Του Αντρέα Κημήτρη
«Ο τόπος χρειάζεται μια ριζοσπαστική δημοκρατική αλλαγή για εκσυγχρονισμό του κράτους για να μπορούμε να πούμε ότι η Κύπρος είναι μια ευρωπαϊκή χώρα», δηλώνει σε συνέντευξη στην «Κ» ο δικηγόρος Χρίστος Κληρίδης, ο οποίος την προηγούμενη εβδομάδα ανακοίνωσε την επιστροφή του στην πολιτική. Δεν αποκλείει το ενδεχόμενο δημιουργίας κόμματος με την ονομασία Δημοκρατική Αλλαγή (ΔΗΜ.ΑΛ.). Αναφέρει ότι το επόμενο διάστημα θα οργανώσουν εκδηλώσεις στις επαρχίες με θέμα τη ΔΗΜ.ΑΛ. και επισημαίνει πως, αν υπάρξει ανταπόκριση από τον κόσμο, τότε θα κατέλθουν στις βουλευτικές εκλογές του 2026. Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι η ανακοίνωσή του για επιστροφή στην πολιτική διασυνδέθηκε με τον κ. Οδυσσέα Μιχαηλίδη, τονίζει ότι δεν είχε συζητήσει μαζί του αυτό το θέμα και σημειώνει ότι συνοδοιπόροι σε αυτή την προσπάθεια είναι άτομα από τον χώρο της νομικής, πρόσωπα που γνωρίζει χρόνια και πανεπιστημιακοί.
–Ανακοινώσατε την επιστροφή σας στην πολιτική. Ποιος είναι ο βασικός λόγος;
–Δεν υπάρχει ένας μόνο λόγος αλλά πολλοί που με οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι στην Κύπρο παρατηρείται διαχρονικά στασιμότητα, οπισθοδρόμηση και κατολίσθηση αντί προόδου σε ουσιώδεις τομείς. Έλαβα, επίσης, σοβαρά υπόψη και τα αποτελέσματα των περασμένων ευρωεκλογών, όπου φάνηκε ότι υπάρχει μια ευρύτερη απαρέσκεια στο εκλογικό σώμα με τα υφιστάμενα κόμματα και πολιτικούς.
–Ποια είναι η βασική θέση που θα προτάξετε;
–Ο τόπος χρειάζεται μια ριζοσπαστική δημοκρατική αλλαγή για εκσυγχρονισμό του κράτους για να μπορούμε να πούμε ότι η Κύπρος είναι μια ευρωπαϊκή χώρα.
–Ποιο θεωρείτε ότι είναι το πρώτιστο που πρέπει να αλλάξει στον τόπο;
–Η νοοτροπία. Υπάρχει μια νοοτροπία αδιαφορίας και έχει επικρατήσει η μετριότητα σχεδόν παντού, που χαρακτηρίζει τον τρόπο με τον οποίο χειρίζονται οι αρμόδιοι τα διάφορα θέματα όπως για παράδειγμα τις αποδράσεις κρατουμένων, τον χουλιγκανισμό, τον τερματισμό μεγάλων έργων και τη γραφειοκρατία.
–Ποιοι είναι οι συνοδοιπόροι σας στην προσπάθεια για δημοκρατική αλλαγή;
–Είναι άτομα που ασπάζονται τις ίδιες ανησυχίες και προβληματισμούς. Είναι πρόσωπα από τον χώρο της νομικής, άνθρωποι που γνωρίζω χρόνια και πανεπιστημιακοί.
–Υπάρχουν πρόσωπα από κόμματα;
–Μετά την ανακοίνωσή μου δεν με προσέγγισαν κομματικοί. Πριν την ανακοίνωση είχα κάποιες άτυπες συζητήσεις γενικά για την πορεία της Κύπρου με κάποιους βουλευτές.
–Είναι δίπλα σας εν ενεργεία βουλευτές;
–Προς το παρόν όχι.
–Άλλα στελέχη κομμάτων;
–Σε αυτή τη φάση, όχι.
–Θα είναι μαζί σας ο κ. Κώστας Κληρίδης;
–Με τον Κώστα συζητούμε πολύ συχνά αυτά τα θέματα. Συμμερίζεται ανησυχίες και προβληματισμούς και είμαστε σε επαφή. Άλλωστε είναι πρώτος μου ξάδελφος, σπουδάσαμε μαζί και είμαστε στενά συνδεδεμένοι. Όμως, ξεκαθαρίζω ότι δεν τον είχα ενημερώσει ότι θα προέβαινα σε αυτή την κίνηση.
–Η κίνησή σας πάντως συνδέθηκε αμέσως με τον κ. Οδυσσέα Μιχαηλίδη.
–Ο Οδυσσέας δεν ήξερε ότι θα έκανα αυτή την ανακοίνωση. Ποτέ δεν το συζήτησα μαζί του. Παλαιότερα συζητήσαμε αυτούς τους προβληματισμούς, έβλεπε την αγανάκτησή μου, έβλεπα κι εγώ την αγανάκτησή του, αλλά δεν γνώριζε ότι θα έκανα αυτή την κίνηση.
–Δεν συζητήσατε μετά την ανακοίνωσή σας;
–Όταν έκανα την ανακοίνωση, επικοινώνησε μαζί μου και με συνεχάρη για την πρωτοβουλία μου. Έχουμε επαφή αφού εξακολουθώ να είμαι δικηγόρος του στο ευρωπαϊκό δικαστήριο.
–Δεν τέθηκε θέμα συνεργασίας;
–Όχι, διότι ο ίδιος δεν έχει λάβει αποφάσεις για το θέμα των προσεχών βουλευτικών εκλογών. Ανακοίνωσε ότι θα τον ενδιέφεραν περισσότερο οι προεδρικές του 2028.
–Άρα, επί του παρόντος, δεν συνδέονται τα θέλω σας στην πολιτική.
–Όχι, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση.
–Θα προχωρήσετε στην εγγραφή κόμματος με την ονομασία Δημοκρατική Αλλαγή;
–Δεν αποκλείω αυτό το ενδεχόμενο. Όμως, θα πρέπει αυτή την τριμηνία να κάνουμε περαιτέρω βολιδοσκοπήσεις για να δούμε αν πράγματι τους προβληματισμούς μας ασπάζεται ένα μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας. Θα κάνουμε σύντομα μια σύσκεψη και θα οργανώσουμε εκδηλώσεις στις επαρχίες με θέμα τη ΔΗΜ.ΑΛ. εφ’ όλης της ύλης και για το Κυπριακό αλλά και για τα θέματα που καθηλώνουν την Κύπρο στη δεκαετία του 1960. Θα ασχοληθούμε επίσης με οργανωτικά ζητήματα και θα πρέπει να βρούμε εκπροσώπους σε κάθε επαρχία που ασπάζονται την αναγκαιότητα για δημοκρατική αλλαγή.
«Τα υφιστάμενα κόμματα απέτυχαν»
–Υπάρχει ιδεολογικό υπόβαθρο;
–Πάνω από όλα η Κύπρος.
–Θα κατέλθετε στις βουλευτικές εκλογές;
–Στόχος είναι να δημιουργήσουμε μια κινητικότητα για μια γνήσια δημοκρατική αλλαγή.
–Πώς θα επέλθει η αλλαγή χωρίς θέσεις εξουσίας;
–Αν δούμε ότι υπάρχει ανταπόκριση από τον κόσμο, τότε θα κατέλθουμε στις βουλευτικές εκλογές.
–Πώς θα φέρετε τη δημοκρατική αλλαγή, όταν λέτε ότι θα δώσετε χρονικό περιθώριο μόλις τριών μηνών για να δείτε αν υπάρχει ενδιαφέρον από την κοινωνία; Αν πιστεύετε αυτά που λέτε, τότε πρέπει να παλέψετε για αυτά μέχρις ότου να πείσετε, όσος χρόνος κι αν χρειαστεί.
–Αν χρειαστεί, θα δώσουμε περισσότερο χρόνο. Υπάρχει αρκετός χρόνος μέχρι τις βουλευτικές του 2026.
–Άρα στόχος είναι να μετρήσετε ποια είναι η προοπτική του πρότζεκτ της Δημοκρατικής Αλλαγής ενόψει βουλευτικών εκλογών;
–Σίγουρα, οι βουλευτικές εκλογές του 2026 είναι καθοριστικό σημείο στον ορίζοντα.
–Γιατί με τη δημιουργία μιας καινούργιας δομής και όχι μέσα από τα υφιστάμενα κόμματα;
–Διότι τα υφιστάμενα κόμματα απέτυχαν. Παρέμειναν στάσιμα και δεν μπόρεσαν να ξεφύγουν από τις παραδοσιακές τους αντιλήψεις, τόσο στο εθνικό θέμα όσο και στα ζητήματα που αφορούν ευρύτερα την κοινωνία και τον εκσυγχρονισμό του κράτους.
–Από τη στιγμή που κάνατε την ανακοίνωσή σας, κάποιοι που την είδαν με καχυποψία, προέβαλαν το επιχείρημα ότι ο Χρίστος Κληρίδης απέτυχε να επανεκλεγεί βουλευτής, απέτυχε να επανεκλεγεί πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, άρα προς τι η λεγόμενη επιστροφή; Γιατί δεν κάθεται σπίτι του;
–Ας κάτσουν σπίτι τους αυτοί που το λένε. Θεωρώ ότι έχω τη δυνατότητα να προσφέρω στον τόπο μέσα από τη γνώση και την εμπειρία μου.
Απαιτείται ένα Plan B στο Κυπριακό
ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ
Δεν έχει νόημα η εμμονή του προέδρου Χριστοδουλίδη να γυρίζει τον δίσκο της επαιτείας στο Κυπριακό και να παρακαλεί να αρχίσουμε από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντανά.
–Στο Κυπριακό απορρίπτετε τη ΔΔΟ. Το βασικό μας επιχείρημα όμως σε αυτή τη φάση είναι το γεγονός ότι η τουρκική πλευρά κινείται εκτός συμφωνημένου πλαισίου. Θα πράξουμε το ίδιο;
–Δεν έχω κάτι εναντίον της ομοσπονδίας σαν σύστημα διακυβέρνησης νοουμένου ότι σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα, όμως θεωρώ ότι δεν ταιριάζει σε μικρά κράτη. Σχετικά με τη ΔΔΟ, ο όρος διζωνική είναι ρατσιστικός. Ζώνη σημαίνει ότι περικλείει κάποια ομοιογενή στοιχεία και αποκλείει κάποια άλλα.
–Αυτά όμως συμφωνήθηκαν. Μας σηκώνει να πάμε στη διεθνή κοινότητα και να πούμε ότι δεν θέλουμε αυτά που συμφωνήσαμε και συζητούμε για περισσότερο από μισό αιώνα;
–Η Τουρκία δεν τα σεβάστηκε και τα απορρίπτει. Δεν έχει νόημα η εμμονή του προέδρου Χριστοδουλίδη να γυρίζει τον δίσκο της επαιτείας στο Κυπριακό και να παρακαλεί να αρχίσουμε από εκεί που μείναμε στο Κραν Μοντανά. Όταν διαβάσει κάποιος το πλαίσιο Γκουτέρες όπως δημοσιεύθηκε στην έκθεση γ.γ. ΟΗΕ Σεπτεμβρίου 2017 θα τρομάξει. Ο κ. Χριστοδουλίδης δεν λέει στον κόσμο ότι δεχθήκαμε την εκ περιτροπής προεδρία, ότι για να περάσει οποιαδήποτε απόφαση σε ομοσπονδιακό επίπεδο πρέπει να υπάρχει θετική τ/κ ψήφος και ότι ο παράνομος χρήστης έχει προτεραιότητα. Ο κ. Χριστοδουλίδης πρέπει να είναι ειλικρινής απέναντι στον κόσμο. Να βγει και να πει ξεκάθαρα ότι αυτά τα έχουμε συμφωνήσει, ότι ο ίδιος τα αποδέχεται και ότι δεν θα τα αγγίξουμε. Θεωρώ ότι μια λύση για να είναι βιώσιμη πρέπει να είναι λύση ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
–Δεν μπορεί να υπάρξει λύση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο της ΔΔΟ;
–Εάν μπορεί να χωρέσει, τότε να μας την υποδείξουν αυτοί που την εισηγούνται. Αλλά βλέπω δυσκολίες, διότι αν η μια ζώνη θα είναι αμιγώς τουρκική με πληθυσμιακή και περιουσιακή πλειοψηφία, όπως επιμένει η τουρκική πλευρά, τότε υπάρχει παραβίαση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
–Ποια μπορεί να είναι η εναλλακτική επιλογή;
–Το σημαντικό σε αυτό το στάδιο δεν είναι κατά πόσο η λύση θα είναι ΔΔΟ, ενιαίο κράτος ή ομοσπονδία που να συνάδει με τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά να έχουμε ένα Plan B στο Κυπριακό, που να αντιμετωπίζει τη θέση της Τουρκίας για δύο κράτη και την επιδίωξή της για αναγνώριση του ψευδοκράτους. Πρέπει να αναθεωρηθούν βασικές φιλοσοφίες που αφορούν τον χειρισμό του Κυπριακού. Χρειάζεται ανασύσταση του ενιαίου αμυντικού δόγματος, τερματισμός της πολιτικής του κατευνασμού της κατοχικής Τουρκίας και αναθεώρηση της αρχής ότι η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται και οι αποφάσεις να λαμβάνονται πλέον από κοινού. Αυτή πρέπει να είναι η βάση του Plan B. Από κει και πέρα ας κάτσουν Αθήνα και Λευκωσία να κάνουν μια σοβαρή επανεκτίμηση του γεγονότος ότι για 50 χρόνια η πολιτική της ΔΔΟ με πολιτική εξίσωση απέτυχε.