Kathimerini.com.cy
Του ΑΝΔΡΕΑ ΧΑΤΖΗΘΩΜΑ
Όσοι αγαπούν τον Λόγο τον Ελληνικό, όσοι έχουν πίστη στη δικαίωση της πατρίδας μας, θα πρέπει να μνημονεύουν τον Λεύκιο Ζαφειρίου και να διαβάζουν την ποίησή του. Τον ποιητή και μελετητή του Κάλβου Λεύκιο Ζαφειρίου τον γνώριζα από τα φοιτητικά μας χρόνια. Ίδιοι στόχοι, ταύτιση ιδεολογίας, κοινά ενδιαφέροντα και πολλές ανάγκες μάς οδήγησαν σε μακρόχρονη φιλία. Συνεργαστήκαμε σε έντυπα, διδάξαμε στα ίδια σχολεία, ταξιδέψαμε μαζί, ανταλλάξαμε ιδέες, μοιραστήκαμε πολλές ώρες της ζωής μας. Ιδιαίτερα τρυφερός με τα παιδιά, φιλικός με τους μαθητές του, στοργικός με τους γέρους, συμπονετικός με τους εγκλωβισμένους, κέρδιζε την αγάπη και τη συμπάθειά τους. Όλη αυτή η συνάφεια με τον κόσμο υπήρξε μια προσωπική προσμέτρηση που συνέβαλε ώστε να μείνει ο διαλογικός χαρακτήρας τού πολύπλευρου έργου του γειωμένος σ’ ένα εντελώς ανθρωποκεντρικό περιβάλλον.
Τα κύρια συστατικά της ποίησής του υπήρξαν τα βιώματα του ιδιωτικού του βίου, τα υπαρκτικά, η χρεοκοπία των ιδεών, η ανεπάρκεια και η ανημποριά μας να συλλάβουμε τη δύναμη του πνεύματος και η ανάγκη ο κόσμος να προσμετρηθεί με τη φθορά, τον πόνο, τη μοναξιά και τον θάνατο. Έννοιες που ο ποιητής με διαίσθηση, ενόραση και αντίληψη τις συνδυάζει με το ουσιώδες, το οποίο ως οδηγητικός μίτος θα τον οδηγήσει στην ποιητική του ιδιαιτερότητα, στο νομοτελειακό του πεπρωμένο, όπου η μνήμη εντοπίζει επώδυνα βιώματα και προσωπική προσμέτρηση με τον πόνο και την απώλεια.
Ευδιάκριτος ήταν στην ποίησή του ο τρόπος με τον οποίο απέδωσε την παλίρροια της ζωής, το αλμυρό κύμα, που τον παρέσυρε σε καταστάσεις απρόβλεπτες και ανεπιθύμητες.
Η συνάφεια με τον κόσμο υπήρξε μια προσωπική προσμέτρηση που συνέβαλε ώστε να μείνει ο διαλογικός χαρακτήρας τού πολύπλευρου έργου του γειωμένος σ’ ένα εντελώς ανθρωποκεντρικό περιβάλλον
«Πέραν του ποιητικού του λόγου, τα πεζά του αποπνέουν εσωτερική στοχαστική σκέψη που βυθομετρά τις ανθρώπινες αντοχές μπροστά στις λογής λογής δοκιμασίες που προσδίδει η σύγχρονη εποχή στη ζωή μας».
Εμπνεύσεις και εμπειρίες
Κάπως βιαστικά έφερε το τέλος του η Μοίρα. Τουλάχιστον έζησε αξιοπρεπώς. Δεν εξευτέλισε τη ζωή του μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου. Οι εμπειρίες του, παιδικές, εφηβικές και ώριμες, ήταν το περίβλημα μέσα από το οποίο ξεπετάγονταν στίχοι σε σχήμα αγωνίας, πόνου, ανάγκης αλλά και γόνιμης σχέσης με την ελεύθερη βούληση, την αγωνιστικότητα της ανθρώπινης ύπαρξης και την ιστορική επιτακτική ανάγκη να επιβιώσει ο τόπος μας. Η ποίησή του είναι μια εξομολόγηση. Μια επιθυμία επικοινωνίας. Μια κατεργασμένη εσωτερικά συνομιλία με τον εαυτό του προτού μεταμορφωθεί σε ποίημα. Δεν είχε συνταγές. Είχε μόνο εμπνεύσεις και εμπειρίες.
Πέραν του ποιητικού του λόγου, τα πεζά του αποπνέουν εσωτερική στοχαστική σκέψη που βυθομετρά τις ανθρώπινες αντοχές μπροστά στις λογής λογής δοκιμασίες που προσδίδει η σύγχρονη εποχή στη ζωή μας. Ο ερευνητικός του οίστρος έφερε στην επιφάνεια σημαντικά στοιχεία για τον αγαπημένο του ποιητή Ανδρέα Κάλβο, που του αφιέρωσε πολλές ώρες και μέρες εργασίας. Τώρα ο Λεύκιος Ζαφειρίου θ’ αναπαυθεί στην αγκαλιά της αγαπημένης του μητέρας που τόσο στερήθηκε. Θα συναντήσει φίλους του και θα συντροφεύσει ξανά τον ξεχωριστό Σπύρο Μυλωνά. Στο μεσονύχτι της ψυχής του θα φωσφορίζουν σαν φτερά πεταλούδας οι δικές μας αναμνήσεις και οι αναφορές στο σπουδαίο έργο που επιτέλεσε.
Υπήρξε στιβαρή γέφυρα διανοητικού στοχασμού μεταξύ της ιδιαίτερης πατρίδας και του ευρύτερου ελλαδικού πνευματικού χώρου. Γι’ αυτό προτείνω λοιπόν στον τάφο του να χαραχθεί με γράμματα κομψά: «Ελληνικός». Σημειώνω στην έκδοσή του «Η νεότερη Κυπριακή Λογοτεχνία – Γραμματολογικό Σχεδίασμα», ως τελευταίο λήμμα: «19/02/2022, απεβίωσε ο ποιητής Λεύκιος Ζαφειρίου». Αιωνία η μνήμη του.
Ο κ. Ανδρέας Χατζηθωμάς είναι φιλόλογος και κριτικός.