Πρόεδρος: Οι 80+ πολιτικές και μεταρρυθμίσεις για το 2025

Από την πρώτη μέρα ανάληψης της διακυβέρνησης της χώρας, εργάζομαι στη βάση συγκεκριμένου σχεδιασμού για άρση του αδιεξόδου στο Κυπριακό. Με ξεκάθαρη πολιτική βούληση που αναγνωρίζεται από όλους, καταφέραμε να ενεργοποιήσουμε το διεθνές ενδιαφέρον και να δημιουργήσουμε συνθήκες κινητικότητας προς την κατεύθυνση επανέναρξης των συνομιλιών. Αξιοποιώντας την ιδιότητά μας ως Κράτος Μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πετύχαμε τη σαφή διασύνδεση των ευρωτουρκικών με τις εξελίξεις στο Κυπριακό, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για μια βιώσιμη και λειτουργική λύση, στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου και των ευρωπαϊκών αρχών και αξιών, μέσω μιας αμοιβαία επωφελούς κατάστασης πραγμάτων. Θέλω και σήμερα να επαναλάβω ότι θα πράξω ό,τι είναι δυνατόν ώστε να αξιοποιήσουμε πλήρως την επερχόμενη διευρυμένη συνάντηση υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα, η οποία αναμένεται να διεξαχθεί τον προσεχή Μάρτιο. Σε αυτό το πλαίσιο, προσβλέπω και στη συνάντησή μου στις 10 Φεβρουαρίου με την Αναπληρωτή Γενική Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών κυρία Ντι Κάρλο.

Στον πυλώνα Ασφάλειας εντάσσεται και το Μεταναστευτικό. Με ικανοποιούν ιδιαίτερα τα αποτελέσματα που επιβεβαιώνουν την ορθότητα και υπευθυνότητα της πολιτικής μας. Το 2024, για πρώτη φορά οι επαναπατρισμοί ξεπέρασαν τις αφίξεις παράτυπων μεταναστών, με την αναλογία να ανέρχεται στο 170%, καθιστώντας τη χώρα μας πρώτη στις επιστροφές, ΕΝΩ και οι αφίξεις μειώθηκαν κατά 70% σε σχέση με το 2022.

Με στόχο την πιο αποτελεσματική εφαρμογή της πολιτικής μας, εντός του έτους, ολοκληρώνουμε την αναβάθμιση των υποδομών του Κέντρου Πρώτης Υποδοχής «Πουρνάρα», καθώς και την κατασκευή του νέου Κέντρου Φιλοξενίας και Προαναχωρησιακού Κέντρου στις «Λίμνες».

Η ένταξη των νόμιμων μεταναστών και η αξιοποίησή τους στην κυπριακή οικονομία, αποτελεί μια ακόμη πτυχή της πολιτικής μας για το Μεταναστευτικό. Σε συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς, διαμορφώνουμε και υλοποιούμε Στρατηγική για την Ένταξη στην κυπριακή κοινωνία των νομίμως διαμενόντων μεταναστών.

Με τη δέουσα σοβαρότητα προσεγγίζουμε και το θέμα της Ενεργειακής Ασφάλειας, εφαρμόζοντας άμεσα την τεχνολογία των συστημάτων Αποθήκευσης Ενέργειας και την περαιτέρω διείσδυση Ανανεώσιμων Πηγών στο ενεργειακό μείγμα της χώρας. Σε αυτό το πλαίσιο, αλλά και για μείωση του κόστους του ηλεκτρικού ρεύματος, προκηρύσσουμε νέα Σχέδια Χορηγιών για αποθήκευση ενέργειας σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, Παρουσιάζουμε νέο Σχέδιο «Φωτοβολταϊκά για Όλους» ειδικά για τις μικρές επιχειρήσεις και ολοκληρώνουμε το άνοιγμα της ανταγωνιστικής αγοράς του ηλεκτρικού ρεύματος.

Την ίδια στιγμή, και μέσα από τη συλλογιστική που προανέφερα για τα σημαντικά έργα υποδομής, θέτουμε σε πορεία ολοκλήρωσης το τερματικό εισαγωγής Φυσικού Αερίου στο Βασιλικό για μείωση του κόστους της συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής.

Εντός του 2025, εντατικοποιούμε και τις προσπάθειές μας για αξιοποίηση του Φυσικού Αερίου στην Αποκλειστική Οικονομική μας Ζώνη. Συγκεκριμένα, θα γίνουν τουλάχιστον δύο νέες γεωτρήσεις στους στόχους «Ηλέκτρα» και «Πήγασος», ενώ στις 17 Φεβρουαρίου μεταβαίνω στην Αίγυπτο για Υπογραφή Συμφωνιών για την εμπορική αξιοποίηση του φυσικού αερίου των κοιτασμάτων «Κρόνος» και «Αφροδίτη».

Εντός του έτους προχωρούμε στην υλοποίηση άμεσων δράσεων για αντιμετώπιση της λειψυδρίας, ανάμεσα στις οποίες είναι: Η εγκατάσταση κινητών μονάδων αφαλάτωσης, Η αναβάθμιση υποδομών αρδευτικών τμημάτων, Η αξιοποίηση ανενεργών, και ανόρυξη νέων γεωτρήσεων και Η κατασκευή νέων υποδομών για βελτίωση της υδατοπρομήθειας κοινοτήτων. Επιδοτούμε παράλληλα Την κατασκευή μικρών ιδιωτικών αφαλατώσεων και προχωρούμε σε πρόγραμμα μείωσης των απωλειών νερού σε συνεργασία με τους Επαρχιακούς Οργανισμούς Αυτοδιοίκησης.

Τον Σεπτέμβριο 2025, δέκα χρόνια μετά το κλείσιμό του, επαναλειτουργούμε το Δασικό Κολλέγιο στον Πρόδρομο ως Σχολή Ανώτερης Εκπαίδευσης, βελτιώνοντας έτσι και την επιχειρησιακή ετοιμότητα του Τμήματος Δασών.

Η ενίσχυση του αισθήματος Ασφάλειας επιβάλλει και τον εκσυγχρονισμό του συστήματος Πολιτικής Προστασίας. Εντός του 2025 αυξάνουμε τα διαθέσιμα καταφύγια, και προχωρούμε με τη λειτουργία ηλεκτρονικής εφαρμογής για εξεύρεση του πλησιέστερου καταφυγίου.

Πρόκληση Ασφάλειας αποτελεί επίσης η αντιμετώπιση των πολλαπλών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Για την αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, προχωρούμε στη θέσπιση Κλιματικού Νόμου, με στόχο τη μείωση του ανθρακικού μας αποτυπώματος καθώς και της προσαρμογής μας στην κλιματική αλλαγή.

Ταυτόχρονα, εκσυγχρονίζουμε και απλοποιούμε τις διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης και ενισχύουμε το Τμήμα Περιβάλλοντος μέσω του νεοσύστατου τομέα περιβαλλοντικών ελέγχων.

Σημαντικό πυλώνα Ασφάλειας αποτελεί και η αντιμετώπιση των ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως οι πυρκαγιές. Για την ενίσχυση της πυροπροστασίας έχουμε μεριμνήσει για τη διαθεσιμότητα τουλάχιστον 11 πτητικών μέσων για τις ανάγκες της αντιπυρικής περιόδου, συμπεριλαμβανομένης της αγοράς 3 ιδιόκτητων πτητικών μέσων. Προχωρούμε επίσης με την εγκατάσταση συστημάτων ανίχνευσης πυρκαγιών σε 12 βιομηχανικές ζώνες και κρίσιμες υποδομές ανά το παγκύπριο.

Η ένταξή μας στο πρόγραμμα των Ηνωμένων Πολιτειών για απαλλαγή θεώρησης εισόδου ολοκληρώνεται εντός του 2025, ενώ μέσα στο έτος βασική μας προτεραιότητα αποτελεί και η ολοκλήρωση της τεχνικής μας προετοιμασίας σε σχέση με την ένταξή μας στη Ζώνη Σιένγκεν.

Η ενίσχυση του αισθήματος Ασφάλειας στο εσωτερικό της χώρας μας αποτελεί εξίσου βασικό στόχο. Το 2025, βελτιώνουμε την ανταπόκριση της Αστυνομίας στις κλήσεις του 112 και εισάγουμε πιο ουσιαστικές μεθόδους σύνδεσης και αξιοποίησης των πληροφοριών με τις επιχειρήσεις του Σώματος. Παράλληλα, για την πιο αποτελεσματική διαχείριση κρίσιμων περιστατικών, ενισχύουμε καθ΄ όλο το 24ωρο την υποστήριξη των Αστυνομικών Διευθύνσεων και την ποιότητα της εποπτείας μέσα από τη δημιουργία Παγκύπριας Ομάδας Επιχειρησιακών Αξιωματικών.

Εντός του 2025, προωθούμε επίσης νομοθετικές ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση της οπαδικής βίας και τη λειτουργία των συνδέσμων φιλάθλων, προς αντιμετώπιση της μάστιγας του χουλιγκανισμού.

Μέσα στο ίδιο πλαίσιο, η ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης το πρώτο εξάμηνο του 2026, αποτελεί ευκαιρία περαιτέρω ανάδειξης του ρόλου της Κύπρου ως γέφυρας μεταξύ της Ευρώπης και της περιοχής μας, αλλά και ως ωφέλιμου, αποτελεσματικού και αξιόπιστου εταίρου, Ως Κράτους Μέλους που βρίσκεται στον σκληρό πυρήνα της Ένωσης. Εντός του έτους, προχωρούμε με την αναγκαία προετοιμασία και καταρτίζουμε τις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας, εργαζόμενοι ουσιαστικά για περαιτέρω ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και ενίσχυση της στρατηγικής της αυτονομίας. Στόχος μας είναι μια Προεδρία που δεν περιορίζεται στη διαχείριση της ευρωπαϊκής ατζέντας, αλλά που μπορεί, ως έντιμος διαμεσολαβητής, να διαμορφώνει πολιτικές και να προωθεί αποτελεσματικές λύσεις που προάγουν το κοινό ευρωπαϊκό συμφέρον. Για Μια Ευρώπη πιο ανθεκτική, πιο ανταγωνιστική και πιο αλληλέγγυα.

Παράλληλα, εντός του 2025, διευρύνουμε τη στρατηγική και αναπτυξιακή συνεργασία με Κράτη στα οποία δεν διαθέτουμε παρουσία. Αξιοποιούμε για τον σκοπό αυτό την εκπαιδευτική και ανθρωπιστική διπλωματία μέσα από τον αναβαθμισμένο φορέα Cyprus Aid. Ταυτόχρονα, αναγνωρίζοντας τη σημασία της Αφρικανικής Ηπείρου, προχωρούμε, μέσα από θεσμοθετημένες συνεργασίες με άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην ενίσχυση των διμερών μας σχέσεων.

Το όραμά μας για την Άμυνα και την Ασφάλεια στη χώρα μας περιλαμβάνει και τον μεγαλεπήβολο αλλά εφικτό στόχο της μετατροπής της Κύπρου και σε παραγωγό αμυντικών συστημάτων αιχμής. Για τον σκοπό αυτό θεσμοθετούμε εντός του έτους Προγράμματα Αμυντικής Βιομηχανικής Συνεργασίας με συμμετοχή κυπριακών εταιρειών σε συμβάσεις εξοπλισμών.

Είμαστε περήφανοι, Κυρίες και Κύριοι, γιατί η πατρίδα μας, παρά το μικρό της μέγεθος, ενισχύει το διεθνές της αποτύπωμα, αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα την υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο προσανατολισμός της εξωτερικής μας πολιτικής είναι σαφής και ξεκάθαρος. Χωρίς τις όποιες αμφιταλαντεύσεις, μακριά από ιδεολογικές αγκυλώσεις του παρελθόντος, Οικοδομούμε την Κύπρο της εξωστρέφειας, που τολμά να αναλάβει πρωτοβουλίες και να θεσμοθετήσει στρατηγικές συνεργασίες σε περιφερειακό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Η ανάπτυξη της πρωτοβουλίας ΑΜΑΛΘΕΙΑ, Ο Στρατηγικός Διάλογος με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο, Οι στρατηγικές συνεργασίες με Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γειτονικά κράτη, όπως επίσης Η πρόσφατη Αμερικανική Προεδρική Διακήρυξη, αποτελούν επιστέγασμα της αναγνώρισης και του ρόλου της χώρας μας, με απτά οφέλη σε πολιτικό, διπλωματικό, αμυντικό και οικονομικό επίπεδο.

Η ανάγκη ενδυνάμωσης του αισθήματος Ασφάλειας έναντι Εσωτερικών και Εξωτερικών προκλήσεων αποτελεί υποχρέωση της Πολιτείας. Οι προκλήσεις στην περιοχή μας και η συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή, καθιστούν ακόμη πιο επιτακτική την ενίσχυση της Ασφάλειας, Της αμυντικής μας θωράκισης και Της αποτρεπτικής ισχύος της πατρίδας μας.

Προς αυτή την κατεύθυνση αλλά και για ενίσχυση του ρόλου και της διεθνούς υπόστασης της Κυπριακής Δημοκρατίας, προχωρούμε με την αναβάθμιση της αεροπορικής βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» καθώς και την επέκταση της Ναυτικής Βάσης «Ευάγγελος Φλωράκης». Την ίδια στιγμή, για την περαιτέρω κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών της Εθνικής Φρουράς, προωθούμε την εθελοντική στράτευση γυναικών, αναβαθμίζουμε τους θεσμούς των εφέδρων και των εθνοφυλάκων, ενώ εντάσσουμε τους απόστρατους αξιωματικούς στην πολιτική επιστράτευση, αξιοποιώντας την πολύτιμη εμπειρία τους.

Επιπλέον, στο πλαίσιο της βελτίωσης της αποτελεσματικότητας του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ενισχύουμε τη διακυβέρνηση των Ημικρατικών Οργανισμών, μέσω Αναβάθμισης της ποιότητας των υπηρεσιών, της Δημοσιονομικής διαχείρισης και της Επενδυτικής τους πολιτικής, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση σε οργανισμούς με εμπορική δραστηριότητα. Προχωρούμε επίσης, στο πρότυπο άλλων ευρωπαϊκών κρατών, με τη σύσταση Μονάδας Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού, η οποία θα λειτουργεί, σε Συνεργασία με την ακαδημαϊκή κοινότητα και τον ιδιωτικό τομέα, ως Κέντρο Στρατηγικής Ανάλυσης και Πρόβλεψης, εντοπίζοντας μελλοντικές προκλήσεις και ευκαιρίες μέσα από τη μελέτη διεθνών τάσεων και τεχνολογικών αλλαγών.

Στον τομέα της Δικαιοσύνης προχωρούμε με τον εκσυγχρονισμό του θεσμού της Διαιτησίας, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο και στην καθιέρωση της Κύπρου ως Διεθνούς Κέντρου Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας, όπως επίσης στη σύσταση νέου ξεχωριστού Διοικητικού Εφετείου, για περισσότερη εξειδίκευση και ταχύτερη εκδίκαση των υποθέσεων διοικητικού δικαίου και διεθνούς προστασίας.

Τα όσα προανέφερα σε σχέση με τις Μεταρρυθμίσεις, ενισχύουν καθοριστικά μια από τις βασικές προτεραιότητες της διακυβέρνησής μας που είναι η ανάγκη ενίσχυσης της φήμης και αξιοπιστίας της χώρας μας, αλλά και της ξεκάθαρης πολιτικής μας βούλησης να μην ανεχθούμε φαινόμενα διαφθοράς. Προς ενίσχυση αυτής της προσπάθειας, προωθούμε επίσης νομοθετικές ρυθμίσεις, ενδυναμώνοντας τις Εξουσίες του κράτους για την αποτροπή και διερεύνηση ποινικών αδικημάτων, υιοθετώντας συγκεκριμένες εισηγήσεις του FBI, αλλά και Τη σύσταση Εθνικής Μονάδας Εφαρμογής Κυρώσεων και Ενιαίας Εποπτικής Αρχής.

Τα μέτρα αυτά, όπως επίσης και η διεθνής εκστρατεία για αποκατάσταση της φήμης της χώρας μας που έχει ήδη ξεκινήσει, αλλάζουν παγιωμένες αντιλήψεις και κατατάσσουν την Κύπρο ως αξιόπιστο επενδυτικό προορισμό.

Ο μετασχηματισμός του κράτους, μέσα από την προώθηση τολμηρών Μεταρρυθμίσεων είναι ο βέλτιστος τρόπος να αναβαθμίσουμε τη σχέση Πολίτη και Κράτους. Θέλουμε τη χώρα μας να είναι ένα σύγχρονο κράτος, αποτελεσματικό, με αξιοπιστία και αξιοπρέπεια τόσο στο εσωτερικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Το 2025 αποτελεί χρονιά ορόσημο για την υλοποίηση δυο εμβληματικών θεσμικών μεταρρυθμίσεων για εκσυγχρονισμό της Νομικής και Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Με την πολιτική βούληση δεδομένη από πλευράς Εκτελεστικής Εξουσίας, αλλά και με την εποικοδομητική συνεργασία της Βουλής στην οποία προσβλέπω, υλοποιούμε δύο τολμηρές μεταρρυθμίσεις που εκσυγχρονίζουν το Κράτος μας. Στο ίδιο πλαίσιο, και η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου προχωρά με Μεταρρύθμιση του τρόπου διακυβέρνησής της στο πρότυπο άλλων Κεντρικών Τραπεζών του ευρωσυστήματος.

Μέσα στο πλαίσιο επίτευξης του στόχου της μείωσης της γραφειοκρατίας αλλά και για περαιτέρω ώθηση της ανάπτυξης, από τις 2 Οκτωβρίου 2024 οι πολεοδομικές άδειες για μέχρι δύο κατοικίες εκδίδονται πλέον σε 20 μέρες. Σήμερα, είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι από 1η Φεβρουαρίου, και οι άδειες οικοδομής θα εκδίδονται σε 20 μέρες με αποτέλεσμα σε 40 μέρες πλέον να εκδίδονται όλες οι άδειες για μέχρι δύο κατοικίες. Ακόμα πιο σημαντικό, που θέλω να ανακοινώσω σήμερα, είναι ότι εντός Μαρτίου το σύστημα ταχείας και αυτόματης αδειοδότησης επεκτείνεται και για αναπτύξεις μεσαίας κλίμακας, όπως πολυκατοικίες έως 20 διαμερισμάτων με την αυτόματη έκδοση πολεοδομικής και άδειας οικοδομής εντός 80 ημερών.

Τέλος, μέσα στο πλαίσιο του Ψηφιακού Μετασχηματισμού, από τον Μάρτιο όλες οι παροχές του Τμήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων θα καταβάλλονται εντός 30 ημερών.

Παράλληλα, και σε συνέχεια της πρόσφατης σύστασης Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Τεχνητή Νοημοσύνη, ετοιμάζουμε Εθνική Στρατηγική και Σχέδιο Δράσης για αξιοποίηση των δυνατοτήτων της σε όλους τους τομείς πολιτικής, και επεκτείνουμε το φάσμα του «Ψηφιακού Βοηθού», της πρώτης εφαρμογής Παραγωγικής Τεχνητής Νοημοσύνης στο Δημόσιο. Παράλληλα, προχωρούμε με πρόγραμμα για την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων Τεχνητής Νοημοσύνης προς αντιμετώπιση προκλήσεων του δημόσιου τομέα, παρέχοντας ταυτόχρονα ευκαιρίες σε καινοτόμες επιχειρήσεις αλλά και σε φορείς έρευνας να αναπτύξουν λύσεις σε πραγματικό περιβάλλον.

Το 2025 είναι αφιερωμένο στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό της χώρας με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας και την προαγωγή της διαφάνειας. Προχωρούμε με την εισαγωγή 60 νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών, όπως, αίτηση για φοιτητική χορηγία, επανέκδοση προσφυγικής ταυτότητας, ηλεκτρονική εγγραφή εργοδότη, αίτηση για εργοδότηση υπηκόων τρίτων χωρών και αίτηση για ανανέωση αδειών προσωρινής διαμονής για εργαζόμενους σε εταιρείες ξένων συμφερόντων καθώς και εργαζόμενους οικιακής απασχόλησης. Παράλληλα, παρέχουμε τη δυνατότητα ηλεκτρονικής εγγραφής των παιδιών μας στα σχολεία σε όλες τις βαθμίδες.

Ταυτόχρονα, ενισχύουμε την πλατφόρμα «Ψηφιακός Πολίτης», προσθέτοντας νέα ψηφιακά έγγραφα, όπως η Κάρτα Φιλάθλου, η ταυτότητα ανηλίκων, έγγραφα για ξένους υπηκόους, ενώ παρέχουμε πρόσβαση σε νέους άνω των 16 ετών και ολοκληρώνουμε τη διαλειτουργικότητα με την αντίστοιχη εφαρμογή της Ελληνικής Κυβέρνησης.

Με την ολοκλήρωση της σχετικής διαβούλευσης, προχωρούμε με ειδική νομοθεσία για όλα τα θέματα που αφορούν συμπολίτες μας με αναπηρίες. Σε αυτό το πλαίσιο, ανακοινώνω σήμερα την αποσύνδεση του επιδόματος αναπηρίας από το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα, που συνεπάγεται αύξηση δικαιούχων και παροχών, ικανοποιώντας έτσι ένα διαχρονικό και δίκαιο αίτημα του αναπηρικού κινήματος.

Στο πλαίσιο της πολιτικής μας για την Τρίτη Ηλικία, παρουσιάζουμε, στο πρότυπο άλλων ευρωπαϊκών χωρών και σε συνεργασία με τα ακαδημαϊκά ιδρύματα της χώρας, το Πρόγραμμα Στήριξης Ηλικιωμένων στο Σπίτι. Πρόκειται για σημαντική δράση που προωθεί τη διαγενεακή συνύπαρξη και αλληλεπίδραση, μέσα από ένα δομημένο πρόγραμμα στο πλαίσιο κοινωνικής προσφοράς των Πανεπιστημίων.

Το 2025, προχωρούμε επίσης με τη δημιουργία Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου και εφαρμόζουμε την Εθνική Στρατηγική Πρόληψης μέσω της διεύρυνσης πληθυσμιακών ανιχνευτικών προγραμμάτων για Τον καρκίνο του προστάτη, Του τραχήλου της μήτρας και Του παχέος εντέρου καθώς και Για την έγκαιρη διάγνωση σε περίπτωση Διαταραχής Αυτιστικού Φάσματος σε παιδιά. Ταυτόχρονα, μέσω συνεργασίας του Υπουργείου Υγείας, του ΟΚΥπΥ και ιδιωτικής πρωτοβουλίας, ξεκινά η ανέγερση νέας, πρότυπης Παιδογκολογικής Κλινικής, κόστους πέραν των 8,5 εκατομμυρίων ευρώ, που θα αναβαθμίσει ουσιαστικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες.

Πέραν των όσων έχω προαναφέρει, η υπεύθυνη οικονομική πολιτική, μάς επιτρέπει να αναβαθμίζουμε και την Κοινωνική Πολιτική του κράτους. Το 2025 στο πλαίσιο εκσυγχρονισμού της κοινωνικής επιδοματικής πολιτικής, ανακοινώνω σήμερα τη διεύρυνση των δικαιούχων επιδόματος τέκνου, καλύπτοντας ολόκληρη τη Μεσαία Τάξη. Με τη διεύρυνση εντάσσουμε επιπλέον 16.000 παιδιά, τα οποία αυτόματα επωφελούνται και από το Σχέδιο Επιδότησης Διδάκτρων και Σίτισης Παιδιών με επιδότηση μέχρι και 80% των διδάκτρων των βρεφονηπιακών σταθμών.

Για τη θεμελίωση ενός καλύτερου αύριο, δεσπόζουσα θέση κατέχει και ο τομέας της Υγείας, με έμφαση στην πρόληψη και την ισότιμη και απρόσκοπτη παροχή ποιοτικών υπηρεσιών, μέσω ενός ανθεκτικού και αποτελεσματικού Γενικού Συστήματος Υγείας.

Η επίτευξη του στόχου μας προϋποθέτει τη βέλτιστη λειτουργία των δημοσίων νοσηλευτηρίων και την οικονομική και διοικητική αυτονόμησή τους. Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο, υλοποιείται αναπτυξιακό πρόγραμμα για εκσυγχρονισμό των δημόσιων νοσηλευτηρίων σε όλες τις επαρχίες, με έμφαση στα Τμήματα Πρώτων Βοηθειών, με έργα ύψους 128 εκατομμυρίων ευρώ. Ειδικότερα σε σχέση με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα Τμήματα Πρώτων Βοηθειών, ανακοινώνω σήμερα την έναρξη προεργασίας για τη δημιουργία Μονάδων Άμεσης Ιατρικής Φροντίδας, οι οποίες θα εξυπηρετούν περιστατικά που απαιτούν άμεση αλλά όχι επείγουσα φροντίδα, με στόχο την αποσυμφόρηση των Τμημάτων Πρώτων Βοηθειών.

Σημαντική είναι και η αντιμετώπιση των στρεβλώσεων στους ελέγχους και την εποπτεία του Γενικού Συστήματος Υγείας. Με στόχο την αποτροπή των καταχρήσεων και την αποτελεσματικότερη διαχείριση των πόρων, αξιοποιούμε την τεχνολογία, ενώ ενισχύουμε τους επιτόπιους ελέγχους μέσα και από τον αναβαθμισμένο ρόλο του Υπουργείου Υγείας. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, σημαντικά βήματα αποτελούν και η δημιουργία του Εθνικού Κέντρου Κλινικής Τεκμηρίωσης καθώς και ο διορισμός του Συνηγόρου του Ασθενούς.

Το 2024 ήταν μια σημαντική χρονιά για τον Αθλητισμό στη χώρα μας, οι δυνατότητες και οι προοπτικές του οποίου δύναται να φέρουν πολλαπλά οφέλη. Το 2025 υλοποιούμε το ενισχυμένο Σχέδιο Επαγγελματικής Αποκατάστασης για όλους τους αθλητές και αθλήτριες που εξασφαλίζουν συμμετοχή σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Την ίδια στιγμή, διασφαλίζουμε ίση μεταχείριση, εξισώνοντας τις αθλήτριες και τους αθλητές μας στους Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες, χωρίς καμία απολύτως διάκριση.

Σημαντική είναι και η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός αθλητικών υποδομών. Εντός του 2025 ετοιμάζουμε τις μελέτες για αναβάθμιση ιστορικών σταδίων, όπως το Τσίρειο Στάδιο και το Μακάρειο Αθλητικό Κέντρο με στόχο, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία Παραολυμπιακού και Κλειστού Αθλητικού Κέντρου. Πρόσθετα, προκηρύσσουμε προσφορές για την ανακαίνιση του Αθλητικού Κέντρου Γλαύκος Κληρίδης στον Αγρό, κόστους 3,8 εκατομμυρίων ευρώ, ενώ ολοκληρώνουμε τις εργασίες αναβάθμισης του Σταδίου Σπύρος Κυπριανού στη Λεμεσό κόστους 13 εκατομμυρίων ευρώ, που θα φιλοξενήσει το Ευρωμπάσκετ 2025.

Στον τομέα του Πολιτισμού, συνδυάζοντας την εξωστρέφεια και την καινοτομία, παρέχουμε ειδικά κίνητρα, αναδεικνύοντάς τον ως σημαντική οικονομική δραστηριότητα. Επιπλέον, αναβαθμίζουμε την εμπειρία των επισκεπτών με εφαρμογές σύγχρονης τεχνολογίας σε αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία και υλοποιούμε Σχέδιο Στήριξης Τεχνολογικής και Ψηφιακής αναβάθμισης πολιτιστικών φορέων.

Όπως έχω δημόσια υποσχεθεί, το 2025 αρχίζει και η πιλοτική εφαρμογή του Τεχνικού Γυμνασίου. Μια σημαντική καινοτομία που συνδέει ουσιαστικά το εκπαιδευτικό μας σύστημα με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

Μέσα στο ίδιο πλαίσιο, εντάσσουμε παγκύπρια τον επαγγελματικό προσανατολισμό από την Έκτη Δημοτικού, επαναφέρουμε την εβδομάδα εργασίας στη Δευτέρα Λυκείου και επεκτείνουμε την εξοικείωση με θέματα χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού σε όλες τις τάξεις του Γυμνασίου.

Με όραμα το συμπεριληπτικό σχολείο, εκσυγχρονίζουμε τη νομοθεσία του 1999 για την Ειδική Εκπαίδευση. Την ίδια στιγμή, εφαρμόζουμε συγκεκριμένη πολιτική που αφορά τα χαρισματικά παιδιά.

Στην Παιδεία, προχωρούμε στη θέσπιση νέου συστήματος αξιολόγησης του εκπαιδευτικού, πιο σύγχρονου και πιο δίκαιου που θα αναβαθμίζει και ποιοτικά το εκπαιδευτικό μας Σύστημα.

Το 2025 σηματοδοτεί επίσης την περαιτέρω επέκταση και ουσιαστική αναβάθμιση του Ολοήμερου Σχολείου, με την ένταξη 60 επιπλέον δημοτικών σχολείων, με στόχο μέχρι το 2028, όλα τα Δημοτικά να λειτουργούν ως προαιρετικά ολοήμερα σχολεία. Πρόσθετα, αναφέρω την επέκταση του θεσμού των θερινών σχολείων σε όλα τα ειδικά σχολεία παγκύπρια.

Η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος καθορίζει το σύνολο των αποφάσεών μας. Το 2024 τολμήσαμε να τερματίσουμε προβληματικές συμβάσεις, και το 2025, με συγκεκριμένο σχεδιασμό και χρονοδιαγράμματα, προωθούμε τα ακόλουθα μεγάλα έργα:

- Για βελτίωση της συνδεσιμότητας και μείωση της συμφόρησης στη Λευκωσία, προχωρούμε με τις επόμενες φάσεις του Περιμετρικού, με εκτιμώμενο κόστος 120 εκατομμύρια ευρώ,

- Ολοκληρώνουμε τα σχετικά έγγραφα για τον αυτοκινητόδρομο Ακακίου - Αστρομερίτη, με εκτιμώμενο κόστος 107 εκατομμύρια ευρώ,

- Για αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης στη Λεμεσό, προχωρούμε με έργα συνολικού κόστους πέραν των 250 εκατομμυρίων ευρώ, περιλαμβανομένου του Βόρειου Παρακαμπτήριου, με την έναρξη της πρώτης φάσης,

- Ολοκληρώνουμε τις μελέτες της Δεύτερης Φάσης του αυτοκινητόδρομου προς τον Σαϊττά, έργου συνολικού κόστους 65 εκατομμυρίων ευρώ,

- Αρχίζουμε τα έργα του Λιμανιού και Μαρίνας Λάρνακας, μέσα από μια νέα διαδικασία συμφωνημένη με τους τοπικούς παράγοντες της Πόλης,

- Υλοποιούμε και τις δύο φάσεις του Αυτοκινητόδρομου Πάφου – Πόλεως Χρυσοχούς, με 4 λωρίδες κυκλοφορίας, με κόστος 330 εκατομμυρίων ευρώ,

- Σχεδιάζουμε και αρχίζουμε την κατασκευή έργων υποδομής στην Ελεύθερη Επαρχία Αμμοχώστου, με κόστος 60 εκατομμυρίων ευρώ. Ταυτόχρονα, το έργο στον Ποταμό του Λιοπετρίου ξεκινά με την παράδοση της πρώτης φάσης το καλοκαίρι του 2025,

- Επεκτείνουμε το Λιμάνι στο Λατσί, κόστους 50 εκατομμυρίων ευρώ, και

- Προχωρούμε με την κατασκευή βιομηχανικού λιμανιού στο Βασιλικό, με κόστος 350 εκατομμυρίων ευρώ.

Στον νευραλγικό τομέα της Ναυτιλίας, πετύχαμε τους τελευταίους 16 μήνες, 18% αύξηση στο νηολόγιο πλοίων. Για περαιτέρω αξιοποίηση του τομέα, εφαρμόζουμε Πολιτικές για την προσέλκυση και ανάπτυξη παρεμφερών με τη Ναυτιλία υπηρεσιών, όπως οι Ψηφιακές Τεχνολογίες, και Υπηρεσίες σχετικές με τα σκάφη αναψυχής.

Το 2024, θέσαμε ως εμβληματική πολιτική την υιοθέτηση Στρατηγικής για την Ανάπτυξη του Πρωτογενούς Τομέα. Το 2025, ξεκινούμε την υλοποίησή της, με σειρά δράσεων όπως:

- τη δημιουργία χρηματοδοτικού εργαλείου αποκλειστικά για τους Αγρότες, διευκολύνοντας την πρόσβασή τους στη χρηματοδότηση με τη χρήση των κρατικών επιδοτήσεων ως τραπεζικών εξασφαλίσεων, αντιμετωπίζοντας έτσι μια διαχρονική αδυναμία του Αγροτικού Κόσμου,
- την περαιτέρω μείωση του χρόνου καταβολής αποζημιώσεων, και
- την αξιοποίηση της τεχνολογίας για βελτίωση της απόδοσης των καλλιεργειών και αύξηση του εισοδήματος των Αγροτών μας.

Ο τουρισμός κατέγραψε το 2024, παρά τις προκλήσεις, ιστορικά ρεκόρ, θέτοντας τις βάσεις για να καταστεί η Κύπρος ολόχρονος τουριστικός προορισμός. Ξεπεράσαμε το όριο των τεσσάρων εκατομμυρίων επισκεπτών, με τα έσοδα να υπερβαίνουν τα τρία δισεκατομμύρια ευρώ. Το 2025, ανακοινώνουμε πλαίσιο πολιτικής και παροχής κινήτρων για τη δημιουργία θεματικών πάρκων, και εντός του πρώτου εξαμήνου προκηρύσσουμε την πρώτη φάση της διαγωνιστικής διαδικασίας για τη Μαρίνα Πάφου. Ταυτόχρονα, σε συνεργασία με τοπικές αρχές και τον ιδιωτικό τομέα, προχωρούμε με στοχευμένες ενέργειες για την αναβάθμιση επιμέρους τουριστικών προορισμών της χώρας μας.

Για την αντιμετώπιση του Στεγαστικού, δαπανούμε ακόμα περισσότερα, με προϋπολογισμό πέραν των 75 εκατομμυρίων ευρώ. Πιο συγκεκριμένα, ανάμεσα σε άλλα, το 2025 υλοποιούμε Το Νέο Σχέδιο Διάθεσης Οικοπέδων σε κοινότητες στο 25% της αξίας τους, Το αναθεωρημένο Σχέδιο για Νέους κάτω των 41 ετών με στήριξη μέχρι και 50.000 ευρώ και Τα αναθεωρημένα στεγαστικά σχέδια της Υπηρεσίας Μέριμνας, μέσω των οποίων επωφελούνται περισσότεροι νεαροί εκτοπισθέντες μας. Παράλληλα μέσα στο πλαίσιο της προσφυγικής πολιτικής, και για να επωφεληθούν ιδιαίτερα οι νεαροί εκτοπισθέντες μας, ανακοινώνω σήμερα αυξημένη χορηγία της τάξης του 20% σε όλα τα στεγαστικά σχέδια που καλύπτουν την ύπαιθρο, τις ορεινές, ακριτικές και μειονεκτικές περιοχές. Μέσω της ολιστικής μας προσέγγισης στο Στεγαστικό, βοηθούμε και στην ουσιαστική αναζωογόνηση της υπαίθρου για την οποία υλοποιούμε επιπλέον πολιτικές πέραν των 30 εκατομμυρίων ευρώ.

Με στόχο την ενίσχυση της αγοράς εργασίας και την επιστροφή στην πατρίδα μας Κυπρίων επιστημόνων, ξεκινούμε επίσης εκστρατεία επαναπατρισμού, παρέχοντας διευκολύνσεις και κίνητρα για τη μετεγκατάστασή τους στη χώρα μας.

Στον τομέα της Έρευνας και Καινοτομίας, χρηματοδοτούμε, για πρώτη φορά, την προώθηση της εμπορικής αξιοποίησης γραμμών παραγωγής καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών στους τομείς της τεχνολογίας.

Στηρίζοντας το επιχειρείν, προχωρούμε στη λειτουργία Κέντρου Εξυπηρέτησης Επιχειρήσεων, το οποίο θα αποτελεί το πρώτο σημείο επαφής των επενδυτών με το Κράτος και θα παρέχει εξατομικευμένη πληροφόρηση καθώς και διευκολύνσεις στην αδειοδότηση. Το Κέντρο θα διαχειρίζεται πρόσθετα και την αδειοδότηση στρατηγικών αναπτύξεων, με στόχο την ταχεία αδειοδότηση έργων.

Σε σχέση με την Αγορά Εργασίας, φέτος για πρώτη φορά από το 2009, προβλέπονται συνθήκες πλήρους απασχόλησης, ποσοστό ανεργίας, δηλαδή, κάτω από το 5%. Τα δεδομένα οδηγούν σε αύξηση των μισθών, πλήρη αξιοποίηση του εγχώριου ανθρώπινου δυναμικού και αύξηση των νέων θέσεων εργασίας. Την ίδια στιγμή, διασφαλίζουμε τη στελέχωση της αγοράς εργασίας ανάλογα με τις επιπρόσθετες ανάγκες, αξιοποιώντας εργαζόμενους και από το εξωτερικό.

Στο ίδιο πλαίσιο, και σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, εκσυγχρονίζουμε την ΑΤΑ, διευρύνουμε τον θεσμό των συλλογικών συμβάσεων, αναπροσαρμόζουμε τον κατώτατο μισθό και αντιμετωπίζουμε την αδήλωτη εργασία. Παράλληλα, υλοποιούμε Σχέδιο ένταξης στην αγορά εργασίας των ληπτών Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος. Υπενθυμίζω ότι, ήδη σε συνέχεια του Προγράμματος Κοινωνικής Παρέμβασης, μέσα στο 2024, πέραν των 2.000 δικαιούχων εντάχθηκαν στην αγορά εργασίας ή παραπέμφθηκαν σε προγράμματα κατάρτισης.

Το 2025 δρομολογούμε επίσης τη Συνταξιοδοτική Μεταρρύθμιση, με βασικό στόχο και επιδίωξη τη διασφάλιση αξιοπρεπών συντάξεων. Την ίδια στιγμή, εκσυγχρονίζουμε την επενδυτική πολιτική του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ενισχύουμε τον θεσμό των επαγγελματικών συντάξεων ιδιαίτερα για τον ιδιωτικό τομέα και αναβαθμίζουμε το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.

Ταυτόχρονα, 11 χρόνια μετά, με σοβαρότητα και σχεδιασμό, η Κυβέρνησή μας αποκαθιστά την Κοινωνική Δικαιοσύνη του κουρέματος του 2013. Εντός του πρώτου εξαμήνου του 2025, αρχίζει η καταβολή αποπληρωμής για τους κουρεμένους καταθέτες και κατόχους αξιογράφων.

To 2025 κτίζουμε πάνω στην πρόοδο και συνεχίζουμε με την ίδια υπευθυνότητα. Η φετινή χρονιά αποτελεί σταθμό για τον Φορολογικό Μετασχηματισμό, ο οποίος θα τεθεί εντός Φεβρουαρίου σε διαβούλευση. Με αυτή τη Μεταρρύθμιση, ενισχύουμε το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και στηρίζουμε την ανάπτυξη των κυπριακών επιχειρήσεων. Για τα Νοικοκυριά, οι φοροαπαλλαγές θα ενισχύουν ουσιαστικά τη Μεσαία Τάξη και θα συμβάλουν, ανάμεσα σε άλλα, στην αντιμετώπιση του Στεγαστικού και τη μεγάλη πρόκληση του Δημογραφικού.

Για τις Κυπριακές Επιχειρήσεις, μειώνουμε τις φορολογικές επιβαρύνσεις, με στόχο να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα και τις εξαγωγές. Ταυτόχρονα, προωθούμε την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, ενισχύουμε την ελκυστικότητα της χώρας μας ως προορισμού για ποιοτικές επενδύσεις και αντιμετωπίζουμε τη φοροδιαφυγή.

Δικαιωματικά είμαστε περήφανοι για την Κυπριακή οικονομία, η οποία θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρώπη. Και όλα αυτά, παρά την αστάθεια στην περιοχή μας και παρά το γεγονός ότι ισχυρές ευρωπαϊκές χώρες τίθενται σε καθεστώς εποπτείας. Οι διαδοχικές αναβαθμίσεις από όλους τους κορυφαίους οίκους αξιολόγησης μας οδήγησαν 13 χρόνια μετά στην επενδυτική βαθμίδα Α. Ψήφος εμπιστοσύνης για την οικονομία και την υπευθυνότητα των πολιτικών μας που μεταφράζονται στην αύξηση του βιοτικού επιπέδου, και σε συγκεκριμένα αποτελέσματα όπως:

• Προσέλκυση ποιοτικών επενδύσεων,
• Νέες καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας,
• Εργασιακή ασφάλεια και αύξηση μισθών, ΚΑΙ
• Δυνατότητα για στοχευμένη Κοινωνική Πολιτική.

• Πρώτον, να διασφαλίσουμε, μέσω μιας Ισχυρής, Ανθεκτικής και Ανταγωνιστικής Οικονομίας, την αναπτυξιακή πορεία της χώρας μας. Μια πορεία που μας επιτρέπει να επενδύουμε ουσιαστικά στην Υγεία, την Παιδεία, το Κοινωνικό Κράτος, τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό,

• Δεύτερον, να Μετασχηματίσουμε Ψηφιακά την Κύπρο, κάνοντας το Κράτος μας πιο φιλικό προς τον πολίτη, αντιμετωπίζοντας ταυτόχρονα φαινόμενα γραφειοκρατίας και ευνοιοκρατίας,

• Τρίτον, να επανακτήσουμε τη σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στους θεσμούς και στους πολίτες, Μεταρρυθμίζοντας το κράτος μας,

• Τέταρτον, να ενισχύσουμε σε όλους τους τομείς το αίσθημα Ασφάλειας των πολιτών, και

• Πέμπτον, να ενδυναμώσουμε όλους τους παράγοντες ισχύος της χώρας μας, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο και την προσπάθεια για επίτευξη του ύψιστου εθνικού στόχου, που δεν είναι άλλος από τον τερματισμό της κατοχής, την απελευθέρωση και την επανένωση της πατρίδας μας.

Το Πρόγραμμα Διακυβέρνησής μας είναι το Κοινωνικό μας συμβόλαιο με τον Κυπριακό λαό. Μαζί, θεσμικοί και κοινωνικοί εταίροι, πολιτικές δυνάμεις και πρωτίστως οι πολίτες, Αλλάζουμε τη χώρα μας. Αλλάζουμε την Κύπρο.

Όραμά μας, βασικός στόχος και επιδίωξή μας, να βελτιώσουμε την καθημερινότητα όλων, σε μια Κύπρο που Αλλάζει, που Μεταρρυθμίζεται συνεχώς. Με μια υπεύθυνη οικονομική πολιτική, με ένα σύγχρονο ψηφιακό κράτος, πρότυπο διαφάνειας και λογοδοσίας, κοινωνικά ευαίσθητο, αλληλέγγυο και συμπεριληπτικό. Ένα κράτος περήφανο για τον ρόλο του στην περιοχή. Ένα Κράτος, που αναβαθμίζει το βιοτικό επίπεδο των πολιτών του, με έμφαση στη Μεσαία Τάξη και τη Νέα Γενιά. Ένα Κράτος, που στο επίκεντρο κάθε κυβερνητικής πολιτικής, στόχο έχει την ενίσχυση του αισθήματος Ασφάλειας των πολιτών: Ασφάλεια στην Εργασία, Ασφάλεια στην Υγεία, Ασφάλεια στην Παιδεία, Ασφάλεια στην Καθημερινότητά του, Ασφάλεια σε όλους τους τομείς.

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που σας καλωσορίζω στο Προεδρικό. Το 2024 εγκαινιάσαμε τον καινοτόμο θεσμό της παρουσίασης, στις αρχές του έτους, των προτεραιοτήτων της εκτελεστικής εξουσίας, μέσα στο πλαίσιο της πολιτικής μας βούλησης για: Διαφάνεια, Αποτελεσματικότητα και Λογοδοσία. Σήμερα, βρισκόμαστε εδώ για τον Ετήσιο Προγραμματισμό της Κυβέρνησής μας για το 2025.