Τι προνοεί η συμφωνία για την Πύλα

Με ανακοίνωσή τους τα Ηνωμένα Έθνη ενημερώνουν ότι επετεύχθη συμφωνία στην Πύλα. Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσαν, επιτεύχθηκαν ρυθμίσεις που θα επιλύσουν την κατάσταση. «Εξακολουθούν να συζητούνται ορισμένες λεπτομέρειες, αλλά η συμφωνία-πλαίσιο θα τεθεί σε ισχύ σήμερα», προσθέτουν.

Το ζήτημα προέκυψε τον Αύγουστο, όταν η τ/κ πλευρά εισήλθε στη νεκρή ζώνη προκειμένου να κατασκευάσει δρόμο που θα ένωνε το μεικτό χωριό με το κατεχόμενο Αρσος. Προσωπικό της τ/κ πλευράς επιτέθηκε κατά μελών της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, που εμπόδισαν τη διεξαγωγή μη εξουσιοδοτημένων κατασκευαστικών εργασιών στην περιοχή και προκάλεσε ζημιές σε οχήματα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Το επεισόδιο και την επίθεση είχε καταδικάσει η διεθνής κοινότητα, των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας περιλαμβανομένων. Αργότερα άρχισαν συζητήσεις για διευθέτηση του θέματος.

Statement by top @UN official in #Cyprus, Mr. Colin Stewart:

An understanding has been reached on arrangements that will resolve the ongoing situation on the Pyla/Pile plateau.

Read full statement here https://t.co/WDFSK9f5Zw pic.twitter.com/tUx3CnRPYO

— UN Cyprus (@UN_CYPRUS) October 9, 2023

Τι προνοεί η συμφωνία

Τη διασφάλιση του καθεστώτος της νεκρής ζώνης και μη στρατιωτική ή αστυνομική παρουσία των κατοχικών αρχών σε αυτήν, διασφαλίζει η συμφωνία που επιτεύχθηκε σε σχέση με το θέμα της νεκρής ζώνης στην περιοχή της Πύλας, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, οι οποίες τη χαρακτήρισαν ως ένα πολύ μεγάλο μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης (ΜΟΕ).

Με βάση τη συμφωνία, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, δημιουργείται μια ενιαία περιοχή αστικής ανάπτυξης, η οποία θα διασφαλίσει την αρμονική συνύπαρξη Τ/κ και Ε/κ στην περιοχή της Πύλας και θα περιλαμβάνει μια μεγάλη περιοχή οικιστικής ανάπτυξης, ασφαλτόστρωση δρόμου με κατεύθυνση προς τους Τρούλλους, αξιοποίηση κρατικής γεώτρησης του δικτύου υδατοπρομήθειας της Πύλας, δημιουργία φωτοβολταϊκών πάρκων και διεύρυνση της περιοχής αστικής χρήσης του χωριού

Διπλωματικές πηγές ανέφεραν πως με τη διαμορφωθείσα συναντίληψη διασφαλίστηκε η νεκρή ζώνη, με τις γραμμές καταπαύσεως του πυρός να αποτυπώνονται σε σαφήνεια και η ειρηνευτική δύναμη των Ηνωμένων Εθνών (ΟΥΝΦΙΚΥΠ) συνεχίζει την παρουσία και τον έλεγχό της σε όλη τη νεκρή ζώνη, αποτρέποντας έτσι την παραβίαση του στάτους κβο. Επίσης η συμφωνία αποκλείει στρατιωτική ή «αστυνομική» παρουσία των κατοχικών αρχών εντός της νεκρής ζώνης.

Περαιτέρω αποτρέπεται η ανεξέλεγκτη πρόσβαση στην περιοχή της Πύλας, με τη δημιουργία σημείου διέλευσης και την πλήρη εφαρμογή του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής. Διασφαλίστηκε ότι ο δρόμος δεν θα τύχει εκμετάλλευσης για εποικισμό της Πύλας, περιλαμβανομένης της περιοχής της Πλάτης ή για πρόσβαση εγκληματικών στοιχείων και παράτυπων μεταναστών στις ελεύθερες περιοχές ως ίσχυε μέχρι πρόσφατα.

Ακόμη αποτρέπεται η απόκτηση στρατιωτικού πλεονεκτήματος από τις τουρκικές δυνάμεις με τη δημιουργία αστικής και οικιστικής ζώνης ανάπτυξης στην περιοχή της Πλάτης, με τη διασφάλιση της χρήσης του δρόμου αποκλειστικά για μη στρατιωτικούς σκοπούς.

Η Λευκωσία θεωρεί πως η σημερινή συμφωνία αποτελεί μια ιδιαίτερα θετική εξέλιξη, αφού έγινε κατορθωτό με τη διπλωματία να ακυρωθούν σχεδιασμοί, οι οποίοι δεν μπόρεσαν να επιβληθούν με τη βία. Όπως υπογράμμισαν οι διπλωματικές πηγές, διασφαλίστηκαν τα συμφέροντα της τοπικής κοινωνίας, ενεργοποιήθηκε θετικά ο διεθνής παράγοντας, η Λευκωσία απέκτησε το ηθικό προβάδισμα και πέτυχε να μετατρέψει την κρίση σε ευκαιρία.

Οι ίδιες πηγές είπαν πως είναι επιφυλακτικές αισιόδοξες ότι η συμφωνία, που υπογράφτηκε σήμερα στις 11 το πρωί από τα ΗΕ και τις δυο πλευρές, θα εφαρμοστεί από την άλλη πλευρά.

Είπαν επίσης πως στο πλαίσιο της εφαρμογής της η πλευρά μας θα αρχίσει εργασίες στη περιοχή στις 23 Οκτωβρίου και πως στο πλαίσιο αυτό θα δημιουργηθούν γύρω στα 400 οικόπεδα.

Οι ίδιες πηγές ανέφεραν πως η ΕΕ θα έχει εμπλοκή στο όλο εγχείρημα με χρηματοδότηση την οποία θα προσφέρει, ενώ σημείωσαν πως το Κοινοτικό Συμβούλιο Πύλας έχει γνώση της συμφωνίας και την έχει εγκρίνει.

Σε σχέση με το ιστορικό της υπόθεσης επεσήμαναν πως ενώ στην αρχή η διεθνής κοινότητα είχε πειστεί από την τουρκική πλευρά ότι ο δρόμος θα γινόταν για ανθρωπιστικούς λόγους η Λευκωσία κατάφερε με στοιχεία που παρέθεσε να αναστρέψει αυτή την εντύπωση και να καταστήσει σαφές πως οι σχεδιασμοί των Τούρκων αφορούσαν και στρατιωτικούς λόγους. Ως εκ τούτου η ΟΥΝΦΙΚΥΠ δεν είχε άλλη επιλογή στις 18 Αυγούστου από το να παρέμβει για αποτροπή υλοποίησης των τουρκικών σχεδιασμών γιατί σε αντίθετη περίπτωση θα καταστρεφόταν οποιαδήποτε πιθανότητα για μελλοντικές συνομιλίες στο Κυπριακό.

Κόλιν Στιούαρτ: «Πρόκειται για μια πολύ καλή εξέλιξη»

Σε ανάρτηση του στην πλατφόρμα «X», ο ειδικός εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα, Κόλιν Στιούαρτ, αναφέρει: «Πρόκειται για μια πολύ καλή εξέλιξη. Η συμφωνία επιτευχθεί μέσα από τις εποικοδομητικές συζητήσεις με όλους τους εμπλεκόμενους, οι οποίοι δεσμεύτηκαν να καταλήξουν σε μια αμοιβαία συμφωνία για το θέμα της πρόσφατης κρίσης στην Πύλα».

2/"These arrangements were reached as a result of highly constructive discussions with all concerned, who were committed to reaching a mutually acceptable conclusion to the recent crisis in Pile/Pyla."

— UN Cyprus (@UN_CYPRUS) October 9, 2023

«Οι ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων μελετήθηκαν προσεκτικά και αντιμετωπίστηκαν με καλή θέληση από όλες τις πλευρές. Οι διευθετήσεις που έγιναν αποτελούν παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο οι δύο πλευρές μπορούν να βρουν λογικές και αμοιβαία αποδεκτές λύσεις στις διαφωνίες τους, όταν υπάρχει δέσμευση για επίτευξη συμφωνίας», πρόσθεσε.

3/"The concerns of Greek Cypriots and Turkish Cypriots were all carefully considered and addressed, and there was good will shown by all sides.”

— UN Cyprus (@UN_CYPRUS) October 9, 2023

Τέλος, τόνισε πως αποτελεί και μια υπενθύμιση ότι μια αμοιβαία αποδεκτή λύση στο Κυπριακό είναι εφικτή.

5/"It is a reminder that a mutually acceptable solution to the Cyprus problem is achievable."

— UN Cyprus (@UN_CYPRUS) October 9, 2023

Χαιρετίζουν τη συφωνία Βρετανία, Γαλλία, ΗΠΑ

Η βρετανική Ύπατη Αρμοστεία, η Γαλλική Πρεσβεία και η Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Κύπρο χαιρετίζουν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε για τη σταθεροποίηση της κατάστασης στην Πύλα.

Όπως αναφέρεται σε κοινή τους δήλωση, «αναγνωρίζουμε την εποικοδομητική προσέγγιση που ακολούθησαν οι πλευρές σε αυτή τη διαδικασία, καθώς και τον ουσιαστικό ρόλο των Ηνωμένων Εθνών, να βρει έναν τρόπο προς τα εμπρός για την ανάπτυξη της Πύλας με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και των δύο κοινοτήτων και να συνεχίσει να διασφαλίζει την ασφάλεια στην περιοχή».

Joint statement by @USEmbassyCyprus @FranceaChypre and @UKinCyprus for the arrangement to stabilise the situation in Pyla/Pile
https://t.co/KUVAPH2reX pic.twitter.com/xIylVvlVCL

— UK in Cyprus (@UKinCyprus) October 9, 2023

«Και οι τρεις διπλωματικές αποστολές επαναλαμβάνουν την πλήρη υποστήριξη τους στην ΟΥΝΦΙΚΥΠ και τον Ειδικό Εκπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα, Κόλιν Στιούαρτ και στη δέσμευσή τους με τις πλευρές για την αποφυγή εντάσεων στην Κύπρο που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν μια ειρηνική διευθέτηση», προστίθεται.

«Καλούμε και τις δύο πλευρές να παραμείνουν ευέλικτες και ανοιχτές στη λήψη μέτρων για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων και να συνεχίσουν να τονίζουν την επείγουσα ανάγκη ο Γενικός Γραμματέας να διορίσει απεσταλμένο του ΟΗΕ».