ΚΥΠΕ
Η πρώτη ετήσια αναθεώρηση του Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ Κύπρου και Ηνωμένου Βασιλείου πραγματοποιήθηκε χθες υπό την προεδρία του Γενικού Διευθυντή Ευρώπης του Γραφείου Εξωτερικών, Κοινοπολιτείας και Ανάπτυξης του Ηνωμένου Βασιλείου, Peter Wilson, και του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Κυριάκου Κούρου.
Κατά την αναθεώρηση, συζητήθηκε η πρόοδος στους συγκεκριμένους τομείς πολιτικής του Μνημονίου που θα ενισχύσουν περαιτέρω τους δεσμούς μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Κύπρου για την υποστήριξη των κοινών στόχων και την αντιμετώπιση επειγουσών παγκόσμιων προκλήσεων. Ο Δρ Κούρος και ο κ. Wilson προσδιόρισαν επίσης μελλοντικές πρωτοβουλίες για την αξιοποίηση των στενών και ιστορικών σχέσεων των δύο χωρών, καθώς και την κοινή φιλοδοξία να συνεργαστούν ακόμη στενότερα για την αναζήτηση νέων ευκαιριών στη βάση του αμοιβαίου σεβασμού.
Κοινή ανακοίνωση Κύπρου και ΗΒ αναφέρει ότι οι δύο χώρες «επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να συνεργαστούν στενά για μια δίκαιη και βιώσιμη διευθέτηση του κυπριακού προβλήματος εντός των παραμέτρων του ΟΗΕ, όπως προβλέπεται στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».
Στα θέματα εξωτερικής και περιφερειακής πολιτικής, οι δύο αξιωματούχοι υπενθύμισαν το εύρος των κοινών στόχων της εξωτερικής πολιτικής και τη συνεργασία των σε διμερή και πολυμερή φόρουμ κατά τους τελευταίους 12 μήνες. Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Κύπρος συνέχισαν να στέκονται αλληλέγγυοι στην Ουκρανία κατά της ρωσικής επιθετικότητας. Και οι δύο χώρες έχουν ενισχύσει τη συνεργασία τους όσον αφορά τη συμμόρφωση με τις κυρώσεις για να στοχεύσουν όσους επέτρεψαν στους ολιγάρχες της Ρωσίας, στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις, να κρύψουν τα περιουσιακά τους στοιχεία, προστίθεται.
Παράλληλα, σημειώνεται ότι η Κύπρος και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν λάβει σθεναρή θέση ως απάντηση στην κατάσταση στο Ισραήλ και τη Γάζα, επαναλαμβάνοντας το δικαίωμα του Ισραήλ στην αυτοάμυνα και προτρέποντας παράλληλα για αυτοσυγκράτηση και τήρηση του διεθνούς δικαίου και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου. «Συνεργαζόμαστε για να φτάσει στη Γάζα η απελπιστικά αναγκαία ανθρωπιστική βοήθεια, μεταξύ άλλων μέσω της λειτουργίας του κυπριακού θαλάσσιου διαδρόμου από τη Λάρνακα (σχέδιο ΑΜΑΛΘΕΙΑ)» αναφέρεται.
Επίσης, ο Δρ Κούρος και ο κ. Wilson αναγνώρισαν την αποτελεσματική διμερή συνεργασία που επιδείχθηκε νωρίτερα φέτος κατά την εκκένωση και τον επαναπατρισμό πολιτών από το Σουδάν και το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων Βρετανών και Κυπρίων υπηκόων, στο πλαίσιο του κυπριακού σχεδίου EΣΤΙΑ για τη διαχείριση κρίσεων.
Εξαλλου, υπήρξε τακτική ανταλλαγή απόψεων για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, καθώς και για την Κίνα και το Ιράν. Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Κύπρος συμφωνούν ότι η ασφάλεια και η σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής, στη βάση του πλήρους σεβασμού του διεθνούς δικαίου και των θεμελιωδών αρχών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, είναι ένας βασικός κοινός στόχος και παραμένουν δεσμευμένοι στην ενεργή δραστηριοποίηση προς την κατεύθυνση αυτή. Επαναβεβαίωσαν την επιθυμία τους να εμβαθύνουν περαιτέρω τη συνεργασία στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής και δεσμεύτηκαν να πραγματοποιήσουν μια σειρά στρατηγικών διαλόγων για θέματα εξωτερικής πολιτικής προτεραιότητας κατά το επόμενο έτος, συμπεριλαμβανομένων των σχέσεων ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την εξελισσόμενη σχέση σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας.
Στο πλαίσιο της Κοινοπολιτείας, η Κύπρος και το Ηνωμένο Βασίλειο θα διαβουλευθούν στενά ώστε η συνάντηση αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων (CHOGM) στη Σαμόα, το 2024 να επιφέρει αποτελέσματα, σημειώνουν.
Άμυνα και ασφάλεια
Η αμυντική δέσμευση υψηλού επιπέδου συνεχίστηκε φέτος με επίκεντρο την κατάρτιση, την εκπαίδευση και τη διαλειτουργικότητα, με αποκορύφωμα ένα ανανεωμένο διμερές σχέδιο αμυντικής συνεργασίας που υπεγράφη κατά τη διάρκεια των συνομιλιών του προσωπικού του Υπουργείου Άμυνας τον Σεπτέμβριο του 2023, συνεχίζει η κοινή ανακοίνωση. Το σχέδιο καθορίζει την πρόθεση των δύο χωρών να ενισχύσουν τη δέσμευσή τους στην αμυντική εκπαίδευση, τις ασκήσεις και την ανταλλαγή εμπειρογνωμοσύνης κατά το επόμενο έτος. Οι δύο αξιωματούχοι συμφώνησαν να εξετάσουν τις ευκαιρίες για συνεργασία με τους εταίρους σχετικά με τις δυνατότητες αμοιβαίου ενδιαφέροντος, συμπεριλαμβανομένης της πυρόσβεσης.
Αναγνωρίζοντας τη χρησιμότητα και την πολιτική δυναμική που απορρέει από τις συναντήσεις σε πολιτικό επίπεδο, οι Δρ Κούρος και κ. Wilson ενθάρρυναν τη διεξαγωγή συναντήσεων μεταξύ των Υπουργών Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου και της Κύπρου σε ετήσια βάση.
Εκπαίδευση, πολιτισμός, επιστήμη και καινοτομία
Προστίθεται ότι ο κ. Wilson και ο Δρ Κούρος αναγνώρισαν τον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζουν η εκπαίδευση και ο πολιτισμός στην ενίσχυση των δεσμών μεταξύ των ανθρώπων που στηρίζουν τη διμερή σχέση και αναγνώρισαν ότι η φύση αυτών των δεσμών έχει αλλάξει μετά την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συμφώνησαν να εξετάσουν προσεγγίσεις για την ενίσχυση της εκπαιδευτικής συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένων των θεσμικών δεσμών μεταξύ βρετανικών και κυπριακών πανεπιστημίων. Ταυτόχρονα θα συνεχίσουν να προωθούν στενότερη συνεργασία στην έρευνα και την καινοτομία και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των δημιουργικών επαγγελματιών.
Εμπόριο και ευημερία
Οι δύο αξιωματούχοι δεσμεύτηκαν να στηρίξουν περαιτέρω προσπάθειες, όπως την ανταλλαγή εμπειρογνωμόνων, τη δημιουργία κοινοπραξιών, τη μείωση των εμποδίων και τα κόστη, την προώθηση εμπορικών και επενδυτικών ευκαιριών μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και Κύπρου, με ιδιαίτερη έμφαση στους τομείς όπως η ενέργεια, το περιβάλλον, οι χρηματοπιστωτικές και επαγγελματικές υπηρεσίες, η τεχνολογία και η υγειονομική περίθαλψη.
Για τον περαιτέρω συντονισμό και την προσαρμογή των βέλτιστων πρακτικών, συμφώνησαν όπως ενθαρρύνουν τους φορείς προώθησης του εμπορίου και των επενδύσεων να πραγματοποιούν συνεδριάσεις σε ετήσια βάση.
Θαλάσσιες υποθέσεις
Αναγνωρίζοντας τις προτεραιότητες των δύο χωρών ως ιστορικών ναυτιλιακών εθνών, οι δύο προεδρεύοντες της συνάντησης χαιρέτισαν την υπογραφή, τον Φεβρουάριο, ενός Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Κύπρου για τις θαλάσσιες υποθέσεις. Όσον αφορά το μέλλον, υπάρχει συμφωνία να δοθεί προτεραιότητα στη δέσμευση μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Κύπρου για την ασφάλεια των ναυτικών και την πράσινη μετάβαση.
Κλίμα
Αναγνωρίζοντας τις κοινές προτεραιότητες της Κύπρου και του Ηνωμένου Βασιλείου σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, συμπεριλαμβανομένων των δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν στην COP28 και μέσω της Κοινοπολιτείας, οι δύο χαιρέτισαν την ευκαιρία να συνεργαστούν στενότερα μέσω της Συμμαχίας Powering Past Coal.
Μετά τη δέσμευση των αρχηγών κυβερνήσεων της Κοινοπολιτείας στο Κιγκάλι το 2022, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Κύπρος θα συνεργαστούν εποικοδομητικά ώστε η υπουργική σύνοδος της Κοινοπολιτείας για τους ωκεανούς που θα φιλοξενηθεί στην Κύπρο τον Απρίλιο του 2024 να καταγράψει τις αρχές και τις προτεραιότητες μιας μελλοντικής "δήλωσης της Κοινοπολιτείας για τους ωκεανούς" και να υπάρξει συμφωνία για ένα οδικό χάρτη για την υιοθέτησή της στη σύνοδο της Σαμόα τον Οκτώβριο του 2024.
Επιβολή του νόμου, σοβαρό οργανωμένο έγκλημα και τρομοκρατία
Ο Δρ Κούρος και ο κ. Wilson σημείωσαν το εξαιρετικό επίπεδο της υφιστάμενης διμερούς συνεργασίας στον τομέα της επιβολής του νόμου, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας για την αντιμετώπιση του σοβαρού οργανωμένου εγκλήματος, την ανάπτυξη αντιτρομοκρατικών ικανοτήτων, την ισχυρή δικαστική συνεργασία και την καταπολέμηση της έμφυλης βίας.
Νομικές και δικαστικές υποθέσεις
Οι δύο πρόεδροι της συνάντησης αναγνώρισαν την κοινή νομική κληρονομιά μεταξύ της Κύπρου και του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς είναι κράτη κοινού δικαίου, η οποία υποστηρίζεται από τους ισχυρούς και ζωηρούς δεσμούς μεταξύ των νομικών επαγγελμάτων και στις δύο χώρες. Και οι δύο συμφώνησαν να στηρίξουν την ανταλλαγή νομικής εμπειρογνωμοσύνης και βέλτιστων πρακτικών, με βάση τις επισκέψεις που έχουν πραγματοποιηθεί από την υπογραφή του Μνημονίου Συναντίληψης τον περασμένο χρόνο.
Προξενικά και διαπροσωπικά θέματα
Όπως αναφέρεται, πάνω από 300.000 Κύπριοι διαμένουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και πάνω από 1 εκατομμύριο Βρετανοί επισκέπτονται την Κύπρο κάθε χρόνο. Και οι δύο αναγνώρισαν τους σημαντικούς προσωπικούς δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών και συμφώνησαν να συνεχίσουν τις προσπάθειες για την προώθηση αυτών των δεσμών μέσω της δημόσιας διπλωματίας από τις αντίστοιχες ύπατες αρμοστείες. Συμφώνησαν επίσης να εξετάσουν ευκαιρίες για την ενίσχυση της συνεργασίας όσον αφορά την υποστήριξη που παρέχουν στους πολίτες που επισκέπτονται το Ηνωμένο Βασίλειο και την Κύπρο.