Του Παύλου Νεοφύτου
Με τα μέλη ενός πληρώματος, τα οποία ανοίχτηκαν πλέον σε επικίνδυνα και απόμερα νερά, για να αρχίσουν να συνειδητοποιούν ότι η συνέχιση της πλεύσης μέχρι τον προορισμό είναι εξαιρετικά δύσκολη χωρίς επιπλέον ναύτες και εργαλεία πλοήγησης, θα μπορούσε να παρομοιάσει κανείς την κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα οι βουλευτές στην Επιτροπή Οικονομικών.
Μετά την άτυπη συνάντηση της περασμένης Πέμπτης, όπου με σύμπνοια συμφώνησαν για το πλαίσιο και εξέφρασαν βούληση να λύσουν το χρονίζον πρόβλημα των πολλαπλών συντάξεων, ξεκινώντας με τις 12 βουλευτικές προτάσεις νόμου και χωρίς να περιμένουν την κατάθεση νομοσχεδίου από την κυβέρνηση, η συνεδρίαση της Δευτέρας σημαδεύτηκε εντός μίας δίνης νομικών δυσκολιών από έντονα παράπονα για τη στάση του Προεδρικού. Υπενθυμίζεται ότι το αποτέλεσμα θα πρέπει να είναι νομικά θωρακισμένο και να μπορεί να αντιμετωπίσει μελλοντικές προσφυγές επηρεαζόμενων στη δικαιοσύνη, ωστόσο σύμφωνα με προηγηθείσα γνωμάτευση της Νομικής Υπηρεσίες, η πλειοψηφία των προτάσεων νόμου των βουλευτών βρίθει αντισυνταγματικότητας.
Σύμφωνα με το Γενικό Λογιστήριο, 73 είναι οι αξιωματούχοι πολλαπλών συντάξεων και 26 αυτοί που λαμβάνουν ταυτόχρονη καταβολή μισθού και σύνταξης ή συντάξεων.
Στη δίνη δυσκολιών
Στη συνεδρίαση της Δευτέρας, η οποία περιλάμβανε, την κατ’ άρθρον συζήτηση των τριών πρώτων από τις εφτά προτάσεις νόμου που κατέθεσαν από κοινού οι Δημήτρης Δημητρίου (ΔΗΣΥ), Ειρήνη Χαραλαμπίδου (ΑΚΕΛ), Αλεξάνδρα Ατταλίδου (Βολτ) και Σταύρος Παπαδούρης (Οικολόγοι), δεν ήταν λίγες οι φορές που απέναντι σε αυστηρές επισημάνσεις της εκπροσώπου της Νομικής Υπηρεσίας για αντισυνταγματικότητα σε σημεία των προτάσεων, βουλευτές αντιδρούσαν με έντονα ξεσπάσματα, τονίζοντας την απουσία του νομοσχεδίου της κυβέρνησης, το οποίο, κατά την άποψή τους, θα μπορούσε να δώσει διεξόδους στην προσπάθεια, καθώς θα υποστηριζόταν, μεταξύ άλλων, από μία στρατιά λειτουργών της Νομικής Υπηρεσίας.
Σε δηλώσεις του, ο βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, είπε ότι παρόλη τη βούληση των βουλευτών για να επιλυθεί το θέμα, υπάρχει εκκρεμότητα για να έρθει νομοσχέδιο από την κυβέρνηση, το οποίο αναμένουν για να δοθεί διέξοδος στο θέμα. Από πλευράς αντιπολίτευσης, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Χρίστος Χριστοφίδης διερωτήθηκε γιατί βρισκόταν στη συνεδρίαση η εκπρόσωπος της κυβέρνησης, από τη στιγμή που δεν είχε κάτι να πει. Είχε προηγηθεί ερώτησή του προς την εκπρόσωπο για τη θέση της κυβέρνησης αναφορικά με το πρώτο νομοσχέδιο των πιο πάνω βουλευτών, λαμβάνοντας την απάντηση ότι αυτό θα μελετηθεί, σε συνεργασία με τη Νομική Υπηρεσία. Σε δεύτερο ερώτημα, για το πότε, η εκπρόσωπος είπε ότι κατ’ αρχήν θα πρέπει η κυβέρνηση να ακούσει την απάντηση της Νομικής Υπηρεσίας. Ακολούθως ο κ. Χριστοφίδης, υπενθύμισε ότι πριν από έναν χρόνο το Προεδρικό υποσχέθηκε να φέρει νομοσχέδιο. Επίσης ο Σταύρος Παπαδούρης των Οικολόγων ζητησε να μάθει ποια είναι τα χρονικά πλαίσια συνεννόησης της κυβέρνησης με τη Νομική Υπηρεσία και αν ξεκίνησαν την προεργασία.
Σε ρόλο πυροσβέστη ο βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Μουσιούττας, άφησε να εννοηθεί ότι ήδη η κυβέρνηση ετοιμάζει νομοσχέδιο και θα το καταθέσει στη Βουλή μέχρι την επόμενη εβδομάδα.
Σε άλλο δύσκολο σημείο της συζήτησης για το ίδιο νομοσχέδιο, η βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, προειδοποίησε ότι ενέχεται ο κίνδυνος στο τέλος να πέσει η νομοθεσία στο Ανώτατο Δικαστήριο, ώστε οι ίδιοι οι βουλευτές, έχοντας κάνει μία τρύπα στο νερό, να αντιμετωπίσουν δικαιολογημένα την οργή του κόσμου. Σχολιάζοντας την αναφορά της κας Ορφανίδου, η πρόεδρος της Επιτροπής και βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χριστιάνα Ερωτοκρίτου, αντέδρασε έντονα, αναφέροντας ότι «δε θα είναι δικαιολογημένα, διότι η Βουλή ανέλαβε να κάνει κάτι που δεν έπρεπε να αναλάβει να το κάνει. Αν πέσει στο Δικαστήριο, κάποιοι θα πρέπει να έρθουν να πουν ότι κάναμε ό,τι περισσότερο μπορούσαμε».
Σύμφωνα με δηλώσεις του κ. Καυκαλιά, «για να λύσουμε το πρόβλημα, δεν αρκεί μόνο η πολιτική βούληση, η οποία είναι δεδομένη, χρειάζεται και σε βάθος νομοτεχική επεξεργασία, ούτως ώστε αυτό που θα ψηφίσουμε να μπορεί να σταθεί συνταγματικά. Και δυστυχώς η κυβέρνηση αφήνει μόνη της τη Βουλή».
Πάντως σε ρόλο πυροσβέστη ο βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μαρίνος Μουσιούττας, άφησε να εννοηθεί ότι ήδη η κυβέρνηση ετοιμάζει νομοσχέδιο και θα το καταθέσει στη Βουλή μέχρι την επόμενη εβδομάδα.
10 περιπτώσεις
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας ετοίμασε σημείωμα με 10 περιπτώσεις επηρεαζόμενων αξιωματούχων, ώστε να βοηθηθεί η συζήτηση των πολλαπλών συντάξεων στην Επιτροπή. Υπενθυμίζεται ότι οι βουλευτές καλούνται να εξετασουν διάσπαρτες πρόνοιες σε οκτώ διαφορετικές νομοθεσίες, που έχουν ως αποτέλεσμα τις πολλαπλές συντάξεις για διαφορετικές περιπτώσεις αξιωματούχων.
Στο σημείωμα που κατέθεσε στη Βουλή ο γενικός λογιστής, Ανδρέας Αντωνιάδης, παρουσιάζονται η ιδιότητα πριν την ανάληψη του αξιώματος, το αξίωμα που αναλήφθηκε, ο χρόνος καταβολής σύνταξης/εφάπαξ, η μέθοδος υπολογισμού σύνταξης και εφάπαξ, η παραπομπή σε άρθρα της σχετικής νομοθεσίας και πρόσθετες διευκρινίσεις. Η πρώτη περίπτωση αφορά κρατικό υπάλληλο ή υπάλληλο οργανισμού δημοσίου δικαίου ή αρχή τοπικής αυτοδιοίκησης που ακολουθεί σχέδιο όμοιο με το κυβερνητικό, ενώ το αξίωμα που ανέλαβε είναι η εκλογή ή ο διορισμός σε αξιώματα στη Δημοκρατία (π.χ. βουλευτής, υπουργός, δήμαρχος κτλ.). Η δεύτερη περίπτωση είναι αυτή κρατικού υπαλλήλου ή υπαλλήλου οργανισμού δημοσίου δικαίου ή αρχής τοπικής αυτοδιοίκησης ενταγμένου στο νέο συνταξιοδοτικό σχέδιο. Όσον αφορά το αξίωμα που αναλήφθηκε, είναι η εκλογή ή ο διορισμός σε αξιώματα στη Δημοκρατία (π.χ. βουλευτής, υπουργός και δήμαρχος).
Ακολουθούν οι υπόλοιπες περιπτώσεις:
3. Κρατικός υπάλληλος και μετά βουλευτής, ο οποίος ανέλαβε το αξίωμα του υπουργού.
4. Βουλευτής και μετά υπουργός, ο οποίος ακολούθως αποχώρησε από αξιώματα.
5. Δήμαρχος, ο οποίος ανέλαβε αξίωμα ως μέλος της Επιτροπής Δημόσιας Υπηρεσίας.
6. Πρόεδρος της Βουλής, ο οποίος ανέλαβε αξίωμα Προέδρου της Δημοκρατίας.
7. Κρατικός υπάλληλος και δήμαρχος και μέλος Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, ο οποίος ανέλαβε το αξίωμα του βουλευτή.
8. Επίτροπος με συνταξιοδοτικά ωφελήματα υπουργού, ο οποίος ανέλαβε αξίωμα Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
9. Δήμαρχος και βουλευτής, ο οποίος ανέλαβε αξίωμα υπουργού
10. Βουλευτής, ο οποίος ανέλαβε αξίωμα εφόρου εσωτερικού ελέγχου
Ονόματα, αριθμοί και υπολογισμοί
Κατά τη συζήτηση των βουλευτών ήταν αναπόφευκτο να μην ταυτίσουν τις πιο πάνω περιπτώσεις με γνωστά ονόματα της πολιτικής ζωής της Κύπρου, όπως η 9η περίπτωση, για την οποία μέλη της Επιτροπής Οικονομικών αναφέρονταν στον Αβέρωφ Νεοφύτου του ΔΗΣΥ.
Σύμφωνα με τον κ. Αντωνιάδη, 73 είναι οι περιπτώσεις αξιωματούχων πολλαπλών συντάξεων, ενώ είναι 26 αυτές που αφορούν ταυτόχρονη καταβολή μισθού και σύνταξης ή συντάξεων. Επίσης ήγειρε προβλήματα στον ορθό υπολογισμό συντάξεων διάφορων κρατικών αξιωματούχων, υποδεικνύοντας την εμπλοκή διαφορετικών ταμείων στο θέμα και την κρισιμότητα να υπάρξει ανταλλαγή στοιχείων, ώστε να γίνονται οι σωστοί υπολογισμοί και συντονισμός ανάμεσα σε διαφορετικές υπηρεσίες και τα ταμεία.
Ο γενικός λογιστής της Δημοκρατίας, Ανδρέας Αντωνιάδης, ήγειρε προβλήματα στον ορθό υπολογισμό συντάξεων διάφορων κρατικών αξιωματούχων, υποδεικνύοντας την εμπλοκή διαφορετικών ταμείων.
Οι στόχοι
Με βάση πληροφόρηση που παρατέθηκε σε προηγούμενο ρεπορτάζ της «Κ», στην άτυπη και κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίαση της Πέμπτης, οι βουλευτές της Επιτροπής Οικονομικών συμφώνησαν στα εξής σημεία:
- Να καταργηθούν οι πολλαπλές συντάξεις
- Να γίνει μία νομοθεσία, η οποία θα μπορεί να υπογραφεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, μετά από γνωμάτεση του Γενικού Εισαγγελέα, αλλά και θα σταθεί στη βάσανο του Ανώτατου Δικαστηρίου.
- Να εξεταστούν προτάσεις νόμου, που κατατέθηκαν από διάφορα κόμματα από το 2011 και μετά, μέχρι και τον περασμένο Απρίλιο.
- Να μετακινηθεί το όριο συνταξιοδότησης στα 65, αντί στα 60 που είναι σήμερα.
- Να περιλάβουν στο κείμενο που θα καταλήξουν και τους υφιστάμενους αξιωματούχους, με τρόπο που να καθιστά συνταγματική τη νομοθεσία.
- Να καταλήξουν μέχρι τις επόμενες τέσσερις – έξι εβδομάδες, δηλαδή μέχρι την έναρξη της συζήτησης του κρατικού προϋπολογισμού στα τέλη Οκτωβρίου.