Μερικοί από τους μεγαλύτερους ενεργειακούς ομίλους της Ευρώπης ετοιμάζονται να χρησιμοποιήσουν ένα νέο σύστημα πληρωμών για το ρωσικό φυσικό αέριο που πρότεινε το Κρεμλίνο, κάτι που οι επικριτές θεωρούν ότι αντιβαίνει τις κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απειλεί την ενότητά της και εξασφαλίζει δισεκατομμύρια σε μετρητά για τη ρωσική οικονομία, σύμφωνα με δημοσίευμα των Financial Times.
Εταιρείες διανομής αερίου σε Γερμανία, Αυστρία, Ουγγαρία και Σλοβακία σχεδιάζουν να ανοίξουν λογαριασμούς σε ρούβλι στην τράπεζα Gazprombank, τον τραπεζικό κλάδο της Gazprom, στην Ελβετία ώστε να ικανοποιήσουν τη ρωσική απαίτηση για πληρωμές στο ρωσικό εθνικό νόμισμα, σύμφωνα με πηγές κοντά στις σχετικές προετοιμασίες.
Μεταξύ των ομίλων αυτών βρίσκονται δύο από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς ρωσικού αερίου: Η Uniper με έδρα το Ντίσελντορφ στη Γερμανία, και η OMV που εδρεύει στη Βιέννη.
Όπως λένε οι συγκεκριμένες πηγές, οι διαπραγματεύσεις μεταξύ της Gazprom και των Ευρωπαίων αγοραστών έχουν ενταθεί, καθώς οι προθεσμίες πληρωμής πλησιάζουν.
Ομοίως η ιταλική Eni, άλλος ένας κύριος πελάτης της Gazprom, εξετάζει της επιλογές της σύμφωνα με δύο πηγές κοντά στις συζητήσεις. Η κρατικοδίαιτη εταιρεία έχει έως τα τέλη Μαΐου για να αποφασίσει τι θα κάνει.
Οι σχετικές προετοιμασίες αντανακλούν τις συνέπειες της ρωσικής προσπάθειας εργαλειοποίησης των ποσοτήτων αερίου και διάσπασης του κοινού ευρωπαϊκού μετώπου κατά της Μόσχας
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν εξέδωσε διάταγμα στα τέλη Μαρτίου σύμφωνα με το οποίο οι αγοραστές φυσικού αερίου από τα λεγόμενα μη φιλικά έθνη – στα οποία περιλαμβάνεται όλη η ΕΕ – έπρεπε να πληρώνουν σε ρούβλια μέσω της Gazprombank.
Το μέτρο θεωρήθηκε ως ένας τρόπος εξουδετέρωσης των κυρώσεων της ΕΕ κατά της κεντρικής τράπεζας της Ρωσίας για την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία. Οι εισαγωγείς φυσικού αερίου στην Πολωνία και τη Βουλγαρία, που αρνήθηκαν να εγγραφούν στο πρόγραμμα του Κρεμλίνου, διέκοψαν την προμήθεια φυσικού αερίου από τη Ρωσία την Τετάρτη, μια απόφαση που η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, περιέγραψε ως εκβιασμό.
Οι Βρυξέλλες δυσκολεύτηκαν να αντιμετωπίσουν τις απαιτήσεις της Μόσχας: η Επιτροπή εξέδωσε επίσημη τεχνική καθοδήγηση με την παραδοχή ότι η χρηματοοικονομική μηχανική που επινοήθηκε από το Κρεμλίνο θα μπορούσε να είναι «συμβατή με τις κυρώσεις» υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Θα είχε ως αποτέλεσμα η Ρωσία να έχει πρόσβαση σε δισεκατομμύρια έσοδα από φυσικό αέριο για να στηρίξει το νόμισμά της και την οικονομία της, δήλωσαν κράτη μέλη και αξιωματούχοι της ΕΕ.
Σύμφωνα με το νέο ρωσικό μηχανισμό, οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα συνεχίσουν να πληρώνουν την Gazprombank για τις εισαγωγές τους σε ευρώ, διασφαλίζοντας ότι δεν παραβιάζουν το καθεστώς κυρώσεων. Η ρωσική τράπεζα, η οποία δεν υπόκειται σε κυρώσεις της ΕΕ, στη συνέχεια, κατόπιν αιτήματός της, θα μετατρέψει τις καταθέσεις σε ευρώ σε ρούβλια σε έναν δεύτερο λογαριασμό που άνοιξε στο όνομά της, για περαιτέρω πληρωμή στη Ρωσία.
Οι σύμβουλοι της Επιτροπής κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οποιαδήποτε κίνηση της ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις κατά της Gazprombank, που θα ήταν ο ταχύτερος τρόπος για να κλείσει το παραθυράκι, θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο ολόκληρο τον υφιστάμενο μηχανισμό πληρωμής για το ρωσικό αέριο, με αποτέλεσμα την καταστροφική διακοπή των αποστολών προς το μπλοκ.
Ο Βάλντις Ντομπρόβσκις, εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Επιτροπής, δήλωσε σε συνέντευξή του ότι εναπόκειται πρωτίστως στις μεμονωμένες εταιρείες που είχαν υπογράψει τις συμβάσεις με την Gazprom να τις εφαρμόσουν και να τις ερμηνεύσουν. Όμως τους προέτρεψε να τηρήσουν το γράμμα αυτών των συμβάσεων. «Οι τιμές είναι συμφωνημένες σε ευρώ ή δολάρια. Έτσι πληρώνετε αυτό το ποσό των ευρώ για μια δεδομένη ποσότητα φυσικού αερίου, και τέλος», είπε.
Πηγή: Financial Times