Του Γιάννη Ιωάννου
Η συνέντευξη του Ερσίν Τατάρ, στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ), επαναφέρει το γνωστό αφήγημα της Άγκυρας, αλλά και του ιδίου, μετά το Κρανς Μοντανά για λύση στο Κυπριακό στη βάση της κυριαρχικής ισότητας. Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης μάλιστα επαναλαμβάνει τα περί λύσης δύο κρατών, προτείνει συγκεκριμένα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) στην αποτυχία επανεκκίνησης του διαλόγου και εκθέτει τις απόψεις του για την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας -σε μια συγκυρία που όχι μόνο πραγματοποιείται μια προσπάθεια επανεκκίνησης των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό αλλά και που οι ευρωτουρκικές σχέσεις επανέρχονται στο προσκήνιο στον άξονα Άγκυρας-Βρυξελλών.
Με αφορμή την δημοσίευση της συνέντευξης, η Λευκωσία αντέδρασε, μάλλον όχι σε υψηλούς τόνους, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο κ. Λετυμπιώτη να αναφέρεται στη γνωστή δήλωση του Προέδρου Χριστοδουλίδη περί μη-λύσης του Κυπριακού μέσα από δημόσιες δηλώσεις -μια λογική που αποκρυσταλλώνει εδώ και λίγους μήνες την απουσία, τουλάχιστον προς το παρόν, οποιουδήποτε δημοσίου «blame-game» εκ μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς.
Οι τρεις άξονες
Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης πρόταξε στη συνέντευξή του τρεις άξονες:
- Την ύπαρξη, στη Κύπρο, «δύο λαών» και «δύο κρατών» παραθέτοντας εκ νέου το γνωστό αφήγημα της κυριαρχικής ισότητας που αποτελεί την βασική θέση της Τουρκίας αλλά και του ίδιου μετά την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κρανς Μοντανά πριν έξι χρόνια -ουσιαστικά θέτοντας ξανά σε διαπραγματευτικό τακτικό επίπεδο την (αφετηριακά, μέγιστα μαξιμαλιστική) θέση της τουρκοκυπριακής πλευράς
- Επέμεινε στο θέμα της παραμονής των τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων και εγγυήσεων -πάλι υπό το πρίσμα της πολιτικής ισότητας- προκειμένου να διατηρήσει το ζήτημα της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων σε διαπραγματευτικές ράγες, όπως το 2017 κατά την κορύφωση των συνομιλιών στην Ελβετία και
- Ανέφερε πως την πολιτική στο Κυπριακό καθορίζει ο ίδιος και η Τουρκία απλά συναινεί -θέση που μάλλον αποτελεί πολιτικό σινιάλο με πρώτιστο αποδέκτη την τουρκοκυπριακή κοινότητα και δη τις δυναμικές εντός της τουρκοκυπριακής Δεξιάς
Η μεγάλη εικόνα
Η επαναφορά Τατάρ σε σκληρή γραμμή στο Κυπριακό σε μια περίοδο που διαμορφώνεται το διπλωματικό πλαίσιο για να εξετάσει τόσο ο ΟΗΕ όσο και η διεθνής κοινότητα αν υπάρχει περιθώριο επανέναρξης κάποιας κινητικότητας στο Κυπριακό και δη στο επίπεδο των συνομιλιών δεν είναι τυχαία αλλά ταυτόχρονα δεν πρέπει να αποτελεί και απόλυτη αναλυτική ερμηνεία για το πως θα διαμορφωθεί η κατάσταση το αμέσως επόμενο διάστημα και δη στον άξονα Κατεχομένων-Άγκυρας. Αποκρυσταλλώνει, σε κάθε περίπτωση, σημαντικές τάσεις: α. την αντικειμενική δυσκολία στο να επιτευχθεί ο στόχος της επανέναρξης των συνομιλιών, η εξίσωση παραμένει, ρεαλιστικά, δύσκολη β. την τακτική, σε διαπραγματευτικό επίπεδο, τόσο της τουρκοκυπριακής πλευράς όσο και της Άγκυρας ενώπιον του ενδεχόμενου επανέναρξης των συνομιλιών και τέλος γ. τυχόν απόκλιση, στη ρητορική, μεταξύ παρασκηνίου και δημοσίων δηλώσεων που στη περίπτωση τόσο του Ερντογάν όσο και του Τουρκοκύπριου ηγέτη θα διαφανεί, τους επόμενους μήνες, αν υφίσταται, αν δεν υφίσταται ή αν κινείται ευέλικτα σε ένα πλαίσιο διαμόρφωσης καθ’ οδόν για διαπραγματεύσεις.