Του Γιάννη Ιωάννου
Υψηλή σημασία αποδίδει η Λευκωσία στην επικείμενη επίσκεψη του προέδρου Χριστοδουλίδη στο Κάιρο, στις 17 Φεβρουαρίου, με φόντο διακρατικές συμφωνίες Κύπρου-Αιγύπτου για την ανάπτυξη του κοιτάσματος «Κρόνος» (τεμάχιο «6» επί της ΑΟΖ). Το περασμένο Σάββατο υπήρξε αρκετή κινητικότητα σε σχέση με το ενεργειακό πρόγραμμα της ΚΔ –με την Exxon «να κατεβάζει» τρυπάνι στο τεμάχιο «5» (στόχος «Ηλέκτρα 1») και παράλληλα την Κύπρο να επισκέπτεται τόσο ο Αιγύπτιος ομόλογος (σ.σ. στην Αίγυπτο αποκαλείται υπουργείο Πετρελαίου) του κ. Παπαναστασίου, όσο και υψηλόβαθμο στέλεχος της Chevron– με τη χρονίζουσα διαπραγμάτευση για το αναπτυξιακό πλάνο της «Αφροδίτης» να συνεχίζεται με ακόμη μια διορία (σ.σ. στις 4 Ιανουαρίου) να παίρνει παράταση.
Υψηλή σημασία αποδίδει η Λευκωσία
Η Λευκωσία προανήγγειλε δύο συμφωνίες σε σχέση με τα υπό ανάπτυξη κοιτάσματα στα τεμάχια «6» («Κρόνος») και «12» («Αφροδίτη») αποδίδοντας στην επίσκεψη στο Κάιρο στις 17 Φεβρουαρίου, του προέδρου Χριστοδουλίδη, ιδιαίτερη σημασία. «Ο υπουργός Πετρελαίου της Αιγύπτου είναι εδώ από χθες (σ.σ. δήλωση στις 25 Ιανουαρίου). Είχαμε τις επαφές τις οποίες γνωρίζετε με το Υπουργείο το ίδιο, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Έχουμε καταλήξει σε κάποιες συμφωνίες οι οποίες θα υπογραφούν, όπως ανακοίνωσε και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας στις 17 του Φεβρουαρίου και αφορούν ουσιαστικά την αξιοποίηση του κοιτάσματος Κρόνος», πρόσθεσε ο κ. Παπαναστασίου. Ανέφερε ότι θα υπάρχει και μία δεύτερη συμφωνία, ένα μνημόνιο συναντίληψης, το οποίο θα αφορά το κοίτασμα «Αφροδίτη», διευκρινίζοντας ότι το μνημόνιο συναντίληψης είναι κάτι διαφορετικό καθώς αποτελεί το προσύμφωνο για να γίνει η λεγόμενη συμφωνία φιλοξενούσας χώρας. Όπως αντιλαμβάνεται η «Κ», η εν λόγω συμφωνία αφορά σε συμφωνία, κατά βάση, της ΕΝΙ με τη διαχείριση του τερματικού στο Νταμιέτα και δεν είναι επί της αρχής G2G (διακυβερνητική).
Ο «Κρόνος»
Ο «Κρόνος», όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», θα αξιοποιηθεί fast-track παρά το γεγονός πως ανακαλύφθηκε πολύ αργότερα από την «Αφροδίτη», το 2022. Η συμφωνία της 17ης Φεβρουαρίου με την Αίγυπτο ουσιαστικά κλειδώνει το αναπτυξιακό πλάνο της ιταλικής ΕΝΙ, που θα στείλει τις ποσότητες του πηγαδιού προς το αιγυπτιακό τερματικό υγροποίησης της Νταμιέτα μέσω υπάρχουσας υποδομής, «κλειδώνοντας» το κοίτασμα στο ισχύον σύστημα παραγωγής φυσικού αερίου του μεγάλου κοιτάσματος «Ζορ» που ανακάλυψε ο ιταλικός κολοσσός το 2015. Ο κ. Παπαναστασίου ανέφερε μάλιστα σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πολίτης» πως η τελική συμφωνία με την ΕΝΙ θα ολοκληρωθεί τον Μάρτιο και αναμένεται η τελική επενδυτική απόφαση εκ μέρους της εταιρείας (FID) – πτυχή που καθιστά το 2027 έτος διέλευσης του φυσικού αερίου, εντόπιας παραγωγής, στην Κύπρο.
Ακόμη 3 μήνες για «Αφροδίτη»
Παρά το γεγονός πως το περασμένο Σάββατο στην Κύπρο βρισκόταν και ο αντιπρόεδρος της Chevron για θέματα Διεθνούς Έρευνας και Παραγωγής, Φρανκ Κασούλο, η διαπραγμάτευση Chevron-KΔ για την ανάπτυξη της… πολύπαθης «Αφροδίτης» καλά κρατεί. Στις 4 Ιανουαρίου παρήλθε το τελευταίο ορόσημο στις συνομιλίες των δύο πλευρών με ακόμη μια παράταση, ενός μήνα, ενώ σημασία πλέον αποκτά, ιδίως για τον αμερικανικό κολοσσό, η διευθέτηση της συμφωνίας διαμοιρασμού των 3,6 tcf φυσικού αερίου επί του τεμαχίου «12» της κυπριακής ΑΟΖ με το Ισραήλ. Μια άλλη χρονίζουσα, σχεδόν επί δεκαετία, διαπραγμάτευση καταμερισμού με το κράτος του Ισραήλ να διεκδικεί ποσοστό επί του φυσικού αερίου της «Αφροδίτης» που εισέρχεται στο συνορεύον κοίτασμα «Ισάι». Για το εν λόγω θέμα ο κ. Παπαναστασίου ανέφερε ουσιαστικά ότι «υπάρχει ήδη διακρατική συμφωνία και θα υπάρξει κατάληξη για τον διαμοιρασμό εντός του επόμενου τριμήνου. Μπήκε σε τελικό στάδιο η διαπραγμάτευση, θα πρέπει να ολοκληρωθεί και αυτό στους επόμενους τρεις μήνες, έχει γίνει ανταλλαγή εγγράφων με σχόλια και έχουμε ένα τελικό κείμενο από το Ισραήλ στο οποίο γίνονται οι νομικές αλλαγές που πρέπει, και σκοπός μας είναι να επισκεφτούμε τη γειτονική χώρα, για να καταλήξουμε και να υπογράψουμε».
Καλά ενημερωμένες πηγές, ωστόσο, αναφέρουν πως το σίριαλ της Chevron με τη Λευκωσία σε σχέση με το πλάνο παραγωγής του «Αφροδίτη» συνεχίζεται, χωρίς απαραίτητα η συμφωνία διαμοιρασμού ΚΔ-Ισραήλ για το «Αφροδίτη»-«Ισάι» να εγγυάται την τελική κατάληξη, από τον αμερικανικό κολοσσό, ως προς την προπαρασκευαστική παραγωγή φυσικού αερίου από το τεμάχιο «12» επί της ΑΟΖ ή την τελική επενδυτική απόφαση (FID/Final Investment Decision).
