Kathimerini.gr
Γιάννης Παλαιολόγος
Εκτακτο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) συγκάλεσε για σήμερα η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) για τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, όπως ανακοίνωσε ο επικεφαλής της, Ζοσέπ Μπορέλ. Η συνεδρίαση θα λάβει χώρα μέσω τηλεδιάσκεψης, ξεκινώντας στις 4 μ.μ. ώρα Βρυξελλών. Χθες, άλλωστε, το θέμα του Αφγανιστάν συζητήθηκε στην Επιτροπή Πολιτικής και Ασφάλειας (ΕΠΑ) της Ε.Ε.
Παράλληλα, οι λεγόμενες Med 5 (Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Κύπρος, Μάλτα), οι χώρες πρώτης υποδοχής αιτούντων άσυλο της Ε.Ε., ζήτησαν να συμπεριληφθεί το Αφγανιστάν στην ατζέντα του έκτακτου Συμβουλίου Εσωτερικών Υποθέσεων που έχει προγραμματιστεί για αύριο. Η έκτακτη συνεδρίαση συγκλήθηκε, υπό τον μηχανισμό διαχείρισης κρίσεων (ICPR), με αφορμή τις εξελίξεις με τις μεταναστευτικές ροές στα σύνορα Λευκορωσίας – Λιθουανίας. Η σλοβενική προεδρία δεν προτίθεται να διευρύνει την επίσημη ατζέντα της συνεδρίασης, αλλά όσοι υπουργοί επιθυμούν να τοποθετηθούν επί του ζητήματος του Αφγανιστάν θα έχουν τη δυνατότητα να το πράξουν.
«Είναι ξεκάθαρο ότι η χώρα μας δεν θα είναι πύλη εισόδου για ένα νέο κύμα προσφύγων», δήλωσε χθες (Open TV) ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης. Ο κ. Μηταράκης ανέφερε ότι «εξακολουθούμε να αναμένουμε έναν πολύ μικρό αριθμό αφίξεων». Σημείωσε ωστόσο ότι «αυτό είναι κάτι δυναμικό» και θα εξαρτηθεί πολύ «από τις ροές προς την Τουρκία και από τη στάση της Τουρκίας». Πρόσθεσε δε ότι «δεν θέλουμε να ξαναδούμε ποτέ τις σκηνές που βιώσαμε το 2015».
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στη χθεσινή συνεδρίαση της ΕΠΑ (οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν σήμερα στο ΣΕΥ) επιταχύνθηκαν οι διαβουλεύσεις για τη μεταφορά εκατοντάδων Αφγανών που υπηρετούσαν στην αντιπροσωπεία της Ε.Ε. στο Αφγανιστάν και στην ευρωπαϊκή αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας και πολιτικής προστασίας. Οι δεσμεύσεις των κρατών-μελών για παροχή θεωρήσεων πλέον φαίνεται ότι σχεδόν επαρκούν για να καλύψουν όλους τους Αφγανούς και τις οικογένειές τους –390 άτομα– που υπάγονται στην πιο ευαίσθητη κατηγορία (γυναίκες, παιδιά, εργαζόμενοι στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κ.ά.). Η Ελλάδα έχει αναλάβει την παροχή θεωρήσεων για δύο οικογένειες, ενώ ο συνολικός αριθμός των προς απομάκρυνση Αφγανών είναι 575 άτομα. Το πιο σημαντικό πρόβλημα αυτήν τη στιγμή, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, αφορά τη διασφάλιση της δυνατότητας διεξαγωγής των αναγκαίων πτήσεων.
Η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Τσεχία είναι μεταξύ των χωρών που έχουν ήδη δρομολογήσει την αποστολή στρατιωτικών αεροσκαφών για την απομάκρυνση των πολιτών τους αλλά και Αφγανών συνεργατών, ενώ και η Ιταλία έχει εκφράσει αντίστοιχες προθέσεις. Αργά την Κυριακή, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας δήλωσε ότι «θα κάνουμε ό,τι μπορούμε» για τον σκοπό αυτόν τις επόμενες ημέρες. Παραδέχθηκε ωστόσο ότι «οι συνθήκες υπό τις οποίες μπορεί να γίνει αυτό είναι δύσκολο να προβλεφθούν επί του παρόντος». Χθες βράδυ αποδείχθηκε προφητικός, καθώς το γερμανικό αεροσκάφος δεν μπόρεσε να προσγειωθεί στην Καμπούλ λόγω της κατάστασης. Το διεθνές αεροδρόμιο της Καμπούλ, που φυλάσσεται από 6.000 Αμερικανούς στρατιώτες και ενισχύθηκε και από βρετανικές δυνάμεις, είναι η τελευταία οδός διαφυγής από τη χώρα. Ωστόσο, σύμφωνα με το Der Spiegel, η Ουάσιγκτον διεμήνυσε την Κυριακή στους εταίρους της ότι και οι δυνάμεις αυτές θα αποσυρθούν εντός 72 ωρών.
Σε κοινή ανακοίνωση της διεθνούς κοινότητας, συμπεριλαμβανομένων 25 εκ των «27» της Ε.Ε. (πλην Ουγγαρίας και Βουλγαρίας) και της ΕΥΕΔ, γίνεται έκκληση «σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να σεβαστούν και να διευκολύνουν την ασφαλή και εύτακτη αναχώρηση ξένων υπηκόων και Αφγανών που επιθυμούν να φύγουν από τη χώρα». Οσοι βρίσκονται σε θέσεις εξουσίας –σημειώνεται– φέρουν ευθύνη «για την προστασία της ανθρώπινης ζωής και της περιουσίας, και για την άμεση αποκατάσταση της ασφάλειας και της δημόσιας τάξης».
Συναγερμός στην Τουρκία
Σε ενίσχυση των δυνάμεων επιτήρησης και φύλαξης των ανατολικών συνόρων της έχει προχωρήσει η Αγκυρα, η οποία παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στο Αφγανιστάν, ανησυχώντας και αυτή για νέο κύμα προσφύγων. Ο Τούρκος υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ δήλωσε χθες ότι «έχουν γίνει πρόσθετες ενισχύσεις στους συνοριακούς σταθμούς μας και σε περιοχές βάσεων μαζί με τα υπάρχοντα συνοριακά τάγματα, τα τάγματα καταδρομέων και τα αναγνωριστικά σμήνη». «Επιπλέον», πρόσθεσε, «ενισχύθηκαν οι ειδικές μονάδες επιχειρήσεων στρατοχωροφυλακής και αστυνομίας. Ολοι πρέπει να γνωρίζουν ότι λαμβάνονται εντατικότερα μέτρα από ποτέ στα σύνορα και ότι ο έλεγχος των συνόρων είναι ακόμη πιο αποτελεσματικός». Ο κ. Ακάρ αναφέρθηκε επίσης στο τείχος που κατασκευάζει η Αγκυρα στην περιοχή, συνολικού μήκους 300 χλμ., λέγοντας ότι «έχει ολοκληρωθεί το μεγαλύτερο μέρος αυτής της κατασκευής» και ότι «έχουν σκαφθεί χαρακώματα σχεδόν 150 χλμ.». Χθες πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο Αμυνας τηλεδιάσκεψη υπό τον Ακάρ με τη συμμετοχή του επικεφαλής των τουρκικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν, του αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων, καθώς και του αρχηγού της πολεμικής αεροπορίας. Πληροφορίες αναφέρουν ότι έχει αυξηθεί ο αριθμός των Αφγανών που προσπαθούν να εισέλθουν στη χώρα, ωστόσο οι τουρκικές αρχές δεν τις επιβεβαιώνουν.
