Του Γιάννη Ιωάννου
Ενδιαφέρον σκηνικό καταγράφεται, σε τακτικό διαπραγματευτικό επίπεδο, ενόψει μιας διεθνούς διάσκεψης, υπό τον ΟΗΕ, για το Κυπριακό με την κάθε πλευρά να περιχαρακώνεται στη θέση της και το ζήτημα της διάνοιξης σημείων διέλευσης μεταξύ ΚΔ και Κατεχομένων (οδοφράγματα) να αποκτά ξεχωριστό ενδιαφέρον. Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, μετά την συνάντηση του με τον Κόλιν Στιούαρτ το βράδυ της Τρίτης επανάφερε την σκληρή γραμμή της μη συναίνεσης στη διάνοιξη σημείου διέλευσης σε Αθηένου και Κόκκινα (έναντι της Μιας Μηλιάς, που ουσιαστικά προτείνει η Ε/κ πλευρά) ενώ «ξεπάγωσε» και το ζήτημα του δρόμου Άρσους-Πύλας -που το καλοκαίρι του 2023 είχε καταστεί αντικείμενο βίαιης σύγκρουσης μεταξύ ΟΥΝΦΙΚΥΠ και κατοχικών δυνάμεων.
Την ίδια στιγμή, η κάθοδος της βοηθού ΓΓ, Ρόζμαρι ντι Κάρλο, τον Ιανουάριο στη Λευκωσία θεωρείται δεδομένη κι ανεξαρτήτως ΜΟΕ (για τα οδοφράγματα) έμπειροι παρατηρητές επισημαίνουν στην «Κ» πως μια διεθνής διάσκεψη για το Κυπριακό κλειδώνει το πρώτο τρίμηνο του 2025 με τον Μάρτιο να καθίσταται ιδανικό timing για κάτι τέτοιο και την μορφή να είναι πενταμερής (δύο κοινότητες και τρεις εγγυήτριες δυνάμεις). Υπενθυμίζεται πως η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει δώσει τρεις ημερομηνίες προς τα ΗΕ για συνάντηση των δύο ηγετών με θέμα, αποκλειστικά, τα οδοφράγματα, κίνηση που επί της αρχής η ελληνοκυπριακή πλευρά θεωρεί θετικό δείγμα πριν την διεθνή διάσκεψη και για την οποία η τουρκοκυπριακή πλευρά δεν έχει απαντήσει ακόμη.
Κινείται τακτικά
Ο Ερσίν Τατάρ πέραν της επωδού για αναγνώριση κυριαρχικής ισότητας ενόψει προσπαθειών για άρση του αδιεξόδου των συνομιλιών στο Κυπριακό δείχνει να εντάσσει το ζήτημα της συνάντησης με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη, πριν την συνάντηση ενώπιον της Ντι Κάρλο, σε ένα πλέγμα τακτικισμών. Από την μια απέρριψε την διασταύρωση Αθηένου ή Κοκκίνων με την Μια Μηλιά όσον αφορά τα σημεία διέλευσης κι από την άλλη παρέπεμψε το ζήτημα της αποσυμφόρησης του οδοφράγματος Αγίου Δομετίου σε επίπεδο δημάρχων -αναφέροντας χαρακτηριστικά την καλή σχέση μεταξύ των δύο δημάρχων Λευκωσίας, Προύντζου και Χαρμαντζί. Η επαναφορά του ζητήματος του δρόμου Άρσους-Πύλας χαρακτηρίζεται, επίσης, μαξιμαλιστική από έμπειρους παρατηρητές του Κυπριακού που αποδίδουν ωστόσο στην κίνηση Τατάρ και α. δυναμικές που συνδέονται με το να μην λαμβάνει πράσινο φως για το ζήτημα συζήτησης των οδοφραγμάτων από την Άγκυρα και β. πρακτική διάσταση δεδομένου ότι τόσο για την Αθηένου όσο και για το ζήτημα των Κοκκίνων χρειάζεται συγκατάθεση από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις και δη από την κατοχική δύναμη στη Κύπρο.
Τι αναμένεται
Καλά ενημερωμένες πηγές αναφέρουν στην «Κ» πως ο Τατάρ μπορεί, τελικά, να συναινέσει σε μια συνάντηση πριν την έλευση της ντι Κάρλο, τον Γεννάρη, στη Κύπρο. Από εκεί και πέρα η κάθοδος της βοηθού ΓΓ του ΟΗΕ ανοίγει τον δρόμο για να κλειδώσει η ημερομηνία μιας πενταμερούς διάσκεψης για το Κυπριακό -στον ορίζοντα τελών Φεβρουαρίου/Μαρτίου και σε έδαφος χώρας εκτός ΕΕ (σ.σ. πηγές των ΗΕ αναφέρουν στην «Κ» πως θα μπορούσε να γίνει επί -γνώριμου για το Κυπριακό- ελβετικού εδάφους ή σε χώρα των Βαλκανίων). Η δική μας πλευρά, ασχέτως των τακτικισμών Τατάρ, ενδιαφέρεται να υπάρξει σωστή προετοιμασία στα πλαίσια διεθνούς διάσκεψης για άρση του αδιεξόδου των συνομιλιών και παράλληλα, αντιλαμβάνεται πλήρως πως πιθανή αποτυχία μιας διάσκεψης για το Κυπριακό θα την ακολουθήσει ένα παιχνίδι τύπου blame-game.
