Του Γιάννη Ιωάννου
Στο προσκήνιο επανέρχεται το Προσφυγικό-Μεταναστευτικό με την Λευκωσία να φιλοξενεί σήμερα, Παρασκευή 17 Μαΐου, υπουργική διάσκεψη σε επίπεδο ΥΠΕΣ με την συμμετοχή 7 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (σ.σ. θα συμμετάσχουν υπουργοί και αξιωματούχοι από την Ελλάδα, την Τσεχία, την Αυστρία, την Πολωνία, τη Δανία, την Ιταλία και τη Μάλτα). Επίκεντρο της σύσκεψης αφορά η εξωτερική διάσταση του θέματος υπό το βάρος της διαχείρισης των ροών παράτυπων μεταναστών -κυρίως συριακής καταγωγής- που αυξάνουν τις αφίξεις τους, όπως παρατηρήθηκε στη Κύπρο τους τελευταίους μήνες, μέσω Κύπρου.
Ζήτημα η Συρία
Το ζήτημα του επανακαθορισμού της κατάστασης ασφάλειας επί συριακού εδάφους εξακολουθεί να υφίσταται, αν και δύσκολο, στο σετ εργαλείων που προωθεί η Λευκωσία προκειμένου να διαχειριστεί ως χώρα πρώτης υποδοχής τις παράτυπες ροές μεταναστών που ανά καιρούς εισέρχονται μέσω Λιβάνου. Υπενθυμίζεται πως ο Λίβανος διατηρεί 780.000 αναγνωρισμένους πρόσφυγες συριακής καταγωγής και συνολικά έναν αριθμό Σύρων που ξεπερνά τα 2.1 εκατομμύρια ενώ η πρόσφατη συμφωνία ΕΕ-Λιβάνου -που προώθησε μεταξύ άλλων και η Λευκωσία μέσω της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν- επέφερε την αντίδραση της ηγεσίας της πολιτικοστρατιωτικής οργάνωσης Χεζμπολάχ -με μεγάλη επιρροή στο νότιο Λίβανο- με τον ηγέτη της σιιτικής οργάνωσης ουσιαστικά να πιέζει για σκοπούς εκμαίευσης χρηματικής βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλώντας ουσιαστικά την κυβέρνηση του Λιβάνου να επιτρέψει στους Σύρους να φτάσουν Ευρώπη μέσω Κύπρου. Την δήλωση Νασράλα μάλιστα καταδίκασε η Λευκωσία με τον ίδιο τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να την χαρακτηρίζει ως «απαράδεκτη».
Απελαύνει ο Λίβανος
Προ τριών ημερών ο Λίβανος, για πρώτη φορά μετά το 2022, προχώρησε στην διάνοιξη διασυνοριακών περασμάτων, βορειοανατολικά, με την Συρία εγγύς των πόλεων Αρσάλ και των περασμάτων της Καλαμούν (σ.σ. τριεθνές Συρίας-Λιβάνου-Ισραήλ) για να επαναπατριστούν -με σύμφωνη γνώμη του καθεστώτος Άσαντ- 300 Σύροι πρόσφυγες (σ.σ. εκ των επίσημα αναγνωρισμένων). Η τάση που επικρατεί στον Λίβανο -μεταξύ Χεζμπολάχ και σουνιτικών κομμάτων- εγείρει θέματα σε σχέση με το Προσφυγικό και τους Σύρους με αφορμή και την οικονομική βοήθεια της τάξης του ενός δις που ανακοίνωσε -σε βάθος τριετίας- η ΕΕ. Οι τάσεις που σημειώνονται είναι μεταξύ:
- Tης αντιμεταναστευτικής ρητορικής που επικρατεί εδώ και μήνες στη χώρα και που απαιτεί την απέλαση-επαναπατρισμό 15.000 Σύρων το μήνα για σκοπούς αποσυμφόρησης
- Της εργαλειοποίησης των προσφύγων με την Χεζμπολάχ να πιέζει -πράγμα που αποκρυσταλώθηκε και στις δηλώσεις Νασράλα- «υπέρ των προσφύγων» για σκοπούς εκμαίευσης χρημάτων από την ευρωπαϊκή βοήθεια. Δεδομένου πως η σιιτική Χεζμπολάχ είναι πολιτικός και στρατιωτικός σύμμαχος του Άσαντ, δεν ενδιαφέρεται για την τύχη των ανθρώπων και ανά καιρούς η διακίνηση ανθρώπων αποτελεί και πρακτική για να εξασφαλίζει πόρους για την στρατιωτική της πτέρυγα (σ.σ. με ανάμιξη στον συριακό εμφύλιο και σε ανοικτή σύγκρουση στο Νότιο Λίβανο με το Ισραήλ)
Και η Λευκωσία
Όπως αναφέρεται επίσημα από το ΥΠΕΣ και αναμεταδόθηκε από το ΚΥΠΕ στη σημερινή σύνοδο στη Λευκωσία αναμένεται να απασχολήσει η παροχή τεχνικής και οικονομικής στήριξης προς γειτονικές τρίτες χώρες, αναγνωρίζοντας τον σημαντικό ρόλο και τη συμβολή τους στην αναχαίτιση των μεταναστευτικών ροών προς την ΕΕ. Σε αυτό το πλαίσιο και λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι ο Λίβανος καλείται να διαχειριστεί σοβαρά κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά προβλήματα, εξαιτίας του μεγάλου αριθμού Σύρων υπηκόων που βρίσκονται στα εδάφη του, ο υπουργός Εσωτερικών, κ. Ιωάννου, θα εγείρει την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Ένωση να προχωρήσει στην περαιτέρω παροχή ουσιαστικής βοήθειας προς τον Λίβανο, στο πρότυπο των συμφωνιών με την Αίγυπτο και την Τυνησία. «Σε σχέση με το ζήτημα της Συρίας, οι εκπρόσωποι των οκτώ κρατών μελών θα ανταλλάξουν απόψεις επί της κυπριακής πρωτοβουλίας για επαναξιολόγηση του καθεστώτος περιοχών στη χώρα και του καθορισμού ορισμένων περιοχών σε ασφαλείς. Παρόλο που η σταθερότητα στη χώρα δεν έχει επιτευχθεί σε απόλυτο βαθμό, η κατάσταση είναι σαφώς διαφοροποιημένη και, επομένως, θα πρέπει να εξεταστούν οι υφιστάμενες πραγματικότητες επί του εδάφους», αναφέρεται. «Στόχος είναι να επιταχυνθεί η διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες, ώστε να επιτραπούν οι επιστροφές Σύρων υπηκόων, υπό αυστηρές προϋποθέσεις ασφάλειας, με σεβασμό στο Ευρωπαϊκό και Διεθνές Δίκαιο», καταλήγει η ανακοίνωση.
