ΚΥΠΕ
Δύο μέτρα που θα συνεισφέρουν στη συγκράτηση του δημόσιου μισθολογίου ανακοίνωσε ο Υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός, από το βήμα της Ολομέλειας της Βουλής στο πλαίσιο της ομιλίας του για τον κρατικό προϋπολογισμό του 2024.
Παρουσιάζοντας τον πρώτο προϋπολογισμό της κυβέρνησης Νίκου Χριστοδουλίδη, ο κ. Κεραυνός ανέφερε επίσης ότι εν μέσω της αβεβαιότητας η κυπριακή οικονομία παραμένει ανθεκτική και ισχυρή, για να τονίσει, ωστόσο, ότι παρά τις ικανοποιητικές οικονομικές επιδόσεις «δεν εφησυχάζουμε».
Σε σχέση με την συγκράτηση της «ανελαστικής δαπάνης» του κρατικού μισθολογίου, ο κ. Κεραυνός ανακοίνωσε ότι κάθε αρχές του χρόνου το Υπουργείο Οικονομικών θα παρουσιάζει στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση τις αναγκαίες θέσεις, μετά από διαβούλευση με τα Υπουργεία και Υφυπουργεία, με σαφή τεκμηρίωση, ενώ έχουν δοθεί οδηγίες για ανάθεση σε εξωτερικό φορέα, η διεξαγωγή μελέτης για εξορθολογισμό του κρατικού μισθολογίου στη βάση διεθνών και ευρωπαϊκών προτύπων.
«Αυτά είναι ένα πρώτο σημαντικό βήμα ώστε να μην υπάρξει μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μια συνεχής τάση γεωμετρικής προόδου αύξησης του κρατικού μισθολογίου», υπογράμμισε.
Δύσκολα τα επόμενα χρόνια
Αναφερόμενος στα μακροοικονομικά μεγέθη, ο ΥΠΟΙΚ είπε πως ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας προβλέπεται να ανέλθει γύρω στο 2,9% το 2024, σε σύγκριση με την πρόβλεψη για ανάπτυξη 2,4% το 2023, και για το 2025 και 2026 προβλέπεται να κυμανθεί στο 3,1% και 3,2%, αντίστοιχα.
Παράλληλα, όπως είπε, ο πληθωρισμός προβλέπεται να περιοριστεί το 2024 στο 2,5% και να συνεχίσει την καθοδική του πορεία τα επόμενα χρόνια, ενώ το ποσοστό ανεργίας αναμένεται να μειωθεί στο 5,8% του εργατικού δυναμικού το 2024, σε σχέση με 6,4% το 2023 και προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω κατά τη προγραμματική περίοδο 2025-2026.
Ωστόσο υπογράμμισε ότι «αναγνωρίζουμε το γεγονός ότι, τα επόμενα χρόνια προβλέπεται να είναι αρκετά δύσκολα για την παγκόσμια οικονομία αλλά και για την κυπριακή οικονομία, ενώ μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αναμένεται μια νέα εποχή προκλήσεων που θα σημαδευτεί από φαινόμενα από-παγκοσμιοποίησης και πολλές αλλαγές που απαιτούνται από την πράσινη μετάβαση, την κλιματική αλλαγή και τις υψηλές τιμές ενέργειας».
Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε και στην κρίση όσον αφορά στον πόλεμο στη Γάζα, «η οποία ενισχύει τις αβεβαιότητες μας και η Κυβέρνηση αξιολογεί την κατάσταση σε συνεχή βάση και προχωρά σε πρόσθετα μέτρα και πολιτικές πρωτοβουλίες».
Η Κύπρος, είπε ο Υπουργός Οικονομικών, «ως μια μικρή χώρα με ανοικτή οικονομία, η οποία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό και στις υπηρεσίες, καλείται να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις, όπως η ενεργειακή κρίση, οι πληθωριστικές πιέσεις και η ακρίβεια, για τα νοικοκυριά και τις μικρές κυρίως επιχειρήσεις».
Την ίδια ώρα, συνέχισε, ως υπεύθυνη Κυβέρνηση που εφαρμόζει μια συνετή οικονομική πολιτική, καλούμαστε να διατηρήσουμε ορθολογική δημοσιονομική ισορροπία, να διασφαλίσουμε μια πορεία βιώσιμης ανάπτυξης, βασισμένης σε μεταρρυθμίσεις και συνεχούς βελτίωσης της ποιότητας ζωής των πολιτών».
Σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά, ο κ. Κεραυνός είπε ότι το 2024 το δημοσιονομικό ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης αναμένεται να παραμείνει πλεονασματικό και να φθάσει το 2,8% του ΑΕΠ, που σε απόλυτους αριθμούς αντιστοιχεί σε €870,6 εκατ., έναντι πλεονάσματος 2,5% του ΑΕΠ το 2023, ενώ το δημόσιο χρέος για το 2024 αναμένεται να περιορισθεί στο 74,7%, ως ποσοστό του ΑΕΠ σε σύγκριση με ποσοστό 81,8% του ΑΕΠ το 2023 και σε σύγκριση με το 2020 επιτυγχάνεται η μεγαλύτερη μείωση μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ κατά 40,3 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ σε περίοδο τεσσάρων ετών.
«Οι θετικές αυτές δημοσιονομικές επιδόσεις θα μας επιτρέψουν από τη μια πλευρά να αντιμετωπίσουμε οποιεσδήποτε αρνητικές εξελίξεις στο μέλλον, παρέχοντας τη δυνατότητα για άσκηση κοινωνικής πολιτικής, ενώ ταυτόχρονα να ανταποκριθούμε στις ευρωπαϊκές μας υποχρεώσεις ως προς τους δημοσιονομικούς κανόνες, ιδιαίτερα για μείωση του δείκτη χρέους στο 60% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα», είπε.
Όσον αφορά στον προϋπολογισμό για το επόμενο έτος, ο Υπουργός Οικονομικών είπε ότι ο σχεδιασμός και ο καταρτισμός του «βασίστηκε σε ρεαλιστικές μακροοικονομικές προβλέψεις και στάθμισε όλους τους κινδύνους και αβεβαιότητες».
Όπως ανέφερε, ο προϋπολογισμός χαρακτηρίζεται από δημοσιονομική υπευθυνότητα, στόχευση στην ενδυνάμωση της οικονομίας και εμπλουτισμό του οικονομικού αναπτυξιακού μοντέλου, στόχευση για άμβλυνση των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων.
Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει αύξηση στις πρωτογενείς δαπάνες σε σχέση με πέρσι κατά περίπου €1.16 δις, αυξημένες αναπτυξιακές δαπάνες κατά 14%, αυξημένες κοινωνικές παροχές κατά 15%.
Τόνισε ακόμη ότι ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει δαπάνες ύψους 900 εκ. ευρώ για την πράσινη οικονομία και δαπάνες ύψους 288 εκ. ευρώ για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, για την τριετία 2024-2026.
«Λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις σε διεθνές επίπεδο, καταρτίσαμε ένα Προϋπολογισμό ευθύνης, ο οποίος καλείται να στηρίξει την κοινωνία και την οικονομία σε αυτή τη δύσκολη περίοδο, έχοντας ταυτόχρονα στραμμένο το βλέμμα στο μέλλον», είπε.
101 οι νέες θέσεις με εξαίρεση την εκπαίδευση
Ο κ. Κεραυνός σημείωσε επίσης ότι ο προϋπολογισμός χαρακτηρίζεται από συγκράτηση της απασχόλησης στο δημόσιο τομέα, παρά το γεγονός ότι στον αρχικά προτεινόμενο Προϋπολογισμό η συνολική αύξηση θέσεων ανέρχετο στις 52 νέες θέσεις του Προϋπολογισμού, στα πλαίσια της διαδικασίας τροποποίησης του, η συνολική αύξηση με εξαίρεση τις 604 θέσεις που αφορούν τον τομέα της εκπαίδευσης, ανήλθε στις 101.
Προς τούτο, είπε, τονίζεται ότι η δημιουργία των 604 θέσεων κρίθηκε αναγκαία ώστε να μειωθεί ο αριθμός του έκτακτου προσωπικού και, ως εκ τούτου, διατηρείται η συνολική απασχόληση στον δημόσιο τομέα και δεν επιβαρύνεται σημαντικά το κρατικό μισθολόγιο.
Εξήγησε ότι οι 101 θέσεις δημιουργούνται κυρίως λόγω της άμεσης ανάγκης για αντιμετώπιση του μεταναστευτικού προβλήματος άλλα και άλλων άμεσων αναγκών για σκοπούς εύρυθμης λειτουργίας Τμημάτων και Υπηρεσιών του δημόσιου τομέα.
«Το Υπουργείο Οικονομικών αναγνωρίζει τους όποιους δημοσιονομικούς κινδύνους και κυρίως αυτούς που προέρχονται από ανελαστικές δαπάνες. Το Υπουργείο Οικονομικών και η Κυβέρνηση είναι οι πρώτοι που εντόπισαν το πρόβλημα των ανελαστικών δαπανών και ειδικότερα το θέμα της ανελαστικής δαπάνης του κρατικού μισθολογίου», είπε.
Μηνύματα για εκποιήσεις
Στην ομιλία του, ο Μάκης Κεραυνός αναφέρθηκε και στη συζήτηση που ακολουθούσε στην Ολομέλεια για τις εκποιήσεις, τονίζοντας πως για διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, πολύ σημαντική είναι η διατήρηση ενός αποτελεσματικού πλαισίου εκποιήσεων.
«Η εισαγωγή νομοθετικών κωλυμάτων που αποδυναμώνουν την ομαλή εξέλιξη της διαδικασίας εκποίησης», υπογράμμισε, «έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση της αξίας των εξασφαλίσεων, οδηγώντας σε αύξηση των κεφαλαιακών αναγκών των τραπεζών και αποδυνάμωση της χρηματοοικονομικής σταθερότητας, καθιστώντας ολόκληρη την οικονομία πιο ευάλωτη στους κλυδωνισμούς».
Σημείωσε ακόμη ότι τα όποια εμπόδια στη διαδικασία αντιμετώπισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων που έχουν συσσωρευθεί στην πραγματική οικονομία, μεγαλώνουν τα οφειλόμενα ποσά.
Επισημαίνοντας ότι η κυβέρνηση κατέθεσε «ένα ευφάνταστο πακέτο μέτρων, το οποίο υπό τις περιστάσεις θεωρούμε ότι είναι ικανοποιητικό και μπορεί να δώσει λύσεις και προστασία στους δανειολήπτες», ο Υπουργός Οικονομικών κάλεσε το νομοθετικό σώμα να επιδείξει την απαραίτητη αποφασιστικότητα, ούτως ώστε σε πνεύμα συνεργασίας με την εκτελεστική εξουσία, να καταλήξουμε από κοινού σε αποτελεσματικές και βιώσιμες λύσεις.
«Με τα μέτρα της Κυβέρνησης, δίνεται προβάδισμα στην εξωδικαστική διαδικασία, δίνοντας ταυτόχρονα διευρυμένες αρμοδιότητες στον Χρηματοοικονομικό Επίτροπο και εκσυγχρονίζοντας το Φορέα του Χρηματοοικονομικού Επιτρόπου, δίνοντας έτσι και ενισχυμένο δίκτυ προστασίας των ευάλωτων νοικοκυριών και των μικρών επιχειρήσεων», είπε, προσθέτοντας ότι η ψήφιση του εμπλουτισμένου πακέτου μέτρων που έχει καταθέσει η κυβέρνηση θα είναι καθοριστικής σημασίας για την ομαλή και υγιή πορεία της οικονομίας μας.
