημα και το τραγούδι
Μετά από το διαζύγιο των γονιών της, θα αναπτύξει το ταλέντο της στο χορό. Τη δεκαετία του '30 έκανε ένα χορευτικό ντουέτο με τον Τζέρι Ντόχερτι, που συμμετείχε σε διαγωνισμούς σε όλες τις ΗΠΑ, αλλά ένα τροχαίο ατύχημα το 1937 θα της στοιχίσει ένα σπασμένο πόδι, περιορίζοντας τις προοπτικές της ως χορεύτρια. Κατά τη διάρκεια της μακράς ανάρρωσής της η Ντόρις άρχισε να τραγουδά παρέα με το ραδιοφωνάκι της, ανακαλύπτοντας ένα ταλέντο που δεν γνώριζε ότι είχε. Όπως είχε γράψει στη βιογραφία της, «τραγουδούσα μαζί με τους Μπένι Γκούντμαν, Ντιουκ Έλινγκτον και Γκλεν Μίλερ», ενώ δήλωσε ότι γοητεύτηκε από τη φωνή της Έλα Φιτζέραλντ, η οποία αποτέλεσε και την πρώτη "δασκάλα" της, καθώς προσπαθούσε να πιάσει τους διακριτικούς τρόπους που σκίαζε τη φωνή της. Η μητέρα της, παρατηρώντας την κόρη της να τραγουδά συνέχεια, αποφάσισε ότι πρέπει να κάνει μαθήματα τραγουδιού και γρήγορα η δασκάλα της εκτίμησε ότι η Ντόρις έχει «τεράστιες δυνατότητες».
Η φωνή της Αμερικής
Σχεδόν άμεσα μπήκε στο επάγγελμα, τραγουδώντας σε τοπικό ραδιόφωνο και σε ένα εστιατόριο, τραβώντας το ενδιαφέρον του φημισμένου μουσικού της τζαζ Μπάρνεϊ Ραπ, ο οποίος έψαχνε μια τραγουδίστρια και μετά από οντισιόν, την πήρε κοντά του, ενώ το 1939 της πρότεινε το καλλιτεχνικό επώνυμο Ντέι, Η μουσική της καριέρα εξελισσόταν συνεχώς, μπήκε στο συγκρότημα του Λες Μπράουν και το 1945 τραγούδησε το περίφημο "Sentimental Journey", το οποίο συνδέεται με την επιστροφή των στρατιωτών από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, που θα απογειώσει την καριέρα της, ενώ θα ακολουθήσουν άλλες έξι τεράστιες επιτυχίες.
Ο Κέρτιζ, ο Χιτς και ο Ροκ
Το 1948 θα κάνει το επόμενο, με πολύ ρίσκο, βήμα της, καθώς θα μπει στο χώρο του κινηματογράφου. Ο σπουδαίος Μάικλ Κέρτιζ ("Καζαμπλάνκα") θα την καλέσει σε μια ακρόαση και θα της δώσει τον πρώτο ρόλο της στο φιλμ "Το ρομάντζο των 7 θαλασσών", πιστεύοντας ότι εκφράζει το «κορίτσι πρότυπο της Αμερικής» και λέγοντας ότι είναι περήφανος γιατί ήταν αυτός που την ανακάλυψε. Ο δρόμος για την κινηματογραφική της καταξίωση είχε ανοίξει διάπλατα. Θα ακολουθήσουν 39 ταινίες μέχρι το 1968, όταν και θα εγκαταλείψει τα κινηματογραφικά πλατό. Ωστόσο, οι ταινίες, αλλά και οι ερμηνείες της που θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στη μνήμη μας είναι τρεις: Το κλασικό θρίλερ του Χίτσκοκ "Ο Άνθρωπος που Γνώριζε Πολλά", δίπλα στον Τζέιμς Στιούαρτ, με τη συγκλονιστική σκηνή του φινάλε, όπου η Ντόρις βγάζει ένα ουρλιαχτό που καλύπτει ακόμη και τη συμφωνική ορχήστρα, κάτι που διδάσκεται στις κινηματογραφικές σχολές ως ένα μοναδικό παράδειγμα του πόσα πολλά μπορούν να ειπωθούν και πώς μπορεί να κορυφωθεί το σασπένς, με την απουσία του λόγου. Η περίφημη υποδειγματική ανάλαφρη και τρισχαριτωμένη σινεμασκόπ ρομαντική κωμωδία του Μάικλ Γκόρντον "Pillow Talk", που δένει με τον Ροκ Χάτσον ως ιδανικό ζευγάρι, λόγω της χημείας που ανέπτυξαν, και να χάνει το Όσκαρ από την Σιμόν Σινιορέ. Το μουσικοχορευτικό γουέστερν "Calamity Jane", του Ντέιβιντ Μπάτλερ, με την Ντέι στον ομώνυμο ρόλο της διάσημης ηρωίδας της Άγριας Δύσης. Όμως, δεν πρέπει να ξεχαστούν και οι ερμηνείες της σε εξαιρετικές ταινίες όπως "Η Ωραία και ο Εκατομμυριούχος", με τον Κάρι Γκραντ, "Lover Come Back", με τον Ροκ Χάτσον, "Love Me or Leave Me", με τον Κάγκνεϊ, "Teacher's Pet", με τον Κλαρκ Γκέιμπλ, "Νύχτες Γεμάτες Έρωτα", με τον Φρανκ Σινάτρα, "Η γυναίκα των χιμαιρών", με τον Κερκ Ντάγκλας, "Midnight Lace", με τον Ρεξ Χάρισον...
Αποτυχημένοι γάμοι και χρεοκοπία
Η ζωή της Ντόρις Ντέι δεν είχε και πολύ σχέση με την εικόνα της στη μεγάλη οθόνη. Έκανε τέσσερις γάμους, ορισμένοι απ' τους οποίους της άφησαν κάποια τραύματα, αν και όλα τα ξεπερνούσε με την έμφυτη αισιοδοξία της. Όταν πέθανε ο τρίτος της σύζυγος Μάρτιν Μέλχερ το 1968, σοκαρισμένη ανακάλυψε ότι αυτός και ο δικηγόρος της και σύμβουλός της, από το 1949, Τζέρομ Ρόζενταλ είχαν σπαταλήσει όλα τα κέρδη που είχε αποκομίσει από τη δουλειά της, αφήνοντάς την υπερχρεωμένη. Η Ντέι στράφηκε δικαστικά κατά του Ρόζενταλ, κέρδισε τη δίκη, αλλά δεν έλαβε αποζημίωση μέχρι να διευθετηθεί η υπόθεση το 1979. Επίσης, ανακάλυψε ότι ο Μέλχερ την είχε δεσμεύσει με τηλεοπτικό συμβόλαιο, για τη σειρά "The Doris Day Show". Η Ντέι μισούσε την ιδέα να παίξει στην τηλεόραση, αλλά τελικά της άλλαξε γνώμη ο μοναχογιός της Τέρι, σε μια βόλτα στο Μπέβερλι Χιλς.
Η "παρθένα" του Χόλιγουντ
Η Ντόρις Ντέι, έγραψε στη βιογραφία της, που δεν ήταν πάντα ευτυχισμένη, πάντα με χιούμορ αλλά και μια πίκρα για τα όσα πέρασε, αλλά και για την εικόνα που έδινε ως σταρ σε αντίθεση με τη ζωή της. «Έχω τη φήμη του καλού κοριτσιού, της παρθένας του Χόλιγουντ και όλα τα σχετικά, οπότε αυτό που θα πω μπορεί να σοκάρει πολλούς, όμως πιστεύω με σθένος ότι κανένα ζευγάρι δεν πρέπει να παντρεύεται, αν πρώτα δεν έχει ζήσει μαζί κάτω από την ίδια στέγη».
Η απογοήτευσή της από τους ανθρώπους, θα στρέψει το ενδιαφέρον της προς τα ζώα και θα γίνει υπέρμαχος των δικαιωμάτων τους, με πλούσια δράση, ενώ στα τέλη της δεκαετίας του '70 θα ιδρύσει τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Doris Day Animal Foundation.
Πριν τρία χρόνια, στις 13 Μαΐου 2019, η Ντόρις Ντέι, που ζούσε για χρόνια μια ήρεμη ζωή, στο ειδυλλιακό Carmel Valley της Καλιφόρνια, θα αφήσει την τελευταία της πνοή, τριγυρισμένη από αγαπημένους ανθρώπους της και σε μας την εικόνα ενός χαμογελαστού αισιόδοξου κοριτσιού, που άφησε ανεξίτηλο το σημάδι της στη μεγάλη οθόνη. Και μαζί την προτροπή «να χαίρεστε την κάθε μέρα, δεν θα έρθει πίσω ποτέ ξανά».
