ΚΥΠΕ
Δεν πρέπει να ξεχνάμε τη διάσταση της δίκαιης μετάβασης και την ανάγκη δημιουργίας των απαραίτητων συνθηκών σε όλα τα κράτη μέλη για την πράσινη μετάβαση, δήλωσε ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Πέτρος Ξενοφώντος στη διάρκεια των εργασιών του Συμβουλίου Περιβάλλοντος της ΕΕ, που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα στο Λουξεμβούργο.
Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση, οι Υπουργοί Περιβάλλοντος ενέκριναν κείμενο της επικαιροποιημένης «εθνικά καθορισμένης συνεισφοράς της ΕΕ», που αφορά τη δέσμευση της Ένωσης και των κρατών μελών για τη μείωση εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, υπό το πλαίσιο της Συμφωνίας των Παρισίων. Ο κ. Ξενοφώντος στήριξε διατύπωση που εκφράζει τη δυνατότητα της ΕΕ να υπερκαλύψει τον νομικά δεσμευτικό της στόχο του 55% μέχρι το 2030, επιτυγχάνοντας εν δυνάμει μείωση 57% στις εκπομπές, ως αποτέλεσμα της εφαρμογής της νομοθετικής Δέσμης ‘Fit for 55’.
Οι «27» υιοθέτησαν επίσης Συμπεράσματα με περιεχόμενο τη θέση της ΕΕ ενόψει της παγκόσμιας Συνόδου για το κλίμα, COP28, που θα πραγματοποιηθεί στις 30 Νοεμβρίου έως 12 Δεκεμβρίου 2023 στο Ντουμπάι. Ο κ. Ξενοφώντος χαρακτήρισε ισορροπημένο το κείμενο της Προεδρίας, υποστηρίζοντας διατήρηση μνείας σε αντισταθμισμένες εκπομπές από τη χρήση ορυκτών καυσίμων, με το επιχείρημα ότι οι τεχνολογίες μετριασμού, αποτελούν απαραίτητο συστατικό στην προσπάθεια επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας.
H θέση του Συμβουλίου υιοθετήθηκε, κατόπιν εξεύρεσης συμβιβασμών, και επί του Κανονισμού για τα πρότυπα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από τα βαρέα φορτηγά οχήματα. Σε παρέμβασή του, ο κ. Ξενοφώντος δήλωσε ικανοποίηση, μεταξύ άλλων, αναφορικά με τους γενικούς στόχους μείωσης εκπομπών, την επέκταση του πεδίου εφαρμογής του Κανονισμού και τις διατάξεις για τις δημόσιες συμβάσεις που αφορούν τα αστικά λεωφορεία.
Όσον αφορά τον στόχο του 2030 για 100% αστικά λεωφορεία μηδενικών εκπομπών, ο Υπουργός υποστήριξε την υιοθέτηση ενός ενδιάμεσου στόχου, όπως το 80%, στην πορεία προς επίτευξη του 100% το 2035, ώστε δήμοι και περιφέρειες να είναι σε θέση να ανταπεξέλθουν στη ραγδαία και δαπανηρή μετάβαση.
Ο κ. Ξενοφώντος εξέφρασε επίσης κατανόηση σε ανησυχίες ομάδας κρατών μελών, τα οποία αναμένεται να έχουν επιπτώσεις σε τομείς εθνικού τους ενδιαφέροντος, υπογραμμίζοντας ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε τη διάσταση της δίκαιης μετάβασης και την ανάγκη δημιουργίας των απαραίτητων συνθηκών σε όλα τα κράτη μέλη για την πράσινη μετάβαση.
Οι Υπουργοί Περιβάλλοντος υιοθέτησαν Γενική Προσέγγιση και επί της Οδηγίας για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Ο κ. Ξενοφώντος υποστήριξε τη γενική προσέγγιση, χαρακτηρίζοντας θετική την παραχώρηση της επιπρόσθετης ευελιξίας στα κράτη μέλη. Καλωσόρισε δε τη συμπερίληψη πρόνοιας που συμβάλλει στην προσβασιμότητα των φαρμάκων σε προσιτές τιμές, ανάλογα με τις εθνικές ιδιαιτερότητες. Ωστόσο, εξέφρασε ανησυχίες για το αυξημένο διοικητικό άχθος και τις σημαντικές οικονομικές δαπάνες που απαιτούνται για τη συμμόρφωση με τις πρόνοιες της νέας Οδηγίας.
Ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι η Κύπρος θα προτιμούσε την υιοθέτηση μεθοδολογίας στηριγμένης στον ανά περίπτωση πραγματικό περιβαλλοντικό κίνδυνο, ενώ ζήτησε περισσότερη ευελιξία όσον αφορά, το όριο των οικισμών για τους οποίους θα πρέπει να κατασκευάζονται αποχετευτικά συστήματα, τα χρονοδιαγράμματα και τη δυνατότητα αγοράς ενέργειας για τους σταθμούς επεξεργασίας λυμάτων, από πηγές πέραν των σταθμών. Τόνισε, επίσης, τη σημαντικότητα να διασφαλιστεί επαρκής χρηματοδότηση της ΕΕ προς στήριξη της συμμόρφωσης των κρατών μελών, λόγω των αυξημένων απαιτήσεων της παρούσας Οδηγίας. Σημειώνεται δε, ότι επί της συγκεκριμένης νομοθεσίας, η Κύπρος κατέθεσε γραπτή δήλωση για τα πρακτικά του Συμβουλίου.
Υπό τα Λοιπά Θέματα της Ημερήσιας Διάταξης, ο κ. Ξενοφώντος στήριξε κοινό αίτημα Ιταλίας-Πορτογαλίας-Ελλάδας για στενή παρακολούθηση τυχόν επιπτώσεων στους ευρωπαϊκούς λιμένες μεταφόρτωσης, που ενδέχεται να προκύψουν από την εφαρμογή του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ETS) στον τομέα της ναυτιλίας. Εξέφρασε επίσης αλληλεγγύη σε αίτημα της Ελλάδας αναφορικά με την επικαιροποίηση της ευρωπαϊκής οδηγίας για τις πλημμύρες, ώστε να λαμβάνονται καλύτερα υπόψη τα συχνά φαινόμενα φυσικών καταστροφών.
Τέλος, οι Υπουργοί είχαν την ευκαιρία κατά τη διάρκεια γεύματος εργασίας, να ανταλλάξουν απόψεις για τις διεθνείς διαπραγματεύσεις σχετικά με τη ρύπανση από τα πλαστικά. Ο κ. Ξενοφώντος υποστήριξε τις προσπάθειες για την ανάπτυξη ενός νομικά δεσμευτικού μέσου, για τον περιορισμό της κατανάλωσης πλαστικών και των αποβλήτων, σε παγκόσμιο επίπεδο. Δήλωσε επίσης ότι, για να επιτευχθεί αυτό, είναι απαραίτητο να διασφαλιστεί ότι εξετάζεται ολόκληρος ο κύκλος ζωής των πλαστικών προϊόντων, καταλήγει η ανακοίνωση.
