Της Μαρίνας Οικονομίδου
Είναι αναπόφευκτο ένας υποψήφιος να αναλαμβάνει προσωπικά από την αρχή μέχρι το τέλος την προεκλογική του και να χρίζει τον αυτό του campaign manager ή αποτελεί την συνταγή για την αποτυχία του; Οι απόψεις σε όλο αυτό διίστανται, ωστόσο, το μόνο σίγουρο είναι πως Αβέρωφ Νεοφύτου και Νίκος Χριστοδουλίδης έχουν τον πρώτο και τελευταίο λόγο σε όλα που αφορούν τον προεκλογικό τους. Το πόσο καλό είναι αυτό για τον καθένα είναι λίγο δύσκολο να διαφανεί επί του παρόντος. Σίγουρα, όμως, δεν αποκλείεται να υπάρξουν δυσκολίες αν ληφθεί υπόψη πως ο δρόμος είναι μακρύς, γεμάτος ανατροπές, πολλές δυσκολίες και δεδομένου ότι ο υποψήφιος δεν μπορεί να είναι πανταχού παρών κρύβει πολλές παγίδες, όταν δεν παίζει ομαδικά.
Στον φαύλο κύκλο του πανικού
Η ομάδα του μεγαλώνει θεωρητικά, όμως λίγοι γνωρίζουν τι συμβαίνει τελικά στο μυαλό του Συναγερμικού Προέδρου
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, μετά και τις πρόχειρες προτάσεις περί αντιπροέδρου-βοηθού Προέδρου και την άτακτη αναδίπλωση, κινδυνεύει να χάσει το μεγάλο ατού που είχε πως έχει συγκεκριμένο πλάνο διακυβέρνησης.
Όταν ο περίγυρος του Αβέρωφ Νεοφύτου διάβαζε σε ηλεκτρονικό μέσο την «ανατρεπτική πρότασή» του για εκλογή αντιπροέδρου, λίγο πριν την μεγάλη εκδήλωσή του στο Hilton, πολλοί απόρησαν από πού προήλθε, άλλοι δυσφόρησαν γιατί αντιλήφθηκαν πως εκείνοι θα έβγαζαν για ακόμα μία φορά τα κάστανα από την φωτιά την επόμενη μέρα. Το κόμμα είχε βεβαίως πρόταση για συνταγματική αναθεώρηση, αλλά κανείς πλην του υποψηφίου του δεν συζήτησε θέμα αντιπροέδρου-βοηθού προέδρου. Ήταν συνεπώς μία πρόταση και διαρροή του Αβέρωφ Νεοφύτου που είχε ως στόχο να προκαλέσει συζήτηση. Το αποτέλεσμα βεβαίως ήταν να γυρίσει μπούμερανγκ. Επισκίασε πλήρως μία ομολογουμένως επιτυχημένη εκδήλωση, καθώς νομικοί κύκλοι τον άδειαζαν για το ανέφικτο της θέσης και πολιτικοί κύκλοι ήγειραν ερωτήματα για το αν αυτό αποτελεί την απαρχή της διχοτόμησης και έστειλε το μήνυμα πως ο Αβέρωφ Νεοφύτου λειτουργεί σε καθεστώς πανικού. Αυτό ακριβώς το περιστατικό κατέδειξε πως ο Αβέρωφ Νεοφύτου έχει τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο στον προεκλογικό του, αγνοώντας πολλές φορές να ενημερώσει για ουσιώδη ζητήματα την ομάδα του και να διαβουλευθεί μαζί τους για τους ενδεχόμενους κινδύνους.
Οι λόγοι που ο Αβέρωφ Νεοφύτου επέλεξε να είναι στην ουσία επιτελάρχης του εαυτού του ποικίλλουν. Θεωρείτο για χρόνια ο καταλληλότερος στη θέση δεύτερου βιολιού. Όσο δηλαδή ο Νίκος Αναστασιάδης ήταν κομματάρχης, ο Αβέρωφ Νεοφύτου ήταν το πρόσωπο που στο παρασκήνιο χειριζόταν τα κοινοβουλευτικά αλλά και διεκπεραιωτικά ζητήματα, ενώ ως αναπληρωτής πρόεδρος ήταν επικεφαλής των εκλογών. Κατάφερε λοιπόν ως επιτελάρχης του Νίκου Αναστασιάδη και επικεφαλής των εκστρατειών του ΔΗΣΥ να οδηγήσει το κόμμα σε μία σειρά εκλογικών νικών. Με αυτό ως δεδομένο, δεν φάνηκε σε κανέναν περίεργο το ότι ανέλαβε περισσότερα καθήκοντα από τα αναμενόμενα στον προεκλογικό του. Ένα όμως είναι να αναλαμβάνεις περισσότερα από τα αναμενόμενα καθήκοντα, άλλο να έχεις τον πρώτο και τον τελικό λόγο για όλα, στην δική σου εκστρατεία. Υπάρχουν όμως ακόμη δύο λόγοι που έχει τον πρώτο και τελευταίο λόγο στην καμπάνια:
Ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ως πολιτικό πρόσωπο, είναι συγκεντρωτικός, ιδιαίτερα όταν νιώθει πως αυτός ο προεκλογικός θα κρίνει την επιβίωσή του ή το πολιτικό του τέλος.
Υπήρξε δυσφορία για τον τρόπο που διαχειριζόταν την καμπάνια ο Χάρης Γεωργιάδης, σε οργανωτικό τουλάχιστον επίπεδο, καθώς έδωσε πλήρως έμφαση στο πολιτικό κομμάτι με τις ομάδες πολιτικής.
Όσο όμως κι αν ο Συναγερμικός Πρόεδρος παίρνει πάνω του περισσότερα από τα αναμενόμενα, στο παρασκήνιο συζητείται παράλληλα πως έχουν ήδη δαπανηθεί ήδη πολλά χρήματα για την υποψηφιότητά του. Οι επικοινωνιολόγοι- κειμενογράφοι του φτάνουν τους τέσσερις, οι δημοσκοπήσεις είναι συνεχείς, ενώ τα όσα ακούγονται στο παρασκήνιο για τα χρήματα που δαπανήθηκαν για το ιδεολογικοπολιτικό συνέδριο προκαλούν αίσθηση. Στην ομάδα του προστίθενται συνεχώς πρόσωπα έστω και αν δεν βρήκε ακόμη εκπρόσωπο Τύπου –ζητήθηκε από τον Λουκά Φουρλά και ακόμα έναν γνωστό δημοσιογράφο, ενώ υπήρξε και η σκέψη να αναλάβει η Φωτεινή Τσιρίδου. Επικεφαλής του επιτελείου Λευκωσίας διορίστηκε ο Γιάννος Πανταζής, γενικός διευθυντής της εταιρείας Leptos, ενώ συντονιστικό ρόλο μαζί του θα έχει η Ειρένα Γεωργιάδου.
Αυτό το οποίο αναμένεται να διαφανεί είναι ο ρόλος του υφυπουργού παρά τω Προέδρω Πέτρου Δημητρίου, που ενώ πολλοί βρίσκουν αρκετά κοινά στον χαρακτήρα του με τον Συναγερμικό Πρόεδρο, έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις. Είναι από μόνο του εξόχως προβληματικό, ένας αξιωματούχος να ασκεί ρόλο επιτελάρχη, όμως έχει προκαλέσει και δυσφορία στο εσωτερικό του επιτελείου και απορία αν θα επισκιάζει τον Χάρη Γεωργιάδη. Είχε αρχικά παρουσιαστεί ως επιτελάρχης, ωστόσο, αυτό φαίνεται να ερχόταν σε σύγκρουση με τον ρόλο Χάρη Γεωργιάδη. Στη συνέχεια παρουσιάστηκε ο ρόλος του ως η γέφυρα μεταξύ του Προεδρικού και του ΔΗΣΥ, ενώ αυτό που λέγεται πλέον είναι πως θα έχει έναν ρόλο λίγο-πολύ συντονιστικό. Κάποιοι σημειώνουν πως θα αναλάβει την οργάνωση της νεολαίας με δεδομένο ότι το 2018, ως Πρόεδρος της ΝΕΔΗΣΥ, είχε αναλάβει την οργάνωση των νέων ψηφοφόρων. Αυτό που λέγεται, είναι πως θα αναλάβει και κάποια από τα καθήκοντα του προσφάτως παραιτηθέντος διευθυντή του ΔΗΣΥ Γιώργου Λυσανδρίδη καθώς ο Δημήτρης Στυλιανού (Μάος) μπορεί να βρίσκεται ακόμα στο γραφείο του αλλά δεν μπορεί να αναλάβει εξ ολοκλήρου το οργανωτικό μιας εκστρατείας. Εδώ θα διαφανεί αν ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα μοιράσει παιχνίδι και ρόλους ή αν θα συνεχίσει να διατηρεί τον ίδιο ρόλο. Μιλώντας πάντως για την παραίτηση του Γιώργου Λυσανδρίδη, πολλοί έχουν ήδη ανησυχήσει για τις προεκτάσεις. Τόσο για την χρονική συγκυρία εν μέσω προεκλογικού όσο και για την ουσία, αν ληφθεί υπόψη ότι είχε υπό την ευθύνη του το οργανωτικό τα τελευταία 15 χρόνια κατά την διάρκεια δύσκολο και απαιτητικών εκλογικών μαχών.
Ο Γιώργος Λυσανδρίδης θέλησε να σβήσει τις σκιές ότι η παραίτησή του σχετίζεται με οποιαδήποτε σύγκρουση μαζί με τον Αβέρωφ Νεοφύτου, προωθώντας συνεχώς φωτογραφίες από το επιτελείο, ωστόσο, στο κόμμα σημειώνουν πως ο Συναγερμικός Πρόεδρος θα μπορούσε να το αποτρέψει αν συζητούσε μαζί του. Η εικόνα που βγαίνει προς τα έξω σίγουρα δεν είναι η καλύτερη. Στα θετικά, ωστόσο, της εκστρατείας είναι ότι ο Αβέρωφ Νεοφύτου έχει καταφέρει να συγκεντρώσει δίπλα του όλα τα πρωτοκλασάτα στελέχη του ΔΗΣΥ και τους υπουργούς του και δεν υπάρχει καμία ηχηρή διαρροή προς το επιτελείο Χριστοδουλίδη. Έχει όμως πολλές φορές κατά τη διάρκεια του προεκλογικού ανεβάσει τους τόνους με διάφορα στελέχη και κλείνεται ανά περιόδους συζητώντας με ένα πολύ μικρό κύκλο προκαλώντας στην ευρύτερη ομάδα δυσφορία.
Το κατά πόσο ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα συνεχίσει να κλείνεται στον εαυτό του ή αν θα μοιράσει τελικώς το παιχνίδι στην τελική ευθεία θα διαφανεί στην πορεία. Το σίγουρο είναι πως, σε αντίθεση με τον Νίκο Χριστοδουλίδη, η υποψηφιότητα Νεοφύτου έχει το οργανωτικό κόκκαλο, την πείρα στη διεξαγωγή εκλογών και μία πλειάδα έμπειρων πολιτικών προσώπων. Έχουν συνεπώς την ευχέρεια να προβάλουν κυρίως τις θέσεις και δευτερευόντως τον υποψήφιο που επί του παρόντος συγκεντρώνει αντιδράσεις. Το ζήτημα αν ο Αβέρωφ Νεοφύτου θα αποφύγει άλλα λάθη και ολικές αναδιπλώσεις εντός ωρών, καθώς το μήνυμα που βγαίνει είναι πως εξαιτίας και της συνεχούς παρακολούθησης εσωτερικών δημοσκοπήσεων, έχει καταβληθεί από τον πανικό και κάνει το ένα λάθος μετά το άλλο. Οι τοποθετήσεις του οι οποίες δεν αποτελούν προϊόν διαβούλευσης αλλά πρωτοβουλίες του ίδιου, οδηγούν ή δίδουν και την ευκαιρία σε στελέχη να αποστασιοποιηθούν με τον ίδιο να αναλαμβάνει όλο το μερίδιο της ευθύνης στο ενδεχόμενο ήττας.
Στο λίκνο του συγκεντρωτισμού
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανέλαβε πλήρως χρέη επικοινωνιολόγου και επιτελάρχη εγείροντας ερωτήματα για την ορθότητα της απόφασης
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει επικεντρωθεί στο καλό ποσοστό που λαμβάνει στις δημοσκοπήσεις και δεν έχει επί του παρόντος συγκεκριμένο πλάνο για το πώς θα καταστήσει τη χαλαρή ψήφο σε σκληρή.
Όποιος κάηκε με τον χυλό φυσάει και το γιαούρτι λέει η λαϊκή ρήση και αυτό φαίνεται να ισχύει για τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Μετά το φιάσκο της λογοκλοπής το οποίο φορτώθηκε πλήρως ο επικοινωνιολόγους του Γιώργος Φλέσσας, ο τέως υπουργός Εξωτερικών πήρε πάνω του και τον ρόλο του campaign manager και τον ρόλο του επικοινωνιολόγου. Όπως λέει στο στενό του περίγυρο, τα κατάφερνε μια χαρά να προβάλλεται και να περνά το μήνυμά του στα ΜΜΕ, όλα αυτά τα χρόνια, δεν θα μπορέσει να το κάνει τώρα;
Οι δυσκολίες
Τώρα βεβαίως τα πράγματα δυσκολεύουν κατά πολύ. Άλλο είναι να υλοποιεί αποφάσεις του Προέδρου- που όπως λέγεται ήταν αρκετά ικανός σε αυτό- άλλο να λαμβάνει όλες τις αποφάσεις μόνος του στον δικό του προεκλογικό. Η μεγάλη αδυναμία και ο κίνδυνος στον προεκλογικό Χριστοδουλίδη είναι η σοβαρή απειρία. Δεν υπάρχουν οι δομές ούτε η γνώση του ιδίου αλλά και του περίγυρου στο πώς διεξάγονται εκλογές. Και κυρίως στο πώς κερδίζονται όταν απέναντι υπάρχουν δύο υποψήφιοι που στηρίζονται από κόμματα με σοβαρό οργανωτικό κόκκαλο. Αντιθέτως, ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει να διαχειριστεί ένα μωσαϊκό θέσεων αν ληφθούν υπόψη το ποιοι τον στηρίζουν. Δεν είναι καθόλου τυχαίο σύμφωνα με πηγές ότι δυσκολεύεται κατά πολύ να λάβει και τις πιο απλές αποφάσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα. Όπως σημειώνεται το προεκλογικό του πρόγραμμα έχει ήδη ετοιμαστεί και αναμένεται να δημοσιοποιηθεί ανά θεματολογία τις επόμενες μέρες. Θα είναι ενδιαφέρον να διαφανεί αν θα υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις ή αν θα περιοριστεί σε γενικότητες για δύο λόγους:
- Να μην χρειαστεί να έρθει σε σύγκρουση με τις θέσεις των όσων χώρων των υποστηρίζουν.
- Να μην ενοχλήσει ή να απομακρύνει κάποιο μέρος του πολύχρωμου ακροατηρίου του.
- Ήδη υπάρχει το προηγούμενο του Νικόλα Παπαδόπουλου και της νέας στρατηγικής, η οποία πήρε πολύ χρόνο να παρουσιαστεί και είχε σε αρκετά σημεία –όπως στην περίπτωση του πλαισίου λύσης- ασάφειες για να καλύπτει όλους τους συνεργαζόμενους χώρους.
Πρόσωπα και αποστάσεις
Αυτό ακριβώς φαίνεται να ανησυχεί τον Νίκο Χριστοδουλίδη και έχει επιλέξει να κρατά σε αποστάσεις τις ηγεσίες των κομμάτων, αλλά και στελέχη, ούτως ώστε να μην χάσει τη δυναμική αλλά και το αφήγημα πως η υποψηφιότητά του προέρχεται από την κοινωνία των πολιτών. Οι επόμενες δημοσκοπήσεις θα δείξουν κατά πόσο οι τελευταίες προσθήκες (Σιζόπουλος, Θεοχάρους, στήριξη Θεμιστοκλέους-Κόσιη-Κωστάκη Κωνσταντίνου) βοηθούν την δυναμική του ή αν απομακρύνουν ανένταχτους ή δυσαρεστημένους Συναγερμικούς. Στο προβληματικό πάντως της εκστρατείας του, είναι πως δεν κατάφερε μέχρι τώρα και παρά τη διάσπαση που όπως λέγεται έχει προκαλέσει στον ΔΗΣΥ, να κερδίσει μαζί του έστω και ένα πρωτοκλασάτο συναγερμικό στέλεχος.
Ήδη έχει βγάλει, μέσω του τελευταίου του βίντεο, πρόσωπα που δεν προέρχονται από κομματικούς χώρους όπως ο συντονιστής του προεκλογικού προγράμματος Χαράλαμπος Κωνσταντίνου, η Τζόζι Χριστοδούλου, ο Χριστόδουλος Χαραλάμπους, η Μικαέλα Ράσπα και η Γεωργία Ζαβρίδου. Την επικοινωνιακή του ομάδα θα απαρτίζουν οι δημοσιογράφοι Μαριλένα Ευαγγέλου, Κυριάκος Ιακωβίδης, Ανδρέας Γιώρτσιος, ο παραιτηθείς δημοτικός σύμβουλος Πάφου και παραιτηθέν μέλος του Πολιτικού Γραφείου του ΔΗΣΥ Κωνσταντίνος Λετυμβιώτης και ο προερχόμενος από τον χώρο του ΔΗΚΟ και διευθυντικό στέλεχος σε διεθνή συμβουλευτικό οργανισμό Γιάννης Παναγιώτου. Ο συντονισμός επιτελείου και συνεργαζόμενων κομμάτων, γίνεται μεταξύ των Μαριλένας Ευαγγέλου, Μαρίας Παναγιώτου και Γιώργου Γεωργίου από την ΕΔΕΚ και Μιχάλη Δαμιανού και Χρύση Παντελίδη από το ΔΗΚΟ. Αν και στη ΔΗΠΑ υπάρχει πάντως ενόχληση για τις πρωτοβουλίες που λαμβάνει με στελέχη ο Νίκος Χριστοδουλίδης, παραγνωρίζοντας τον ρόλο Καρογιάν, τα υπόλοιπα κόμματα φαίνεται να έχουν αποδεχτεί πως για να έχει πιθανότητες εκλογής ο Νίκος Χριστοδουλίδης θα πρέπει να χαμηλώσουν τους τόνους και να κινηθούν με μετριοπάθεια, δίδοντας άπλετο χώρο στον υποψήφιο.
Ο ίδιος πάντως έχει βασίσει όλο του τον προεκλογικό στις δημοσκοπήσεις και στα υψηλά ποσοστά που λαμβάνει. Αυτό τον βοηθά ιδιαίτερα στο να κερδίζει την παράσταση νίκης αλλά και να προσελκύει κοντά του οικονομικά συμφέροντα. Δεν πέρασε καθόλου απαρατήρητο για παράδειγμα πως μόλις ο Αβέρωφ Νεοφύτου άρχισε να ανακάμπτει ψυχολογικά από το debate και να διαρρέει πως αλλάζει το σκηνικό, με δημοσκόπηση εντός του Αυγούστου, φρόντισε να περάσει το μήνυμα στους ψηφοφόρους του, αλλά και σε εκείνους που προβληματίζονται ακόμα πως κρατά ακόμα την σαφή πρωτιά. Εξαιτίας των καλών ποσοστών, ο Νίκος Χριστοδουλίδης αποφεύγει πλήρως τις δημόσιες εμφανίσεις και τοποθετήσεις καθώς δεν έχει όπως φαίνεται λόγο να ρισκάρει το πολιτικό του απόθεμα. Το ζήτημα βεβαίως είναι πως θα πρέπει να αποσείσει από πάνω του την εικόνα του ωραίου περιτυλίγματος χωρίς περιεχόμενο – το οποίο και ενισχύθηκε μετά την άρνηση να παρευρεθεί στα debate του Σεπτέμβρη- αλλά και να φροντίσει να μετατρέψει τη χαλαρή, όπως όλα δείχνουν ψήφο που έχει, σε σκληρή ούτως ώστε εκείνοι που λένε πως θα ψηφίσουν Νίκο Χριστοδουλίδη να το κάνουν τελικά στην πράξη.
